Endokrynologia cz. I Flashcards
Podaj przykład ektopowego wydzielania hormonów.
Gruczolakorak gruczołów apokrynowych zatok przyodbytowych wydziela peptyd podobny do parathormonu PTH-rP, w konsekwencji - hiperkacemia.
Podaj przykład zaburzenia spowodowanego nieprawidłową degradacją hormonów.
“Nadczynność”
- hiperestrogenizm i zespół feminizacji zwierząt spowodowane marskością wątroby (obniżenie degradacji estrogenów produkowanych w normalnych ilościach)
Nazwa nowotworu szyszynki i szyszynka po łac.
Szyszyniak pinealoma
Szyszynka - corpus pineale, epiphysis cerebri
Karłowatość przysadkowa po łac.
Karłowtość przysadkowa - nanosomia pituitaria
prowadzi do niedoczynności przysadki - hipopituitaryzm, panhipopituitaryzm
Co to jest czaszkogardlak i po łac.?
Czaszkogardlak (craniopharyngoma) wymieniony jako postać mikroskopowa nieczynnego guza przysadki, to guz niezłośliwy wywodzący się z pozostałości kieszonki Rathkego (ektodermy jamy ustno-gardłowej).
Wybrane choroby przysadki
- niedoczynność przysadki: karłowatość przysadkowa, nieczynne guzy przysadki (gruczolaki, raki, czaszkogardlak)
- nadczynność przysadki hiperpituitaryzm: gruczolaki części pośredniej
- moczówka prosta (diabetes insipidus)
Wybrane choroby kory nadnerczy
- niedoczynność kory nadnerczy (choroba Addison’a), zapalenie kory nadnerczy (adrenalitis), idiopatyczny zanik kory nadnerczy młodych psów
- nadczynność kory nadnerczy (choroba Cushinga - gruczolak kortykotropowy przysadki, zespół Cushinga - objawy), rozrost kory nadnerczy, gruczolaki kory nadnerczy, gruczolakoraki kory nadnerczy
Jaki jest drugi najczęściej występujący guz (gruczołów dokrewnych) u fretek?
Guz nadnerczy
Wybrane choroby rdzenia nadnerczy
- rozrost rdzenia nadnerczy
- guz chromochłonny - barwiak (pheochromocytoma)
- nerwiak zarodkowy (neuroblastoma)
- nerwiak zwojowy (ganglioneuroma)
Jaki jest najpowszechniejszy nowotwór rdzenia nadnerczy? U jakich gatunków najczęściej występuje?
Guz chromochłonny, barwiak (pheochromocytoma), najczęściej u psów i bydła.
Co to jest amyloidoza wysp trzustkowych i w którym typie cukrzycy występuje?
Amyloidoza wysp trzustkowych - odkładanie się amyliny (IAPP - islet amyloid polypeptide) w wyspach trzustkowych w cukrzycy typu II.
Który typ cukrzycy najczęściej u kotów, a który u psów?
Koty: cukrzyca typu II
Psy: cukrzyca typu I
Patologia trzustki
- cukrzyca
- wyspiaki: insulinoma, gastrinoma, glukagonoma
Co to jest gastrinoma?
Guz z komórek G, guz neuroendokrynowy (neuroendocrine tumor - NET) produkujący gastrynę (hipergastrinemia), prowadzący do nadmiernego wydzielania soku żołądkowego i w konsekwencji powodujący owrzodzenie żołądka i dwunastnicy z wymiotami (Zollinger-Ellison Syndrome). Gastrinoma lokalizuje się w dwunastnicy lub trzustce.
Jakie jest działanie kalcytoniny? Jakie parathormonu?
Kalcytonina - hamuje osteoklasty, obniżenie Ca2+ we krwi
Parathormon - pośrednio działa na osteoklasty, przez osteoblasty, podwyższa poziom Ca2+ we krwi
Czym jest spowodowana niedoczynność tarczycy u młodych zwierzą i dlaczego prowadzi do wola?
Niedoborem jodu, tarczyca stymulowana przez TSH, rozrost, wole (goiter)
Jakie są najczęstsze przyczyny niedoczynności tarczycy u zwierząt dorosłych?
- plazmocytarno-limfocytarne zapalenie tarczycy
- zanik idiopatyczny tarczycy
Wymień nowotwory tarczycy i u jakich gat. najczęściej występują.
- gruczolak komórek pęcherzykowych (najczęściej u kotów)
- rak komórek pęcherzykowych (najczęściej u psów)
- guz z komórek C (dorosłe i stare byki, szczury laboratoryjne) - gruczolak, rak (rak rdzeniasty)
U jakiej rasy psów pierwotna nadczynność przytarczyc jest wadą dziedziczną autosomalną dominującą?
U szpiców wilczych.
Jakiego tła może być wtórna nadczynność przytarczyc?
- tła żywieniowego: niedobór Ca2+, nadmiar P
- tła nerkowego: przewlekła niewydolność nerek, prowadząca do zatrzymywania P we krwi - hiperfosfatemia - stymulacja przytarczyc
Czym jest rzekoma nadczynność przytarczyc?
Rzekoma nadczynność przytarczyc - hiperkalcemia nowotworowa, spowodowana przez produkcję substancji o działaniu PTH poza przytarczycami np.
- guz gruczołów apokrynowych zatok przyodbytowych produkujący PTH-rP
- przerzuty nowotworów do kości (liza)
- chłoniak (naciek kości/cytokiny)
Czym jest chemodectoma?
Chemodectoma - guz ciałka aortalnego, lokalizacja u podstawy serca, brachycefaliczne wydają się być predysponowane
Czym jest rakowiak?
Rakowiak - carcinoid, to guz z komórek wewnątrzwydzielniczych ukł. pokarmowego, ale też innych narządów wywodzących się z pierwotnej cewy nerwowej (trzustka, płuca, nadnercza, tarczyca), produkuje głównie serotoninę (nasilenie przemian tryptofanu w serotoninę)
Co to: mnoga gruczolakowatość wewnątrzwydzielnicza?
Mnoga gruczolakowatość wewnątrzwydzielnicza - MEN (multiple endocrine neoplasia) - rzadka choroba, o charakterze dziedzicznym autosomalnym recesywnym, powoduje zmiany nowotworowe w różnych gruczołach dokrewnych.
