Okologia cz.1 Flashcards

1
Q

Do opisu kąta przesączania stosuje się klasyfikacje…

A

Shaffera

Spaetha

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Klasyfikacja Shaffera

A

IV nie zamknie się, otwarty, widać wszystko
III otwarty, widać co najmniej ostrogę twardówki
II średniowąski, najdalej widać beleczkowanie
I bardzo wąski, widać tylko linię Schwalbego, wysokie ryzyko zamknięcia
0 zamknięty! nic nie widać

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Metoda oceny szerokości kąta przesączania bez gonioskopu

A

metoda Van Hericka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Klasyfikacja Spaetha

A

Ocenia konfigurację kąta: szerokość, ukształtowanie krzywizny obwodowej części tęczówki, miejsce przyczepu tęczówki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Tarcza nerwu wzrokowego - ile aksonów?

A

1,2 miliona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Szerokość rąbka nerwowo-siatkówkowego?

A

ISNT: inferior, superior, nasal, temporal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Najwcześniejsze zmiany jaskrowe w tarczy CNII?

A

obszar górno/dolnoskroniowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jaskra dokonana

A

= całkowicie zniszczony rąbek nerwowo-siatkówkowy = ślepota

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Współczynnik c:d

A

c (cup) : d (disc) czyli jaką część tarczy zajmuje jej zagłębienie
norma: <0,3
od 0,7 - konieczne wykluczenie jaskry
Można mieć fizjologicznie większą tarczę i też zagłębienie
Asymetria między oczami >0,2: wykluczyć neuropatię jaskrową!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jaskrowe ubytki w polu widzenia

A

(mroczki) - lokalizują się w oddaleniu od pkt. fiksacji i centralna ostrość wzroku nie jest obniżona aż do zaawansowanego stadium. Wczesne ubytki - kształt łukowaty, otaczają plamkę, później górne i dolne łączą się.
Zaawansowane stadium - zanika widzenie centralne, pozostaje resztkowe skroniowe → JASKRA PRAWIE DOKONANA
→ zanik widzenia całkowity → JASKA DOKONANA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

JPOK - czynniki ryzyka

A
(Jaskra pierwotna otwartego kąta)
→ wzmożone ciśnienie wewnątrzgałkowe
→ starszy wiek
→ rasa czarna
→ wywiad rodzinny (+) - 7-10x↑
→ cienka rogówka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Rokowanie w nadciśnieniu ocznym

A

U 90% nie rozwinie się jaskra! Ale konieczne są kontrole celem wykluczenia rozwoju neuropatii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jaskra normalnego ciśnienia

A

JPOK bez wzrostu T >21 mmHg

25-30% JPOK!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jaskra normalnego ciśnienia - czynniki ryzyka

A

Niskie CTK, spadki ciśnienia, zaburzenia autoregulacji w obrębie CN II, marznące kończyny, objaw Reynauda, migreny.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Charakterystyczne cechy jaskry normalnego ciśnienia

A

krwotoczki na tarczy nerwu wzrokowego i mroczki w polu widzenia blisko punktu fiksacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Leczenie jaskry normalnego ciśnienia?

A

Obniżanie ciśnienia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Zamknięcie kąta - definicja

A

Przyłożenie obwodowej części tęczówki do utkania beleczkowego w kącie przesączania → spadek/zahamowanie odpływu cieczy wodnistej z komory przedniej → wzrost T

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Blok źreniczny - definicja

A

Kiedy tęczówka popychana jest od tyłu przez gradient ciśnień między tylną a przednią komorą oka.
Czynnik ryzyka? Krótka (nadwzroczna) gałka z płytką komorą przednią - soczewka jest bardzo blisko tęczówki.
To STADIUM PODOSTRE.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Zamknięcie kąta - 2 mechanizmy

A
  1. W starszym wieku powiększona soczewka powoduje przesunięcie przepony tęczówkowo-soczewkowej do przodu (zwłaszcza w ciemności przy mydriazie). Ciecz cały czas napiera od tyłu na tęczówkę i domyka kąt. STADIUM UTAJONE.
  2. Tęczówka pociągana od strony kąta przesączania
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Przebieg stadium utajonego i podostrego jaskry zamkniętego kąta

A

Blok źreniczny ustępuje w trakcie snu/dużego oświetlenia i tak samo ustępują bóle oka, tęczowe koła wokół źródeł światła itd.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Ostry atak jaskry

