LP1 Flashcards
concept van positieve gezondheid en de 6 dimensies
positieve gezondheid is de uitwerking in 6 dimensies van de bredere kijk op gezondheid. de 6 dimensies zijn: • Lichaamsfuncties • Mentaal welbevinden • Zingeving (aan het leven) • Kwaliteit van het leven • Meedoen (aan het leven) • Dagelijks functioneren
competentie gebieden (Can-MEDS-rollen) van een hbo-verpleegkunde
- de zorgverlener
- de communicator
- de samenwerkingspartner
- de reflectieve EBP-professional
- de gezondheidsbevorderaar
- de organisator
- de professional en kwaliteitsbevorderaar
beschrijf de kenmerken van het beroep van de wijkverpleegkundige
de wijkverpleegkundigen bieden zorg aan thuiswonende zorgvragers.
de kern van verplegen
- dient een specifiek doel
- omvat een specifieke manier van interveniëren
- vindt plaats in een specifiek domein
- is gericht op een persoon als geheel
- is gebaseerd op ethische waarden
- betekend commitment aan partnerschap
het verpleegkundig proces
anamnese afnemen - diagnose opstellen - planning van de resultaten - planning van de interventies - uitvoering - evaluatie
waarom is klinisch redeneren belangrijk binnen de verpleegkundige beroepsuitoefening
je kunt door klinisch redeneren bepalen welke zorg een patiënt nodig heeft en waarom, en daardoor beroepsverantwoordelijkheid dragen. je richt je vaak op het voorkomen of -verergeren van problemen. ook richten we ons op de zelfredzaamheid van de patiënten.
proces van klinisch redeneren
risicoschatting - vroeg signalering - probleemherkenning - resultaatbepaling - interventies - monitoring
de 11 functionele gezondheidsproblemen van Gordon
- patroon van gezondheidsbeleving en -instandhouding.
- voeding/stofwisselingspatroon
- uitscheiding patroon
- activiteiten patroon
- slaap/rust patroon
- cognitie patroon
- zelfbeleving patroon
- rollen/ relaties patroon
- seksualiteit/voorplanting patroon
- stressverwerking patroon
- waarden/overtuigingen patroon
wat is het nut van een anamnese gesprek?
om informatie op te doen en te kijken hoe het gaat met de patiënt.
weet wat de 4 gebieden van de kernset patiënt problemen inhouden en noem ze alle vier op
lichamelijk, psychisch, functioneel, sociaal
ADL
algemene dagelijkse levensverrichtingen
IADL
instrumentele activiteiten in het dagelijkste leven. Het beoordeelt de bekwaamheid om instrumentele dagelijkse activiteiten uit te voeren, en geeft de arts inzicht in de functionele zorgbehoefte van een thuiswonende oudere.
observaties ADL
kijken of de patiënt goed is aangekleed, of de hygiëne goed is, hoe goed ze nog kunnen lopen.
observaties IADL
kijken of de medicijnen zijn ingenomen, of ze het huishouden bij hebben gehouden, ligt de koelkast vol met eten ? (kunnen ze zelf boodschappen doen?)
wat zijn signs & symptoms
signs: als de verpleegkundige het kan waarnemen.
symptoms: als de patiënt het aangeeft/ waarneemt. dit zijn de verschijnselen.
diagnostisch redeneren
je gaat kijken: wat is er aan de hand? / diagnose opstellen
etiologisch redeneren
je gaat kijken: hoe komt dat? / de oorzaak zoeken
zelfredzaamheid
dit houdt in, in hoeverre een patiënt zelf dingen kan doen, hoe zelfstandig iemand is.
samenredzaamheid
dit houdt in, in hoeverre een patiënt dingen kan met hulp erbij.
wat is het belang van werken aan zelfredzaamheid?
het is belangrijk om hier aan te werken omdat, we graag willen dat de patient snel weer beter wordt en zelf alles weer kan doen als wij er niet meer zijn om te helpen.
hoe kan de zelfredzaamheid bevordert worden?
dit kan door
- kijken naar wat de patiënt nog wel kan.
- motiveer de patiënt om dit zelf te doen.
