ÖSTROJENLER, PROGESTİNLER ve ANTAGONİSTLERİ Flashcards
Doğal östrojenler …………………, ………………… ve ……………….’dur.
Kadınlarda östrojenik etkinlikten sorumlu ana östrojen hormon
………………….. (en fazla salgılanan ve östrojenik aktiviteden en fazla sorumlu olan)
östradiol, östron ve östriol
östradiol
Östrojenin metabolik etkileriyle ilgili;
1. Karaciğerde II, VII, IX ve X gibi koagülasyon faktörleri sentezini ……………, protein C, S ve antitrombin III sentezini …………., kanın pıhtılaşmasını ……………….., yüksek dozda ………………….. yapabilir.
- DDL sentezini …………….., ateroskleroz gelişimini …………………
- safra kesesi hastalıklarına zemin
- anabolizan/katabolizan etki
- insüline duyarlılık ……………..
- ödem
- Vazodilatör/vazokonstrüktör
Östrojenin metabolik etkileriyle ilgili;
1. Karaciğerde II, VII, IX ve X gibi koagülasyon faktörleri sentezini artırır, protein C, S ve antitrombin III sentezini azaltırlar, kanın pıhtılaşmasını kolaylaştırırlar, yüksek dozda tromboemboli yapabilir.
- DDL sentezini azaltırlar, ateroskleroz gelişimini azaltırlar.
- safra kesesi hastalıklarına zemin
- anabolik etki
- insüline duyarlılık azalır
- ödem
- vazodilatördürler
Östrojenlerin kullanıldığı başlıca tıbbi durum?
Menopozal ve postmenopozal bozukluklara karşı hormon replasman tedavisi (HRT)**
Esradiol ve diğer doğal östrojenler ……………………… yoldan kullanılır.
intramuskuler
- Kısa etkili olduğu için her gün enjeksiyon yapılması gerekir.
- Oral biyoyararlanım çoook düşük, paranteral dozun yaklaşık on katı dozda ağızdan kullanılabilir.
östrojenik ilaçların kullanımı ile ilgili:
Genel olarak uzun süre östrojen kullanılmasını gerektiren
durumlarda, östrojenler, bir …………………….. birlikte kombine olarak ve ……………………………. olarak kullanılırlar.
progesteronla
devamlı değil siklik yani periyodik
*endometriyum hiperplazisi riskini azaltamak için östrojen bir progesteron ile kombine
verilir.
*uygulamanın siklik yapılması, her siklus sonunda, fizyolojik
durumda olduğu gibi, endometriyum atılmasını sağlamak ve böylece onun hiperplazisini engellemek içindir.
Hormon replasman tedavisinde kullanılan östrojen dozu, oral kontraseptiflerde kullanılan dozdan daha yüksektir.
d-y
neden?
yanlış
- Oral kontraseptif amaçlı kullanım, suprafizyolojik doz
- Hormon replasman tedavisi, fizyolojik (düşük) doz (gebeliği önlemek için yetersiz doz)
östrojen kullanımıyla gelişen istenmeyen yan etkiler nelerdir?
• En sık bulantı*, şişkinlik, glukoz entoleransı, kilo alma
• Uzun tedavi endometriyum hiperplazisi ve öngörülmeyen
zamanlarda kanama***
• Kanserojen etki (endometriyum kanseri, meme kanseri)****
• Uzun süre östrojen tedavisi kadınlarda kolesistopati insidansını
artırır.****
• Su ve tuz tutulması nedeniyle hipertansiyon***** ve kalp yetmezliğini
şiddetlendirebilir.
• Migren***** ve epilepsi nöbetlerini sıklaştırabilir. Duygudurum değişiklikleri.
• Kanın koagülasyon yeteneğinin artması (tromboembolik yan
etki) **
- Teratojenik etki potansiyeli, erkek fötusta feminizasyon
- Aşırı dozda kusma, diyare
östrojen ilaçlar, postmenopozoal dönemde meydana gelen lipid metabolizması bozuklukları ve ateroskleroz gelişmesine karşı sıklıkla kullanılırlar
d-y
neden?
yanlış
östrojenik ilaçlar, lipid metabolizması bozuklukları ve ateroskleroz gelişmesine karşı
kullanılmamalıdır. Koroner arter hastalığını önlemez aksine riski artırabilir..
östrojenin istenmeyen yan etkilerinden biri de hipotansiyondur
d-y
neden?
yanlış
Östrojen, su ve tuz tutulması nedeniyle hipertansiyon***** ve kalp yetmezliğini
şiddetlendirebilir.
Selektif östrojen reseptör modülatörleri,
doku selektif östrojenik (agonist, parsiyel agonist, antagonist) aktiviteye sahip ilaçlardır.
Bunu yapabilmelerini sağlayan ise,
Östrojenlerin en az iki reseptörü olması ve bunların dokulara göre dağılımının farklılık
göstermesidir.
Selektif östrojen reseptör modülatörleri nelerdir?
3
Tamoksifen
Raloksifen
Toremifen
Postmenopozoal osteoporozis profilaksisinde, önlenmesinde ve tedavisinde kullanılan selektif östrojen reseptörü modülatörü?
Raloksifen (kemikte östrojen agonisti)
ral-ralli- yarışlarda kemik kadro
Aşağıdaki ilaçlardan hangisi östrojen reseptörlerinin meme ve endometriyumda kompetititf antagonisti, kemiklerde ve lipid metabolizması ile ilgili hedef hclerde ise agonistidir?
Raloksifen
***Kemikte östrojen agonistidir. Premenopozoal osteoporozisin önlenmesinde kullanılır.
Antiöstrojenik ilaçlar iki gruba ayrılırlar
1. Östrojen reseptörlerini bloke edenler -2
2. Aromataz inhibitörleri -4
örnekler ver
- Östrojen reseptörlerini bloke edenler
- klomifen sitrat
- tamoksifen sitrat
- fulvestrant (tamoksifen benzer) - Aromataz inhibitörleri
- formestan
- eksemestan
- anastrazol
- letrozol
- reseptörler klomlanıyoor……hedef aaal…tam ok aattt!…full
- yeni çıkan eti form* un aroması* yok hatta biraz eksi, ana na söyle de izin (let*) verirse daha iyisini al
Amenore, polikistik over, anovulatuvar siklus, gibi sebeplerle oluşan infertilitenin tedavisinde ovulasyon indüksiyonu amacıyla kullanlan östrojen reseptör blokeri hangisidir?
Kısırlık
Klomifen sitrat
Santral östrojen reseptörlerini bloke ederek östrojenin GnRH üzerindeki frenleyici (negatif feedback) etkisini inhibe eder
hipofizden aşırı miktarda FSH ve LH salgısına neden olur
Overlerin aşırı uyarılması sonucu her siklusta birden fazla folikül olgunlaşır, mültipl ovulasyon yapar.
Aromataz enzim inhibitörleri?
steroid?
nonsteroid?
*aromataz enzimi östrojen sentezi için gerekli bir enzimdir, testosteronu östrojene çevirir.
Steroid yapıda Aİ:
Formestan
Steroid olmayan Aİ:
Anastrazol
Letrozol
yeni çıkan form un aroması yok
ana m izin (let) verirse daha iyi aromalısını yap