A

❉ T >50-100 mmHg
❉ oko twarde, przekrwienie rzęskowe, obrzęk rogówki, ból, zamazane widzenie, kręgi tęczowe wokół źródeł światła
❉ ból głowy w okolicy skroniowej, potylicy, promieniuje do zębów
❉ nudności, wymioty
❉ spłycenie komory przedniej z przyleganiem obwodowej części tęczówki do rogówki
❉ pionowo-owalna poszerzona źrenica niereagująca na światło (porażenie m.zwieracza źrenicy)
❉ przekrwienie dna oka i obrzęk tarczy nerwu wzrokowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Zespół poatakowy

A

Poszerzenie pionowo-owalne źrenicy pozostaje po ustąpieniu ostrego ataku jaskry

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Stadium przewlekłe jaskry zamkniętego kąta

A

Dochodzi do zrostów przednich w kącie przesączania, co powoduje zamknięcie i wzrost T

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jaskra barwnikowa

A

Nieprawidłowe uwalnianie barwnika z tylnej powierzchni tęczówki.
Częstsza u krótkowzrocznych mężczyzn 20-50rż.
Uwolniony barwnik tworzy w rogówce WRZECIONO KRUKENBERGA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Kiedy występują zaostrzenia w jaskrze barwnikowej?

A

Wtedy, kiedy dochodzi do uwolnienia większej ilości barwnika: po wysiłku fizycznym / rozszerzeniu źrenicy.
(Tak do 50mmHg)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Rodzaje jaskry wtórnej

A
  1. Jaskra zapalna
  2. Jaskra barwnikowa
  3. Jaskra związana z guzem wewnątrzgałkowym
  4. Jaskra związana z patologią soczewki
  5. Jaskra neowaskularna
  6. Jaskra pseudoeksfoliacyjna (PEX)
  7. Jaskra pourazowa
27
Q

Jaskra związana z chorobami soczewki

A

FAKOANAFILAKTYCZNA: po uprzednim uczuleniu na białka soczewki uwolnione w trakcie zabiegu. Widać ziarninujące zapalenie z osadem na tylnej powierzchni rogówki.

FAKOLITYCZNA: przejrzała zaćma Morgangiego - razem ze znacznym spadkiem V w zaawansowanej zaćmie, starsi ludzie

FAKOMORFICZNA zamknięcie kąta w mechanizmie szybkiego pęcznienia soczewki w oku z predyspozycją anatomiczną do zamknięcia kąta

28
Q

Terapia ostrego ataku jaskry

A

Blok źreniczny można przełamać 2% pilokarpiną co 15min (potem 4x/d)
Beta-blokery, alfa2-mimetyki 2x/d in gutt. ophth.
Acetazolamid 500mg i.v. i później 250mg 4x/d p.o.
20% manitou 2g/kg i.v

29
Q

Złoty standard w chirurgii jaskry

A

Trabekulektomia

30
Q

Mniej inwazyjne leczenie operacyjne jaskry

A

Sklerektomia głęboka nieperforująca
Małoinwazyjna chirurgia jaskry (MIGS): kanałoplastyka, implanty zwiększające odpływ z komory przedniej
Sztuczne implanty drenujące wszczepiane pod torebkę Tenona (talerzyk+rurka): Ahmeda, Molteno, Berveldta
JPZK - najpierw można usunąć soczewkę własną pacjenta i zamienić na implant tylnokomorowy - poprawia warunki anatomiczne i usuwa blok źreniczny. Stadia zaawansowane: fakotrabekulektomia

31
Q

Zabiegi w jaskrze

A
Irydotomia
Trabekuloplastyka
Cyklodestrukcja 
Trabekulotomia (złoty standard)
Usunięcie soczewki/fakotrabekulotomia
32
Q

Preparaty które mogą poprawiać ukrwienie komórek zwojowych i działać neuroprotecyjnie na CN II

A

Citikolina
Miłorząb japoński
Kownzym Q

33
Q

Leczenie wrodzonej niedrożności dróg łzowych

A
  1. masaż hydrostatyczny kilka razy dziennie + przemywanie worka spojówkowego solą fizjologiczną
  2. Sondowanie dróg łzowych około 5-6 miesiąca życia
34
Q

Skuteczność sondowania dróg łzowych

A

95%
W 5% nie udrażnia i każda kolejna próba tylko pogarsza ich drożność. Wtedy z wyboru: Dacrocystorhinostomia (DCR) endoskopowa po 1rż

35
Q

Co upośledza drożność we wrodzonym zarośnięciu dróg łzowych

A

Błona Hasnera w przewodzie nosowo-łzowym. Pod koniec ciąży powinna się udrożnić, a zastawka pęka przy pierwszym krzyku dziecka

