PB kaartjes final Flashcards
Omschrijving ASS
- extreme mate van unresponsiveness
- slechte communicatieve vaardigheden
- hoge mate van repetitieve handelingen (lang focus 1 ding)
- hoge mate van star gedrag vertonen
ASS in PO
- Samenspelen lastig
- Zetten zichzelf buiten de groep
Wat is echolalie
Dwangmatig herhalen van woorden of zinnen van iemand anders (filmpje)
Verdeling man/vrouw
80% man - 20% vrouw
CHAT (checklist for autism in toddlers)
- Peek a Boo
- Thee zetten (fantasie)
- Aankijken
- Declaratief aanwijzen (dingen niet kunnen aanwijzen)
Wat is savant gedrag
- 1:10
- Bijzonder geestelijk vermogen
Vroeger reden ASS
Koelkast ouders
- Koude omgeving
- Geen affectie
- Vooral schuld moeder
Reden ASS (biologisch)
- Vergroot cerebellum
- Betrokken bij aandachtsverdeling
Erfelijkheid ASS
- Speelt een grote rol
- Broer of zus 200x
- Familie vaak kenmerken van ASS
Theory of mind ASS
Het vermogen om een idee te vormen van het perspectief van anderen en zichzelf op gebeurtenissen en situaties. Dit vermogen brengt de vaardigheid met zich mee om te beseffen dat de eigen opvatingen, verlangens en emoties kunnen afwijken van de ander
Wat laat de Sally-Ann test zien ASS
- 2 poppen met doosje en mand, knikker verplaatsen wanneer 1 pop weg is
- Kan zich niet inleven
Eye-gazing test ASS
- normaal kijken naar gezicht/ogen
- ASS kijkt naar mond
Eye-gazing test betekend ASS
Door focus op mond verlies je 90% van relevante informatie
Implicatie voor lesgeven, ASS
- Stap-voor-stap aanpak
- consistente routines
- Visuele hulpmiddelen
- Isoleer relevante informatie
- Structureer je gymzaal
- Concrete instructies
- Spreek verwachtingen uit
- Overdrijf, langzaam
- Voeg het gebaar bij het woord
- Geen moeilijke uitleg
- Expliciet leren (effectiever dan impliciet)
Omschrijving ODD/CD
- Meest interpersoonlijke destructieve en emotioneel schadelijke stoornis
- Gemis van emotionele hechting naar anderen
- prevalentie = 0,7% van totale populatie
Gedragingen ODD/CD
- Uiten emoties overduidelijk (schelden, vloeken)
- Uitslaan naar fysieke uitingen
- Komen intelligent/charmant over
- Praten slecht gedrag recht
- Komen eerlijk en oprecht overkomen
- Manipuleren
ODD =
Oppositionele gedragstoornis
CD =
Antisociale gedragstoornis
Uitingen in PO ODD/CD
- heftig en/of impulsief (fysiek)
- Nauwelijks corrigeerbaar
- Verzet tegen regels/insturcties
- weinig last van schuld/schaamte
- Andere schuld geven
- Exentrisieke motivatie: niet sociaal, wel spul
- Pester
- Spijbelt
Erfelijk of milieu? ODD/CD
Beide:
- erfelijk speelt een rol
- maar milieu heeft invloed
Biologische verklaring ODD/CD
- Prefrontale cortex is +/- 11% kleiner
- Emotionele arousal is laag
- Zelfcontrole is laag
- Hartslag is laag
- Zoekt naar opwinding
Cognitief perspectief ODD/CD
- Lange termijn gevolgen moeilijk in te schatten
- Pre-forntale cortex klein - plannen en anticiperen lastig (nu 20 of later 500)
Psychodynamisch verklaring ongenuanceerd ODD/CD
Mensen zonder geweten
Psychodynamisch verklaring genuanceerd ODD/CD
