Patomorfologia kości

Question 1

Jak jest funkcja wit. D?

Answer 1

Razem z parathormonem wpływa na czynność osteoblastów, zwiększa wchłanianie wapnia w jelitach.

Question 2

Z czego zbudowana jest tkanka kostna?

Answer 2

Komórek kości (osteoblasty, osteocyty, osteoklasty) i substancji międzykomórkowej (osteoid: kolagen typu I, białka niekolagenowe: osteonekyna, osteokalcyna, sialoproteiny, czynniki wzrostu), proteoglikany, substancja nieorganiczna: hydroksyapatyt (głównie fosforan wapnia).

Question 3

Osteopetroza

Answer 3

Nieprawidłowość wzrostu i rozwoju kości - defekt osteoklastycznej resorpcji kości nieznanego tła. U bydła rasy Angus cecha wrodzona (autosomalna recesywna) anomalia wynikająca z nieprawidłowości
dotyczących genów regulujących różnicowanie osteoklastów.
Patomorfologia:
* zajęte kości są “gęste”, twarde i nie posiadają jamy szpikowej, obecność beleczek kostnych w obrębie
jamy szpikowej,
* pomimo zwiększonej gęstości kości są kruche (zmiany strukturalne tkanki kostnej).
* kości mogą być zdeformowane (czaszka, kończyn)

Question 4

Osteogenesis imperfecta

Answer 4

Wadliwe kościotworzenie - wrodzone zaburzenie polegające na tworzeniu kości o zmniejszone masie (kości osteopenicznej)
WYSTĘPOWANIE: cielęta, kocięta, szczenięta
MECHANIZM: defekt dotyczący zaburzenia syntezy kolagenu typu I przez osteoblasty i odontoblasty
OBRAZ KLINICZNY
* w przypadkach łagodniejszych funkcja kości jest prawidłowa, ale zawiera mniejsza ilość włókien kolagenowych – niewielka podatność na złamania
* w przypadkach cięższych mnogie patologiczne złamania kości, niestabilność stawów, nieprawidłowa zębina

Question 5

Congenital cortical hyperostosis

Answer 5

Wrodzone (cecha autosomalna recesywna) zaburzenie modelingu kości u nowo narodzonych prosiąt, charakteryzujące się nieprawidłowym, nadmiernym tworzeniem kości przez okostną w obrębie kości długich (głównie części trzonowe kości kończyn przednich, rzadziej piszczeli)

Question 6

Osteopatia czaszkowo-żuchwowa

Answer 6

Craniomandibular osteopathy - obustronnie symetryczne zgrubienie żuchwy, twarde deformacje w obrębie zajętych kości (kości skroniowe, szczęka, kość klinowa, puszka bębenkowa, rzadziej inne kości czaszki). Dotyczy głównie westie.

Question 7

Wymień nieprawidłowości układu kostnego dot. wzrostu i rozwoju.

Answer 7

• osteopetroza
• osteogenesis imperfecta (wadliwe kościotworzenie)
• congenital cortical hyperostosis (wrodzone zaburzenia modelingu kości)
• osteopatia czaszkowo-żuchwowa (craniomandibular osteopathy)

Question 8

Zaburzenia rozwojowe kości czaszki:
- brak czaszki
- kościozrost przedwczesny
- brak wewnętrznych kości czaszki
- zbyt mała czaszka
- zbyt duża czaszka
- brak twarzy
- brak żuchwy
- skrócenie żuchwy i szczęki
- niepełne połączenie szwów – ciemiączko

Answer 8

Zaburzenia rozwojowe kości czaszki
- brak czaszki - acrania
- kościozrost przedwczesny - craniosynostosis
- brak wewnętrznych kości czaszki - hemicrania
- byt mała czaszka - microcephalia
- zbyt duża czaszka - macrocephalia
- brak twarzy - aprosopia
- brak żuchwy - agnathia
- skrócenie żuchwy i szczęki - brachygnathia superior et inferior
- niepełne połączenie szwów, ciemiączko - fontanellae

Question 9

Zaburzenia rozwojowe kręgosłupa:
- brak lub nadliczbowe kręgi
- szczeliny: całkowite rozszczepienie kręgosłupa
- częściowe niezrośnięcie kręgów

Answer 9

Zaburzenia rozwojowe kręgosłupa:
- brak lub nadliczbowe kręgi
- szczeliny: całkowite rozszczepienie kręgosłupa - rachischisis totalis
- częściowe niezrośnięcie kręgów - spina bifalda

Question 10

Szczeliny w mostku (2) + łac.