36
Q

Zaćma wrodzona: etiologia

A

1:2000 urodzeń
→ 1/3 przypadków jest dziedziczna, najczęściej aut.dom - geny krystaliny i koneksyny. Aut rec i sprzężone z X też są, ale rzadzsze.
→ aberracje chromosomowe: Down, Marfan, trisomia 18,13, del 5p
→ galaktozemia, zsp. Lowe’a (metaboliczne)
→ GKS-terapia, sulfonamidy, promieniowanie jonizujące w I trymestrze.
→ infekcje wewnątrzmaciczne: Toxoplasma, VZV, CMV, kiła, HSV
→ małoocze, aniridia, przetrwałe hiperplastyczne ciało szkliste
→ niska masa urodzeniowa

37
Q

Najczęstszy rodzaj zaćmy wrodzonej

A

Zaćma warstwowa (okołojądrowa): symetryczne obustronne zmętnienia w wielu obszarach, warstwach soczewki.

38
Q

Charakterystyczna cecha soczewki w zaćmie wrodzonej

A

Figura jeźdźca: zmętnienia kory soczewki w formie łukowatej, położone obwodowo wobec jądra zarodkowego

39
Q

Odruch palcowo-oczny

A

Odruch Franceschettiego: uciskanie przez dziecko niewidzącego oka palcami w zaćmie wrodzonej

40
Q

Leukokoria u dziecka: różnicowanie

A
※ zaćma wrodzona
※ retinoblastoma
※ odwarstwienie siatkówki
※ przetrwałe hiperplastyczne ciało szkliste
※ retinopatia wcześniacza
41
Q

Niezdiagnozowana i nieleczona zaćma wrodzona (konsekwencje)

A
  1. oczopląs
  2. zez
  3. niedowidzenie
  4. jeśli obustronnie to po 3 mż nie ma już możliwości na rozwój stereopsji!
42
Q

Zezujący niemowlak

A

Zawsze skierować do okulisty celem wykluczenia i leczenia zaćmy wrodzonej.
BADAĆ CZERWONY REFLEKS Z DNA OKA

43
Q

Leczenie zaćmy wrodzonej

A

NAJPÓŹNIEJ DO 3 MIESIĄCA ŻYCIA, później nie ma szans na normalne widzenie ze stereopsją
※ obustronna: odstęp między operacjami około 1-2tyg

44
Q

Anizeikonia

A

Różnica wielkości obrazów na siatkówce jest tak duża przez anizometropię, że uniemożliwia stereopsję
※ nie ma takiego problemu po korekcji obustronnej zaćmy

45
Q

Jaskra wrodzona - informacje ogólne

A
» 65% u chłopców
» 1 : 12-18tysięcy urodzeń
» autosomalnie recesywna, niepełna penetracja
» 1q36, 2q21
» wrodzona anomalia kąta przesączania
» buphthalmus = woloocze
46
Q

Ciśnienia wewnątrzgałkowe u dziecka

A

Noworodek: 10 mmHg

do 4 rż wzrasta do 13 mmHg

47
Q

Średnica rogówki u dziecka

A

> 12 mm <1rż i >13mm w każdy wieku: podejrzenie jaskry

>14mm: woloocze!

48
Q

Wczesne objawy jaskry wrodzonej

A

❊ zmętnienie rogówki ze ↑T (różnicować z zaćmą po infekcji wew/macicznej, zaćmą metaboliczną - mukopolisacharydozy, cystynoza)
❊ pogłębienie komory przedniej
❊ podwichnięcie soczewki
❊ linie Haaba - wygojone pęknięcia błony Descemeta rogówki
❊ niebieskie twardówki (prześwituje naczyniówka przy powiększaniu się oka)
❊ Buphthalmus (woloocze) (różnicować z olbrzymią rogówką)
❊ powiększenie wnęki naczyniowej tarczy CN II
❊ patologiczny kąt przesączania w gonioskopii

49
Q

Powikłania nieleczonej jaskry wrodzonej

A

niedowidzenie, zez, podwichnięcie soczewki, krótkowzroczność, ślepota z uszkodzenia CN II

50
Q

APROP

A

Ciężka postać retinopatii wcześniaczej piorunującej: u dzieci <1000g m.ur i urodzonych <28hbd » » » prowadzi do odwarstwienia siatkówki i ślepoty!

