Modyul 2 Flashcards by butter fly

Ang ating mga ninuno ay may sarili nang panitikan bago pa
man dumating sina Magallanes sa Pilipinas.

Panahon ng Katutubo

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Nagtataglay ng kasaysayan ng ating lahi, mga kuwentong-bayan, salawikain, kasabihan, bugtong, palaisipan, atbp.

Panahon ng Katutubo

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Ang kauna-unahang aklat na
may kinalaman sa ating
kapuluan.

Ang Doctrina Cristiana (1593)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Nailimbag ito sa pamamagitan
ng ______________ na sa Kastila at Tagalog.

Ang Doctrina Cristiana (1593)
silograpiya

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Sino ang may akda ng Ang Doctrina Cristiana (1593)

P. Domingo Nieva at P. Juan de
Plasencia.

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Ang ikalawang aklat, ito ay akda ni __________________________ na sinulat at inilimbag sa
imprentahan ng Santo Tomas

Nuestra Senora Del Rosario (1602)
Pari Blanca de San
Juan

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Umiikot sa nabigong pagsisikap
ng isang hari na mailayo sa
Kristiyano ang anak na Prinsipe

Barlaan at Josaphat (1708)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Ang kanyang salin ay makikita sa
Mga Pananalangin Nagtatagubilin
sa Calolowa Nang Taong Naghihingalo.

Pasyon (1704)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Dahil sa binigyan ng permiso mula
sa simbahan ni ________________________________, napahihintulutan na ilimbag niya
ang Pasyon sa Maynila noong _________

Pasyon (1704)
Padre Antonio del Pueblo si de Belen
1704

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Isang serye ng pagliliham, sa liham
ni Urbana sa kanyang mga kapatid
na sina Felisa at Honesto, isinasaad
niya ang pangangailang sumunod sa
kahalagahan at aral ng Kristiyano, habang isinasaloob ang tumpak na
asal sa pakikipagkapwa-tao.

Urbana at Feliza

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

3 Mga Babasahing Propaganda

Diariong Tagalog (Maynila)
La Solidaridad (Espanya)
La Liga Filipina

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

• Noli Me Tangere
•Mi Ultimo Adios (Ang Huling Paalam, 1896)
•Sobre La Indolencia de Los Filipinos (Hinggil sa Katamaran ng mga Pilipino)

Jose Rizal (1861-1896)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

•Pag-ibig sa Tinubuan Lupa
•Cag-iigat kayo
•Dasalan at Tocsuan

Marcelo H. del Pilar (1850-1896)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

• El Bandolerismo en Pilipinas
• Mga Kahirapan sa Pilipinas
• Fray Botod

Graciano Lopez- Jaena (1856-1896)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

•
Ninay
•
El Cristianismo y La Antigua Civilization Tagala
•
Sampaguita y Poesias Varias

Pedro Paterno (1857-1991)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Mga isinaling akda:
• Buhay ni San Isidro Labrador Francisco Butina
• Ang Conde ni Monte Cristo ni Alejandro Dumas
• Ang Kagila-gilalas na Buhay ni Juan Soldado

Pascual Poblete (1858-1921)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

•
Ang Pagpugot kay Longinos
•
Alamat ng Bulkan
•
Ang Mga Pilipino sa Indo-Tsina

Mariano Ponce (1863-1918)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

• Mga bituin ng aking lahi
• Dos Cuerpos Importantes de la Quemecas
• Noche Buena

Antonio Luna (1868-1890)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

•
Ang dapat mabatid ng mga Tagalog
•
Pag-ibig sa Tinubuang Lupa (katulad na tula
ni del Pilar ng may gayon ding pamagat.)
•
Huling Paalam (salin sa Tagalog)

Andre Bonifacio (1863-1897)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

• Ang Kartilla ng Katipunan
• Ang Liwanag at Dilim
• A Mi Madre (“Sa Aking Ina”)
• A la Patria (“Sa Bayang Tinubuan”)

Emilio Jacinto (1875- 1899)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

•
El Desarollo y Caida de la Republika Filipinas (Ang
Pagtaas at Pagbagsak ng Republika Filipino)
•
El Verdadero Decalogo (Ang Tunay na Sampung
Utos)
•
Verdadero Decalogo

Apolinario Mabini (1864- 1903)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

• Kundiman
• Himno Nacional Filipino (Lupang
• Hinirang

Jose Palma (1876- 1903)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Ito ang “__________________” ng panitikan Pilipino, ang mga
manunulat sa Ingles at Tagalog ay nagkaisa sa pagtatampok ng
panulaang Tagalog na nagpapataas sa uri ng pamunuang
pampanitikan.