Answer 10

ektopia serca - ectopia cordis
wyniciowiec - schistosoma reflexum

Question 11

• Brak kończyn
• Zespolenie kończyn
• Brak palców
• Skrócenie palców

Answer 11

• Brak kończyn (amelia: anterior, posterior; monomelia)
• Zespolenie kończyn (syrenia)
• Brak palców (adactylia)
• Skrócenie palców (brachydactylia)

Question 12

Wrodzone zahamowanie wzrostu chrząstek u płodów (zahamowanie przemiany chrząstek w kości) po łac.

Answer 12

Chondrodystrophia foetalis s. achndroplasia

Question 13

Zaburzenia wzrostu całego kośćca:
- olbrzymiowatość, wzrost olbrzymi, gigantyzm
- karłowatość

Answer 13

Zaburzenia wzrostu całego kośćca:
- olbrzymiowatość, wzrost olbrzymi, gigantyzm - hypersomia, gigantismus
- karłowatość nanosomia, dwarfism, nanism

Question 14

Zmiany kształtu kręgosłupa:
- wygięcie ku górze
- wygięcie ku dołowi
- wygięcie boczne

Answer 14

Zmiany kształtu kręgosłupa:
- wygięcie ku górze (kyphosis)
- wygięcie ku dołowi (lordosis)
- wygięcie boczne (scoliosis)

Question 15

Osteochondroza

Answer 15

Zwyrodnienie chrzęstnokostne – heterogenna grupa zmian dotyczących chrząstki wzrostowej u młodych zwierząt, ogniskowy lub wieloogniskowy defekt kostnienia
wewnątrzchrzęstnego.

Question 16

Rozwarstwiające zwyrodnienie kostno-chrzęstne

Answer 16

Osteochondrosis dissecans (OCD) - typ dysplazji chrzestnej na granicy pomiędzy chrząstką stawową i kością podchrzęstna związany z tworzeniem szczeliny i oddzieleniem się chrząstki stawowej od leżącej poniżej kości, możliwe wytworzenie luźnego fragmentu chrzęstnego/chrzęstnokostnego lub wytworzenie “myszy stawowej.”
PRZYCZYNY
niedobór miedzi, nadmiar cynku
WYSTĘPOWANIE
psy – głowa kości ramiennej
konie – wyniosłość międzykłykciowa kości piszczelowej
świnie – kłykieć przyśrodkowy dalszej części kości ramiennej i udowej

Question 17

Wymień zaburzenia kostnienia wewnątrzchrzęstntego.

Answer 17

Chondrodystrofie
Osteochondroza
Osteochondrosis dissecans

Question 18

Wymień metaboliczne choroby kości.

