ostry brzuch Flashcards

1
Q

ZAPALENIE OTRZEWNEJ Podział epidemiologiczny:

A
• Pierwotne
• Wtórne:
-chemiczne
- bakteryjne
• Trzeciorzędowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Podział kliniczny: zap otrzewnej

A
  • Ograniczone (circumscripta)

* Rozlane (diffusa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

PIERWOTNE

ZAPALENIE OTRZEWNEJ pochodzenie u kogo?

A

Krwiopochodne, najczęściej u dzieci w wieku 5-10 lat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

PIERWOTNE

ZAPALENIE OTRZEWNEJ w przebiegu jakich chorob

A

W przebiegu chorób:
– dróg oddechowych (pneumokokowe,
paciorkowcowe zapalenie płuc, gruźlica)
– wątroby (marskość z wodobrzuszem, infekcje
wirusowe)
– nerek (niewydolność nerek, zespół nerczycowy)
– zapalnych tkanki łącznej (układowy toczeń trzewny)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

WTÓRNE

ZAPALENIE OTRZEWNEJ w jakich chorobach?

A
•Perforacja przewodu pokarmowego (w tym urazowa)
•Zapalenie pęcherzyka żółciowego / wyrostka robaczkowego /
trzustki / przydatków/ uchyłków
•Niedokrwienie jelit
•Urazy brzucha
•Rozejście zespolenia pooperacyjne
•Treść z przewodu pokarmowego
•Krew
•Mocz
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

TRZECIORZĘDOWE

ZAPALENIE OTRZEWNEJ co to

A

Występowanie objawów zapalenia otrzewnej po leczeniu
wtórnego zapalenia otrzewnej

Dostęp do jamy otrzewnej:
• w trakcie operacji
• translokacja bakteryjna
• selekcja szczepów bakteryjnych (intensywna antybiotykoterapia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

TRZECIORZĘDOWE

ZAPALENIE OTRZEWNEJ podział

A

Zapalenie otrzewnej bez obecności patogenu
• Zapalenie otrzewnej o etiologii grzybiczej
• Zapalenie otrzewnej spowodowane florą bakteryjną o niskiej
patogeniczności (Enteroccocus)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

BAKTERYJNE

ZAPALENIE OTRZEWNEJ co to

A

Częściej niż chemiczne; przedostanie się treści z całego dalszego poza żołądkiem i
XII odcinka przewodu pokarmowego do otrzewnej powodując zakażenie bakteryjne
(tlenowcami jak i beztlenowcami).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

ograniczone zap otrzwnej cechy

A

Ograniczone ZO:
• niewielka ilość treści
• szybko przeprowadzona operacja likwidująca źródło zakażenia
• zakażenie w różnym czasie rozprzestrzenia się na całą jamę brzuszną
• zdolność otrzewnej do wysięku włóknikowego, tworzenie zlepów pętli jelitowych
i sieci większej- powstaje naciek zapalny (okołopęcherzykowy, okołowyrostkowy)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Rozlane zap. otrzewnej cechy

A

Rozlane ZO:
• proces toczący się w całej jamie otrzewnowej
• duża objętość treści rozlewa się w całej jamie otrzewnowej
• rozprzestrzenienie się pierwotnie ograniczonego ogniska zakażenia (rzadziej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

OBJAWY ogólne

ZAPALENIA OTRZEWNEJ

A

ból samoistny, silny, ciągły, wzmagający się przy zmianie pozycji
ciała, łagodzony przez podkurczenie kończyn dolnych
– objaw kaszlowy
– zatrzymanie gazów i stolca (odruchowa niedrożność porażenna)
– oddech przyspieszony i płytki (tor piersiowy)
– wzrost temperatury ciała
– tachykardia
– w miarę rozwoju dochodzi do objawów wstrząsu (tzw. twarz
Hipokratesa – zaostrzenie rysów twarzy, zapadnięcie policzków i gałek
ocznych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

OBJAWY miejscowe

ZAPALENIA OTRZEWNEJ

A

Miejscowe:
– bolesność uciskowa
– obrona mięśniowa (odruchowe wzmożenie
napięcia mięśni aż do „deskowatego” brzucha)
– objaw Blumberga
– „cisza w brzuchu” (niedrożność porażenna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

najczestsze przyczyne ZO u mezczyzn

A
  1. OZWR
  2. zap. trzustki i pecherzyka zólciowego
  3. perforacja wrzodu trawiennego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

najczestsze przycyzny ZO u kobiet

A
  1. OZWR
  2. Stany zapalne narządu rodnego
  3. zap. pecherzyka zólciowego i trzustki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

leczenie ZO

A
  1. antybiotyk
  2. chirurgia
  3. płynoterapia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

