MDL Flashcards
Factoren die voor PDS spreken
- buikpijn
- ongemakkelijk opgeblazen gevoel
- veranderingen in def
- stress
- recent ingrijpende gebeurtenis/spanning
- heftige darminfectie
-FA pos PDS
Kenmerken voor PDS
terugkerende episoden buikpijn, verandering def (obstipatie, diarree, mengvormen)
pathofysiologie bij PDS/IBD
- verhoogde sensitiviteit van de darmen (viscerale hypersensitiviteit)
- veranderde motiliteit darmen
- veranderde cerebro viscerale perceptie
epidemiologie pds/ibd NL
15-20% vrouwen en 5-20% mannen tussen 15-65 jaar. 90% behandeling in de 1e lijn.
Diagnose PDS
Rome III criterea: in voorafgaande 3 maanden tenminste 3 dagen p/m klachten van abdominaal ongemak of pijn met minimaal 2 van de kenmerken:
1. klachten verminderen na def
2. klachten samen met verandering in frequentie def
3. klachten samen met verandering in consistentie def.
=consistentie/frequentie/vermindering
Alarmsymptomen bij PDS
- rectaal bloedverlies
- verandering stoelgang >2weken naar min 3p/d, ook in nacht en waterdun
- onbedoeld gewichtsverlies >5% in 1 maand of >10% in 6 maanden
- begin klachten boven de 50 jaar
- 1e gr. FA met inflammatoire darmziekten/coeliakie/colo-rectaal-ovarium-endometriumcarcinoom <70 jaar
- peri-anale afwijkingen/abnomale weerstand abdomen
AO bij PDS
- bij obstipatie: geen (tenzij beeld van andere somatische aandoeningen)
- Diarree>10dagen: faeceskweek pcr/FCP.
-serologie: FA coeliakie/diarree/mengvorm
-endoscopie: verd. somatische aandoening: evt. met lab: Hb,MCV,BSE,Leuko’s
Behandeling PDS (zelfzorg)
- geen stress
- lichaamsbeweging
- vermijdingsgedrag vermijden
- ## gezonde leeftstijl, evt. met probiotica
Medicatie bij PDS
(Beperkt werkend)
- Bij O: macgrogol en psyllium
- Bij D: loperamide en psyllium
- Pijn: PCM en NSAID
(laxantia en spasmolytica onvoldoende bewezen)
Wanneer sprake van obstipatie, minimaal 2 van welke symptomen:
- <2 def in week
- hard persen
- digatale ontlasting nodig
- harde of keutilige def
- gevoel incomplete def
- gevoel anorectale obstructie
Epidemiologie obstipatie
10-20% NL. >2x zoveel vrouwen. Vooral ouderen en kinderen (andere somatische aandoeningen uitsluiten)
Onderliggende oorzaken obstipatie
colorectaal carcinoom, ileus, metabole aandoeningen (hypothereoïdie, DM), zwangerschap, Na uro-gyn ingreep, rectocele, medicatie, Neurgenerative aandoeningen zoals MS en Parkinson
Medicatie als oorzaak voor obstipatie
opoïden, ijzer, SSRI, Calciumantagonisten, NSAID, Diuretica, Albumine bevattende antacida, bisfosfonaten, anticholinerge medicatie (antihistaminica, tricyclische antidepressieva,anti-psychotica, oxybutynine)
Functionele obstipatie door
minder lichaamsbeweging, drinken,onvoldoende vezelinname, niet toegeven aan def. aandrang. Kan deel uitmaken van functionele aandoening zoals PDS!
AO bij obstipatie
niet zinvol, ook geen buikoverzichtsfoto. Enkel indien andere aanwijzingen voor obs.
Behandeling obstipatie
Vocht, Voeding, Beweging. Eventueel medicatie aanpassen of staken
Medicatie bij obstipatie
lactulose (osmotische laxans)
Macrogol (bulk en osmotisch)
Definitie Divertikel
abnormale zakvormige uitstulping van gehele wand van een hol orgaan
Definitie diverticulose
Aanwezigheid divertikels in het colon zonder symptomatologie
Definitie divertikelbloeding
bloeding uit divertikel, al dan niet ontstoken
Definitie diverticulitis
ontsteking van 1 of meerdere divertikels van het colon
Complicaties bij diverticulitis
abces of perforatie
Epidemiologie diverticulose
meest voorkomend in westen wereld. Incidentie 0,7/1000 en Prevalentie 1,8/1000. Vrouwen vaker dan mannen
hoevaak diverticulose naar diverticulitis
15-25%
pathofysiologie diverticulose
onbekend.
Risicofactoren diverticulitis
verminderde beweging, roken, NSAID, obesitas
Mogelijk beschermend effect diverticulose
vezelrijk eten
AO bij diverticulitis
lab CRP.
Echo abdomen
CT abdomen (indien gecompliceerd)