Introduction Flashcards
Hoorcollege 1
ziekte
Prehistorie
lichaam en gesst als vestrengeld beschouwd, ziekte onstaat waneer boze geesten het lichaam binnen dringen –> behandeling vooral excocrisme
Humorale theorie
4 vloeistoffen in het lichaam, ziekte onstond wanneer ze uit belans warenm behandelening was het herstellen van evenwicht tussen de humoren. zijn geasocieerd met de persoonlijkheidskenmerken
Hippocrates
Humorale theorie
4 humoren
- bloed
- zwart gal
- gele gal
- flegma/ slijm
Bloed
Humorale theorie
gepasioneerd temprament.
Vurig, energiek en extravert
Zwart gal
Humorale theorie
Droefheid
Neerslachtig, gemakkelijk depressief, introvert, terneergeslagen stemming
Gele gal
Humorale theorie
Boze instelling
Gemakkelijk geirriteerd, snel kwaad
Flegma/ slijm
Humorale theorie
relacte benadering van het leven
Kalm, rustig, vlak affect
Ziekte
Middeleeuwen
gezien als straf van god, behandeling van verdrijven van kwade krachten door het lichaam te martelen, later vervangen door gebed en goed doen
Renaissance tot heden
Ziekte
betere wetenschappelijk kennis en beoodeling, ook onstaan eerste ziekenhuizen –> onstaan biomedisch model
Biomedisch model
alle zieken kunnen verklaard worden door te kijken wat er biologisch gezien in het lichaam gebeurd. Gezondheid biochemisch of fysiek van aard
Bekeringshysterie
een biomedisch standpunt begon te veranderen met opkomst van moderne psychologsich. Hier werd aangetoons psychologie ook een rol speelt bij ziekte
Freud en Charcot
aanleding tot nieuw onderzoeksveld: psychosomatische geneeskunde
Psychosomatische geneeskunde
ziektes die veroorzaakt worden door mentale (interne) problemen, astma, zwere, hoge bloeddruk komen voort uit interne conlicten bij mensen
psychosomatische geneeskunde
Dunbar en Alexander
brachten persoonlijkheidspatronen in verband met specifieke ziekte.
Ulcer prone personality
iemand met een buitensporige behoefre aan afhanjelijkheid, deze mensne zouder eerder maagzweren onwtikkelen
veel kritiek innerlijk conflict en persoonlijkheid niet genoeg om ziekte te veroozaken
Biopscychosociaal model
gezondheid en ziekte zijn het gevolg van een samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren, om diagnose te kunnen stellen moet je naar alle 3 de factoren kijken
Voordelen biopsychosociaal model
- handhaaft dat processen op macronivies voordurend op elkaar inwerken om gezondheid en ziekte te beinvloeden
- benadrukt zowel gezondheid als ziekte
Kritiek biopsychosociaal model
- sociaal aspect niet goed vastgelegd in onderzoek
- in de tijd bestuderen, complexe interactiesystemen verkennen
Monocausaal
word gekeken naar 1 enkele verklaring, vaak in medische veld
onderscheid in disease en illness
disease: duidelijke ziektepatroon en sympotomen die wijze op pathologie
illness: ziektegedrag en de subjectieve ervaring
sluiten elkaar niet ui en komen vaak samen voor
psychiatrei
focus op mentale gezondheidproblemen, waarbij abnormale gedraging en emoties behandeld worden.
* Diagnose en handeling: DSM classificatie
* Bahandeling: Psychotropische medifijnen voor psychoische aandoeningen
Klinische psychologie
diagnose te stellen door mentale problemen zoals angststoornis, klinische depressie, fobie en het geven van psychotherapeutische behandeling
Gezondheidspyschologie
houdt zich bezig emt de preventie van ziekte en promoten van gezondheid, en bepaald gedrag omziekte te voorkomen.
Medische psychologie
Focust op patiente in medische situaties en hun psychologen werken (voornamelijk) in ziekenhuizen of revalidatiecentra
Herkenning van Symptomen
- individuele verschillen
- aandacht die je symptomen geeft
- situationele factoren
- stress
- stemming en emoties
interpretatie van symptomen
- eerder symptomen
- verwachtingen
- ernst van symptomen
Coomon Sense Model of Illness
gaat ervan uit dat mensen impliciete meningen hebben over symptomen en ziekten, ziekteprecepties 6 verschillende onderwerpen
6 verschillende onderrwepen
common sense model illness
- identiteit
- oorzaak
- gevolgen
- tijdslijn
- beheering
- samenhang
Total Patient Delay
- beoordelingsvetraging
- ziektevetraging
- gedragsvetraging
- planningsvetraging
- behandelingsvetraging
beoordelingsvetraging
Total Patient Delay
de tijd die een persoon nodig heeft om een symptoom te beordelen als een teken van ziekte
Ziektevetraging
Total Patient Delay
de tijd die de persoon nodig heft vanaf de eerste ziekteverschijnselen tot het besluit om proffesionele medische zorg te zoeken
Gedragsvetragingen
Total Patient Delay
de tijd tussen de beslissing dat een ziekte medische zorg vereist en daar ook daadwerelijk iets mee te doen
Planningsvetraging
Total Patient Delay
de tijd tussen het besluit om hulp te zoeken en het maken van afspraak
Behandelingsvertaging
Total Patient Delay
de tijd tussen de eerste afspraak emt arts en het begin van de behandeling