OSTRE ZAPALENIE

WYROSTKA ROBACZKOWEGO epidemiologia

A

Ryzyko zachorowania: K - 6,7%; M – 8,6%
• najczęstsza przyczyna „ostrego brzucha” (63%)
• 10 do nawet 30% mylnych rozpoznań
• może wystąpić w każdym wieku (szczyt zachorowań w II, III dekadzie)
• do okresu pokwitania oraz po 50 r.ż. notuje się jednakową
częstość zachorowań u obu płci, w okresie 2-4 dekady życia
częściej chorują mężczyźni (2:1)
śmiertelność 0,5 - 1%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

lokalizacje wyrostka

A
  • wyrostek zwisający w kierunku miednicy (40-45%)
  • międzypętlowo (25-40%)
  • wstępująco, poza kątnicą (15%)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Zatkanie świata wyrostka

A

• przez kamień kałowy (osoby starsze)
• 40% operowanych z powodu ZWR
65% przypadków zgorzelinowego zap. wyrostka
• 90% przypadków zgorzelinowego, perforowanego
wyrostka
• przez obrzęk tkanki limfatycznej (osoby młodsze)
• ciało obce
• pasożyty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

PATOFIZJOLOGIA OZWR

A
Zatkanie
• Przerost flory bakteryjnej
• ↑ wydzielania śluzu
• Rozdęcie
• ↑ ciśnienia wew.
• Obrzęk tk. limfatycznej
• Zamknięcie naczyń żylnych
• Zapalenie
• Obrzęk
• Niedokrwienie
• Martwica
• Perforacja
• Ropień / ograniczone zap.
otrzewnej
• Rozlane zap. otrzewnej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Stadia anatomopatologiczne OZWR

A

– appendicitis catarrhalis (nieżytowe)
– appendicitis phlegmonosa (ropowicze)
– appendicitis gangraenosa (zgorzelinowe)
– appendicitis gangrenosa perforativa (z perforacją)
– Infiltratio periappendicularis
– Abscessus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

OBJAWY OZWR

A

ból: o charakterze stałym, początkowo w nadbrzuszu i
śródbrzuszu, niewyraźnie zlokalizowany ból trzewny, po
kilku-kilkunastu (zwykle 4-6 h) godzinach lokalizujący się
nad prawym talerzem biodrowym (ból somatyczny)
• brak apetytu
• nudności z/bez wymiotów: pojawiają się po wystąpieniu
bólu, gdy ból się zlokalizuje nad PTB
• biegunka (zwłaszcza u dzieci)
• objawy miejscowe
• objawy ogólne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

SEKWENCJA OBJAWÓW OZWR

a) dorośli
b) noworodki
c) dzieci 2-5 lat
d) starsi

A
  1. Dorośli:
  2. Noworodki:
    • niecharakterystyczne objawy
    • dominuje wzdęcie brzucha oraz wymioty
  3. Dzieci 2-5 r.ż.:
    • wymioty poprzedzone bólem brzucha z towarzyszącą goraczką
    i brakiem apetytu
  4. Starsze dzieci:
    • stały ból nasilający się w trakcie chodzenia oraz kaszlu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

OBJAWY MIEJSCOWE

OZWR

A

• miejscowa bolesność uciskowa max.
w punkcie Mc Burneya (punkcie Lanza)
• objawy miejscowego zap. otrzewnej
– wzmożone napięcie mięśniowe
– obrona mięśniowa
– dodatni objaw Blumberga, Rovsinga (lewo na prawo),
Jaworskiego (zakątniczy), objawy z mm. zasłonowych
– bolesność po prawej stronie w bad. „per rectum”
◦ (zwykle przy jego lokalizacji w obrębie miednicy)
• w przypadku przedziurawienia: w DRE: bolesny opór
który daje objaw chełbotania (badanie na plecach -zachyłek najniżej)
• objaw Jaworskiego
• objaw z mięśnia biodrowo –lędźwiowego
nadmierne wyprostowanie uda w stawie biodrowym u chorego
leżącego na boku.
• objaw kaszlowy: ból w prawym podbrzuszu podczas kaszlu
świadczy o zajęciu otrzewnej trzewnej.
• objaw zasłonowy: ból wywołany biernym ruchem rotacji wew.
lub zew. zgiętej w stawie biodrowym kończyny dolnej
występuje gdy proces zapalny jest zlokalizowany w pobliżu
mięśnia zasłonowego wewnętrznego.