- houd rekening met het referentiekader van de patient.
signs & symptoms van patientenprobleem onzekerheid
signs: trillen, blozen, achteruit deinzen.
symptoms: iets niet willen doen, ergens niet heen gaan, bang zijn om bijv. opnieuw te vallen
signs & symptoms van patientenprobleem vallen
signs: wanneer er matjes op de grond liggen is het risico op vallen groter, gladde douche
symptoms: bang zijn om opnieuw te vallen, niet meer naar buiten willen, niet meer veel willen lopen of naar boven lopen.
signs & symptoms en etiologie van smetten
signs: rode huid, schilfertjes, vochtige huid, scheurtjes in huid
symptoms: irritatie, pijn, jeuk, onaangename geur
etiologie: warmte, vocht en wrijving
signaleer decubitus en benoem interventies ter voorkoming
signs: rode huid, (diepe) wonden
interventies: niet te lang op 1 plek later liggen, geen plooien in de dekens
dementie
wanneer de hersenen informatie niet goed kunnen verwerken. er zijn 5 verschillende vormen. Alzheimer is een van de meest voorkomende vormen. dit is vaak langdurig.
delier
dit is een verwardheid die opeens ontstaat. het ontstaan ervan kan uren tot dagen duren.
depressie
dit is een stemmingsstoornis die je herkent door verlies van levenslust of zware neerslachtigheid
signs & symptoms en etiologie van stoornissen in het geheugen bij ouderen
signs & symptoms: vergeetachtigheid, niet weten waar hij/zij is
etiologie: ouderdom, zit in de familie, door bepaalde medicijnen.
signs & symptoms en etiologie van stoornissen in het denken/waarnemen bij ouderen
signs & symptoms: mensen niet herkennen, hallucinaties
etiologie: hersenschade
signs & symptoms en etiologie van mild cognitive impairment
signs & symptoms: geheugenproblemen, moeite met informatie verwerken of bepaalde handelingen uitvoeren
etiologie: vaak krijgen mensen dit voordat ze dement worden
meetinstrumenten voor delier, dementie en depressie
GDS15, depressie observeren
DOS (delerium observatie screening), delier observeren
MMSE (mini-mental state examination), dementie observeren
zelfredzaamheidsmatrix, zelfredzaamheid bekijken
signs & symptoms en etiologie van verstoorde mobiliteit bij ouderen
signs & symptoms: schuifelen, zo min mogelijk willen lopen
etiologie: er zijn verschillende oorzaken die lichamelijke en psychische gevolgen kunnen hebben.
hulpmiddelen die ingezet kunnen worden bij mobiliteitstekort
krukken, traplift, rollator, looprekje etc.
wat is wijkgerichte preventie?
bij wijkgerichte preventie moet de verpleegkundige kijken naar de thuissituatie, maar ook naar de omgeving. de omgeving kan namelijk een hele grote rol spelen in het welzijn van iemand. voorbeeld: als er geen supermarkten bij iemand die niet goed kan lopen in de buurt zijn, kan dat een probleem worden.
benoem de 5 vormen van ouderenmishandeling
- psychische mishandeling (uitschelden, negeren)
- fysieke mishandeling (slaan, schoppen)
- financiële uitbuiting (diefstal, verandering testament, meer geld uitgeven bij boodschappend doen)
- verwaarlozing (geen lichamelijke of psychische zorg geven, geen voeding geven)
- seksueel misbruik (ongewenste seksuele handelingen met of in het bijzijn van ouderen)
meldcode handelingen
- signalen in kaart brengen
- overleg met collega en raadpleeg eventueel Veilig Thuis
- gesprek met cliënt
- wegen van huiselijk geweld
- neem 2 beslissingen: in melden noodzakelijk? is hulp verlenen of organiseren (ook) mogelijk?
waarom/wanneer worden de bloeddruk/pols/zuurstofgehalte gemeten?
bloeddruk: wordt vaak gemeten als iemand in het ziekenhuis ligt om te persoon in de gaten te houden.
pols: wordt gemeten bij aandoeningen van het hart of hartklachten, voor en na een operatie, bij het gebruik van bepaalde medicijnen
zuurstofgehalte (saturatie): wordt gemeten bij ontwennen of afbouwen van behandeling met zuurstof, benauwdheidsklachten, cyanose (blauwe verkleuring), hele langzame of hele langzame pols, verandering van bewustzijn van iemand.
normaalwaarden van bloeddruk
kinderen; 80/45 mmHg
volwassenen; 140/90 mmHg of 120/80 mmHg
ouderen; 160/90 mmHg
factoren die bloeddruk beïnvloeden (14)
kracht van samentrekken van de hartkamers, elasticiteit van de wanden, weerstand in de bloedvaten, hoeveelheid bloed, dikte van het bloed, hartziekten, lichaamsgewicht, activiteit en rust, houding, stress, inspanning en angst, pijn, medicatie, lichamelijke conditie
5 stappen van het triageproces
- ABCD-veilig; is er levensgevaar?
- keuze ingangsklacht; wat is er aan de hand?