Superego niet goed uitontwikkeld (superego = onderdrukt impulsief gedrag)
Schachter-Latane onderzoek blijkt
- Doolhof
- Als elektrische schokken niet helpen dan werkt een time-out ook niet
Imlicaties voor het lesgeven ODD/CD
- Waarde van straf = weinig
- De-escalerend optreden
De-escalerend optreden (mild) ODD/CD
- Geef ruimte om stoom af te blazen
- Geef complimenten waar mogelijl
- Informatie geven en vragen stellen (Pre-frontale cortex activeren)
- Oplossing of perspectief bieden
- Positief afsluiten
De-escalerend optreden (heftig) ODD/CD
- Grenzenstellen (ik-opdracht)
- Oplossing / keuze bieden
- Afronden (maak afspraak)
Wanneer fysiek ingrijpen ODD/CD
- Alleen als niet anders kan
Rechter kijkt naar:
1. Proportionaliteit (niet erger dan intentie)
2. Subsidiariteit (was dit enige optie)
Tricks ODD/CD
- Bewust zijn van ernst/hartnekkigheid
- De-escalatie technieken
- Positief klassenklimaat/succeservaringen
- Complimenteer/vermijd open kritiek
Depresiviteit bij jongens
Vaker externaliserend gedrag
Depresiviteit bij meiden
Vaker internaliserend gedrag
Normale sombere gevoelens DEP
- Iets vertrouwd achterlaten
- Rouwperiode na life-events
Wanneer worden sombere gevoelens zorgelijk DEP
- Schommelingen in stemming duren abnormaal lang
- Geen duidelijke aanleiding
- Intense depressieve gevoelens
- (vaak) gedachten aan de dood
Emotionele symptomen (DEP)
- Verdrietg
- Hopeloos
- Zorgen maken
- Teneergeslagen
- Geen plezier kunnen maken
Cognitieve symptomen DEP
Negatieve gedachten over:
- Zichzelf
- De wereld
- De eigen toekomst
Motivationele symptomen DEP
- Verlies aan interesse
- Geen drive voelen
- Moeite om ook maar iets op te starten
Somatische symptomen DEP
Symptomen van lichaam
- Verlies eetlust
- gebrek aan energie
- Slaapproblemen
- Gewichtsverlies / toename
Depressie symptomen DSM-V
Niet 1x maar vaak:
1. Sombere stemming
2. Verminderde interesse/plezier in alle activiteiten
3. Insomnia of hypersomnia
4. Significante gewichts-verlies/toename
5. Psychomotorische agitatie (lichaam = rusteloos)
6. Vermoeidheid of verlies van energie
7. Gevoelens van waardeloosheid of onterechte schuldgevoelens
8. Verminderd vermogen tot nadenken/concentreren/besluiteloosheid
9. Recidiverende gedachten aan de dood
Bipolair DEP
Depresief - manisch - normaal
Kenmerken manisch DEP
- Psychotische kenmerken
- Hele wereld aan kunnen (euforie)
- Extreem opgewonden,energiek
- Grootheidsideeën
- Verminderde slaapbehoefte
Prevalentie DEP
- 10%m 20%v een depressieve periode in het leven
- 3-8% 12 tot 18jaar
- 1-2% 12- jaar
Kenmerken babies DEP
- Huil-en protestgedrag
- Eet- en slaapproblemen
- Ontwikkelingsachterstand
- Hechtingsproblemen
Kenmerken peuters/kleuter DEP
Verdriet
Prikkelbaarheid
Agitatie
Angst
Overaangepast
Geremd
Kenmerken PO leeftijd DEP
Nergens zin in hebben
Zomaar huilen
Eetproblemen
‘’niemand vindT mij aardig’’
Preoccupatie met ziekte/dood
Suïcidale gedachten
Biologische oorzaak DEP
Prefrontale cortext minder doorbloed
Hormonale invloed: ontregeld??