• objaw Markla (jarr tenderness): ból w prawym podbrzuszu
występujący podczas wstrząśnienia ciała (np.: podczas
gwałtownego opadnięcia na pięty chorego stojącego na palcach)
• objaw Rovsinga: ból w prawym podbrzuszu podczas ucisku
lewego podbrzusza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

OBJAWY OGÓLNE OZWR

A
stan podgorączkowy (rzadko > 38.0oC)
• tętno umiarkowanie przyspieszone (90-100/min)
• w badaniach biochemicznych:
– wzrost leukocytozy z przesunięciem obrazu
Schillinga w lewo !!! (↑ liczby komórek
wielojądrzastych)
– leukocytoza
– ↑ CRP
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

OSTRE ZAPALENIE
WYROSTKA ROBACZKOWEGO
diagnostyka usg

A

(doświadczony ultrasonografista: czułość i swoistość 80-95%)
– Uwidocznienie obrzękniętego (ściana >2mm), rozdętego (>6-7mm),
bolesnego lub niepodatnego na ucisk wyrostka
– Uwidocznienie innych patologii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

OSTRE ZAPALENIE
WYROSTKA ROBACZKOWEGO
diagnostyka rtg

A

– kamień kałowy, wykluczenie innych przyczyn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

OSTRE ZAPALENIE
WYROSTKA ROBACZKOWEGO
diagnostyka tk

A

Powiększony, pogrubiała > 6-7 mm ściana
– Różnicowanie nacieku okołowyrostkowego z ropniem
– Drenaż ropnia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

RÓŻNICOWANIE OSTREGO ZAPALENIA

WYROSTKA ROBACZKOWEGO

A
Stany najczęściej mylone:
• zapalenie węzłów chłonnych
krezkowych
• stany zapalne narządów rodnych
• skręt torbieli jajnika
• pęknięty pęcherzyk Graafa
• ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

NATURALNY PRZEBIEG OSTREGO

ZAPALENIA WYROSTKA ROBACZKOWEGO

A

nieleczone OZWR prowadzi najczęściej (95%) do
przedziurawienia wyrostka i rozlanego zapalenia otrzewnej
• naciek okołowyrostkowy (plastron, infiltratio
periappendicularis) 5%
–może ulec resorpcji lub powstaje ropień
• ropień okołowyrostkowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Naciek okołowyrostkowy:

A

• niewielkie, nadal utrzymujące się dolegliwości bólowe
• w rzucie kątnicy wyczuwa się tkliwy, nieruchomy guz
• pozostała część brzucha jest niebolesna, bez obrony mięśniowej,
obj. Blumberga ujemny
• ciepłota ciała miernie podwyższona
• per rectum => bolesność lub obniżenie zagłębienia Douglasa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

LECZENIE OSTREGO ZAPALENIA

WYROSTKA ROBACZKOWEGO

A
Appendectomia laparoskopowa!
• Naciek okołowyroskowy u dorosłych leczymy zachowawczo
• Ropień okołowyrostkowy – drenaż:
- przezskórny pod kontrolą USG
- laparoskopowo
- przez laparotomię
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

OZWR -POWIKŁANIA POOPERACYJNE

A

• ropień w jamie brzusznej 2-5%
• przedłużona niedrożność pooperacyjna
• wczesna niedrożność (5-10 doba pooperacyjna)
• późna niedrożność – zrosty
• przetoka – 0,5-2%: niewydolność kikuta (często
pierwsza manifestacja choroby Leśniowskiego-Crohna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

UCHYŁEK MECKELA

A
• Pozostałość przewodu pępkowojelitowego
• Uchyłek prawdziwy
• 2% ludzi, 2xM>K, dłg. 2cale (5cm)
• 60-100 cm od zastawki Bauchina (2
stopy)
•Objawy najczęściej w pierwszych 2
latach życia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

UCHYŁEK MECKELA powikłania

A
Powikłania:
• krwawienie
• zapalenie / perforacja
• przepuklina Littrego (uwięźnięcie
w przepuklinie pachw,pępk,udowej)
•Niedrożność /skręt na zroście lub
wgłobienie/  

Wskazania do leczenia operac. :

  • Płeć męska
  • Wiek <45lat
  • Dłg>2cm
  • Obecność zrostu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

PERFORACJA PRZEWODU

POKARMOWEGO epidemiologia

A

• znacznie częściej ulegają przedziurawieniu wrzody XIItnicy niż żołądka (10:1)
• u 20-30% chorych młodych jest to pierwszy objaw choroby wrzodowej
• ok. 10-20% przedziurawionych „wrzodów żołądka” to
perforowane raki żołądka (materiał do badania
histopatologicznego)
• wysoka śmiertelność ok. 10% (czynniki ryzyka: podeszły wiek, choroby towarzyszące, opóźnienie leczenia operacyjnego ponad 24 godz.)

