Politieke besluitvorming Flashcards
Wat zijn de definities van “politiek”
- Politiek als ander woord voor beleid
- Politiek als staatsinrichting
- Politiek als strategie of handelswijze
- Politiek als synoniem voor behendig, sluw, slim, achterbaks
Welke definitie van het woord “politiek” is gangbaar in de maatschappijwetenschappen
Een proces van omzetting van verlangens wensen en eisen vanuit de samenleving in bindende besluiten
Wat is een ““Politiek probleem”
Een situatie die een grote groep mensen ongewenst vindt, die ontstaan is door maatschappelijke ontwikkelingen, die te maken heeft tegengestelde belangen en die mensen (mede) door overheidsingrijpen veranderd willen zien
Wat vormt de publieke agenda
Problemen die aandacht krijgen van burgers en maatschappelijke groeperingen
Wat zijn de taken van de overheid
-Het garanderen van de openbare orde en veiligheid
-Het garanderen van de mensenrechten
-Het onderhouden van goede buitenlandse betrekkingen
Het scheppen van werkgelegenheid, sociale zekerheid, goede arbeidsomstandigheden, infrastructuur en een goed economisch klimaat
-Het zorgen voor welzijn, onderwijs, volksgezondheid, kunst en andere goederen en diensten op sociaal-cultureel gebied
Wat verstaan we onder een soevereine staat
- De overheid over soevereine macht beschikt
- Er is sprake van een bevolking, waarover geregeerd wordt
- Het grondgebied internationaal erkent is
- De overheid beschikt over een geweldsmonopolie
Wat betekent macht?
Het vermogen om het gedrag van anderen, eventueel tegen hun zin, te beïnvloeden
Wat betekent politieke macht?
Het vermogen om de politieke besluitvorming te bepalen
Wat betekent gezag?
Mensen accepteren de macht of zeggenschap van anderen als legitiem
Wat is de definitie van een rechstaat
Een staat waarin de rechten en plichten van zowel de inwoners als van de overheid zijn vastgelegd zodat burgers beschermd worden tegen machtsmisbruik door de overheid
Wat is de definitie van een democratische rechtsstaat
Een staat waarin de macht door of namens het volk wordt uitgeoefend binnen de grenzen van de grondwet, zodat individuele grondrechten worden beschermd
Wat zijn de kenmerken van een democratische rechtsstaat
- Er is sprake van een grondwettelijke scheiding van de politieke macht
- De (politieke) grondrechten worden geëerbiedigd
- Het bestuur van het land is gebaseerd op het legaliteitsbeginsel
Wat zijn de constitutionele taken van de koning
- Lidmaatschap van de regering en voorzitterschap van de Raad van State
- Plaatsen van een handtekening onder alle wetten
- Voorlezen van de troonrede
- Benoeming van ministers en staatssecretarissen bij de vorming van een nieuw kabinet
Wat zijn de niet constitutionele taken van de koning
- Het overleggen met de minister-president over het kabinetsbeleid
- Ons land vertegenwoordigen bij staatsbezoeken
- Het ontvangen van buitenlandse staatshoofden
Wat zijn de kernmerken van onze parlementaire democartie
- Het volk wordt vertegenwoordigd door een parlement dat door vrije geheime verkiezingen wordt gekozen. We noemen dit een indirecte of representatiedemocratie
- Alle burgers zijn gelijk voor de wet en hebben gelijke invloed op de samenstelling van het parlement
- Ministers zijn verantwoording schuldig aan de gekozen volksvertegenwoordiging
- Het kabinet voert beleid op basis van het vertrouwen van de meerderheid van de volksvertegenwoordiging
- De macht van de overheid wordt (indirect) gelegitimeerd door de vrij en geheime verkiezingen, die uiterlijke iedere vier jaar plaatsvinden
- Besluitvorming door de regering en parlement vindt plaats bij meerderheid van de stemmen
- Het parlement is geen ‘dictatuur van de meerderheid’ maar houdt rekening mer de rechten en belangen van minderheden
- Er is sprake van een tweekamerstelsel, waarbij het politieke primaat bij de direct gekozen Tweede Kamer ligt. De indirect gekozen Eerste Kamer, of Senaat, vervult de rol van laatste controle en wordt daarom ook wel ‘Kamer van reflectie’ genoemd
Wat is de definitie van representativiteit
De mate waarin standpunten en besluiten overeenkomen met de wens van de kiezers
Wat zijn de knelpunten bij representatie en representativiteit
- Partijen vertegenwoordigen niet altijd de ideeën van hun kiezers
- Vanwege geringe communicatie tussen kiezer en gekozene weten vertegenwoordigers niet altijd precies wat de kiezers willen
- Actieve kiezers hebben meer kans vertegenwoordigd te worden dan inactieve kiezers
- Er is een groep kiesgerechtigden die zich helemaal nooit vertegenwoordigd voelt.
Hoe werkt een kabinetsformatie
- Nieuwe tweede kamer wordt geïnstalleerd
- De tweede kamer benoemt direct na een debat een of meer informateurs
- De informateur onderhandelt met mogelijke coalitiepartners
- De informateur schrijft coalitieafspraken op in een regeerakkoord
- Tweede Kamerfracties van de coalitiepartijen onderschrijven het regeerakkoord
- De Tweede Kamer benoemt een formateur
- De formateur zoekt geschikte bewindslieden
- De koning benoemt bewindslieden nadat zij trouw beloofd of gezworen hebben
- Het kabinet wordt gepresenteerd aan het publiek
- De minister-president leest de regeringsverklaring voor
