Overige letsels - handelingen Flashcards
Vuiltje in het oog (1)
- trek met duim en wijsvinger oogleden uit elkaar
- verwijder vuiltje uit ooglid of wit, vegen naar binnenhoek
- laat anders omhoog en omlaag kijken en probeer opnieuw
- huisarts wanneer niet lukt
Onderkoeling (1)
rillen/klappertanden
- bel 112 bij ernstige onderkoeling
- zet SO in warme/beschutte omgeving
- natte kledin guit
- voorzie van deken + hoofd of zeg warme douche nemen, kan ook voor de kachel
2e graads/ Gedeeltelijke verbranding huid (1)
rode, licht gezwollen en pijnlijke huid met blaren, ziet er nat uit wanneer blaren kapot zijn
- 112 wanneer grote delen gedeeltelijk verbrand zijn en benauwd, anders huisarts
- doof eventueel vlammen, verwijder kleding en sieraden
- koelen 10 min met lauw zachtstromend water
- dek af met huishoudfolie losjes
- bescherm SO tegen afkoeling
- geen eten of drinken bij uitgebreide verbranding (shock)
- bel 112 na koelen als alleen
Bloedneus (1)
- vooroverbuigend zitten
- snuit neus (niet bij schedelletsel)
- knijp neus dicht 10 minuten
- HA als nog niet gestopt na 10 minuten of blijven inslikken bloed
Buikpijn/menstruatiepijn (1)
112 bij hevige buikpijn + vegatieve verschijnselen (zweten, misselijk, braken, huidskleur) en toenemende pijn
- HA bij hevige buikpijn langer dan een uur, niet stil kan liggen of aanvallen
- laat in comfortabele houding liggen
- na eten op zij
- kruik
Verstuiking (zwachtel) (1)
- wel nog 4 stappen lopen, anders breuk
- verwijder schoen, sokken en sieraden
- houd been hoog 30 minuten
- koel 10-20 minuten , blijf bij SO (kan 4-5x in 24 h)
- stop als het pijn gaat doen
- zwachtel als SO nodig vind (steun geven)
adviseer huisarts bellen wanneer onmogelijk 4 stappen, zwelling na 5 dagen, erger wordt
Tand door lip (1)
- druk paar minuten met duim en wijsvinger steriel kompres tegen de wond
- kijk of tand nog op plek zit / in wond
- als groter dan 1 cm bel huisarts
Spierkramp (1)
- minder inspannen
- tegen de richting in duwen (stop als toeneemt)
- masseer als beide niet helpt
Open botbreuk (2)
- bel 112, ambulance nodig
- kans op infectie hoog
- help SO liggen
- bij been = houd been vast
- bij arm = instructie om arm ondersteunen
- verwijder sieraden en kleding
- dek steriel af met kompres + kleefpleisters (niet te strak)
- als bloed, druk op weerzijden van de breuk
Flauwte zonder wegraking (2)
Bij geen wegraking, pijn op borst, hartkloppingen of hevige buik/rugpijn
- bij kinderen of boven 40, sporten altijd 112
- 112 als je de situatie niet weet en dus bewusteloos is
- normaal binnen een minuut weer bi
als je situatie wel weet en flauwte denkt, niet bellen
- laat SO liggen,
- maak knellende kleding los
- zorg voor frisse lucht
- laat 10 minuten liggen (eventueel met benen omhoog)
- indien nodig opnieuw
- pas eten als volledig alert én niet misselijk
Eikenprocessierups (1)
- kleding uit wassen op 60 graden
- strip huid met plakband of kleefpleister
- spoel ogen met lauw water
- verlicht door koelen zalf
niet krabben meneer
Kinderziekten (1)
bel huisarts als
- erg zieke indruk, steeds zieker wordend
- benauwd, snel of anders ademt
- suf wordt of gaat kreunen
- mond bijna niet open krijgt
- niet kan drinken of slikken
- opvallend kwijlt
adviseer huisarts bellen bij
- lusteloosheid, bleekheid, dikke oogleden ne roze plas
- dikke rode gewrichten en koorts
- onrustig bewegingen