36
Q

PERFORACJA PRZEWODU

POKARMOWEGO gdzie w dwunastnicy i zołądku

A
  • Dwunastnica => na przedniej ścianie.

* Żołądek => na krzywiźnie mniejszej i w jej pobliżu na ścianie tylnej

37
Q

PERFORACJA PRZEWODU

POKARMOWEGO I okres do 2 h

A
– nagły, bardzo silny ból brzucha, mierne nudności
i wymioty
– płytki oddech, tor piersiowy
– tachykardia, tętno słabo wypełnione
– skóra spocona, chłodna
38
Q

PERFORACJA PRZEWODU

POKARMOWEGO II okres (od 2 do 12 godzin)

A

– subiektywna poprawa, mniejszy ból, nasilający
się przy próbie ruchu
– pozycja ciała leżąca z podkurczonymi nogami
– oddech płytki, piersiowy
– deskowato napięte powłoki brzucha
– brak stłumienia wątrobowego
– bolesność zachyłka otrzewnej „per rectum”

39
Q

PERFORACJA PRZEWODU

POKARMOWEGO III okres (po 12 godzinach)

A

– zaawansowane objawy rozlanego zapalenia
otrzewnej, wstrząs hipowolemiczny i rozwijający
się stan septyczny (migracja flory bakteryjnej)
– uporczywe nudności i wymioty
– twarz Hipokratesa
– zgon

40
Q

PERFORACJA PRZEWODU

POKARMOWEGO - diagnostyka rtg

A

Rtg jamy brzusznej w pozycji
stojącej - sierp powietrza pod
kopułą przepony (75%)

41
Q

PERFORACJA WRZODU

LECZENIE

A

Przygotowanie do zabiegu operacyjnego:
– wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych,
– sonda do żołądka
– blokery pompy protonowej
– antybiotykoterapia o szerokim spektrum pokrywająca
także bakterie beztlenowe
* U chorych nie zgadzających się na zabieg operacyjny jest to
metoda leczenia zachowawczego (METODA TAYLORA)

42
Q

PERFORACJA WRZODU

DWUNASTNICY

A
– pyloroplastyka
– pyloroplastyka z wagotomią pniową
– proste zeszycie wrzodu + ew. pokrycie miejsca perforacji
siecią (laparoskopia/laparotomia)
◦ uzupełnione o IPP + eradykacja

Śmiertelność pooperacyjna: 10-12%, gł. zależy od stanu ogólnego

43
Q

Perforacja wrzodu zołądka

A

–Obwodowe wycięcie żołądka wraz z
owrzodzeniem
–Przy owrzodzeniu w proksymalnej cz. żołądka -
górna resekcja żołądka z zespoleniem przełykowożołądkowym
–Wycięcie brzegów owrzodzenia (badanie hist-pat) i
proste zeszycie z naszyciem sieci (przy złym stanie
ogólnym chorego)
Śmiertelność pooperacyjna: 20%

44
Q

OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

-etiologia

A
  • Kamica żółciowa (w tym mikrokamica)
  • Poalkoholowe
  • Idiopatyczne
  • Hiperlipidemia
  • Hiperkalcemia
  • Dysfunkcja zwieracza Oddiego
  • Leki i toksyny
  • Po ERCP
  • Urazowe
  • Pooperacyjne
45
Q

OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

-OBJAWY PODMIOTOWE

A

• głównym objawem jest charakterystyczny ból brzucha (o
zmiennym nasileniu)
• nudności i wymioty (nie przynoszą ulgi)
• gorączka (objaw niestały)

46
Q

OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

-OBJAWY PRZEDMIOTOWE- MIEJSCOWE

A

• wzdęcie brzucha
• leniwa perystaltyka lub jej brak
• objaw Grey-Turnera*
• obj. Cullena** * szaroniebieskie przebarwienia skóry bocznych okolicy brzucha od ok. 3 dnia
** w przebiegu ciężkiego OZT niebieskawe podbiegnięcia w okolicy pępka

