Oncologie

Question 1

Kanker

Answer 1

Een ziekte die al heel lang voorkomt, oudste tumor 1.7 miljoen jaar oud

Question 2

Oncologie

Answer 2

de studie naar tumoren

Question 3

Hippocratus

Answer 3

Humorale therapie, stelde dat er bepaalde substanties in het universum

Question 4

Lichamelijke substanties Hippocratus

Answer 4

Bloed, slijm, zwart en gele gal

Question 5

Kanker Hippocratus

Answer 5

overschot aan zwarte gal

Question 6

Henri François le Dran

Answer 6

was een chirurg en stelde dat kanker geen systematische ziekte, maar een lokale aandoening is –> beste behandeling volgens hem was opereren

Question 7

Metastaeren

Answer 7

verspreiden dit doen tumors

Question 8

Top 3 Kanker (beide geslachten)

Answer 8

Borstkanker
longkanker
darmkanker

Question 9

Top 3 kanker (bij mannen)

Answer 9

longkanker
prostaatkanker
dikke darmkanker

Question 10

Longkanker prevalentie

Answer 10

was wereldwijd de meest voorkomende kanker bij mannen, ze roken vaker dan vrouwen

Question 11

Top 3 kanker (bij vrouwen)

Answer 11

Borstkanker
Dikke darmkanker
longkanker

Question 12

Borstkanker prevalentie

Answer 12

prevalentie 1 opt de 8

Question 13

Vijfjaarsoverleving

Answer 13

Het eerste jaar is een cruciaal jaar in pf mensen wel of niet overlijden. Ook de vijfjaarsoverleving is relevante info voor medische professionals

Question 14

Hoeveel na diagnose na 5jaar nog in leven?

Answer 14

65%

Question 15

Risicofactoren

Answer 15

• genetiche
• levensstijl
• beroep
• medicatie
• virale/bacteriele infecties
• hormonen en reproductie

Question 16

Kanker verzamelnaam

Answer 16

ziekte waarbij abnormale cellen zich ongecontroleerd delen zonder enig controle en nabijgelegen weefsels kunnen binnedringen

Question 17

Verplaatsen kanker

Answer 17

via bloed en lymfesysteem (metastase)

Question 18

fases kanker

Answer 18

in de eersre fase (dyfasie), onregelmatig onrustig cellen die zich kunne uitmonden in kanker, latere fase blijft de tumor groeiem en is er een ruimte innemend proces

Question 19

Uitzaaiingen

Answer 19

Kun je zien of er neiuwe tumor is gekomen of er een afsplitsing van de primaire tumot

Question 20

Uitzaaiingen manieren

noem er 3

meest voorkomende kanker

Answer 20

• longkanker –> hersen via lymfe
• borstkanker –> oksels via schildklier
• Darmkanker –> longen en hersen

Question 21

Carcinoom

Answer 21

kanker die begint in het epitheel (bijv. huid)

Question 22

Sacroom

Answer 22

Kanker die begint in bot, kraakbeen, vet spier of ander bindweefsel

Question 23

Melanoom

Answer 23

een soort huidkanker die begint in de pigment producerende cellen

Question 24

Leukemie

Answer 24

Kanker die begint in bloedvormende weefsel –> beenmerg

Question 25

Ontwikkeling Kanker

Answer 25

Wordt veroorzaakt door veranderingen in de genen die de werking van cellen controleren, vooral hoe ze groeien en zich delen. komt een fout in de overschrijving van DNA bij celdeling

Kankercellen hebben eigenschappen om het imuunsusteem te omzeilen

Question 26

Genetische veranderingen die kanker kunnen veroorzaken

Answer 26

• erfelijkheid (BRCA Gen verhoogd risico borst en eierstokkanker
• fouten die optreden bij de celdeling
• schade aan het DNA veroorzaakt door schadelijke stoffen in de omgeving zoals tabak, alchol, zonlicht, straling

Question 27

Karakterstieke van kanker cellen

Answer 27

• geen regulatie
• dringen binnen in nabijgelegen gebieden
• vertellen bloedvaten om naar tumoren toe te groeien
• verbergen voor immuunsysteem
• vetrouwen op andere soorten voedingstoffen
• negeren signalen (apoptose)

Question 28

Lymfevaten

Answer 28

Vervoeren heldere waterige vloeistof gemaamd lymfe en leiden de vloeistof door knooppunten in het hele lichaam

