literatuurtoets Flashcards
In 1984 wordt ‘Big Brother’ beschreven. Wie en/of wat is ‘Big Brother’?
‘Big Brother’ is kennelijk de leider van het land en is de persoon of entiteit die iedereen constant in de gaten houdt (P). Er zijn overal posters van hem te zien op straat met de tekst ‘Big Brother is watching you’ (E). Dit betekent dat ‘Big Brother’ of de overheid de burgers dus altijd bekijken om te controleren of ze zich houden aan de regels (E).
In 1984 wordt de ‘Thought Police’ benoemd. Wat is de functie van de ‘Thought Police’?
De ‘Thought Police’ is een overheidsorgaan dat vergelijkbaar is met de politie (P). Hetgeen dat hen onderscheid van onze politie is dat zij zich specifiek richten op de gedachten van de burgers (E), want als een persoon niet denkt binnen de kaders van de overheid worden ze opgepakt door de ‘Thought Police’ (E).
Richting het eind van 1984 worden de drie slogans van de Ministeries en ‘The Party’ benoemd. Wat is er ironisch aan deze slogans?
Het ironische aan de drie slogans is dat de woorden telkens tegenstrijdig zijn (P). Neem bijvoorbeeld ‘WAR IS PEACE’. De overheid bedoelt hiermee dat vrede hetzelfde is als oorlog, maar dit is natuurlijk niet waar vanwege het feit dat vrede alleen behaald kan worden als er geen oorlog is (E). De omgedraaide betekenis van deze woorden zorgt ervoor dat ze ironisch klinken voor ons (E).
Denk jij dat het toekomstbeeld dat ‘1984’ geeft mogelijk realiteit kan worden?
Ik denk dat de samenleving in ‘1984’ deels realiteit kan worden (P). Met onze moderne technologie zou het niet lastig zijn in de toekomst voor mondiale corporaties of overheden om de burgers in de gaten te houden en te straffen of belonen op basis van hun gedrag of gedachten (E). De mate van toegang die technologie biedt kan tot een samenleving als die in ‘1984’ leiden (E).
In 1984 wordt ‘Room 101’ beschreven. Wat gebeurt er met Winston in ‘Room 101’?
In ‘Room 101’ wordt Winston gemarteld door de overheid (P). De overheid martelt hier mensen met hun ergste angst, in het geval van Winston zijn dit ratten (E). Winston heeft zich niet aan de regels van de overheid gehouden door zich te verzetten en de overheid probeert hem te corrigeren door middel van marteling in ‘Room 101’ (E).
In ‘1984’ worden bijzondere praktijken van de overheid benoemd, denk bijvoorbeeld aan alle camera’s, de ministeries, de ‘Thought Police’, en ‘Room 101’. Wat is het ultieme doel van de overheid in de samenleving van ‘1984’?
Het ultieme doel van de overheid in ‘1984’ is complete controle over het volk (P). De overheid probeert de mensen te overtuigen dat ze overal in de gaten worden gehouden en zwaar zullen worden gestraft indien zij zich niet aan de regels houden (E). Door dit allemaal te doen hopen ze de mensen dusdanig te onderdrukken dat ze zich nooit meer zullen verzetten (E).
Wat is het doel van het telescherm in 1984?
Het telescherm dient zowel als propagandamiddel als bewakingsinstrument. Het kan niet volledig worden uitgeschakeld en registreert alles wat mensen zeggen en doen.
Waarom werkt Winston bij het Ministerie van Waarheid?
Zijn taak is het herschrijven van geschiedenis, zodat deze altijd in lijn is met de huidige ideologie van de Partij. Dit betekent dat feiten en gebeurtenissen voortdurend worden aangepast of uitgewist.
Waarom verraadt Winston Julia in 1984?
Hij is zo bang voor de ratten dat hij uit pure paniek smeekt om Julia in zijn plaats te straffen. Dit laat zien hoe angst een mens volledig kan overnemen en zelfs zijn diepste overtuigingen kan vernietigen.
Wat zeggen de drie Partij-slogans in 1984?
“Oorlog is Vrede” → Door constant oorlog te voeren, blijft de interne samenleving stabiel.
“Vrijheid is Slavernij” → Vrijheid leidt tot chaos; echte vrijheid is volledige overgave aan de Partij.
“Onwetendheid is Kracht” → Onwetende burgers stellen geen vragen en zijn makkelijker te controleren.
