Opioidi

Question 1

Gde se nalazi ushodni put bola?

Answer 1

U parjentalnom (temenom) reznju

Question 2

Kako se jos zove tractus spinotalamicus?

Answer 2

Edingerov put.

Question 3

Na koje sve receptore deluje glutamat?

Answer 3

1. AMPA
2. NMDA
3. K-kainatski rc

Question 4

Naziv AMPA receptora i antagonisti?

Answer 4

Alfa-amino-hidroksi-metil-izoksazol-propionat

Topiramat-antagonista

Question 5

Naziv NMDA receptora i antagonisti?

Answer 5

N-metil-D-aspartat

1. Amantadin
2. Memantin
3. Felbamat

Question 6

Sta radi alfa 1 subjedinica u spinalnoj inhibiciji?

Answer 6

1. inhibira AC- smanjuje se c AMP
2. otvara K kanale
3. zatvara Ca kanale

Question 7

Zasto je heroin bolji od morfina za parenteralnu primenu?

Answer 7

Jer je solubilniji.

Question 8

Kojim putem se daje preparat opioida (i kojih) kod pacijenata sa kancerskim bolovima?

Answer 8

1. Transdermalni flaster- preparat fentanila

2. Per os preparat sa produzenim delovanjem -morfin-sulfat

Question 9

Sta je hiperalgezija, alodinija i spontani bol?

Answer 9

• Hiperalgezija-kada postoji bolna draz, ali se oseca mnogo jace nego sto treba
• Alodinija- postoji draz ali nije bolna, ali se oseca kao bolna
• Spontana bol- ne postoji nikakva draz ali se oseca bol (fantomski bol)

Question 10

Hitaminoliberatorski efekat morfina i opioida?

Answer 10

Iz mastocita i bazofila. Crvenilo, promene na kozi,bronhospazam, vazodilatacija pa HIPOTENZIJA.

Question 11

Endokrini efekti morfina i opioida?

Answer 11

1. Povecana sekreciija prolaktina i ADH-oligurija,anurija
2. Povecano oslobadjanje beta endorfina
3. izaziva HIPERGLIKEMIJU

Question 12

Koji su endogeni opioidi?

Answer 12

1. endorfin
2. dinorfin
3. ENKEFALIN

Question 13

Antitusicni efekat opioida?

Answer 13

Blokiranje centra za kasalj u pm.Morfin se ne koristi kao antitusik, jedino ako je pacijent u terminalnom stadijumu karcinoma i ima suv kasalj.

Question 14

Koji su antitusici?

Answer 14

Kodein, dekstrometorfan i folkodin.

Question 15

Promena ponasanja kao efekat opioida?

Answer 15

Izazivaju prijatno raspolozenje i olaksanje,
Zloupotreba-euforija (preko mi rc)
Normalna D- disforija (preko rc)

Question 16

Kako se daje laktuloza, i sta se daje umesto nje? (opioidi)

Answer 16

Laktuloza- per os , u vidu sirupa

Umesto nje metilnaltrekson-bromid.

Question 17

Nezeljeni efekti opioida?

Answer 17

sedacija, mucnina, opstipacija, respiratorna depresija, zadrzavanje urina, rigiditet misica, konvulzije u velikim dozama (tramadol, petidin)
hipotenzija

Question 18

Kontraindikacije opioda?

Answer 18

ostecenje jetre,
ostecenje bubrega
astma i hobp
povecanje intrakranijalnog pritiska

Question 19

Zasto se ne daje deci do 30.meseca zivota?

Answer 19

1. jer nema razvijenu jetru

2. jer nema razvijenu KMB i lako prolazi morfin

Question 20

Antagonisti opioida?

Answer 20

1. Naltrekson

2. Nalokson

Question 21

Ko se daje kad se osoba predozira sa opioidima?

Answer 21

Nalokoson na svaka 3h.

Ili cak i buprenorfin.

Question 22

Agonisti-antagonisti na nivou mi rc?

Answer 22

1. Buprenorfin- parc agonista mi, antagonista k rc
2. Pentazocin- agonista k rc, antagnista mi rc
3. Nalbufin
4. butorfanol

Question 23

Agonisti opioidnih rc?

Answer 23

1. Tramadol
2. Kodein
3. Dihidrokodein
4. Morfin
5. Diamorfin (heroin)
6. Fentanil
7. Petidin
8. Metadon
9. Hidromorfon

Question 24

Kako biras opioide u zavisnosti od indikacije?

Answer 24

1. Za umrene do umereno-jake bolove: kodein sa/bez paracetamola/ aspirina i kofeina
2. Za jake akutne i hronicne bolove: morfin

Question 25

Kako se naziva kombinacija analegtika razlicitih mehanizama?

Answer 25

Adicija ili sinergizam

Question 26

Ako i dalje perzistira bol posle davanja opioida, sta radis?

Answer 26

Dodajes antiepileptike ili antidepresive (TCA).

Question 27

Koji opioidi se koriste za blage do umerene bolove i mogu da se kombinuju sa neopioidnim analgeticima?

Answer 27

Kodein, tramadol

dihidrokodein, dekstropropoksifen

Question 28

Koji opioidi su za umerene do jake bolove?

Answer 28

Morfin,diamorfin
Fentanil, petidin
Metadon

Question 29

Koliki analgeticki efekatima kodein i da li izaziva zavisnost?

Answer 29

Ne izaziva zavisnost, ni toleranciju.

Ima 1/5 dejstva morfina (goran kaze 1/4)

Question 30

Koji opioid moze da se daje kod trudnica?

Answer 30

Petidin. Jetra fetusa proizvodi enzime koji mogu da metabolisu ovaj lek.
Njegov metabolit =NORPETIDIN je prokonvulzivan

Question 31

Gde se daje fentanil?

Answer 31

U opioidnoj analgeziji, i neuroleptanalgeziji.

10 000x potentniji od morfina, ne aktivira vagus sto je bitno kod operacije.

Question 32

Tramadol?

Answer 32

• Sintetski analog kodeina.
• Mehanizmi dejstva:
  1. Stimulacija mi opioidnih rc (niskoefikasni agonista)
  2. Inhibicija preuzimanja nor i serotonina

-Bezbednost primene tramadola;
Izaziva muku, povracanje, opstipaciju (manje nego morfin), ali najcesce neuropsihijatrijske nezeljene efekte:
konvulzije, halucinacije, konfuziju, smanjenje kognicije

-Povecan rizik od SEROTONINSKOG SINDROMA ako se kombinuje sa SSRI, MAOI, triptani

Question 33

Tramadol vs Morfin?

Answer 33

Morfin je efikasniji
Tramadol redje izaziva opsipaciju
Tramadol bezbedniji- teze izaziva toleranciju i zavisnost

Question 34

Sta je Adicija?

Answer 34

Kada se doda lek A + lek B= izazvace samo tatlni efekat koji nije veci.
Npr. lek A je antikoagulans + lek B analgetik = antikoagulacija + anlagezija
(1+1=2)

Question 35

Sta je sinergizam?

Answer 35

A + B= efekat je mnogo veci nego efekat svakog pojedinacnog

1+1=3