Comorbiteit (gelinkt aan andere stoornissen)
Psychologische verklaring DEP
Vroege trauma
Onvoldoende aandacht voor psychologische hulp
Negatief zelfbeeld
Beperkte oplossingsvaardigheden
Cognitieve verklaring DEP
Interpretaties depressief kleuren
Aangeleerde hulpeloosheid
Negatieve bevestigende voorspelling
Laag zelfbeeld
Zelf bestraffende uitspraken
Sociale factoren DEP
Gepest worden/zijn
Weinig sociale steun
Gebrek aan contact met peers
Tips DEP
- Oordeel niet, luister empatisch
- Wees terughoudend met afviezen
- Geef aandacht (contact houden)
- Verwacht geen interesse
- Geef aan dat depressieve niet zichzelf is
- Zorg goed voor jezelf (grenzen aangeven)
- Sociale activiteiten samendoen
- Professionele hulp zoeken
- Durf naar zelfmoord te vragen
- Niet wegschrijven
Hechting stoornis
Angst om verlaten, gekwetst of afgewezen te worden
Geremde HS
Vermijden contact, onveilig voelen
Ontremde HS
Te snel hechten/claimen
Veilig gehecht HS
Goede balans exploreren, nabijheid zoeken
Goede zelfregulatie
Eenkennigheid (gezond bang)
Ouders: gevoelig responsief
Angstig-vermijdend, onveilig gehecht HS
Angst voor afwijzing
Weinig vertrouwen in beschikbaarheid hechtingsfiguur
Allemans vriend
Ouders: consistent niet responsief
Angstig afwerend, ambivalent gehecht HS
Onzeker over beschikbaarheid hechtingsfiguur
Niet exploreren, wel vastklampen
Ouders: onregelmatig responsief
Gedesorganiseerd gehecht
Tegenstrijdige en moeilijk te duiden reacties
Toenaderen <> afwenden
Angstig en verward
Ouders: Totaal onvoorspelbaar en paradoxaal
Gedragskenmerken 1 HS
- Geen leeftijdsadequate relatievormen ontwikkeld
- Geremd of ongeremd in sociale interactie
- Onvermogen om gepast te reageren
- Gedrag: overdreven, ambivalent of tegenstrijdig
Gedragskenmerken 2 HS
- Vermijden fysiek contact
- Vastklamen aan 1 persoon (ouder)
- Sterke drang naar onafhankelijkheid
Hechtings theorieë
- Lorentz = inprenting
- Harlow = aapje (geen kritische Hperiode)
- Bowlby = behoefte aan veiligheid en zekerheid – verkennen vanuit veilige basis
Oorzaak HS volgens DSM-V
- Veronachtzaming basale emotionele behoeftes
- Veronachtzaming lichamelijke behoeftes
- Herhaalde wisseling van primaire verzorger (geen stabiele hechting gevormd)
Sociaal-psychologische verklaring HS
Vroegkinderlijke verwaarlozing:
- Emotionele verwaarlozing
- Verwaarlozing mbt verzorging en voeding
Fasen affectief verwaarlozingssyndroom HS
- Kind ervaart verwaarlozing
- Geleidelijk afsluiten affectiebehoefte
- Kind verzet zich tegen affectie
- Schijnaanpassing (controle houden)
- Mensen testen op affectie door vertrouwen schenden
- Door schenden - verwerping waardoor minder vertrouwen
Tips HS
- Creëer een veilige en gestructureerde leef/leer omgeving
- Duidelijke verwachtingen en grenzen
- Zorg voor succeservaring
Valkuilen HS
- Gemis aan affectie opvullen
- Partijdigheid voor kind
Dubbele ijsberg McLelland
Wat je op 1 oogslag kan zien is niet alles:
Boven ijsberg: gedrag
Onder ijsberg: Reden van gedrag
Verschil tussen mensen
ADHD DSM-V
a) Onoplettendheid (ADD)
b) Hyperactiviteit
c) Combinatie a + b (light, medium, heavy)
ADHD =
Attention Deficit Hyperactivity Disorder
(= een brain management dysfunctie)
Prevelentie ADHD
- 7-10% totale populatie
- 4:1 jongens : meisjes
ADHD jongens en meisjes
Jongens: impuslief en agressief
Meisjes: onoplettendheid
Gevolg ADHD
- Bezigheidsproblematiek
- Familiare problematiek
- Emotionele problematiek
- Interpersoonlijke problematiek
ADHD moeite met?