51
Q

Międzynarodowa Klasyfikacja Retinopatii Wcześniaczej

A

Stadium 1: widać linię demarkacyjną
Stadium 2: linia przechodzi w wał
Stadium 3: powstają proliferacje naczyniowe i rozrost włóknisty - idą w kierunku ciała szklistego
Stadium 4: odwarstwienie siatkówki z/bez obszaru plamki żółtej
Stadium 5: całkowite odwarstwienie siatkówki w postacji lejka

52
Q

Rokowanie w ROP

A

85% - samoistna regresja
15% - ewolucja aż do odwarstwienia siatkówki
Im młodsze i bardziej niedojrzałe (<28hbd zwłaszcza!) tym częściej występuje APROP - czyli błyskawicznie odwarstwia się siatkówka bez tradycyjnej progresji przez wszystkie stadia ROPu.

53
Q

Schemat badań oftalmoskopowych (dna oka) w OITN

A

4 tydzień życia
8 i 12 tydzień
12-15 miesiąc
Wg najnowszej wiedzy badać pod kątem ROP należy dzieci urodzone <33hbd i z masą urodzeniową <1800g

54
Q

Leczenie retinopatii wcześniaczej

A

ROP: laserokoagulacja nieunaczynionych części siatkówki - ↓ zapotrzebowanie na tlen i ↓ produkcja VEGF
APROP: doszklistkowe podanie preparatów anty-VEGF - natychmiastowa regresja zmian w siatkówce
Odwardstwienie siatkówki: witrektomia/operacja opasania gałki ocznej

! mimo, że w 60% udaje się przyłożyć siatkówkę, to wyniki czynnościowe są niezadowalające

55
Q

U osób po przebytej ROP częstsze są…

A
❊ odwarstwienia siatkówki 
❊ zaćma
❊ jaskra
❊ zez
❊ niedowidzenie
❊ krótkowzroczność
56
Q

Retinoblastoma: informacje ogólne

A
✩ 11dzieci/milion <5rż
✩ szczyt rozpoznań 1-3rż
✩ 1/3 obuoczna, 2/3 jednostronna
✩ obuoczna u dzieci młodszych - dziedziczna, gen RB1 i del(13q) - 25% wszystkich przypadków. Genetyczne: aut.dom
✩ 75% sporadyczne
57
Q

Retinoblastoma - objawy

A

❊ Leukokoria (białoszare masy guza)
❊ 20% pierwszy objaw: zez zbieżny/rozbieżny
❊ nietypowe: 1. heterochromia wywołana przez rubeosis iridis - rozplem naczyniowy w wyniku niedotlenienia siakówki, 2. krwawienia do komory przedniej, 3. krwawienia do ciała szklistego 4. jaskra

! Leukokoria + zez: ZAWSZE CZUJNOŚĆ ONKOLOGICZNA

58
Q

Postaci retinoblastomy

A

a) endofityczna - rośnie do wnętrza gałki ocznej. Widać białawe guzy pokryte rozszerzonymi naczyniami, jeśli rozsiew to widać białe skupiska nowotworu w szklistce
b) egzofityczna - rośnie do przestrzeni podsiatkówkowej, wywołuje wysiękowe odwarstwienie siatkówki

59
Q

Badania w retinoblastomie

A

→ badanie dna oka przy maksymalnie rozszerzonej źrenicy wziernikiem obuocznym
→ USG B: widać zwapnienia w masach guza, można oszacować wielkość
→ TK: zwapnienia, naciek CN II i oczodołu

60
Q

Różnicowanie retinoblastomy

A

a) zapalenie naczyniówki w toksokarozie
b) ROP
c) wrodzone anomalie oka (zaćma)

61
Q

Leczenie retinoblastomy

A
  1. krioterapia - małe guzy obwodowe
  2. laseroterapia - małe guzy tylnego bieguna
  3. brachyterapia - płytka z jodem 125/rutenem 106 na twardówce nad podstawą guza
  4. teleradioterapia - dużo powikłań
  5. chemoredukcja
  6. chemioterapia - leczenie wstępne to 6 cykli winkrystyny z etopozydem i karboplatyną
  7. enukleacja - dla guzów większych niż 20x10mm naciekających CN II/powodujących jaskrę wtórną
62
Q

Miejscowa chemioterapia siatkówczaka

A

Malphalan do t.ocznej przez t.udową - najnowsza metoda i superskuteczna, zmniejsza ilość enukleacji

63
Q

Siatkówczak w rodzinie

A

Zdrowi rodzice z jednym dzieckiem chorym: kolejne ma 5% szans
Dwójka dzieci ma siatkówczaka: kolejne ma 50% szans

64
Q

Inne nowotwory przy mutacji RB1

A

mięsak kościopochodny, mięsaki tkanek miękkich (nawet 30 lat po leczeniu, zwłaszcza przy teleradioterapii).