Plutonizm i wulkanizm

Question 1

Plutonizm

Answer 1

to procesy, które związane są z powstawaniem w skorupie ziemskiej ognisk magmy, jej przemieszczaniem się i krystalizacją.

Question 2

Co to Intruzja?

Answer 2

to forma magmy pod powierzchnią ziemi

Question 3

Czym jest magma?

Answer 3

to płynny lub półpłynny stop skalny składający się głównie z glinokrzemianów. Temp. 700-900 *C

Question 4

Jakie występują rodzaje intruzji?

Answer 4

Intruzje niezgodne w poprzek do warstw skalnych
Batolit- powstaje w wyniku połączenia innych intruzji. Największy
Dajka ułożona w poprzek do warstw skalnych. Taka żyła pionowo- ukośna.
Intruzje zgodne- zgodnie z warstwami skalnymi
Sill- cienkie warstwy magmowe o jednolitej grubości znajdujące się między warstwami innych skał
Lakkolity- soczewki magmy wypukłe od góry
Lopolity- soczewki magmy wypukłe do dołu

Question 5

Czym jest wulkanizm?

Answer 5

Są to procesy, zjawiska związane z wydobywaniem się na powierzchnię Ziemi lawy.

Question 6

Czym jest lawa i jakie są jej rodzaje

Answer 6

Lawa to magma, wydostała się na powierzchnię ziemi.
Lawa kwaśna- dużo krzemionki, lepka
Lawa zasadowa- mało krzemionki, mało lepka
Lawa obojętna- cechy pośrednie

Question 7

Opisz budowę wulkanu

Answer 7

Od dołu

• Ognisko magmowe- zbiornik magmy- źródło erupcji wulkanicznej
• Komin wulkaniczny- kanał między ogniskiem magmowym a kraterem
• Krater- lejkowate zgłębienie, które stanowi ujście lawy, gazów i materiałów piroklastycznych na powierzchnię ziemi.
• Stożek wulkaniczny- wzniesienie stworzone naprzemiennie z lawy i skał piroklastycznych.
• Stożek pasożytniczy- mały stożek wulkaniczny powstały na stokach stożka.

Question 8

Co to kalder?

Answer 8

wielkie zagłębienie w szczytowej części wulkanu, powstałe wskutek gwałtownej eksplozji niszczącej górną część stożka wulkanicznego, albo wskutek zapadnięcia się stożka wulkanicznego.

Question 9

Co to maar

Answer 9

Koliste zagłębienia wypełnione wodą, powstałe na skutek eksplozji

Question 10

Co wyrzuca wulkan?

Answer 10

Utwory piroklastyczne:
-Lawa
-Materiały piroklastyczne: 
 bomby wulkaniczne, lapille, popiół wulkaniczny, pumeks 
-Gazy

Question 11

C to Bomby wulkaniczne?

Answer 11

odłamki i bloki skalne ponad 5 cm

Question 12

Co to materiały piroklastyczne?

Answer 12

to fragmenty wyrzuconej zakrzepłej lawy

Question 13

Co to Lapille?

Answer 13

Kuliste odłamki 2- 5 cm

Question 14

Z czego złożone są gazy?

Answer 14

para wodna, tlenki węgla, dwutlenki węgla, siarkowodór, metan, chlorowodór.

Question 15

Co to popiół wulkaniczny?

Answer 15

Malutkie okruchy skalne kilka milimetrów

Question 16

Co to pumeks?

Answer 16

Skała silnie porowata powstała z lawy bogatej w gazy.

Question 17

Jak klasyfikujemy wulkany?

Answer 17

Aktywność
Produkty erupcji
Morfologia ( kształt stożka)

Question 18

Rodzaje wulkanów ze względu na aktywność

Answer 18

1) Czynne- dają dowody aktywności w pewnych odstępach czasów
2) wygasłe- w czasach historycznych nie ma śladu erupcji
3) drzemiący- wybuchały w czasach historyczny, ale nie wykazują aktywności od od setek lat

Question 19

Rodzaje wulkanów ze względu na rodzaj produktów erupcji

Answer 19

Eksplozywne- erupcja gwałtowna, wyrzuca gazy i materiał piroklastyczny, niewielkie rozmiary, lawa kwaśna, lepka i gęsta. Właśnie tu może powstać kaldera
Efuzywny- tylko magma, lawa zasadowa, powolny przebieg erupcji
Mieszany- stratowulkan. produkty erupcji to lawa raczej kwaśna jak i materiały piroklastyczne. ich jest najwięcej

Question 20

Rodzaje wulkanów ze względu na morfologię

Answer 20

Tarczowe- płaskie, rozległe, efuzywne
kopuły lawowe- strome stoki lawa kwaśna
stratowulkany- strome stoki, zbudowane na przemian z warstw lawy i mat. piroklastycznych
stożki żużlowe eksplozywne, mniejsze od stratowulkanów

Question 21

Jakie są rodzaje erupcji?

Answer 21

erupcje linijne- lawa wydobywa się przez szczeliny

erupcje centralne- przez komin wulkaniczny i krater

Question 22

Jakie są typy erupcji?

Answer 22

Hawajski- spokojne wylewy, z dużych kraterów lub szczelin, lawa zasadowa
Islandzki- wylewy rzadkiej lawy ze szczelin, lawa zasadowa
Peleański- gwałtowne erupcje kraterowe, lawa kwaśna, gorące chmury popiołów
Wezuwiański- gwałtowne erupcje, lawa i mat. pirokl.
strombolijski- gwałtowne, ale nie bardzo silne erupcje, erupcje centralne, bomby, lapille, lawa
Wulkaniański- rzadkie, gwałtowne erupcje, gęsta kwaśna lawa, duże bloki skalne

Question 23

Gdzie występują wulkany

Answer 23

Występują na granicach płyt litosfery subdukcji
strefy ryftów, gdzie występują podmorskie erupcje
Ognisty Pierścień Pacyfiku- wybrzeża Oceanu Spokojnego
nad plamami gorąca- Hawaje

Question 24

Jakie są pozytywne i negatywne skutki wybuchów wulkanów?

Answer 24

Pozytywne:
\+ żyzne gleby 
\+ surowce budowlane- np. skały bazaltowe
\+ atrakcja turystyczna
\+ ciepłe wody termalne
Negatywne
- straty w ludziach
- straty materialne
- powodują fale tsunami