- Tijdsplanning
- Taak op gang houden
- Starten van een activiteit
- Op tijd afronden
Emotiemanagement ADHD
- Irriteren aan repetitieve geluiden
- What will happen if….. (auto voorbeeld)
Biologsiche verklaring ADHD
- Brein 10% kleiner
- Lange termijn = goed
- Korte termijn = slecht
- Axonen gaat iets mis
ADHD axonen
- Weinig dopamine (neurotransmitters)
- Stofzuiger werken te goed
- Ritalin blokeert stofzuigers
- Doordat t lang duurt signalen snel afgeleid
Ritalin ADHD
Werkt niet voor iedereen 70% wel
Erfelijk of milieu
- Concordantie speelt een rol (minder als ASS en ODD/CD)
- Omgevingsfactoren lijken rol te spelen
- Veel invloed als lesgever, structuur
Handeling stips ADHD
- Spreek helderen verwachtingen uit
- Direct verwachte gedrag aanleren
- Aandacht aan gewenste gedrag
- Korte en heldere aanwijzingen
- Aandachtsignaal
- Leg consequenties uit voor slecht gedrag
Pedagogische tips ADHD
- Complimenteer
- Verwijder afleidende voorwerpen
Didactische tips ADHD
- Duidelijke structuur met kop en staart
- Schep verwachting (lesdoelen)
- Duidelijk welk materiaal gebruikt word
- Check of info binnen is (individueel)
- Peers kunnen helpen
Angstoornis 3 componenten
- Pyschologisch (gevoel van vrees/zorg)
- Motorisch (hyperactiviteit,overreageren)
- Fysiologisch (HS, ademhaling ^, zweten)
Angstoornis =
Angstige mensen: problemen in denken, voelen en handelen
Angststoornis: denken, voelen, handelen
- denken: negatief zelfbeeld, angst gedachten nemen veel ruimte in (piekeren)
- Voelen: minderwaardigheidsgevoel, bang voor ordeel anderen
- Handelen: geen initiatief sociale interacties, coping strategieën (clownesk)
Angsten binnen PO
- Sociale angst
- Angst bepaalde taak (balanceren, hoogte)
- Faalangst
- Seperatieangst
2 oorzaken angstoornissen
- Je keurt delen in jezelf af
- Je neemt de afkeuring van andere mensen over
OCD =
een angstoornis
als ik iets niet doe (paal aanraken) gebeurt er iets slechts
Paniekstoornis =
- angstoornis
- uit zich in paniekaanvallen
- bang oor het bang zijn
Cognitieve active faalangst
- heel hard werken echter resultaat is nooit goed genoed
Cognitieve passieve faalangst
- Hoe meer je inspant hoe groter teleurstelling
- Dus dan maar niets doen
Sociale faalangst
- angst bij sociale taken
- angst om af te gaan of niet goed genoeg te doen
Motorische faalangst
- Blokkeert vloeiende bewegingsuitvoeringen
- Zichzelf versterkend proces (zie je nou wel ik kan het niet)
Erfelijk of milieu Angst stoornis
- Eigenlijk alleen milieu
- Behalve bij OCD
Oorzaak van angst stoornissen
- Omgeving
- Ervaringen
Tips ansgten
- erken angst
- Veel positieve bevestiging
- Creëer succeservaring
- Veilige setting/kleine stapjes
- Is aangeleerd dus kan afgeleerd worden
Tips faalangst
- heb geduld, verwacht kleine stapjes
- Actie geslaagd dit komt door leerling
- Leer de leerling oplossing zelf vinden
- Leerling heeft controle niks moeten, wel proberen
Gegeneraliseerde angststoornis (G.A.S.)
Overkoepelend voor andere angsten
Seperatieangst
-Hechtingsstoornis
Sociale angstoornis
- vermijdingsgedrag
- angst voor sociale rollen/functioneren
Specifieke/enkelvoudige fobie
- Gesloten ruimte
- Een dier
- Trampoline
- etc.
Selectief mutisme
Hardnekkig zwijgen in sommige sociale situaties
PTSS
word ook onder angstoornis gerekend