Wat is de boodschap van dit gedicht? (dulce et decorum est) Benoem in jouw antwoord tenminste twee concrete voorbeelden uit de tekst.
De boodschap van het gedicht is dat oorlog in werkelijkheid verschrikkelijk is (P). In het gedicht worden twee ervaringen benoemd die de verteller, een soldaat in de eerste wereldoorlog, meemaakt. Hij beschrijft de weerzinwekkendheid van een gas-aanval en daarnaast ook hoe één van zijn medesoldaten aan de gevolgen hiervan langzaam en pijnlijk overlijd (E). Deze twee voorbeelden laten de lezer een concreet en realistisch beeld zien van wat soldaten nou daadwerkelijk meemaken (E).
Naar wie/wat zou ‘you’ kunnen verwijzen in de laatste stanza* van het gedicht? (dulce et decorum est)
*Stanza = een gedeelte van een gedicht.
De ‘you’ die wordt genoemd in de laatste stanza zou kunnen verwijzen naar de overheid, de koning, en/of hoge militaire officieren van Engeland (P). De verteller zegt namelijk dat deze ‘you’ de jeugd voorliegt door te zeggen: ‘hoe zacht en eervol is het om te sterven voor het Vaderland’ (Dulce et Decorum Est) (E). De overheid, de koning, en/of hoge militaire officieren van Engeland zijn volgens de verteller daarom de boosdoeners die het leed van de jeugd/soldaten veroorzaken (E).
‘Dulce et Decorum Est’ wordt veelal gezien als tegenreactie op oorlogspropaganda. Leg uit waarom men deze tekst zo kan interpreteren.
Dulce et Decorum Est’ kan als tegenreactie op oorlogspropaganda worden gezien doordat de verteller de jeugd/het volk een hele duidelijke waarschuwing meegeeft over de werkelijkheid van de oorlog (P). Terwijl de overheid, de koning, en/of hoge militaire officieren van Engeland zeggen hoe fantastisch het is om te sterven voor het Vaderland, zegt de verteller dat het tegendeel waar is door concreet te beschrijven hoe de oorlog er ‘echt’ uitziet (E). Dit gedicht werkt daarom de oorlogspropaganda tegen (E).
Dulce et Decorum Est’ fungeerde in 1917 als een hele duidelijke waarschuwing. Denk jij dat een tekst zoals ‘Dulce et Decorum Est’ vandaag de dag nog steeds toepasselijk is?
Ik denk dat ‘Dulce et Decorum Est’ vandaag de dag nog steeds relevant is (P). Door middel van social media kunnen landen, organisaties, en religieuze instanties gemakkelijk propaganda of misinformatie verspreiden om hun belangen kracht bij te zetten (E). Hierdoor kunnen jongeren of mensen die makkelijk te beïnvloeden zijn om de verkeerde redenen een bepaald belang steunen (E).
Waar gaat het gedicht over? dulce et decorum est
Het gedicht beschrijft de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog, specifiek een gasaanval en de verschrikkelijke dood van een soldaat. Het dient als een aanklacht tegen de romantische voorstelling van oorlog als iets eerlijks en heroïsch.
Wat is de betekenis van de titel “Dulce et Decorum Est”?
De titel komt van een Latijnse uitspraak van de Romeinse dichter Horatius:
“Dulce et decorum est pro patria mori.”
Dit betekent: “Het is zoet en passend om te sterven voor je vaderland.”
Owen noemt dit aan het einde van het gedicht “de oude leugen”, waarmee hij aantoont dat oorlog helemaal niet nobel of glorieus is, maar juist gruwelijk en zinloos.
Hoe worden de soldaten beschreven in de eerste strofe? in dulce et decorum est
Ze worden voorgesteld als uitgeput en kapot:
“Dubbelgebogen, als oude bedelaars onder zakken” → Ze lopen krom en versleten, alsof ze oud en ziek zijn.
“Met X-benen, hoestend als heksen” → Ze zijn fysiek verzwakt en lijden onder ziekte en vermoeidheid.
“Dronken van vermoeidheid” → Ze zijn zo moe dat ze bijna niet meer bewust zijn van hun omgeving.
Dit contrasteert sterk met de heroïsche beelden van oorlog die vaak werden gebruikt in propaganda.
Waarom noemt Owen het gas “een groene zee”? in dulce et decorum est
Het gifgas verspreidt zich als een dikke, groene mist. De soldaat die erin sterft, lijkt te verdrinken, alsof hij zich onder water bevindt. Dit versterkt de benauwende en dodelijke sfeer.
