MGA KONSEPTONG PANGWIKA Flashcards
ay masistemang balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa paraang arbitraryo upang magamit ng mga taong kabilang sa iisang kultura
WIKA
ay isang sistema na binubuo ng mga tunog na isinasaayos sa paraang arbitraryo na ginagamit ng mga tao sa pakikipagtalastasan
WIKA
bakit ang wika ay isang sistema?
ito ay binubuo ng magkakaugnay na bahagi na maaaring sa anyo o kahulugan
ano ang sinusundang padron ng wika?
makabuluhang tunog (PONEMA) salita mula sa pinagsama-samang tunog (MORPEMA) kahulugan ng salita (LEXICON) tuntuning gramatikal (SYNTAX) malawakang gamit ng wika (DISKURSO)
bakit ang wika ay binubuo ng mga tunog
ang mga tunog pangwika ay nagagawa sa pamamagitan ng mga sangkap sa pagsasalita
bakit ang wika ay arbitraryo
ito ay nangangahulugan na ang bawat wika ay may kani-kaniyang set ng palatunugan, leksikal at gramatikal na estruktura na ikinaiba ng isa sa iba pang mga wika
bakit ang wika ay pantao
naisasalin ang kultura ng mga tao sa pamamagitan ng wika at natututuhan ng tao ang wikang ginagamit ng kanyang komunidad
bakit ang wika ay pakikipagtalastasan
nakatutulong ang wika sa pagpapahayag ng mga naiisip at nadarama ng tao at nasasabi rin nila ang kanilang mga pangangailangan
paano naging dinamiko ang wika
nakakaapekto ang pagbabago ng panahon, modernisasyon at teknolohiya sa pagpapabilis ng pagbabago ng wika
5 kaantasan ng wika
WIKANG PAMBANSA LALAWIGANIN WIKANG PAMPANITIKAN KOLOKYAL BALBAL
wikang panlahat at wikang pantransaksiyon sa ating bansa
WIKANG PAMBANSA
wikang opisyal para sa edukasyon at transaksyon
WIKANG PAMBANSA
ito ay batay sa pinagmulang probinsya o lalawigan ng tao
LALAWIGANIN
hal. Quezon Province sa wikang Tagalog, Zamboanga sa wikang Chavacano
LALAWIGANIN
dalawang kaantasan ng wika sa edukasyon, larangan, mga salin, at sining
LALAWIGANIN
WIKANG PAMPANITIKAN
paggamit ng iisang wika na matatalinhaga at masining na pagbuo ng literatura
WIKANG PAMPANITIKAN
tatlong kaantasan ng wika na maaaring gamitin sa pormal at di pormal na sitwasyon
WIKANG PAMBANSA
LALAWIGANIN
WIKANG PAMPANITIKAN
ginagamit ang kaantasan ng wika na ito para sa mabilis na pakikipagtalastasan gamit ang pagpapaikli ng mga salita
KOLOKYAL
hal. “meron” imbes na “mayroon”, “sayo” imbes na “sa iyo”
KOLOKYAL
mga termino na ginagamit ng ispesipikong grupo ng mga tao, particular ay ang mga propesyonal
REGISTER o JARGON
pinakamababa at nananatiling di pormal na wika ng tao
BALBAL
hal. “olats”, “dehins”, “petmalu”
BALBAL
ano ang batayan ng pormalidad?
ito ay batay sa konteksto, layunin, pangangailangan, at paggamit
maaari bang gamitin ang filipino sa iba pang mga diskurso?
oo, at dapat pa nga natin linangin pa ang paggamit ng ating wika
ano ang kahalagahan ng wika?
ang wika ay simbolo ng pagkakaisa, pag-unlad at kapayapaan
inisa-isa ang mga batas pangwika sa batas na ito
KONSTITUSYON NG 1987 ARTIKULO XIV
anong seksyon sa KONSTITUSYON NG 1987 ARTIKULO XIV ang ss.:
“ang wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino samantalang nililinang, ito ay dapat na payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika”
KONSTITUSYON NG 1987 ARTIKULO XIV, SEKSYON 6
anong seksyon sa KONSTITUSYON NG 1987 ARTIKULO XIV ang ss.:
“ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at hangga’t walang ibang itinatadhana ang batas, Ingles”
KONSTITUSYON NG 1987 ARTIKULO XIV, SEKSYON 7
anong seksyon sa KONSTITUSYON NG 1987 ARTIKULO XIV ang ss.:
“ang mga wikang panrehiyon ay pantulong na mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbi na pantulong na mga wikang panturo roon”
KONSTITUSYON NG 1987 ARTIKULO XIV, SEKSYON 7
anong seksyon sa KONSTITUSYON NG 1987 ARTIKULO XIV ang ss.:
“dapat itaguyod nang kusa at opsyonal ang Kastila at Arabic”
KONSTITUSYON NG 1987 ARTIKULO XIV, SEKSYON 7
saan batay ang wikang Filipino?
ito ay batay sa wikang Tagalog
bakit Tagalog ang napiling wika para sa wikang pambansa
napili ito ng dating pangulong Manuel L. Quezon dahil:
> ito ang wikang ginagamit ng karamihan dati
> madaling isulat at bigkasin
> mayroon nang mga aklat sa pagtuturo ng Tagalog
ang ating wika ay nararapat lamang payabungin at pagyamanin, ngunit sa paanong paraan?
sa pagbubukas ng ating kabatiran at pagkilala sa mga wika ng Pilipinas at iba pang mga wika
paraan ng pagbigkas o paggamit ng wika na natatangi sa isang tao
IDYOLEK
pagkakaiba-iba o baryasyon sa iisang wika
DIYALEKTO
hal. maaaring ang iyong kaklase ay mas sanay sa Ingles at ikaw ay mas sanay sa Filipino
IDYOLEK
hal. American English, British English o Tagalog-Quezon, Tagalog-Manileno
DIYALEKTO
wikang likha at ginagamit ng partikular na grupo ng mga tao
SOSYOLEK
ang kolokyal, balbal, register o jargon ay nasa ilalim ng?
SOSYOLEK
hal. Gay lingo o Bekimon, Jejemon
SOSYOLEK
