polska i litwa pod panowaniem ostatnich jagiellonow Flashcards
przywileje jedlensko krakowskie
1430-1433
przywileje szlachty
nietykalność osobista, wplyw na tworzenie prawa, bez jej zgody krol nie mogl nakladac nowych podatkow
przywileje cerekwicko nieszawkie
1454
egalitaryzm
poczucie rownosci prawnej
res publica
termin coraz czesciej uzywany orzez szlachtę do nazywania swojego panstwa polskim odpowiednikiem jest Rzeczpospolita
panstwo obywateli obywatelska wsolnota
Rzeczpospolita
koncepcja sw Tomasza z Akwinu
najlepsza wladza jest wladza poddana prawu
w polsko litewskiej Rzeczpospolitej wszyscy członkowie stanu szlacheckiego
posiadali jednakowe prawa
cztery glowne grupy szlachty
magnateria szlachta sredniozamozna szlachta zagrodowa(zasciankowa) szlachta gołota
magnateria
najwyzsza i najbogatsza warstwa
szlachta sredniozamozna
posiada jedna lub kilka wsi, niepracuje na roli
szlachta zagrodowa zasciankowa
nieposiada poddanych chlopow sama uprawia ziemię
szlachta gołota
nieposiada ziemi utrzymuje sie z sluzby na dworach magnatow i bogatej szlachty
ostatecznie sejmiki i sejm walny uksztaltowaly sie
u schylku XV wieku
czynnikiem wzmacniajacym role sejmikow i sejmu walnego a tym samym pozycje stanu szlacheckiego byla
sytuacja polityczna Jagiellonowie czesto musieli spelniac wole szlachty zeby miec z czego sfinansowac wojny z krzyzakami i uzyskac poparcie
prawo do uczestniczenia w sejmikach
mieli wszyscy szlachetnie urodzeni zamieszkali w danej ziemi czy wojewodztwie
w sejmach poczatkowo brali udzial
urzednicy krolewscy i ziemscy i szlachta ktora sb chciala przyjść
zasada reprezentacji uksztaltowala sie w
w polowie XV wieku
polsowie
wybierani na sejmikach wysylani przez poszczegolne ziemie/wojewodztwa wystepowali w imieniu delegujących ich wspolnot
sejm w piotrkowie w pazdzierniku 1468r
od tej pory udział poslow ziemskich stal sie niemal regula—-> powstabue izby poselskiej
senat
druga izba, wyrosla z rady królewskiej
królewszczyzny
dobra królewskie