Lokapróf 2021 Flashcards
Á þingvöllum sjást flekaskil?
Satt
Þegar meginlandsfleki rekur yfir mötulstrók myndast eyjaröð?
ósatt, það er hafsbotn
Ef jöklabúskapur er neikvæður er jökullinn að stækka?
ósatt, hann minnkar
Gaddjöklar eru algengari en þíðjöklar?
ósatt
Hver er orkugjafi útræna afla?
sólin
í hvernig ám er miklu meirarennlsi á sumrin en á veturnar?
Það er meira rennsli í jökulám á sumrinn því þá er jökullinn að bráðna.
Hvað er umpólun?
Þegar segulnorður og segulsuður skiptir um stað
Hvað segja jökulrákirnar uppi á Hamri okkur?
Skriðstefnu jökulsins
Hvað er jökulhlaup?
Snögg flóð sem verða vegna eldvirknis, jaðarlóna eða frá háhitasvæðum
Hvað er rof?
Flutningur sets frá einum stað til annars
Snjófyrningarsvæði og leysingjasvæði?
Á leysingjasvæði bráðnar meira af snjó heldur en safnast yfir árið, en á fyrningarsvæði safnast meiri snjór yfir árið heldur en bráðnar.
Hæðarlínu og hæðartölu?
Hæðartala er nákvæm hæð fyrirbæris, en hæðarlína er lína dreginn á milli hæðartalna í sömu hæð.
Hveljöklum og skjaldjöklum?
Hveljöklar eru stórar jökulbreiður á fjalllendi, en skjaldjöklar eru minni jökulbreiður sem ná aðeins yfir eitt fjall.
Eyri og malarrifi?
Eyri er set sem sest að á grynningum en malarrif er þegar eyri nær alveg yfir fjörð eða vík
Lífrænu seti og molaseti?
Lífrænt set er úr leifum plantna og dýra, en molaset er úr bergmylsnu
Hvaða ár var Vatnsveitufélag Hafnarfjarðar stofnað?
1904
Hvar er vatnsból Hafnfirðinga í dag?
Kaldárbotn
Í hvaða tvo flokka er aurburði áa skipt?
Svifaur og botnurð
Hvernig myndast hangandi dalur?
Þegar skriðjökull grefur u-laga dal en minni þverjökull gengur beint á skriðjökulinn og grefur grynnri dal.
Hvað er grunnvatn?
Fyrir neðan ákveðin mörk eru allar holur bergsins fullar af vatni, þetta kallast grunnvatn
Hvers vegna er lítið grunnvatn í jarðlögum á Norðurlandi?
Því berggrunnurinn er þéttur
Hvernig myndast fellingarfjöll?
Þegar jarðflekar rekast saman, þá klumpast jarðskorðan og það rís fjall.
Hvað á árbakkanum má nota til að þekkja lindár og dragár í sundur?
Bakkar lindráar eru grónir, en hjá dragám eru þeir flatir með miklu smágrýti og sand
Hvaða kortavörpun er mest notuð í Kortagerð?
Keiluvörpun
Hver er helsti kosturinn við kort sem fást með hólkvörpun?
Þau verða stefnurétt
Lýstu því hvernig þú myndir fara að því að teikna þversnið á milli A og B á korti
Ég myndi merkja hæðarlínur kortsins á milli A og B á blað. Ég myndi svo búa til graf og merkja hæðarlínurnar inn í það. Ég myndi svo gera punkt við hverja línu í réttri hæð m.y.s. og draga mjúka línu á milli punktaa.
Segðu frá meginlandsskorpu. Nefndu a.m.k. þrjú atriði
- Gömul
- 20-70 km þykk
- Eðlislétt
Segðu frá hafbotnsskorpu
- Ung
- Þunn
- Eðlisþung
Hvernig jökull er hofsjökull?
Hveljökull
Hvernig á er Skeiðará?
Jökulá
Hvaða stöðuvatn í hfj. er ekki hraunstíflað?
Kleifarvatn
Nefndu tvö rök fyrir landrekskeningunni?
- útlínur meginlandanna passa saman
- Steingervingar sömu dýra hafa fundist í sitthvorum heimsálfum
Hvað heitir kenninginn sem byggði á henni og kom fram um 1960?
Botnskriðskenninginn
Hversu margir eru breiddarbaugarnir?
181
Hvernig liggja breiddarbaugarnir?
Lárétt í kringum jörðinna
Hvar er núllbaugurinn?
Miðbaugur
Hvernig er millibilið á milli breiddarbauganna?
Það er jafnt bil á milli þeirra
Hvað er efnaset?
útfelling efna úr sjó, vatni eða jarðvegi
Hvað er frostveðrun?
Þegar vatn fer inn í berg og frýs, bergið springur
Hvað eru frostverkannir?
Breytingar sem frost og þýða hafa á jarðveginn
Hvað er staðfræðikort?
Kort sem gefur sem fyllstar upplýsingar um viðkomandi svæði í smækkaðri mynd
Hver er munurinn á innri og ytri kjarna?
Ytri er úr bráðnubergi en innri úrföstu bergi vegna þrýstings
Segulsvið jarðar eiga upptök sín í ytri kjarna
Satt
Heitir reitir eru undir mötulstrokum
Satt
Hver er helst munurinn á gadd- og þíðjöklum?
Gadd eru undir frostmarki, þíð eru við frostmark
Hvað einkennir gamlan berggrunn?
Þéttur berggrunnur, lítið grunnvatn, mörg stöðuvötn og votlendi
Hver vegna myndast geislasprungur?
Þegar jökulinn flest út til allra átta því ekkert þrengir að honum lengur
Hverju lýsir hitastigull?