“Gintong Panahon”
Panahon ng mga Hapon

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Kinikilala sa mga pamunuang pampanitikan ng tula sina:

Alejandro Abadilla
Iigo Ed Regalado
Ildefonso Santos

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Sa mga sanaysay nakilala sina:

1. Gloria Villarasa 2. Lina Flor 3. Tarrosa Sabido

Sa pamunuang-panlipunan na nakapag-ambag nang malaki sa sariling panitikan ay natampok sina:

1. Pura Santillan Castrence 2. Maria Luna Lopez 3. Emilio A. Cruz

• Ginawang kaanib sa Academia Español dahil sa kanyang di-karaniwang kagalingan sa wikang Español. • May isang tula rin siyang handog sa lahat ng mga bayaning Pilipino ngunit ang tulang handog niya kay Dr. Jose Rizal ang ipinalagay na pinakamainam na papuri na sinulat niya.

Cecillio Apostol (1877- 1938)

• Natanyag siya sa pagkamakata bilang mahigpit na kaagaw sa karangalan ni Cecillo Apostol. • Katulad ng kilalang makata noong panahong iyon ay sumalok din siya ng inspirasyon sa pagtula sa bayaning si Dr. Jose Rizal. • Ang salin ng kanyang tulang, “A Rizal”, (del Rosario et.al.)

Fernando Maria Guerrero (1873- 1929)

• Pinarangalan sa Madrid, Espana at tinanghal na Makatang Pandaigdig sa wikang Espanyol. • Nakalaban sa balagtasan si Manuel Bernabe sa paksang, “El Recuerdo y El Olvido” (Ang gunita at ang limot). • Ang salin ng tula niyang “Filipinas”, (del Rosario et.al)

Jesus Balmori (1887- 1948)

• Makatang liriko noong 1929. • Mga tulang itinipon sa isang aklat na pinamagatang “Cantos del Tropico: (mga awit ng tropic) • Ang salin sa kanyang akda “No Mass Amos Que El Tuyo”, (del Rosario, et.al)

Manuel Bernabe (1890- 1960)

• Pangulo ng lupon sa Saligang Batas • Naging kagawad siya ng Kataas-taasang Hukuman, Manananggol, matalinong mambabatas, makata at maraming aklat na isinulat tungkol sa batas at gawaing pampulitiko. • Salin ng tulang “Mi Choza De Nipa” (Ang Dampa Kong Pawid)

Claro M. Recto (1890- 1960)

Mga Manunulat Noong Panahon ng AMERIKANO

1. Cecillio Apostol (1877- 1938) 2. Fernando Maria Guerrero (1873- 1929) 3. Jesus Balmori (1887- 1948) 4. Manuel Bernabe (1890- 1960) 5. Claro M. Recto (1890- 1960)

Mga Manunulat Noong Panahon ng AMERIKANO

Mga Propagandista

1. Jose Rizal (1861-1896) 2. Marcelo H. del Pilar (1850-1896) 3. Graciano Lopez- Jaena (1856-1896) 4. Pedro Paterno (1857-1991) 5. Pascual Poblete (1858-1921) 6. Mariano Ponce (1863-1918) 7. Antonio Luna (1868-1890)

Ang naging maalab na pambansang damdamin makabayan na nangingibabaw sa lahat ng mga akdang pampanitikan.

Katangian ng Panitikan noog Himagsikan

Ang panunuligsang pampulitika ng karamihan sa mga inakda.

Katangian ng Panitikan noog Himagsikan

Kabilang sa mga naging tanyag sa radyo ang:

1. Si Matar 2. Mr. Lonely 3. Ito ang Palad Ko

Sa telebisyon, naman ay tinangkilik ang:

1. Gulong ng Palad 2. Yagit 3. Flor de Luna 4. Anna Liza

Mga Manunulat at Maikling Kuwento

1. Madilim Ang Langit Sa Akin ni Consolacion P. Sauco 2. Kuwento ni Mabuti ni Genoveva Edroza-Matute (Unang Gantimpala 1950-1951) 3. Impong Sela ni Epifanio G. Matute 4. Utos ng Hari ni Jun Cruz Reyes 5. Di Mo Masilip Ang Langit ni Benjamin P. Pascual 6. Lunduyan ni Jeffrey B. Villena

Madilim Ang Langit Sa Akin

Consolacion P. Sauco

Kuwento ni Mabuti

Genoveva Edroza-Matute (Unang Gantimpala 1950-1951)

Impong Sela

Epifanio G. Matute

Utos ng Hari

Jun Cruz Reyes

Di Mo Masilip Ang Langit

Benjamin P. Pascual

Lunduyan

Jeffrey B. Villena

Nakatulong ng pagpapaunlad ng pelikula ang tamang pagdaraos ng _______________________.

Manila Film Festival

Sa mga pahayagang nasa sirkulasyon noong panahong iyon ay kabilang ang mga sumusunod:

1. Philippine Daily Inquirer 2. Times Journal 3. Balita 4. Pilipino Express

Nangapinid ang mga pahayagan at lingguhang babasahin sa simula ng pag-iral ng ________________.