47
Q

OGÓLNE OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

-OBJAWY PRZEDMIOTOWE-

A
  • hipotensja, wstrząs
  • cechy odwodnienia
  • oliguria, anuria
48
Q

OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

-SKALA TRAPNELLA-

A

• Trapnell I >ból + ograniczona bolesność w nadbrzuszu
• Trapnell II > ból + wymioty + ograniczona bolesność i obrona
mięśniowa w nadbrzuszu
• Trapnell III > ból + wymioty + rozlana bolesność uciskowa +
obj. otrzewnowe
• Trapnell IV > objawy rozlanego zapalenia otrzewnej + wstrząs

49
Q

OZT

-DIAGNOSTYKA- Oznaczenie aktywności enzymów trzustkowych => „złoty standard”

A
  • całkowita aktywność amylazy - czułość 83%
  • amylazy trzustkowa - 94%
  • lipaza - 92%.
50
Q

Badania obrazowe: OZT

-DIAGNOSTYKA-

A

• USG jamy brzusznej > badanie wyjściowe i monitorujące
• RTG jamy brzusznej
• TK jamy brzusznej > badanie weryfikujące rozpoznanie podstawowe i
powikłania (48-72godzin)
• MRI > badanie wspomagające trudne diagnostycznie
przypadki oraz w podejrzeniu kamicy przewodowej
• ERCP > badanie diagnostyczno - terapeutyczne
• RTG klatki piersiowej

51
Q

OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

-DIAGNOSTYKA RÓŻNICOWA-

A
  • perforacja przewodu pokarmowego
  • zawał mięśnia sercowego
  • ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
  • ostre zapalenie wyrostka robaczkowego
  • zator tętnicy krezkowej górnej
  • ciąża pozamaciczna
52
Q

OZT- klasyfikacja z Atlanty

A

Łagodne- bez niewydolności narządowej i powikłań
miejscowych/ ogólnoustrojowych
Umiarkowane- niewydolność narządowa <48h i/lub
powikłania miejscowe bądź ogólnoustrojowe
Ciężkie- niewydolność narządowa >48h

53
Q

OZT- skala Ransona

A
Przy przyjęciu:
wiek >55 lat
liczba leukocytów >16
tys./mm³
stężenie
glukozy>200 mg/dl
(11 mmol/L)
aktywność LDH >350
j.m./ml (11xN)
aktywność AspAT
>250 j.m./ml (6xN)
54
Q

OZT- skala Glasgow

A
Wiek>55lat
 Leukocyty >15tys
 Glukoza >10mmol/L
 Mocznik >16mmol/L
 Albumina<32g/L
 Wapń <2mmol/L
 pO2 <60mmHg
 LDH> 600U/L
55
Q

OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

-LECZENIE-

A

• dieta O
• uzupełnianie płynów i wyrównywanie zaburzeń elektrolitowych
•PWE, płyn Ringera, Plasmalyte
• przetoczenie krwi jest wskazane, gdy hematokryt < 25%
(wartości 30-35% uważa się za optymalne dla perfuzji miąższu trzustki)
• leczenie p/bólowe => petydyna, cewnik zewnątrzoponowy
• antybiotyk ?- NIE w łagodnym OZT, TAK w przypadku martwicy
zakażonej/ objawach septycznych (fluorochinolony, metronidazol,
karbapenemy)
• leczenie żywieniowe ( EN, ewentualnie łączone EN+PN)
• antagoniści H2, IPP
• do rozważenia sonda do żołądka
• Hemofiltracja

56
Q

WSKAZANIA DO LECZENIA
OPERACYJNEGO W OSTRYM
ZAPALENIU TRZUSTKI

A
martwica zakażona
• ropień trzustki (również drenaż przezskórny,
endoskopowy)
• rozwój miejscowych powikłań:
- masywny krwotok wewnątrzbrzuszny
- perforacja / martwica jelita
- nieustępująca niedrożność jelit
- krwotok do przewodu pokarmowego będący
następstwem zakrzepicy żyły śledzionowej
57
Q

OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

-POWIKŁANIA- Wczesne

A
\: • Hypowolemia.
• Zespół Niewydolności Wielonarządowej
• Ostra niewydolność nerek.
• ARDS.
• Niewydolność krążenia.
• Niedrożność porażenna
• Powikłania septyczne.
• Zaburzenia rytmu
58
Q

Późne: OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI

-POWIKŁANIA-

A
  • Martwica trzustki i/lub tkanek pozatrzustkowych.
  • Torbiele trzustki.
  • Przetoki.
  • Ropień trzustki.
59
Q

OSTRE ZAPALENIE PĘCHERZYKA

ŻÓŁCIOWEGO po czym?

