nwm sprawdzian Flashcards
utworzenie collegium nobilium
1740
utworzenie biblioteki zaluskich
1747
rozpoczecie wydawania monitora
utwarcie teatru narodowego w wawie i utworzenie szkoly rycerskiej
1765
powstanie ken
1773
utworzenie towarzystwa do ksiag elementarnych
1775
symbol modernizacji warszawy
inicjatywa brukowania ulic
inicjator brukowaniq ulic warszawy
marszałek wielki koronny Franciszek Bielinski
miasteczka rolnicze xo to
male osrodki okolo 750 mieszkancow reformatorzy oswieceniowi pisali o tyn z ironia
jurydyki
prywatne posiadlosci szlachty lub duchowienstwa ulokowane na obszarach miast królewskich, ale nie podlegajace sądownictwu ani administracji miejskiej.
rzemieslnicy niezrzeczeni w cechach
partacze
założyciele pierwszej w polsce biblioteki publicznej
bracia biskupi Andrzej Stanisław i Józef Andrzej Załuscy
(biblioteka załuskich)
mitzler de kolof
spolonizowany saski lekarz, drukarz i wydawca, wspolredaktor monitora, przyczynil sie do promowania polskiej literatury XVI i XVII w
pierwsza stała gazeta poswiecona tylko wiadomościom krajowym
Kurier polski (od1729)
zalozyciel collegium nobilium
Stanisław Konarski, czlonek zakonu pijarow
co to collegium nobilium
nowoczesna szkola srednia dla meskiej mlodziezy szlacheckiej, zapoczatkowala pozniejsza reforme szkolnictwa
volumina legum
wydane przez zakon pijarow zbiory polskich konstytucji sejmowych i innych aktów prawnych
kiedy przywrócono clo generalne
1775
clo generalne co to
jednolita oplata celna od towarów stanowiących przedmiot handlu międzynarodowego w wysokości 3.3% ich wartości, wnoszona przez wszystkich handlujacych niezależnie od przynależności stanowej
Rzeczpospolita Pawłowska
zalozona przez pawka ksawerego brzostowskiego nq jego dobrach wspolnota wiejska
to raczej nie jest ważne
obrady sejmu Wielkiego (czteroletniego)
1788-1792
wycofanie wojsk rosyjskich z rzeczpospolotej
czarna procesja w Warszawie
1789
uchwalenie prawa o sejmikach i prawa o miastach
uchwalenie konstytucji 3 maja
1791
zawiazanie konfederacji targowickiej
wojna z rosja w obronie konstytucji
1792
i rozbiór
1772
ii rozbior
1793
iii rozbior
1795
wybuch powstania kościuszkowskiego
24 marca 1794
zwyciestwo pod Racławicami
4 kwietnia 1794
wydanie uniwersalu polanieckiego
7 maja 1794
kleska w bitwie pod Szczekocinami
6 czerwca 1794
kleska w bitwie pod maciejowicami
10 pazdzienik 1794
rzeź pragi
4 listopada 1794
ostateczne rozwiązanie się oddziałów powstanczych
1794
od kiedy dzialala mennica krolewska
1766
parcelacja
podzial folwarku miedzy chlopow, obciazano ich wysokim czynszem zamiast pańszczyzny
posesjonaci
szlachta srednia posiadajaca dobra ziemskie
epoka panowania stanislawa augusta
epoka stanislawowska
stanislaw august poniatowski od kiedy
1764
szlachecki korpus kadetów to
szkola rycerska
Michał Poniatowski
prezes ken od 1776 brat króla
szkola główna koronna i szkola glowna litewska
uniwersytety w krakowie i wilnie
towarzystwo do ksiag elementarnych co to
towarzystwo majace na celu opracowanie podrecznikow dla potrzeb zreformowanych szkol
towarzystwo do ksiag elementarnych czlonkowie
ignacy potocki (przewodniczący), ks. grzegorz piramowicz (sekretarz), hugo Kołłątaj, karol narbutt, franciszek zablocki, jozef wybicki
inteligencja
grupa społeczna obejmujaca ludzi wykształconych utrzymujących sb dzieki pracy umyslowej
stanislaw malachowski (1736-1809)
marszalek sejmu wielkiego,pracowal nad konfederacją koronna
kazimierz nestor sapiecha (1757-1798)
pracowal nad konfe konfederancją litewska
stronnictwo patriotyczne
domagalo sie reform, dążyło do zerwania zwiazkow z Rosją i szukalo oparcia w Prusach, chcieli rozwiazac rade nieustającą
ignacy potocki, adam kazimierz czartoryski
ugrupowanie dworskie
zwolennicy Stanisława Augusta dążyli do przeprowadzenia zmian ale bez zrywania wiezi z Rosją
stronnictwo hetmanskie
zwiazani z hetmanem wielkim koronnym Franciszkiem Ksawerym Branickim, przeciwnicy reform,wspolpracowali z rosyjskim ambasadorem
antoni Madaliński
dowodca wielkopolskiej brygady kawalerii narodowej
Akt powstania
ogloszony 24 marca 1794 w krakowie
kto zaprzysiezyl akt powstania
Kościuszko jako najwyzszy naczelnik sil zbrojnych narodowych
insurekcja
powstanie
chlopi uzbrojeni w kosy osadzone na sztorc
kosynierzy
jan kilinski
stanal na czele zrywu mieszczan pozniej mianowany pulkownikiem
rada najwyższa narodowa
powstanczy rzad
jakub Jasiński
dwodzil insurekcji w wilnie
kto ukonczyl szkole rycerska
kosciuszkp
wieszanie in effigie
wieszanke obrazow jako kara smierci, wieszali tak targowiczan
uniwersal połaniecki co to
akt ogloszony przez kosciuszke potwierdzający zasade opieki panstwa nad stanem chlopskim, znosil poddanstwi osobiste chlopow gwarantowal ich nieusuwalność z ziemi i znacznie zmiejszal ciezary panszczyzniane
konfederacja targowicka
Szczęsny Potocki i Ksawery Branicki i Seweryn Rzewuski chcieli przwrocenia dawnego porządku i potepili decyzje sejmu wielkiego
prawo o miastach
mieszkancy miast krolewskich uzyskali
nietykalnosc osobista
prawo nabywania dóbr ziemskich
dostęp do stanowisk urzedniczych i funkcji oficerskich
czarna procesja
przedstawiciele miast krolewskich ubrani w czarne stroje udali do do zamku krolewskiego i przedlozyli sejmowi postulaty rozszerzenia praw politycznych mieszczanstwa
kontrasygnata
uzależnienie waznosci aktu urzedowego głowy panstwa od podpisania tegoz dokumentu przez właściwego ministra. przez to minister bierze odpowiedzialnosc za ten akt bo glowa panstwa nie ponosi odpowiedzialności politycznej przed parlamentem
polityczna odpowiedzialność rzadu przed parlamentem
zasada zgodnie z którą poszczegolni ministrowie lub rząd jako całość ponoszą odpowiedzialność za swoje działania przed parlamentem
ustawa rzadowa
konstytucja trzeciego maja
nowa forma ustroju panstwa po konstytucji
monarchia konstytucyjna