Batas Militar

Sa simula ay pinayagang malathala ang __________________, ngunit ito ay nasa mahigpit na pamamahala ng Ministri ng kabatirang pangmadla.

Bulletin Today

Nagpatuloy sa paglathala ang _____________.

Liwayway

Higit na dumarami ang mga babasahing __________ hanggang sa kasalukuyan tulad ng: Tabloid, Abante, at iba pang mga magasin na sumulpot sa panahong ito.

magasin

Sa ganitong kalagayan, ang mga Pilipinong may isip at mulat sa katotohanan ay hindi matanggap ang kawalan ng karapatan at kalayaan ng kanyang mga kalahi

Panahon ng Propaganda

Panrelihiyong mga karaniwang paksain.

Katangian ng Panitikan noong Panahon ng Kastila

Matatag at maingat na ginagamit nila ang sandata ng panulat sa unti-unting paggising, pagmumulat at paglalantad ng makabuluhang impormasyon at kalagayan ng mga Pilipino sa sariling bansa.

Panahon ng Propaganda

Sinilang sa mga panitikan ang damdamin ng pagtutol at ang diwang makabayan ang nangingibabaw.

Panahon ng Propaganda

Hindi lamang sa panulat nagsikap ang mga propagandista, bagkus gumagamit din sila ng mga dulang panlansangan at pantanghalan tulad ng aninong gumagalaw, karilyo, sarsuwela at balagtasan, ang tanging paksa’y pagkamabansa at pagpapahalaga sa kalagayan sa sariling bansa.

Panahon ng Propaganda

Nagtataglay ng sari-saring kaanyuan at pamamaraan gaya ng panalangin.

Katangian ng Panitikan noong Panahon ng Kastila

Ang lalong marami sa mga paksa ay gaya, huwad o kaya’y halaw sa anyo, paksa o tradisyong Kastila. Walang orihinalidad. Halimbawa: tulang liriko at korido, awit, pasyon, senakulo, karagatan, duplo, komedya o moro-moro, talambuhay at mga pagsasaling-wika.

Katangian ng Panitikan noong Panahon ng Kastila

Bukod sa mga akdang panrehiyon ay marami ring mga akdang hinggil sa wika. Ito’y binubuo ng gramatika at bokabularyo, mga tula at mga akdang ukol sa tula.

Katangian ng Panitikan noong Panahon ng Kastila

Kristoyanismo ang mga naging paksain ng panitikan.

Panahon ng mga Kastila

Pinilit pairalin ng mga prayle sa lahat ng mga akdang pampanitikan ang tatak ng relihiyong Kristiyanismo.

Panahon ng mga Kastila

Ang dating alpabeto ng mga Pilipino, ang baybayin, ay pinalitan ng kanilang alpabetong Romano.

Panahon ng mga Kastila

Pagpapalaganap ng pananampalatayang Katoliko ay sinunog ng mga prayle ang mga manuskritong Tagalog na nasulat sa matandang baybayin sa iba’t ibang panig ng Pilipinas.

Panahon ng mga Kastila

Nagtatag sila ng mga simbahan upang madaling mapalaganap ang relihiyong Katoliko.

Panahon ng mga Kastila

Hindi naitala ang karamihan sa mga ito dahil ang mga panitikang ito ay pasalita lamang.

Saling-Bibig ng Panitikan

Bago dumating ang mga Kastila, may mga buhay na akdang unti-unti pa lamang natitipon at nalalathala. Ito’y mga akdang limitado na ang kumatha.

Saling-Bibig ng Panitikan

Nagpasalin-salin sa mga bibig ng bawat salinlahi

Saling-Bibig ng Panitikan

Nagkaroon man ng pagbabago, pagbawas at karagdagan, nalangkapan man ng mga makabagong kabihasnan, paraan ng pagsasalaysay at mga salitang angkop sa panahon, sa kabuuan ay nagpapakilala pa ring mula ito sa panahon ng ating mga ninuno bago sila masakop ng mga Kastila.

Saling-Bibig ng Panitikan

Nag-aangkin din ang ating mga ninunong sariling baybayin o alpabeto na kaiba sa kasalukuyang alpabetong Romano na dala ng mga Kastila.

Panahon ng Katutubo

Ang ginagamit na sulatan ng ating mga ninuno ay mga biyas ng kawayan, talukap ng bunga o niyog at sa mga dahon at balat ng mga punungkahoy, dulo ng lanseta o anumang patalim, matutulis na bato o bakal, atbp.

Panahon ng Katutubo

Ngunit di nasunog ang mga kantahing-bayan, mga bugtong, mga salawikain at kasabihan, at iba pa sapagkat ang mga ito’y nagpasalin-salin sa bibig ng mga tao.

Panahon ng Katutubo