Panitikan Flashcards
Ito ay isang anyo ng sining o panitikan na naglalayong maipahayag ang damdamin sa malayang pagsusulat.
Tula
Binubuo ang tula ng _______ at _______
saknong at taludtod
Ang tula ay maaring distinggihin sa tatlo na bahagi. (Tama o Mali?)
Tama
Ano ang mga Anyo ng Tula?
—Tradisyon
—Malayang Taludturan
—Bersyo Blangko
Ito ay isang anyo ng tula na may sukat at tugma at mga salitang may malalim na kahulugan.
Tradisyon
Isang tula nang walang sinusunod na patakaran kung hindi anumang naisin ng sumulat.
Malayang Taludturan
Ito ay tula na may sukat ngunit walang tugma
Berso Blangko
Ano ang mga Elemento ng tula?
—Sukat
—Saknong
—Persona
—Tugma
—Kariktan
—Talinghaga
Ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig ng bawat taludtud na bumubuo sa isang saknong.
Sukat
Ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig ng bawat taludtud na bumubuo sa isang saknong.
Sukat
Isang grupo sa loob ng isang tula na may dalawa o maraming linya (taludtud)
Saknong
Tumutukoy sa nagsasalita sa tula. Una, ikalawa at ikatlong panauhan.
Persona
Ang huling pantig ng huling salita ng bawat taludtud ay magkasintunog.
Tugma
Ito ay ang maririkit na salita na pumupukaw sa damdamin at kawilihan.
kariktan
Ito ay mga salita na di tiyakang tumutukoy sa bagay na binabanggit, mga salita na nakatago ang kahulugan.
talinghaga
ano ang mga uri ng tula?
~tulang liriko o tulang pandamdamin
~tulang pasalaysay
~tulang patanghalan
~tulang patnigan
Nagtataglay ng mga karanasan, kaisipan, guniguni, pangarap at iba’t ibang damdaming maaaring madama ng may akda o ng ibang tao.
tulang liriko o tulang pandamdamin
Ito ay maikli at payak.
tulang liriko o tulang pandamdamin
Naglalahad ng makukulay at mahahalagang tagpo sa buhay tulad ng pag ibig, pagkabigo at tagumpay.
tulang pasalaysay
Naglalahad din ito ng katapangan at kagitingan ng mga bayani sa pakikidigma.
tulang pasalaysay
Ito ay tulang nagbibigay aliw sa mga taong namatayan, at nagbibigay pagpapahalaga sa taong pumanaw.
tulang patnigan
Binibigkas ng mga tauhan ang kanilang diyalogo sa paraang patula.
tulang pantanghalan
Maaring isama sa uring ito ang mga tulang binibigkas sa sarswela at komedya.
tulang pantanghalan
may labindalawang pantig at mabagal ang paraan ng pagbigkas o ang himig ay tinawag na andante
awit
Ang mga tauhan sa awit ay walang kapangyarihan subalit humaharap rin sila sa matinding pakikipagsapalaran. (tama o mali?)
tama
Karaniwang ito ay sumasalamin sa pangyayari sa tunay na buhay.
awit
Ang sikat na halimbawa ng isang awit ay ang?
florante at laura
may walong pantig at mabilis ang paraan ng pagbigkas o ang himig ay tinatawag na allegro.
korido
Ang paksa sa korido ay pumapatungkol sa pananampalataya, alamat, kababalaghan, romansa at pakikipagsapalaran. (tama o mali?)
tama
Ang tauhan sa korido ay nagtataglay ng kapangyarihan at nakagawa ng mga ordinaryong gawain. (tama o mali?)
(MALI) hindi ordinatyong gawain
Ang kilalang halimbawa ng korido ay ang?
ibong adarna
Ang mga bagay o gawaing ipinagkaloob sa isang tao na maaari niyang gawin habang siya ay nabubuhay.
karapatan
Ito ay ang mga benepisyo at proteksyon na maaaring matamo ng isa.
karapatan
ano ang mga uri ng karapatan?
~likas na karapatan
~karapatan ayon sa konstitusyon
Ang karapatang ito ay kaloob ng Diyos sa tao
likas na karapatan
ano ang mga karapatan ayon sa konstitusyon?
