Niewydolność serca Flashcards
niewydolność serca- ogólne pojęcie, co to za stan?
*jest to stan w którym w wyniku zaburzenia czynności serca dochodzi do ZMNIEJSZENIA POJEMNOŚCI MINUTOWEJ (rzutu serca) w stosunku do zapotrzebowania metabolicznego tkanek ustroju
LUB
*właściwa pojemność minutowa jest utrzymana dzięki podwyższeniu ciśnienia napełniania, co powoduje objawy kliniczne
-> ograniczenie tolerancji wysiłku
-> nadmierne zatrzymywanie w organizmie sodu i wody
- co jest przyczyną przewlekłej niewydolności serca?
- jakie są podstawowe mechanizmy prowadzące do PNS?(patofizjologia)
- przyczyną PNS są choroby serca zaburzające napełnianie komór krwią lub wyrzut krwi z komory(lub komór)
mechanizmy:
1) PIERWOTNE UPOŚLEDZENIE KURCZLIWOŚCI
a) uszkodzenie lub utrata kardiomiocytów np zawał, reakcje autoimmunologiczne, zakażenia
b) zmniejszona kurczliwość żywotnych obszarów mięśnia serca np przemijające ostre niedokrwienie
2)przeciążenie ciśnieniowe lub objętościowe komór- wskutek nadciśnienia tętniczego lub wad serca
3) upośledzenie rozkurczu- wskutek chorób osierdzia, przerostu mięśnia sercowego, kardiomiopatii przerostowej
4) tachyarytmie (najczęściej migotanie przedsionków) lub bradyarytmie
PRZERLEKŁA NIEWYDOLNOSC SERCA Z OBNIŻONĄ FRAKCJĄ WYRZUTOWĄ (skurczowa) - OK 50-60% chorych
jakie są główne przyczyny?
1) choroba niedokrwienna serca (najczęściej w przypadku przebytego zawału)
2) źle kontrolowane nadciśnienie tętnicze
3) wady zastawkowe
4) kardiomiopatie
PNS skurczowa mechanizmy kompensacyjne HEMODYNAMICZNE
1)mechanizm starlinga
- podwyższa ciśnienie końcoworozkurczowe i ciśnienie napełniania
-wzrost zużycia tlenu i zmniejszenie przepływu wieńcowego w warstwie podwsierdziowej lewej komory
2) przerost mięśnia sercowego
- ukierunkowany na normalizację podwyższonego naprężenia w ścianie powiększonej lewej komory
- służy podtrzymaniu kurczliwości, ale powoduje zwolnienie czynnej relaksacji
- ma charakter przerostu patologicznego (np w skutek rozwoju włóknienia)
PNS skurczowa mechanizmy kompensacyjne NEUROHORMONALNE
w mechanizmach neurohormonalnych- przeważają czynniki NACZYNIOKURCZĄCE i powodujące zatrzymanie sodu i wody
we krwi wzrasta:
-stężenie katecholamin (głównie noradrenaliny)
- aktywność reninowa osocza, stęż. angiotensyny II, aldosteronu
- stężenie ADH
- stężenie ANP, BNP (peptydów natriuretycznych
( MECHANIZM KOMPENSACYJNY, jednak w miarę progresji PNS rozwija się oporność na natriuretyczne i naczyniorozkurczające działanie tych hormonów, a przewagę uzyskują czynniki naczyniokurczące oraz nasilające zatrzymanie Na+ i H2O)
Niewydolnosc serca z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory // INACZEJ rozkurczowa przewlekła niewydolność serca
- co jest jej istotą?