Answer 18

Osteoporoza/osteopenia
Krzywica, osteomalacja
Osteodystrofia włóknista

Question 19

Osteoporoza/osteopenia

Answer 19

OSTEOPOROZA/OSTEOPENIA – zmniejszenie masy lub gęstości kości z zachowaniem jej uwapnienia
* OSTEOPENIA – zmniejszenie masy kostnej bez objawów klinicznych choroby
* OSTEOPOROZA – zmniejszenie masy kostnej związane z kliniczną manifestacją (bolesność zajętych
kości, złamania patologiczne)
niedożywienie białkowo-kaloryczne
* niedobory witaminowo mineralne
* niedoborów wapnia w diecie
* syndrom na tle niedoboru pierwiastków śladowych i witamin występujący u kur i indyków – perosis
* zrzeszotnienie kości u kur spowodowane niedoborem witaminy A
* zmiany w kościach przy niedoborze witamina A u cieląt
* niedobór witaminy A u źrebiąt może doprowadzić do oddzielenia się nasady kości udowej (przy główce
kości udowej). Podobne zmiany mogą wystąpić u samców świń
* u młodych macior obserwowano najczęściej obustronne oddzielanie się guzów kulszowych w obrębie
chrząstkowej strefy wzrostu
* zrzeszotnienie kości na tle niedoboru witaminy C
* u jagniąt obserwowano zrzeszotnienie kości na tle zatrucia ołowiem
* zmiany w kościach przy hiperwitaminozie A stwierdza się między innymi u kotów
* unieruchomienie
* nadmiar glikokortykosteroidów

Question 20

Krzywica i rozmiękanie kości

Answer 20

KRZYWICA (rachitis) I ROZMIĘKANIE KOŚCI – defekt mineralizacji tkanki kostnej z następową deformacją kości i
złamaniami patologicznymi w niedojrzałym (KRZYWICA) lub dojrzałym (OSTEOMALACJA) szkielecie
KRZYWICA – obejmuje kości i chrząstkę (kostnienie śródchrzęstne)
OSTEOMALACJA – obejmuje tylko kość
PRZYCZYNY
* niedobór witaminy D (karma złej jakości, niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne)
* niedobór fosforu (najczęściej u przeżuwaczy za zmniejszonym spożyciem paszy)
* przewlekłe choroby nerek
* przewlekłe narażenie na fluor (fluoroza)

Question 21

Osteodystrofia włóknista

Answer 21

OSTEODYSTROFIA WŁÓKNISTA – zaburzenie dotyczące szkieletu polegające na wieloogniskowej
osteoklastycznej resorpcji tkanki kostnej, która jest zastępowana tkanką łączną włóknistą, najczęściej na skutek
nadczynności przytarczyc
PRZYCZYNY
* pierwotna nadczynność przytarczyc (gruczolak, rak, rozrost tła idiopatycznego)
* wtórna nadczynność przytarczyc (choroby nerek, zaburzenia żywieniowe)
* pseudo nadczynność przytarczyc (guzy nowotworowe wydzielające substancje o aktywności parathormonu)
MECHANIZM: zwiększony poziom fosforanów - aktywacja osteoklastów przez osteoblasty - nadmierna resorpcja kości - aktywacja komórek zrębowych szpiku kostnego oraz ich różnicowanie w kierunku fibroblastów - tworzenie tkanki łącznej włóknistej

Question 22

ZAPALENIE KOŚCI
Zapalenie kości (ograniczone do tkanki kostnej)
– martwicowe
– ziarniniakowe
Zapalenie kości (obejmujące też okostną)
– zapalenie surowiczo-krwotoczne
– zapalenie ropne
– zapalenie przewlekłe – wytwórcze
Zapalenie kości z zajęciem jamy szpikowej, często ropne z wytworzeniem ropnia
Zapalenie całej kości

Answer 22

Zapalenie kości (ograniczone do tkanki kostnej) - OSTEITIS
– martwicowe OSTEITIS NECROTICANS
– ziarniniakowe OSTEITIS GRANULOMATOSA
Zapalenie kości (obejmujące też okostną) - PERIOSTITIS
– zapalenie surowiczo-krwotoczne periostitis seroso-haemorrhagica
– zapalenie ropne - periostitis purulenta
– zapalenie przewlekłe – wytwórcze periostitis chronica fibrosa s. ossificans
Zapalenie kości z zajęciem jamy szpikowej, często ropne z wytworzeniem ropnia OSTEOMYELITIS, osteomyelitis apostematosa
Zapalenie całej kości PANOSTITIS

Question 23

Jakie mogą być zapalenia kości ze wzgl. na czynnik etiologiczny lub jego brak?