A

• powikłanie kamicy pęcherzykowej (95%)
• bezkamicze zapalenie pęcherzyka żółciowego (5%) –
pacjenci OIT • nieleczone lub niewłaściwie leczone może prowadzić:
– do zgorzeli ściany pęcherzyka z rozwojem
ograniczonego zapalenia otrzewnej
(pericholecystitis)
– rozlanego zapalenia otrzewnej zazwyczaj w
przebiegu perforacji ściany pęcherzyka

60
Q

OSTRE ZAPALENIE PĘCHERZYKA
ŻÓŁCIOWEGO
-objawy

A

• ostry, stały ból w prawym podżebrzu promieniujący do
prawej łopatki
• nudności i wymioty
• objawy ogólne i miejscowe ograniczonego zapalenia
otrzewnej:
– ból przy ucisku
– objaw Chełmońskiego, Murphy’
ego
– podniesiona ciepłota ciała > 380C, tachykardia

61
Q

Różnicowanie kolki żółciowej z OZPŻ:

A

– po podaniu środków rozkurczowych objawy kolki
ustępują, natomiast nie ustępują dolegliwości w
przypadku OZPŻ
– Parametry stanu zapalnego (leukocyty, CRP) w normie
w przypadku kolki

62
Q

OSTRE ZAPALENIE PĘCHERZYKA
ŻÓŁCIOWEGO
-diagnostyka

A

• wywiad + badanie fizykalne
• USG jamy brzusznej:
– pogrubienie ściany pęcherzyka żółciowego >4-5mm
– płyn w otoczeniu pęcherzyka żółciowego
– Wodniak / ropniak pęcherzyka żółciowego
• badania biochemiczne:
– leukocytoza z przesunięciem obrazu Schillinga w lewo,
podniesione CRP
– Rzadko wzrost bilirubiny

63
Q

OSTRE ZAPALENIE PĘCHERZYKA
ŻÓŁCIOWEGO
-leczenie-

A
  • dieta 0
  • wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych
  • bilans płynów, karta obserwacji
  • antybiotyk
  • leki p/bólowe i rozkurczowe, p/zapalne
64
Q

OSTRE ZAPALENIE PĘCHERZYKA
ŻÓŁCIOWEGO
-leczenie operacyjne-

A

Wskazania:
- Brak poprawy po leczeniu zachowawczym
- Objawy otrzewnowe
- Narastanie parametrów zapalnych (leukocyty, CRP)
- W USG jamy brzusznej: wolny płyn wokół pęcherzyka,
obraz ropniaka
- Ostrożna kwalifikacja pacjentów z cukrzycą, na
sterydoterapii, z immunosupresją

65
Q

OSTRE ZAPALENIE PĘCHERZYKA
ŻÓŁCIOWEGO
-leczenie operacyjne- etapy

A
  1. Identyfikacja, wypreparowanie i przecięcie struktur
    w obrębie trójkąta Callota
    (przewód pęcherzykowy i tętnica pęcherzykowa)
  2. Wypreparowanie pęcherzyka od loży w wątrobie
  3. Ocena zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych
  4. Hemostaza
  5. Drenaż okolicy podwątrobowej (?)
66
Q

OSTRE ZAPALENIE PĘCHERZYKA
ŻÓŁCIOWEGO
-leczenie operacyjne- powikłania

A

POWIKŁANIA:
1. Zropienie rany, krwiak w ranie, rozejście rany
2. Krwawienie z koniecznością reoperacji
3. Przetoka żółciowa (z kikuta przewodu pęcherzykowego, z loży w
wątrobie, z uszkodzonej drogi żółciowej) , jelitowa
4. Uszkodzenie dróg żółciowych, jelita
5. Krwiak, ropień w okolicy podwątrobowej
6. Przepuklina w bliźnie pooperacyjnej
7. Ostre zapalenie trzustki

67
Q

OSTRE ZAPALENIE PĘCHERZYKA
ŻÓŁCIOWEGO
-leczenie operacyjne laparoskopia

A

Złoty standard w przypadku planowej cholecystektomii
- Mniejszy uraz operacyjny, lepszy efekt kosmetyczny, ale
większe ryzyko uszkodzenia dróg żółciowych ( 0,2-0,6%
vs. 0,1-0,2%)

68
Q

OSTRE ZAPALENIE PĘCHERZYKA
ŻÓŁCIOWEGO
-leczenie operacyjne laparoskopia

A

Złoty standard w przypadku planowej cholecystektomii
- Mniejszy uraz operacyjny, lepszy efekt kosmetyczny, ale
większe ryzyko uszkodzenia dróg żółciowych ( 0,2-0,6%
vs. 0,1-0,2%)