- wybiórcze upośledzanie napełniania lewej komory, w wyniku czego pojemność minutowa jest utrzymywana kosztem podwyższenia CIŚNIENIA NAPEŁNIANIA
najczęstsze przyczyny niewydolności serca z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory/ najczęstsze przyczyny dysfunkcji rozkurczowej
UPOŚLEDZONY ROZKURCZ CZEMU
1) nadciśnienie tętnicze
2)choroba niedokrwienna serca
3) cukrzyca
4)wada zastawkowa
5)kardiomiopatia przerostowa
6) kardiomiopatia restrykcyjna (np. w amyloidozie serca)
7) zaciskające zapalenie serca
Objawy niewydolnosci lewokomorowej (zastój krwi w krążeniu małym)
podmiotowe i przedmiotowe
W tej niewydolności dochodzi do zastoju w krążeniu płucnym i niedostatecznej objętości wyrzutowej lewej komory.
podmiotowe
a) DUSZNOŚĆ ( w spoczynku lub podczas wysiłku)
- typowo orthophnoe (wystęuje 1-2 min po położeniu się i ustępuje w kilka minut po przyjęciu pozycji siedzącej lub stojącej)
- napadowa duszność nocna (pojawia się znacznie później po położeniu się i ustępuje znacznie wolniej
b) kaszel
- przeważnie suchy, niekiedy z odksztuszaniem różowo podbarwionej wydzieliny (zwykle w obrzęku płuc)
c) świszczący oddech
przedmiotowe
a)przyspieszone oddychanie
b) TRZESZCZENIA (typowo nad podstawą płuc), mogą im towarzyszyć świsty i furczenia)
Objawy niewydolności prawokomorowej (zastój krwi w krążeniu dużym)
podmiotowe i przedmiotowe
Niewydolność prawej komory można zdefiniować jako jej niezdolność do przepompowania odpowiedniej ilości krwi przez krążenie płucne przy prawidłowym ośrodkowym ciśnieniu żylnym.
podmiotowe
a) OBRZĘKI zlokalizowane w najniżej położonych częściach ciała (OBRZĘKI CIASTOWATE)
b) ból lub uczucie dyskomfortu w jamie brzusznej wskutek POWIĘKSZENIA WĄTROBY
c) nykturia
d) brak łaknienia
e) nudności i zaparcia (spowodowane zastojem żylnym w błonie śluzowej żołądka i jelit)
przedmiotowe
a) płyn przesiękowy w jamach ciała - jamach opłucnej i jamie brzusznej
b) powiększenie i tkliwość wątroby w badaniu palpacyjnym wskutek rozciągania jej torebki
c) stwardniała, zanikowa wątroba, następuje w wyniku wieloletniej PNS
d)niewielkiego stopnia żółtaczka
e) WAŻNE nadmierne wypełnianie żył szyjnych, niekiedy refluks wątrobowo-szyjny oraz objaw Kussmaula (wzrost ciśnienia żylnego w żyłach szyjnych w czasie wdechu)
Objawy wspólne NIEWYDOLNOŚĆ OBUKOMOROWA
podmiotowe
a) zmniejszona tolerancja wysiłku, męczliwość, wydłużenie czasu odpoczynku potrzebnego do odzyskania sił po wysiłkuu -> no zipiesz jak idziesz po bułki do sklepu generaalnie
b)skąpomocz przy większym zaawansowaniu PMS
c)zadyszka przy schylaniu się
d)kołatanie serca
e)objawy zaburzeń przepływu mózgowego- zawroty głowy, omdlenia, splątanie
f)depresja
g)szybki przyrost masa cała
h) utrata masy ciała - w zaawansowanej PMS
przedmiotowe
a) bladość i ochłodzenie skóry kończyn
b) wzmożona potliwość i (RZADKO) sinica obwodowa
c) tachykardia i III ton serca lub IV ton serca; wzmożona akcentacja II tonu serca
d)boczne przemieszczenie uderzenia koniuszkowego
e) zmniejszenie amplitudy ciśnienia tętniczego
f) tętno naprzemienne;tętno dziwaczne
g)oddech Cheyne’a i Stokensa
h) niekiedy stan podgorączkowy wskutek obkurczenia naczyń skórnych i ograniczenia utraty ciepła
Biomarkery/badania laboratoryjne rozpoznanie PNS
1) zwiększone stężenie peptydów natriuretycznych w osoczu (wykluczenie niewydolności serca)
2) niedokrwistość najczęściej o charakterze normocytowym albo zwiększony hematokryt
3) zwiększona aktywność amimotransferaz i LDH
4) w razie wskazań klinicznych wykonuje się dodatkowo pomiary –stęż. dimeru D (przy podejrzeniu zatorowości płucnej)
-troponin sercowych
-lub CK-MB
Ostra niewydolność serca ONS
ogólne pojęcie
w jakich przypadkach może rozwinąć się ONS?
