Notas Bl.2-3 (Mikroskope, Plantselle En Dierselle) Flashcards
Definieer sel:
Die basiese strukturele en funksionele eenheid van alle lewende organismes.
Kan selle sonder ‘n mikroskoop gesien word?
Nee
Waarvoor word mikroskope gebruik?
Om mikroskopiese organismes te vergroot om te bestudeer.
Waarvoor word ligmikroskope spesifiek gebruik?
Om mikroskopiese otganismes of dele soos die sel te bestudeer, wat nie met die blote oog gesien kan word nie.
Waarvoor word ‘n elektronmikroskoop spesifiek gebruik?
Om die heel kleinste organismes te bestudeer, omdat dit elektronbundels i.p.b. ligstrale gebruik.
Noem en gee die funksies van die 13 dele van ‘n miktoskoop.
1. Oogstuk/Okulêr: Is die lens waarteen jy jou oog plaas om die voorwerp te vergroot, gewoonlik 10×
2.Buis: Hou die lense van die oogstuk en die objektiewe op die regte afstand van mekaar.
3. Growwe instelskroef: Beweeg buis op en af om fokus te kry.
4. Fyn instelskroef: Kry finale fokus en duidelike beeld.
5. Arm: Verbind die voetstuk en platform met die buis en ondersteun stelskroewe.
6. Neusstuk: Hou objektiewe vas aan die roterende skyf.
7. Objektiewe: Vergroot beeld kort (×4) langer (10× en 40×)
8. Platform (tafel): Ondersteun skyfie oor opening wat lig vanaf die spieël/ligbron deurlaat.
9. Klampe: Hou skyfie in plek.
10. Diafragma en kondensor: Beheer en fokus lig deurgrlaat.
11. Ligbron: Weerkaats lig deur die kondensor na die opening.
12. Voetstuk: Ondersteun mikroskoop
13. Skroefverstelling van tafelhoogte: Skuif tafel op en af sodat langer lens inpas.
Noem 4 organelle in plant-EN dierselle
= Selmembraan
= Sitoplasma
= Kern
= Mitochondria
Watter organel bevat DNA?
Die kern
Deur wat word ‘n kern omring en by watter selle kom dit voor?
Deur ‘n kernmembraan, wat teenwoordig is by beide plant-en dierselle.
Noem ‘n geërfde eirnskap wat deur DNA bevat word?
Blou of bruin oë kleure
Waar of vals:
DNA is uniek aan elke persoon
Waar
Noem 9 dele/organelle binne plantselle en hul funksies:
1. Selwand:^Beskerm die sel, ^behou vaste vorm en ^ laat sekere stowwe deur.
2. Selmembraan:^Hou selinhoud bymekaar en ^laat stowwe in en uit beweeg (is selektief deurlaatbaar).
3. Selkern:^Beheer sel aktiwiteite en ^dra erflikheidseienskappe
4. Nukleolus:^Beheer selkern
5. Chromatien:^Dra erflike inligting.
6. Sitoplasma:^Jellie-agtige medium wat beweging toelaat, ^dit vorm die grootste deel van die selinhoud en ^dis waar chemiese reaksies plaasvind en ^organelle aangetref word
7. Chloroplast: ^Fotosinteer met behulp van chlorofil wat lig vasvang en is ^verantwoordelik vir die produksie van glukose en suustof.
8. Mitochodria: ^ Respireer en gee energie.
9.Vakuool: ^ Berg water, sout en suiker, ^is omring deur tonoplast en ^behou turgordruk in die sel.
Noem die 5 organelle van ‘n diersel
■ selmembraan
■ sitoplasma
■ mitochondria
■ selkern
■ klein vakuole (kan afwesig wees in sel)
}}} Last one in the deck!♡
Noem vier verskille tussen plantselle en dierselle
Plantselle
♤ Besit selwand sowel as selmembraan. Selwand bestaan uit sellulose en gee ondersteuning en beskerming.
♤ Vaste vorm a.g.v. rigiede selwand.
♤ Besit chloroplaste, gevul met chlorofil om ligenergie te absorbeer vir fotosintese.
♤ Groot vakuool bied stoorplek vir nutriënte,water en afvalstowwe
Dierselle
♤ Geen selwand nie, slegs omring deur selmembraan.
♤ Rond of onreëlmatig
♤ Geen chloroplaste nie
♤ Klomp klein, of geen vakuole