69
Q

Uchyłki jelita grubego opis

A

Uchyłki rzekome
Średnio u ok. 2/3 osób po 80 roku życia
Najczęstsze (obok polipów) znalezisko w przesiewowej
kolonoskopii
Czynniki ryzyka powstania: dieta ubogoresztkowa, zaparcia,
stres, wiek, choroby tkanki łącznej, zaburzenia strukturalne i
funkcjonalne jelita (nieprawidłowe unerwienie, zaburzenia
budowy ściany), używki, otyłość
Najczęstsza lokalizacja- lewa połowa okrężnicy (esica)
Objawy: bóle brzucha nawracające i łagodne, wzdęcia,
zaparcia
Powikłania dotyczą 5-25% chorych- objawiają się zapaleniem
uchyłków (15-25%) lub krwawieniem do DOPP (5-15%)

70
Q

ZAPALENIE UCHYŁKÓW- objawy

A
  • Ból brzucha nad LTB
  • Wzrost ciepłoty ciała / gorączka
  • Rzadko inne objawy : nudności, wymioty, zatrzymanie
    gazów i stolca lub biegunka
71
Q

Fizykalnie: ZAPALENIE UCHYŁKÓW

A

od bolesności palpacyjnej nad LTB
poprzez badalny bolesny opór w tej okolicy aż do
objawów otrzewnowych nad LTB lub rozlanego
zapalenia otrzewnej w przypadku perforacji uchyłka

72
Q

ZAPALENIE UCHYŁKÓW-diagnostyka

A

Wywiad + badanie fizykalne
Badania laboratoryjne-podniesione
wskaźniki stanu zapalnego (leukocyty, CRP)
Badania obrazowe- USG, TK jamy
brzusznej z miednicą= złoty standard
- Pogrubienie ściany jelita >4-5mm, widoczne
uchyłki, ropień, wolny płyn, nastrzyknięcie
tkanki tłuszczowej okołojelitowej
- UWAGA! – przeciwwskazana kolonoskopiabezpiecznie 4-6 tygodni po ustąpieniu
objawów (ew. wlew barytowy jelita grubego)

73
Q

ZAPALENIE UCHYŁKÓWróżnicowanie

A
Choroby zapalne jelit
 Zespół jelita drażliwego (IBS)
 Zakażenia przewodu pokarmowego
 Rak jelita grubego (2% przypadków stąd
kolonoskopia)
 Choroby narządu rodnego u kobiet
 Choroby urologiczne (ZUM, kamica)
74
Q

KLASYFIKACJA HINCHEY’A

A

I- ropień okołojelitowy
II- ropień w miednicy mniejszej
III- rozlane zapalenie otrzewnej
IV- rozlane kałowe zapalenie otrzewnej

75
Q

ZAPALENIE UCHYŁKÓW- leczenie

A

Niepowikłane- 75% pacjentówzachowawcze
Powikłane- z wytworzeniem ropnia,
niedrożnością, perforacją, zapaleniem
otrzewnej, przetoką odbytniczopochwową- leczenie zabiegowe

76
Q

ZAPALENIE UCHYŁKÓW- leczenie

zachowawcze

A

Spoczynkowy tryb życia
Leki p/zapalne, p/bólowe
Dieta -bogata w błonnik, lekkostrawna, nawodnienie,
dieta 0- przy ciężkim lub powikłanym ZU
Antybiotyk (?)- doustnie, coraz częściej nie zaleca się
rutynowego stosowania antybiotyku, raczej
stosowane w profilaktyce nawrotów zapalenia
(Xifaxan 2x2x7dni/miesiąc); dożylnie- ciężkie lub
powikłane ZU 7-10dni, następnie doustnie 7-10dni
Leczenie ambulatoryjne- NIE dla chorych starszych,
obciążonych, bez nadzoru, pacjentów leczonych
immunosupresyjnie, kobiety w ciąży
LMWH’s- gdyż rośnie ryzyko powikłań z-z

77
Q

ZAPALENIE UCHYŁKÓW- leczenie

zabiegowe Hinchey I i II

A

Drenaż przezskórny pod kontrolą USG, TK
- Drenaż laparoskopowy
- Drenaż drogą laparotomii
- Część chorych w dobrym stanie ogólnym gdy zbiornik
<3cm- antybiotyk na Gram (-) i beztlenowce i obserwacja

78
Q

Hinchey III i IV ZAPALENIE UCHYŁKÓW- leczenie

zabiegowe

A

Laparotomia z wyłonieniem kolostomii „złoty standard”
- Laparoskopia, płukanie, drenaż (brak badań z randomizacją,
tylko dla wybranych pacjentów, w doświadczonych
ośrodkach)