-ONS to stan, w którym objawy upośledzenia czynności serca nasilają się SZYBKO, a chory wymaga intensywnej terapii w warunkach szpitanych
- ONS może rozwinąć się de novo tzn. u osoby bez stwierdzonej wcześniej dysfunkcji serca lub jako ostra dekompensacja PNS
Przyczyny ONS
1) ostry zespół wieńcowy
a)zawał serca lub niestabilna dławica piersiowa, prowadząca do niedokrwienia i dysfunkcji dużego obszaru mięśnia sercowego
b)powikłania mechaniczne świeżego zawału serca
c)zawał prawej komory
2)przełom nadciśnieniowy
3)zaburzenia rytmu serca i przewodzenia
4)zatorowość płucna
5)rozwarstwienie aorty
6)tamponada serca
7)kardiomiopatia połogowa
8)kardiomiopatia wywołana stresem
9)powikłania zabiegów operacyjnych
10)prężna odma opłucnowa
11)zaostrzenie PNS
12)zakażenia, w tym infekcyjne zapalenie wsierdzia i zapalenie mięśnia sercowego
13)zaburzenia metaboliczne i hormonalne
14)przewodnienie
15)zespół dużego rzutu serca
16) nadciśnienie płucne
1-10 szybkie narastanie objawów niewydolności serca
11-16- wolniejsze narastanie objawów
Najczęstszą przyczyną u osób starszych- choroba niedokrwienna serca
u osób młodszych dominują:
- kardiomiopatia roztrzeniowa
- zaburzenia rytmu serca
- wrodzone i nabyte wady serca
- zapalenie mięśnia sercowego
OBJAWY ONS
1) zastój wsteczny w krążeniu dużym niewydolność prawokomorowa
a)obrzęki obwodowe - plastyczny obrzęk okolicy krzyżowej lub kostek,
mogą nie zdążyć się wytworzyć - poszerzenie żył szyjnych;powiększenie wątroby; przesięki w jamach surowiczych opłucna, otrzewna, osierdzie
2)zastój wsteczny w krążeniu małym- niewydolność lewokomorowa z obrzękiem płuc
a)duszność, przyspieszony oddech i duszność w pozycji siedzącej
b) rzężenia nad polami płucnymi
3)zmniejszenie rzutu serca(hipoperfuzji obwodowej)-wskazują na gorsze rokowanie
a) łatwe męczenie się i osłabienie
b)splątanie, senność
c)skóra blada, chłodna, wilgotna, niekiedy sinica obwodowa
d)tętno nitkowate
e)hipotensja
f)skąpomocz
4)choroby podstawowej będącej przyczyną ONS
BADANIA ONS
morfologia
- oznaczanie peptydów natriuretycznych ANP/BNP
(oznaczanie w różnicowaniu sercowej i pozasercowej przyczyny duszności
- znaczanie dimeru D- wskazane u chorych z podejrzeniem ostrej zatorowości płucnej
- inne - zakres podstawowy-morfologia krwi, stęż. keatyniny i mocznika, mleczanu, prokalcytoniny, sodu, potasu, glukozy i troponiny sercowej, aktywnosc enzymow watrobowych
EKG najczęściej cechy niedokrwienia mieśnia sercowego, zaburzenia rytmu i przewodzenia
RTG poza objawami choroby może ujawnić się zastój w krążeniu płucnym, płyn w jamach opłucnej oraz powiększenie jam serca
Echokardiografia- ujawnia zaburzenia czynności lub nieprawidłowości anatomiczne serca