zwangere vrouw adviseer wanneer in contact met kind met kinderziektes
Wrijvingsblaar dicht (2)
maak alleen kapot indien hinderlijk of blaardak gaat sheuren
niet bij diabeten of bloedingstoornissen
- was handen / handschoenen
- spoel blaar schoon met water of ontsmettingsmiddel
- prik blaar door boven en onder
- druk leeg en vang op met gaasje
- dek af met wondpleister of steriel niet-klevend kompres (vast met kleefpleister) (zorg niet schuiven)
- berg naald veilig op
- was handen
Splinterverwonding (1)
- pak met pincet eruit
- als niet lukt dan huisarts ( ook bij rits of vishaak)
Spierletsel/spierscheuring (1)
onderscheid
spierscheur = niet meer sporten/lopen, geen kracht in spier, verdikking pees
- bel gelijk huisarts bij zweepslag
- minder inspannen
- koelen 10-20 min
- niet stretchen als pijn
spierkramp = minder erg
koelen en stretchen
Oppervlakkige verbranding huid (1)
huisarts als zwelling, blaren, ziekteklachten (koude rillingen, misselijk, braken, hoofdpijn, hartkloppen)
- kunnen het zelf behandelen
- uit zon blijven, koelen, goed drinken
Tekenbeet (1)
- verwijder met unit (GEEN alcohol)
- ontsmet wondje
- adviseer bel huisarts wanneer langer dan 24 uur, klachten na beet
noteer datum
Ontwrichting (1)
bel 112 bij been, heup, bekken, bleke/blauwe huid, hevige pijn bel huisarts bij arm - overleg over vervoer - beweeg zo min mogelijk - verwijder sieraden - laat SO fijne houding aannemen
Bijtende stof in oog (2)
- ernstig = 112, anders huisarts
- zet veiligheidsbril op / handschoenen
- borstel poeders weg
- verwijder kleding met stof
- spoel oog 15 minuten
- leg SO neer, houd oog open, probeer chemische stof te vermijden
- spoel iets boven oog met lauw water
- vervoer naar huisarts zittend (eventueel afdekken)
Zeedierensteek (1)
bel 112 bij overgevoeligheid, storing in bewustzijn of ademhaling
- schraap netelcellen weg
- bij pijn 20-30 min in water tot pijn zakt (warmte net verdragen)
- anders coldpack of spoelen zeewater (GEEN azijn of zoetwate)
- HA wanneer pijn niet zakt, hevige reacite,
NIET met zand wrijven
Rugpijn (1)
112 na ongeval, hevige rugpijn, ziekteverschijnselen
- adviseer bewegen en warmte kompres bij lage rugpijn (paracetamol)
- HA als paracetamol niet werkt, aanhoudende en bellemerende pijn, minder kracht been, doof gevoel
3e graads/ Volledige verbranding huid (2)
- 112 bij meer dan 9% en benauwdheid
- anders huisarts
- doof vlammen
- verwijder kleding (eventueel onder douche) / knip kleding weg
- verwijder sieraden
- koel 10 minuten
- dek af met huishoudfolie of losjes met verband
- bescherm tegen afkoeling door deken (alleen wond)
Kleine snijwond (1)
- spoel af onder kraan (anders huid ontsmettingsmiddel)
- dep droog met washandje
- ontsmet rondom wond en dek af met steriel niet verklevend verband (ruim bedekken)
- schaafwonden alleen als onder kleding of irriteert, anders niet (vaseline)
- wijkende randen = hecthstrips
adviseer huisarts bellen als slecht geneest, rode streep of zwelling van lymfeknopen ziet, pus uit wond komt of koorts/vermoeidheid optreed
Oorpijn (1)
luchtdruk verandering –> klaren/snoepje/kauwgom
ontsteking
- paracetamol
- op warm kussen verzacht de pijn
- adviseer HA bellen als langer dan 3 dagen, voorwerp
insect
- druppel water of zoutoplossing in oor
Vergiftiging via de huid (2)
- ernstig = 112, anders huisarts
- zet veiligheidsbril op / handschoenen
- borstel poeders weg!!!!!!