Answer 23

Zakaźne zapalenie kości
Aseptyczne zapalenie kości (osteodystrofia przerostowa, enostoza)
Aseptyczna martwica kości (np. Legg-Calve-Perthes disease u westie - jałowa martwica głowy k. udowej)

Question 24

Przykłady aseptycznego zapalenia kości

Answer 24

Osteodystrofia przerostowa
Enostoza (eosinophilic panostitis)

Question 25

Osteodystrofia przerostowa

Answer 25

Hypertrophic osteodystrophy/metaphyseal osteopathy jałowe zapalenie kości młodych, rosnących psów ras dużych i olbrzymich
MECHANIZM: niejasny – proces rozpoczyna się od ropno-włóknikowego jałowego zapalenia kości i szpiku
kostnego, z następową martwicą i liniowym zapadaniem się kości i tworzeniem kości odczynowej.
PATOMORFOLOGIA
* zmiany są symetryczne, charakterystyczny obraz RTG: równoległe linie rozjaśnienia i zagęszczenia cienia kości w obszarze nasad kości długich

Question 26

Enostoza

Answer 26

ENOSTOZA (EOSINOPHILIC PANOSTEITIS, ENOSTOSIS) – niezapalna, samoograniczająca się choroba rosnącej
kości najczęściej występująca u psów dużych ras
OBRAZ KLINICZNY
* bolesność kości długich – kulawizny, kulawizny często “wędrujące” z kończyny na kończynę, w niektórych przypadkach gorączka
* RTG – obszary zagęszczenia cienia w obrębie jam szpikowych trzonów kości, zajęte są zazwyczaj liczne kości w obrębie kośćca, obecność obszarów proliferującej i dojrzałej kości splotowatej, brak nacieku zapalnego, brak eozynofili !

Question 27

Przykład aseptycznej martwicy kości.

Answer 27

Legg-Calve-Perthes disease – jałowa martwica głowy kości udowej u młodych psów ras miniaturowych
(Yorkshire terriers, pinczery miniaturowe)
HISTOPATOLOGIA
* martwica osteocytów – brak komórek w obrębie jamek kostnych, obszary martwicy kości są zastępowane przez tkankę łączną włóknistą

Question 28

Wymień zmiany rozrostowe kości

Answer 28

Wyrośla kostne (osteofity, exostoses): hyperostoza,enostoza
Osteopatia przerostowa (hypertrophic osteopathy
Kostniakochrzęstniaki
Torbiele kostne

Question 29

Osteopatia przerostowa

Answer 29

OSTEOPATIA PRZEROSTOWA (HYPERTROPHIC OSTEOPATHY, HYPERTROPHIC PULMONARY OSTEOPATHY) –
postępujący, symetryczny proces polegający na tworzeniu nowej tkanki kostnej w obszarze części trzonowych
dalszych kości kończyn (podramię, podudzie)
PRZYCZYNY
* rozsiane zmiany w obrębie płuc (nowotwory pierwotne i przerzutowe, zapalenie płuc)
* zapalenie zastawek, robaczyca sercowo-płucna, guzy jajników u koni, rhabdomyosarcoma pęcherza moczowego u młodych psów
MECHANIZM
* zmiany w obrębie płuc prowadzą do odruchowych (mediowanych za pośrednictwem nerwu błędnego)
zmian dotyczących przepływu krwi, przez co zwiększa się przepływ krwi w obrębie kończyn - przekrwienie obejmuje też okostną kości kończyn co stymuluje kościotworzenie podokostnowe w trzonach kości kończyn - rozrost kości prowadzi do zgrubienia kończyn
* zmiany kostne mogą ustępować po usunięciu zmian płucnych