Question 29

Lymfeknopen

Answer 29

kleine structurem die werken als filters voor schadelijke stoffen, bevattejn immuuncellen die infectie kunnen helpen bestrijden

Question 30

Oedeem

Answer 30

Lymfevocht dat zich ophoop en zwelling veroorzaakt, dit kan gebeuren bij borstkanker operatie omdat hier lymfklieren rond de oksels wordt weggehaald

Question 31

Stappen diagnose

Answer 31

• klinisch intervieuw met patient over de symptomen
• onderoek
• pathologie: stadiering

Question 32

Klinisch intervieuw met patient over de symptomen

A-specfifieke symptomen

Answer 32

• vermoeidheid
• uitgeput
• koorts
• gewichtsverlies

kankercellen vebruiken groot deel van de energievooraard van het lichaam
ze geven stoffen af die de manier van energie uit voedsel halen veranderd
kan immuunsysteem zo laten reageren

Question 33

Klinisch intervieuw met patient over de symptomen

kanker-type specifieke symptomen

Answer 33

• longkanker: kortadimgeheid (bloed) (op) hoesten
• dikke darm: gewichtsverlies frequentie van de ontslasting, constipatie, bloed

Question 34

onderzoek

Beeldvormend onderzoek

Answer 34

Radiologie: Echo, straling, CT scan

Question 35

onderzoek

Endoscopie

Answer 35

medische procedure warbij een arts een buisvormig instrument in het licjaam brengt om naar binnen te kijken

Question 36

onderzoek

Biopsie

Answer 36

procedure waarbij een stukje van het gezwel of een monster voor onderzoek wordt weggenomen

Question 37

onderzoek

Cytologie/ cytopatholgie

Answer 37

diagnose van ziekte door te kijken naar afzondelijke cellen en kleine groepen cellen

Question 38

Lokaliseren

Answer 38

• Gelokaliseerd: tumor zit in het orgaan
• Regionaal: tumor zit net buiten het orgaan, maar wel nog in de buurt.
• Ver weg: tumor is verspreid naar verschillende delen van het lichaam.

Question 39

TNM systeem

Answer 39

• Tumor (T). “T” plus een getal (0 tot 4) beschrijft de grootte en locatie van de tumor (in cm), inclusief de mate waarin de tumor in nabijgelegen weefsels is gegroeid.
• Knoop (N). “N” plus een getal (0 tot 3) staat voor lymfeklieren. Meestal geldt: hoe meer lymfeklieren met kanker, hoe groter het toegekende getal.
• Uitzaaiing/ metastase (M). “M” geeft aan of de kanker is uitgezaaid naar andere delen van het lichaam, de zogenaamde verre uitzaaiing. Als de kanker niet is uitgezaaid, krijgt hij het label M0. Als de kanker wel is uitgezaaid, wordt hij als M1 aangemerkt.

Question 40

Stadia

Answer 40

• Stadium I: de kanker zit alleen in het primaire weefsel/ orgaan waar het
  oorspronkelijk is gevonden.
• Stadium II: een kanker is gegroeid maar blijft in het weefsel/ orgaan.
• Stadium III: kanker die uitgezaaid is naar regionale lymfeklieren.
• Stadium IV: kanker is gemetastaseerd/ uitgezaaid naar ander weefsel of
  organen.
  ֍ De kans op overleving bij uitzaaiing wordt anders, en de behandeling
  veranderd.

Question 41

Metastaze/ uitzaaiing

stappen

Answer 41

1) Groeien in, of binnendringen in, nabijgelegen normaal weefsel.
2) Door de wanden van nabijgelegen lymfeklieren of bloedvaten heen bewegen.
3) Reizen door het lymfestelsel en de bloedbaan naar andere delen van het
lichaam.
4) Stoppen in kleine bloedvaten op een afgelegen plaats, de bloedvatwanden
binnendringen en het omringende weefsel binnendringen.
5) Groeien in dit weefsel tot zich een kleine tumor vormt.
6) Nieuwe bloedvaten laten groeien, waardoor een bloedtoevoer ontstaat die de
tumor in staat stelt verder te groeien (= vascularisatie; angiogenese).