~karapatang sibil
~karapatang pampulitika
~karapatang panlipunan
~karapatang pangkabuhayan
~karapatan ng nasasakdal
Pinahahalagahan ang mga ugnayang sosyal o pakikisamalamuha ng tao sa kanyang kapwa.
karapatang sibil
Karapatang nauukol sa pakikipag- ugnayan ng mamamayan sa bansa
karapatang pampulitika
Karapatang may kaugnayan sa relasyon ng mga mamamayan sa isa’t-isa.
karapatang panlipunan
Ang mga karapatang ito ay nakakatulong sa pangangalaga ng mga mamamayan gaya ng karapatang pumili ng relihiyon, karapatang maglakbay, karapatan sa lihim na korespondensiya at komunikasyon
karapatang panlipunan
Karapatang magkaroon ng pagkakakitaan o hanapbuhay at pagtuklas na maaaring ikaginhawa sa buhay.
karapatang pangkabuhayan
Paggarantiya ng Saligang Batas sa mga karapatang nararapat para sa isang taong nasasakdal gaya ng karapatan marinig sa hukuman at karapatang malaman ang kaso laban sa kanya.
karapatan ng nasasakdal
“Ipinanganak na malaya ang tao, ngunit siya’y alipin saan man pumunta” sinong pilosopo ang nagsabi nito?
Jean-Jacques Rousseau
ano ang tatlong sanhi na maaaring makapagpaliwanag sa mga paglabag sa mga karapatang pantao?
~ideolohiya
~kalakaran sa kultura
~kaisipang pang~ekonomiya
ang iba-ibang pananaw ng tao na humuhubog sa mga damdamin at pangarap ng tao tungo sa hinahangad nitong kaayusan ng kaniyang buhay.
ideolohiya
Sa isang lipunan, may kinikilalang kalakaran o kaayusan na naaayon sa pamumuhay ng bawat tao. Nguit maaari itong makita bilang mapanupil sa kaayusan ng ibang tao sa loob ng lipunan.
kalakaran sa kultura
Dahil sa pagiging maramot ng iilang grupo ng tao sa mga likas na yaman, nagkakaroon naman ng panunupil sa karapatan sa masaganang pamumuhay ng ibang taong nangangailangan nito.
kaisipang pang-ekonomiya
Mga Epekto ng Paglabag sa Karapatang ng Tao
- kahirapan
- kaguluhan at karahasan
- kawalan ng moralidad
Ito ay ang paggamit ng pananakot at dahas upang isulong ang nais na kaayusan ng isang pangkat ng lipunan.
terorismo
Kahalagahan ng Pagsasaka
- Pinakukunan ng kabuhayan
- Kontribusyon sa Pambansang kita
- Tulong sa International Trade
Samo’t saring isyu na ang kinakaharap ng mga magsasaka sa panahon ngayon, kabilang na dito ang mga sumusunod:
- Pagliit ng lupaing pansakahan
- Paggamit ng teknolohiya
- Kakulangan ng mga pasilidad at imprastruktura sa kabukiran.
- Kakulangan sa suporta mula sa iba pang sector
- Pagbibigay prayoridad sa sector ng industriya
- Pagdagsa ng mga dayuhang kalakal.
- Climate change
Ang mga magsasaka ay patuloy na gumagamit ng mga lumang kagamitan sa pagsasaka katulad ng araro at kalabaw na nagiging dahilan ng mabagal na gawain kaya’t bumabagal din ang produksiyon sa agrikultura
kakulangan sa makabagong kagamitan at teknolohiya
Dahil sa kakulangan ng sapat na imprastraktura at puhunan ay maraming produkto ang hindi napakikinabangan dahil nasisira, nabubulok at nalalanta tulad ng gulay at prutas. Ang pagkasira ng mga produktong ito ay bunga ng kawalan ng pag-iimbakan o storage at maayos na transportasyon.
kakulangan ng sapat na imprastraktura at puhunan
Malaki ring problema ang pagbibigay prayoridad ng pamahalaan sa proteksiyon at pangangalaga sa industriya. Sapagkat maraming mga manggagawa at namumuhunan sa sector ng agrikultura ang nawawalan ng kita at nalulugi kaya’t nagiging dahilan ito sa pagbaba ng produksiyon
Pagbibigay prayoridad sa sektor ng industriya
Ang suliraning ito ay ngadudulot ng kompetensya sa pagitan ng local na produkto at dayuhang produkto sa bansa.
pagdagsa ng dayuhang produkto sa pilipinas
Malaking problema ang paglaki ng populasyon at pagiging modern n gating bansa dahil maraming mga gusali, komersyo, at subdibisyon ang pinapatayo kaya’t patuloy na lumiliit ang mga lupa na maaari sanang isaka at ang patuloy na pagkasira ng ating kapaligiran
Pagliit ng lupang pangsakahan
ano ang mga batas ukol sa repormang lupa?