- verwijder kleding met stof
- zet onder nooddouche, trek schoenen uit
- verwijder sieraden
- spoel huid 45 minuten
- vervoer naar huisarts zittend (eventueel afdekken)
Hittestuwing / Oververhitting (2)
warme rode huid OF bleke klamme huid
hoofdpijn/misselijk/moe/slap
- 112 als suf of verward
- breng naar koele plek
- overtollige kleding uit
- voeten in water
- koel drinken (sportdrank) als niet suf
- als duizelig laat liggen, koel warme plekken
- huisarts wanneer misselijk blijft of niet kan drinken / niet opknapt
Voorwerp in neus (1)
houd niet verstopte neusgat dicht en adem uit door je neus
Insectenbeet/steek (1)
112 als overgevoelige reactie, in mond of keel
- verwijder angel bij
- verwijder eventueel ringen
- leg koud/nat kompres op plek teen jeuk 10 minuten of zalf
bel huisarts
- jonge kinderen meerdere keer, vlak bij oog, erge opzwelling, allergische reactie, rode strepen
Chemische vergiftiging (2)
bel 112 wanneer benauwd, niet-alert of bewusteloos, ook knoopcelbatterij
- geen mon-op-mond bij gevaarlijke stoffen
- ga na om welke stof het gaat, handel volgens aanwijzingen
- na inslikken, bel huisarts, ook bij kinderen die medicijnen/drugs, anders gedragen, bewust ingeslikt
- volge instructies HA
- bij branderig gevoel mond, spoelen met water en uitspugen
blaren (1)
open blaar = afdekken
dichte blaren = dichthouden
wrijvingsblaar = open prikken als hinderlijk
- was handen / handschoenen
- spoel blaar schoon met water of ontsmettingsmiddel
- prik blaar door boven en onder
- druk leeg en vang op met gaasje
- dek af met wondpleister of steriel niet-klevend kompres (vast met kleefpleister) (zorg niet schuiven)
- berg naald veilig op
- was handen
Snijwond pols zwachtelen (2)
- indien vuil spoelen
- dek steriel af + zwachtelen
Bevriezingswond
112 als 2e/3e graads
- warm op (als het niet weer bevriest) 20-30 minuten met warm water
- laat blaren heel en dek steriel af, vingers en tenen apart
Uitgeslagen tand
beltandarts binnen 60-90 minuten behandeling
- laat SO mond spoelen met water
- laat loszittende tand zitten, plaats losse tand terug
- pak vast aan kroon, stop in melk of laat schoonlikken
- plaats terug, op zakdoek bijten (anders in huishoudfolie of melk)
- veeg gezicht en mond schoon
ziekteklachten
bel 112 als
- erg ziek, suf wordt, benauwd, anders ademt, moeite met ademen, geen 5 woorden achter elkaar kan zeggen, onrustig is, puntvormige rode of blauwe vlekken heeft
bel HA
- ophoesten bloederig slijm, sufheid en verward, niet binnen kunnen houden drinken, hik als uren duurt, onverwachte klachten zwangerschap
adviseer HA bellen als
- benauwd, griepachtige verschijnselen na besmetting dieren, ziekte binnen 4 weken buitenland, heersende infectieziekte, steeds zieker wordt, keelpijn en koorts langer dan 3 dagen, iemand vaak hik heeft
Hittekramp
- minder inspannen
- koelen 10-20 minuten
- algemeen koelen
- spier tegen kramprichting