In dit eerste gedeelte van de tekst mr know all beschrijft de verteller op welke manieren Mr Kelada ‘anders’ is dan (mensen zoals) hijzelf. Geef apart antwoord op de volgende twee vragen:
1. Hoe is Mr Kelada ‘anders’ volgens de verteller als het gaat om zijn bezittingen of uiterlijk?
2. Hoe is Mr Kelada ‘anders’ volgens de verteller als het gaat om zijn gedrag?
- De verteller zegt dat Mr Kelada ‘anders’ is vanwege de grote hoeveelheid aan dure spullen die hij mee heeft (P). In de gedeelde cabine ziet de verteller allerlei dure toiletspullen staan waaronder luxe parfum, shampoo, en ook een kam met daarin zijn naam gegraveerd in gouden letters (E). Dit staat de verteller niet aan, omdat dit ‘anders’ is dan dat hij van een man als Mr Kelada verwacht (E).
- De verteller zegt dat Mr Kelada ‘anders’ is vanwege het gedrag dat hij vertoont (P). In de rookruimte zit de verteller een spel te spelen en Mr Kelada gaat zich er ten eerste mee bemoeien en ten tweede neemt hij het pak kaarten zonder dat te vragen over om goocheltrucs te laten zien (E). Dit staat de verteller niet aan, omdat dit ‘anders’ is dan dat hij van een man als Mr Kelada verwacht (E).
Als je de beschrijvingen van de verteller over Mr Kelada leest, welke vooroordeel over mensen zoals Mr Kelada schemert dan door? in de tekst mr know all
Het vooroordeel dat de verteller heeft over Mr Kelada is dat nooit een ‘ Britse gentleman’ kan zijn vanwege zijn ‘buitenlandse’ uiterlijk en gedrag (P). Mr Kelada doet zich voor als ‘Britse gentleman’, maar, volgens de verteller, is Mr Kelada’s gezicht totaal niet ‘Brits’ en is zijn gedrag/gebaren te uitbundig (E). De verteller heeft dit bij voorbaat al besloten over Mr Kelada na hun eerste paar ontmoetingen ondanks dat hij Mr Kelada helemaal niet kent.
Uiteindelijk krijgt Mr Kelada de naam ‘Mr Know-All’ toebedeelt door de andere passagiers. Waarom wordt hij zo genoemd?
Mr Kelada krijgt de naam ‘Mr Know-All’ omdat hij een enorme betweter is (P). Hij doet zich altijd voor als iemand die alles beter weet, ongeacht of hij nou gelijk heeft of niet (E). Dit zorgt ervoor dat hij een negatieve reputatie opbouwt waardoor de andere passagiers de spot met hem drijven door hem ‘Mr Know-All’ te noemen (E).
In het tweede deel van de tekst mr know all ontstaat er een weddenschap tussen Mr Ramsay en Mr Kelada. Waar gaat deze weddenschap over?
De weddenschap tussen Mr Ramsay en Mr Kelada gaat over de parelketting van Mrs Ramsay, volgens Mr Ramsay is deze imitatie (en heel weinig geld waard) en volgens Mr Kelada is deze echt (en dus heel veel geld waard) (P). Mr Kelada onthult hij dat hij voor zijn beroep in parels handelt en hier dus veel vanaf weet. Tegelijkertijd beweert Mr Ramsay dat zijn vrouw deze ketting in een warenhuis goedkoop heeft gekocht en dat de parels dus nep zijn (E). Dit zorgt ervoor dat de mannen een weddenschap aangaan over deze onenigheid (E).
Wat is de betekenis van de brief met het biljet van honderd dollar dat aan Max Kelada wordt gestuurd? Wat onthult het over zijn karakter? in mr know all
De brief is een manier van het schip’s gemeenschap om Max Kelada te straffen voor zijn arrogantie en om hem zijn vergissing te laten voelen. Het onthult dat Max Kelada eigenlijk een gevoeligheid heeft voor schaamte, ondanks zijn zelfverzekerde houding.
Waarom heet deze tijdsperiode ‘The Roaring Twenties’?
Deze tijdsperiode werd zo genoemd vanwege de enorme economische groei die plaatsvond in de Verenigde Staten. Deze economische groei veroorzaakte ook een snelle verandering in het sociale en culturele landschap. Het kenmerkende aan deze veranderingen was de uitbundige positiviteit die er in de maatschappij heerste.