- Land Registration Act 1902
- Public Land Act 1902
- Batas Republika Blg. 1160
- Batas Republika Blg. 1190 ng 1954
- Agriculture Land Reform Code
- Batas ng Pangulo Blg. 2 ng 1972
- Batas ng Pangulo Blg. 27
- Batas Republika Blg. 6657 ng 1988
ito ay sistemang Torrens sa panahon ng Amerikano na kung saan ang mga titulo sa lupa ay pinatalang lahat.
Land Registration Act 1902
nakapaloob dito ang pamamahagi ng mga lupang pampubliko sa pamilya na nagbubungkal ng lupa. Ang bawat pamilya ay maaaring magmamay-ari ng hindi hihigit sa 16 na ektarya ng lupa.
Public Land Act 1902
nakapaloob ang National Resettlement at Rehabilitation Administration (NARRA) sa pamamahagi ng mga lupain para sa mga rebelding nagbabalik loob sa pamahalaan. Kasama na ang mga pamilyang walang lupa.
Batas Republika Blg. 1160
ito ay batas laban sa pang-aabuso, pagsasamantala, at pandaraya ng mga may-ari ng lupa sa mga manggagawa.
Batas Republika Blg. 1190 ng 1954
ito ay simula ng malawakang reporma sa lupa na nilagdaan ng dating Pangulo Diosdado Macapagal na nagsasabing ang mga nagbubungkal ng lupa ay itinuturing na tunay na nagmamay-ari nito.
Agriculture Land Reform Code
pinapatupad ng bats na ito na pinapalaya ang mga magsasaka sa tanikala ng kahirapan at paglilipat sa kanila ang kanilang lupang sinasaka.
Batas ng Pangulo Blg. 2 ng 1972
ang pagsasaka ay binibigyan ng pagkakataong magmay-ari ng limang ektarya (5) ng lupaing walang patubig at tatlong (3) kapag may patubig.
Batas ng Pangulo Blg. 27
kilala sa tinatawag na Comprehensive Agrarian Reform Law (CARL) na inaprobahan ni dating Pangulong Cory Aquino noong Hunyo 20, 1988 na sinasabing ipinasailalim ng batas ang lahat ng publiko at pribadong lupang agricultural na napapaloob sa Comprehensive Agrarian Reform Law (CARL).
Batas Republika Blg. 6657 ng 1988
ang mga maliliit na magsasaka ay binibigyan ng karapatan ng estado upang pag-ibayuhin ang kanilang mga kapakanan.
Magna Carta for Small Farmers
Ang mga magsasakang nabibilang sa kategoryang “small farmer” ay ‘yung mga magsasaka na ang pangunahing pinagkakakitaan ay ang pagsasaka ng kanilang maliit na lupain at ang mga pinagbentahan, pinagpalitan ng kanilang mga produktong lupa ay hindi hihigit sa P180,000 kada taon base noong 1992 na presyo. (tama o mali?)
tama
Ayon sa lektura ni Prof. Jensen DG. Mañebog narito ang mga pangkaraniwan at magkakaugnay na suliranin sa isyu ng paggawa sa Pilipinas:
- Mababang pasahod
- Iskemang Subcontracting
- Kontraktwalisasyon
- Mura at Flexible Labor
- Underemployment
- Unemployment
- Brain drain
ang tawag sa sistema ng paggawa kung saan ang kompanya (principal) ay komukontrata ng isang ahensiya, mga indibidwal, o isa pang kompanya bilang subcontractor upang isagawa ang isang trabaho o serbisyo o bahagi ng isang proyekto sa isang takdang panahon.
Iskemang Subcontracting
ang terminong ginagamit upang ilarawan ang pagkaubos ng lakas paggawa sa isang bansa. Ito ay aplikable lalo na sa mga mga propesyonal na tao, mga may kasanayang manggagawa (skilled workers), at iba pang mga matatalino o maalam na mga mamamayan ng isang bansa na lumilipat sa ibang bansa upang duon magtrabaho.
brain drain
nangyayari kapag ang isang tao ay hindi nagtatrabaho nang “full time” o tumatanggap ng trabaho na hindi sumasalamin sa kaniyang tunay na pagsasanay o edukasyon o kaya nama’y hindi nakatutugon sa tunay niyang pangangailangang pinansiyal.
underemployment