Question 30

Kostniakochrzęstniak

Answer 30

KOSTNIAKOCHRZĘSTNIAKI (MNOGIE WYROŚLA CHRZĘSTNO-KOSTNE, MULTIPLE CARTILAGINOUS EXOSTOSES) psy, konie – wrodzony wielomiejscowy defekt rozwojowy szkieletu; zmiany pojawiają się wkrótce po urodzeniu i stabilizują się w momencie zatrzymania wzrostu szkieletu, klinicznie przebieg jak wielomiejscowy nowotwór złośliwy
koty – zmiany o etiologii wirusowej; zmiany pojawiają się u kotów starszych, nie przestają rosnąć po zakończeniu wzrostu szkieletu, klinicznie przebieg naśladuje rozsiany nowotwór złośliwy
PRZYCZYNA
* psy, konie – nie określona - dziedziczna
* koty – zakażenie wirusowe
KONSEKWENCJE KLINICZNE
mechanicznie może wpływać na pracę szkieletu, ucisk na struktury otaczające (rdzeń kręgowy, nerwy), możliwa transformacja złośliwa w kierunku chrzęstniakomięsaka

Question 31

Wymień rodzaje torbieli kostnych (3).

Answer 31

Torbiele kostne: podchrzęstne, proste, tętniakowe.

Question 32

Pierwotne nowotwory kości.

Answer 32

osteoma, osteosarcoma (kostniak, kostniakomięsak)
chondroma, chondrosarcoma (chrzęstniak, chrzęstniakomięsak)
fibroma, fibrosarcoma (włókniak, włókniakomięsak)

Question 33

Wtórne (przeżutowe) nowotwory kości.

Answer 33

carcinomas (rak), adenocarcinomas (gruczolakorak), hemangiosarcomas (naczyniakomięsak)

Question 34

Metody pobierania próbek do badań przy podejrzeniu nowotworu kości.

Answer 34

• bad. obrazowe
• BAC
• biopsja korowa
• biopsja chirurgiczno-klinowa lub biopsja za pomocą odgryzacza kostnego

Question 35

Nowotwory niezłośliwe kości.

Answer 35

WŁÓKNIAK KOSTNIEJĄCY - zmiany rzadkie, najczęściej obejmują żuchwę lub szczękę u bydła i koni
CHRZĘSTNIAK – bardzo rzadkie, najczęściej obejmują kości płaskie i małżowiny nosowe, u psów, kotów i owiec
KOSTNIAK – bardzo rzadkie, obejmują najczęściej kości płaskie, szczególnie czaszki (np. kość przegrody
nosowej

Question 36

Nowotwory złośliwe kości.

Answer 36

WŁÓKNIAKOMIĘSAK
CHRZĘSTNIAKOMIĘSAK
NACZYNIAK KRWIONOŚNY MIĘSAKOWY
GUZ EVINGA (mięsak Evinga)
KOSTNIAKOMIĘSAK

Question 37

KOSTNIAKOMIĘSAKI - co to, na jakie typy można je podzielić, na jakie typy histologiczne, na jakie typy na podstawie obrazu radiologicznego, ogólne informacje.

Answer 37

KOSTNIAKOMIĘSAK (OSTEOSARCOMA, MIĘSAK KOŚCIOTWÓRCZY, OSTEOGENIC SARCOMA) wywodzi
się z mezenchymalnych komórek, które produkują nowotworowy osteoid, kość nowotworową lub oba składniki
Kostniakomięsaki:
* proste – tworzenie kości na macierzy kolagenowej
* złożone – tworzenie kości i chrząstki na macierzy kolagenowej
* pleomorficzny – anaplastyczny – jedynie niewielkie wysepki kościotworzenia
TYPY HISTOLOGICZNE: osteoblastyczny, chondroblastyczny, fibroblastyczny, niskozróżnicowany, teleangiektatyczny (naczyniakowaty?)
NA PODSTAWIE OBRAZU RADIOLOGICZNEGO: sklerotyczne, lityczne, mieszane
- najpowszechniejszy pierwotny nowotwór kości
- psy ras dużych i olbrzymich predysponowane
- głównie kości długie kończyn (75 % przypadków)
- blisko kolana daleko od łokcia
- najczęściej dalszy odcinek kości promieniowej
- wysoka skłonność dawania przerzutów – mikroprzerzuty do płuc obecne w 90 % przypadków już w momencie rozpoznania, rzadziej (24 %) do regionalnych węzłów chłonnych.