Morpolohiya Flashcards
Bukod sa pagbabagong nagaganap sa ponemang /ŋ/, nawawala na rin ang unang ponema ng nilalapiang salita.
Asimilasyong Ganap
Sa unahan ang panlapi
Unlapi
[Pang-] + regalo
Panregalo
[Pang-] + bansa
Pambansa
pag-aaral ng lingguwistikong kahulugan ng mga morpema, salita, parirala, at pangungusap.
Semantiks
Sa iba’t-ibang parte ng salita ang panlapi
Laguhan
Tumutukoy ito sa tuwiran o direktang pagtukoy sa tinatapatang bagay o mas kilalang diksyonaryong pagpapakahulugan .
Denotasyon
May mga pangungusap na hindi lantad at di tiyak ang mga paksa.Ito ay mga pangungusap na may patapos na himig sa dulo.
Sambitla
Sa hulihan ang panlapi
Hulapi
Kapag ang panlapi o salita ay nagtatapos sa /ŋ/ at ito’y ikinabit sa salitang-ugat na nagsisimula sa /p/ o /b/, nagiging /m/ ang /ŋ/
Asimilasyong parsyal o di Ganap
Mga pagbabagong nagaganap sa /ŋ/ sa pusisyong pinal dahil impluwensya ng mga katabing tunog nito
Asimilasyon
Sa dulo at unahan ang panlapi
Kabilaan
[Sing- ]+ dakila
Sindakila
Paningit-mga katagang pang-abay, makapagpalinaw, panibagong kahulugan o magbigay diin sa pahayag.
Paggamit ng Inglitik o Paningit
Binubuo ng mga kataga o salitang walang kahulugan.
Morponemang pangkayarian
Iba pang Uri ng Pangungusap na Walang Paksa
- Eksistensyal
- Pahanga
- Pamanahon
- Pormulasyon
- Modal
- Penomenal
Tumutukoy sa pag-aaral ng mga salita at kung paano ito nabubuo.
Morpolohiya
Nagsasabi tungkol sa paksa.
panaguri
Kapag ang salitang-ugat na nagsisimula sa /l/ o /y/ ay ginigitlapian ng [-in], ang /l/ o /y/ ng salitang ugat at ang /n/ ng gitlapi ay nagkakapalit ng pusisyon.
Metatesis
[Pang-] + pasok = Pampasok
Pamasok
May mga salitang nagbabago ng diin kapag nilalapian. Maaring maglipat ng isa o dalawang pantig ang diin patungong huling pantig o maaring malipat ng isang pantig patungong unahan ng salita
Paglilipat-diin
Aakyat, sasayaw, tatakbo-takbo
Pag-uulit na di-ganap
estraktura ng mga pangungusap
Sintaks
Ang huling ponemang /ŋ/ ay nagiging /n/ kung ang kasunod ay alinman sa mga sumusunod na ponema: /d,l,r,s,t/.
Asimilasyon Parsyal o di Ganap.
Pinag-uusapan
Paksa
Makabuluhang yunit ng salita.
Morpema
[Pang-] + tukod = pantukod
Panukod
_______ ang salita kung ang kabuuang nito o ang isa o higit pang pantig nito sa dakong unahan ay inuulit.
Inuulit
kawastuhan ng pangungusap
Sintaks
Lipon ng mga salitang nagpapahayag ng buong diwa
Pangungusap
Nauuna ang Panguri bago ang paksa
Karaniwang kayarian ng Pangungusap
Ito ang mga salitang pinagsama para makabuo ng isang salita.
Tambalan
Karaniwang pagbabagong nagaganap sa pailong na / ŋ/ sa pusisyung pinal ng isang morponema dahil sa impluwensya ng kasunod na tunog.
Asimilasyong Parsyal O Di Ganap
Sa gita ang panlapi
Gitlapi
gabi-gabi, isa-isa, dahan-dahan
Pag-uulit na Ganap
May mga ponemang nagbabago o napapalitan sa pagbuo ng mga salita. Kung minsan, ang ganitong pagbabago ay nasasabayan ng pagpapalit diin.
/d/ - /r/
Pagpapalit ng Ponema
Kayarian ng mga salita
Payak, Maylapi, Tambalan, at Inuulit
[Sing- ]+ puti
Simputi
Salitang binubuo ng salitang-ugat o higit pang panlapi.
Maylapi
ang tawag sa pag-aaral ng mga kahulugan ng mga yunit ng komunikasyon
Semantiks
Ang salita ay pangnilalaman
Morponemang leksikal
Nawawala ang huling ponemang patinig ng salitang ugat sa paghuhulapi dito.
PAGKAKALTAS NG PONEMA
Ito ay salitang ugat lamang.
Payak
Paksa + ay + Panaguri
Di-karaniwang kayarian ng pangungusap