Question 42

Medische behandelingen

Answer 42

• Chirurgie (lokaal)
• Chemotherapie (systemisch)
• Hormoon/endocriene therapie (systemisch)
• radiotherapie (lokaal of systemisch)
• Hyperthermie (lokaal)
• Biologische immunotherapie
• doelgerichte therapie
• stamceltransplantatie

Question 43

Medische behandelingen

Chirugie

Answer 43

• Diagnose (schildwachtklier procedure): blauwe vloeistof gaat door het lichaam heen en maakt de eerste lymfeknoop zichtbaar. Wanneer de schildwachtklier weggehaald wordt, en hier zit geen kanker in, dan is er geen verspreiding. Wanneer er wel kanker in zit, kan de kanker wel gaan verspreiden. De schildwachtklier procedure gaat gepaard met de operatie.
• Preventie (met betrekking tot mogelijke erfelijke tumoren)
• Genezing (verwijdering van de tumor): hierbij moet je opletten dat je niet in de
  tumor snijdt en dus de snijwanden vrijhoudt van tumorcellen.
• Revalidatie (reconstructieve chirurgie)
• Palliatie (centrale lijn katheters)
  Mogelijke bijwerkingen: veranderd uiterlijk, lymfoedeem, enz.

Question 44

Medische behandelingen

Chemotherapie

Answer 44

maakt geburk van medicatie om kankercellen te laten afsterven. Het wordt gebruikt om: te genezen, terugkeer vekleinen, of de groei ervan te stoppen of te vertragen

Mogelijke bijwerkingen: vermoeidheid, misselijkheid, haarverlies, cognitieve problemen, diarree, mondzweren, etc.

Question 45

Chemotherapie

Adjuvant

Answer 45

aanvullend, primaire behandeling is operatie daarna volgt chemo om zeker te zijn dat er geen cellen meer overblijven

Question 46

Chemotherapie

Neoadjuvant

Answer 46

Vindt als eersye plaats om tumor te laten slinken waardoor de operatieve verwijdering makkelijk zal gaan

Question 47

Medische behandeling

Hormoon/ endocriene therapie

Answer 47

stopt de groei van hormoongevoelige tumoren kan adjuvant en neoadjuvant worden ingezet, hij is bijzonder zwaar moet lang worden ingezet 8 jaar of langer

Mogelijke bijwerkingen: opvliegers, misselijkheid, vermoeidheid.

Question 48

radiotherapie

Answer 48

Lokale bestraling kan gebruikt worden voor:
* Een tumor zoveel mogelijk verkleinen vóór de operatie.
* Voorkomen dat de kanker terugkomt (na de operatie).
* Voor tijdelijke verlichting van symptomen, of om tumoren te behandelen die niet
met een operatie kunnen worden verwijderd.

Mogelijke bijwerkingen: vermoeidheid, misselijkheid, huidveranderingen, nieuwe tumoren.

Question 49

Radiotherapie

Externe radiatie

Answer 49

(of externe beam radiatie): maakt gebruik van een machine die hoogenergetische stralen van buiten het lichaam op de tumor richt.
* Het wordt meestal gedurende vele weken gegeven.
* Thuis zijn geen speciale veiligheidsmaatregelen nodig,
omdat de persoon niet radioactief is.

Question 50

radiologie

interne radiatie

Answer 50

(brachytherapie): een radioactieve bron wordt in het lichaam in de tumor of dichtbij de tumor gebracht.
* De bestraling kan worden geplaatst en in het lichaam blijven om te werken, maar kan ook na enige tijd worden verwijderd.
* Speciale veiligheidsmaatregelen zijn nodig, omdat de persoon radioactief is.

Question 51

radiologie

Systematische radiatie

Answer 51

voor de behandeling van bepaalde soorten kanker worden radioactieve geneesmiddelen via de mond of in een ader toegediend.
* Deze medicijnen reizen door het lichaam.
* Speciale veiligheidsmaatregelen moeten worden getroffen voor een
bepaalde tijd na dat deze drugs zijn toegediend.

Question 52

Hyperthermie

Answer 52

type behandeling waarbij kleine delen van lichaamsweefsel worden blootgesteld aan hoge temperaturen van 40-45 graden Celsius, De hitte kan kankercellen beschadigen en doden of ze gevoeliger maken voor radiatie en chemotherapie. Deze behandeling wordt vergeleken met een soort magnetron.

Mogelijke bijwerkingen: roodheid, griep, pijn.

Question 53

Graft-versus-host disease

Answer 53

als cellen niet van jezelf zijn, heb je altijd kans op afstoting doordat het lichaam niet lichaamseigen cellen gaat verwijderen, hierdoor heb je groter risico op overlijden