Hitastígi bergs með auknu dýði , lægstur á aust og vestfjörðum
Dæmi um lághitasvæði?
Laugavatn, bláalónið
Dæmi um háhitasvæði?
Geysissvæði, hengill
Hvernig breytist millibilið á milli lengdarbauganna?
Minna á topping (hjá pólunum) og breiðara á miðri jörðinni
Hvað er núllbaugur lengdarbauganna?
Greenwick í London
Hvað eru fjöllin kölluð sem standa upp úr jöklinum?
Jökulsker
Hvað nefnist svarta línan á jöklinum?
Urðarrönd
Hvað kallast grjótruðningur við jaðar jökuls?
Jaðarurð
Hvers konar stöðuvatn er fyrir framan jökulinn?
Lón við sjó
Hvað skilur á milli stöðuvatnsins og sjávarsins?
Malaria
Hvert er hitastig vatnsins á 1 km dýpi á lághitasvæðum á Íslandi?
Under 150°C
Hvernig hefur heita vatnið á háhitasvæðunum hitnað?
Það hefur komist í snertingu við heita kviku í kvikuhólfi
Á hvaða tegund jarðhitasvæða er kísill dæmi um útfellingu?
Lághitasvæðum
Landslagi hafsins er skipt í þrennt. Teldu flokkana og lýstu helstu einkennum þeirra.
Landgrunnslhlíð, djúpsjávarslétta og landgrunnur
Hverjar eru helstu tegundir fossa?
Nefndu eitt dæmi um hverja tegund
Höggunarfossar - gullfoss
Roffossar - seljalandsfoss
Stíflufossar - goðafoss
Flár eru stórar þúfur með klakamiðju á hálendinu.
Satt
Ytri kjarni jarðar er fljótandi og er að mestu úr járni og nikkel.
Satt
Hvernig myndast aurkeilur?
Set safnast saman í dældir jökuls. Ísinn er hægari að bráðna þar þanngi það myndast keilur sem standa upp úr jöklinum
Hvar finnast þíðjöklar?
Þar sem hitastig er við frostmark, t.d. á íslandi
Úr hverju er votlendisjarðvegur að mestu?
Mýri
Hvað er jökulsker?
Fjall úpp úr jökli
Hvað er fossberi?
Klettur sem heldur foss uppi
Hvaða ár fengu fyrstu húsin í Hafnarfirði rafmagn?
1904
aldri meginlandsskorpu og hafsbotnsskorpu?
Meginlandsskorpan er eldri
jaðarsprungum og langsprungum í jöklum?
Jaðrasprungur myndast á jaðri skriðjökla en langsprungur myndast þar sem skriðjökull víkkar snögglega
Kaldá og Skeiðará?
Kaldá er Linda en Skeiðará er jökulá
melatíglum og melaröndum?
Melatíglarmyndast í sléttlendi en melarendur í halla
Hvert sóttu Hafnfirðingar neysluvatn sitt áður en vatnsveitan var stofnuð?
Hamarkotslæk
Hvaðan fáum við kalda vatnið okkar í dag?
úr Kaldáarbotn
Hvernig myndast brimklif?
Frost og sjæavarveðrun brýtur hann niður og hann færist aftar með tímanum
Hvernig myndadst bjúgvatn?
á legst í bugðir, minni á sker í gegn og bugðinn einangrast frá ánni
Hvernig breytist útlit og staðsetning fossa með tímanum?
Hann lækkar og færist innar í landslagið
Hvernig myndast lón við sjó?
Mallarif lokar fyrir fjörð eða vík
Hvað er þemakort?
Kort sem gefur nákvæmar upplýsingar um ákveðið viðfangsefni, t.d kort af jöklum íslands
Hvað heita kenningarnar um landrek?
Fleka-, botnskriðs- og landrekskenning
Hvert er hitastigið á 1 km dýpi á háhitasvæðum á Íslandi?
Yfir 200°C
Á hvaða tegund af jarðhitasvæðum finnast hverahrúður og kísill?
Lághitasvæðum
Hvernig hefur vatnið á háhitasvæðum hitnað?
Það hefur komist í snertingu við heita kviku í kvikuhólfo
Á hvernig jarðhitasvæðum finnast goshverir?
Háhitasvæðum
Hver er munurinn á hvel- og skriðjöklum?
Hveljöklar eu stórar jökulbreiður á fjalllendi, en skriðjöglar eru afrennsli af hveljöklum
Hversu margir eru lengdarbaugarnir?
360
Hvað stendur n.br. fyrir í 65°42´ n.br.?
65 gráður og 42 mínútur í norðlæga breidd
Hvort liggur Ísland austan eða vestan við 0° lengdarbauginn?
Vestan
Hvaða þrjár tegundir er til af jökulhlaupum?
- Vegna eldvirknis undir jökli
- Frá jaðarlónum
- Á háhitasvæðum
Hvaða jökulhlaup er hættulegast? Hvers vegna?
Vegna eldvirknis undir jökli því það gerist hratt og mikið vatn losnar
Lýstu upptökum jökuláa.
Renna undan jöklar
Last upptök lindáar.
Frá lind eða stöðuvatni
Hvers vegna eru bakkar dragáa ógrónir?
Vegna flóða
Hvernig er berggrunnurinn þar sem finna má lindár?
Sprunginn og gropinn
Hvernig berggrunn má finna hjá dragám?
Þéttan
Hvað stjórnar rennsli dragár?
Hitastig. Litlar í hita en miklar í miklum leysingum
Hvað gerist þegar tveir hafsbotnsflekar rekast saman?
Mikil eldvirkni, harðir jarðskjálftar, djúpáll og eyjabogi myndast