79
Q

OSTRE NIEDOKRWIENIE JELIT przyczyny zator

A

ZATOR 50%
• zaburzenia rytmu ( migotanie przedsionków )
• świeży zawał mięśnia sercowego ( akineza )
• zastawkowa wada serca ( stenoza mitralna, sztuczna zastawka )
• stan po kardiowersji
• przebyte cewnikowanie naczyń krwionośnych
( koronarografia, angiografia, plastyka naczyń )

80
Q

OSTRE NIEDOKRWIENIE JELIT przyczyny zakrzepica

A

ZAKRZEPICA 25%
Tętnicza
• miażdżyca,
• odwodnienie / alkohol
• zapalenie tętnic
• dysplazja włóknistomięśniowa
Żylna
• w stanach nadkrzepliwości (czerwienica prawdziwa,
preparaty hormonalne, ciąża, zaburzenia krzepnięcia, niedobór
białka C i S, odwodnienie, zespół antyfosfolipidowy )
• w nadciśnieniu wrotnym (zesp. Budda-Chiariego)
• marskość wątroby z towarzyszącym odwodnieniem
spowodowanym np. spożywaniem alkoholu
• w OZT, nieswoiste zapalenia jelit
• w nowotworach złośliwych jamy brzusznej (zastój)
• w tępych urazach brzucha
• w zastoinowej niewydolności krążenia

81
Q

OSTRE NIEDOKRWIENIE JELIT NOMI

A

NOMI Nonocclusive mesenteric ischemia - 15%
•niski rzut serca :
•wstrząs septyczny, hipowolemiczny, kardiogenny
• wazokonstrykcja polekowa ( wazopresyna, kokaina, aminy
presyjne)
• glikozydy naparstnicy, blokery kanałów Ca
• diuretyki
• stan po zastosowaniu krążenia pozaustrojowego
• dializoterapia
• tamponada

82
Q

OSTRE NIEDOKRWIENIE JELIT objawy

A
OBJAWY :
• ostry ból brzucha (nie ustępuje po silnych lekach p/bólowych) 50%
• wzdęcie brzucha 50%
• pobolewanie brzucha 40%
• nudności/wymioty 35%
• przemijająca biegunka 35%
• krew w stolcu 25%
• leukocytoza > 10 000 50%
• amylaza > 115 U/L 20%
• wzrost fosfatazy alkalicznej, CPK, GOT 15-25%
83
Q

OSTRE NIEDOKRWIENIE JELIT WSTĘPNE

A

Wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych
Heparyna
Antybiotyki o szerokim spektrum
Sonda żołądkowa
Bilans płynów ( pomiar RR, tętna, OCŻ, pomiar
ciśnienia zaklinowania, diureza godzinowa )

84
Q

OSTRE NIEDOKRWIENIE JELIT diagnostyka

A

RTG jamy brzusznej
USG + dopplerowski pomiar przepływu
Angiografia pnia trzewnego ( zator, zakrzep, NOMI )
Tomografia komputerowa ( ewentualnie NMR )

85
Q

OSTRE NIEDOKRWIENIE JELIT terapia

A
1. Zachowawcze ( NOMI )
 papaweryna ( ewentualnie PGE2, PGI2 )
 leczenie przyczynowe
2. Laparotomia
 embolektomia ( trombektomia )
 zabieg resekcyjny jelita + pierwotne odtworzenie
ciągłości
 \+ czasowa przetoka
3. Przeszczep naczyniowy omijający zwężenie
4. SECOND LOOK LAPAROTOMY
 ocena granicy niedokrwienia ( przywrócenie ciągłości
p.p )
 ocena jakości pierwotnego zespolenia
86
Q

OSTRE NIEDOKRWIENIE JELIT- leczenie

chirurgiczne

A

Trombektomia, embolektomia- usunięcie materiału
zatorowego, zakrzepu / cewnik Fogarty’
ego
Tromboliza
Pomosty naczyniowe (żylne, protezy)
Resekcja jelita w zależności od rozległości
niedokrwienia
„Open abdomen”- wtórna ocena ukrwienia jelita po
24godz.

87
Q

OSTRE NIEDOKRWIENIE JELIT- leczenie

A

Heparyna niefrakcjonowana we wlewie ciągłym -18j/
kgmc/godz.
Nawodnienie chorego pod kontrolą diurezy
Leki reologiczne (pentoksyfilina), rozszerzające
naczynia (papaweryna)
Antybiotyk o szerokim spektrum