- urgentie bepalen; op basis van de triagecriteria en het triagetype. de triagist kan de urgentie aanpassen op basis van de context, alarmsignalen en risicogroepen
- vervolgactie
- adviezen; de triagist stemt de adviezen af op de patiënt.
waarom is er vaak sprake van risico van onder triage bij ouderen?
dit komt doordat er snel wordt gedacht dat het probleem komt door ouderdom.
doel, functie en beweegredenen voor mantelzorg
het doel is dat er voor iemand wordt gezorgd die zorg nodig heeft. de functie houdt in dat het iemand uit de familie of vriendenkring is. de beweegreden is vaak dat de mantelzorger om de patiënt geeft en graag voor hem/haar wil zorgen.
doel, functie en beweegredenen voor respijtzorg
het doel is dat de mantelzorger even vrij heeft, dit is ook meteen de functie. de beweegreden is vaak dat de mantelzorger overbelast raakt en even vrij zijn nodig heeft.
signs & symptoms van overbelasting van de mantelzorger
rusteloosheid, chaotisch, agressief, het uiterlijk verwaarlozen, veel piekeren, slaapproblemen, vermoeidheid, etc.
wat houdt de WMO in en hoe doe je een aanvraag voor huishoudelijke hulp?
WMO staat voor de Wet Maatschappelijke Ondersteuning.
- melding maken
- gesprek en onderzoek gemeente
- voorstel
- besluit
- hulp en ondersteuning: in welke vorm?
emotionele eenzaamheid
treedt op als iemand een hechte, intieme band mist met 1 of meerdere personen. meestal gaat het over een levenspartner. er is een emotionele behoefte.
sociale eenzaamheid
draait om minder contact hebben met andere mensen dan je wenst. denk aan het missen van vrienden, kennissen of collega’s. het sociaal netwerk schiet te kort. er is sociale behoefte.
de samenhang tussen externe en persoonlijke factoren in relatie tot het risico op eenzaamheid
wanneer iemand dementie heeft kan het een belemmering vormen voor betekenisvol contact met anderen. een verhuizing kan een grote impact hebben op je sociale leven. buren zijn vaak een belangrijk sociaal contact in de directe omgeving.
stel een verpleegkundige diagnose op, die gericht is op eenzaamheid, met behulp van de PES
p; eenzaamheid
e; verloren levens partner, weinig sociale contacten etc.
s; sociale onhandigheid, verlegenheid, onzekerheid, moeilijk contact leggen.
noem de signs & symptoms en etiologie bij participatie problemen
signs & symptoms; niet naar sociale bijeenkomsten gaan, etc.
etiologie; social anxiety, moeilijk kunnen lopen, weinig sociale contacten
noem de signs & symptoms en etiologie bij dehydratie en ondervoeding
signs & symptoms dehydratie: droge huid, weinig/niet plassen, donkere urine, dorst, hoofdpijn
signs & symptoms ondervoeding: afname kwaliteit leven/depressie, botbreuken door vaker en sneller vallen, bleke huid, huidletsel.
etiologie: te weinig drinken/eten (krijgen), niet kunne/willen eten/drinken.
meet-/screeninginstrumenten voor dehydratie en ondervoeding
vochtopname lijst, BMI, SNAQ, arm om meting.
preventieve interventies om dehydratie en ondervoeding te voorkomen
zorgen dat er genoeg eten in huis is, zelf zorgen dat de persoon drinkt/eet wanneer je er bent.
uit welke onderdelen bestaat een verpleegkundig dossier
- gegevensverzameling
- ondersteuningsvragen, zorgproblemen en zo mogelijk verpleegkundige diagnoses
- zorgplan
- voortgangsrapportages
- evaluaties
- overdracht
wat zijn de rechten en plichten van cliënten omtrent het dossier
- een cliënt mag het dossier altijd inzien, tenzij het echt gevolgen kan hebben
- duidelijke informatie
- het zelf nemen van beslissingen
- een kopie van het dossier aanvragen
- het dossier in overleg met de verpleegkundige te corrigeren of aan te vullen.
- (een deel van) het dossier laten vernietigen
wat betekend kerntemperatuur
dit is de lichaamstemperatuur van een persoon. dit hoort rond de 37 graden Celsius te zijn.
hoe regelt het lichaam de temperatuur?
de hypothalamus regelt de temperatuur van het lichaam
normaalwaardes en afwijkende waardes temperatuur
een normale temp. is 37 graden. tussen de 37,5 en 38 noem je het verhoging. boven de 38 graden is het koorts.
het verschil tussen hyperthermie en koorts
hyperthermie is een toestand van het lichaam waarbij er een ongecontroleerde stijging van de temp. plaatsvindt door een verstoring van de balans tussen warmteproductie en warmteverlies. de lichaamstemp. zal stijgen zonder een verhoogde instelling van de inwendige thermostaat.
noem de signs & symptoms en de etiologie van koorts en stel een diagnose op met de PES
P; koorts
E; infectie in het lichaam, griep, extreme inspanning
S; koud gevoel, rillingen, stijging van hartritme en bloeddruk, verminderde eetlust, etc.
