Lesefnissp

Question 1

Hvað er réttarheimild?

Answer 1

Réttarheimild er heimild sem dómari eða stjórnvöld styðjast við til að leysa úr lagalegum ágreiningi. Dæmi um réttarheimildir eru sett lög, venja, fordæmi, lögjöfnun, meginreglur laga og eðli máls.

Question 2

2. Hvað er tvíeðliskenningin?

Answer 2

Tvíeðliskenningin felur í sér að landsréttur og þjóðaréttur eru talin tvö aðskilin réttarkerfi. Þjóðaréttur hafi gildi milli ríkja en landsréttur gildi aðeins í hverju ríki fyrir sig. Það þarf því samkvæmt kenningunni að veita þjóðarétti gildi með lagasetningu eða öðrum stjórnskipulegum aðferðum til að hann teljist til landsréttar.

Question 3

3. Hver fer með löggjafarvaldið á Íslandi?

Answer 3

Alþingi og forseti fara með löggjafarvaldið.

Alþingi er þó aðalhandhafi þess valds og forsetinn staðfestir aðeins lagafrumvörp sem þingið hefur samþykkt til að þau öðlist gildi sem lög.

Question 4

4. Hvað getur dómstóll gert ef það er ekki til nein sett lagaregla um ágreiningsefnið sem til hans kemur?

Answer 4

Dómstóll getur þá leitað til annarra réttarheimilda eins og venju, fordæma, lögjöfnunar, meginreglna laga eða eðli máls til að leysa málið.

Question 5

5. Hvað felst í fjórfrelsinu?

Answer 5

Fjórfrelsið vísar til frjáls flæðis vara, þjónustu, fjármagns og vinnuafls innan Evrópska efnahagssvæðisins (EES).

Question 6

Hvert er hlutverk forseta Íslands í löggjafarvaldinu og hvað felst í 26. gr. stjórnarskrárinnar

Answer 6

Forseti Íslands hefur það hlutverk að staðfesta lög sem Alþingi samþykkir.

Ef forseti samþykkir ekki lögin getur hann notað 26.gr stjórnarskránnar: Málskotsréttinn og kallað til þjóðaratkvæðagreiðslu um tiltekið mál.

Question 7

Hver eru dómstigin á Íslandi?

Answer 7

1. Héraðsdómur (fyrsta stig)
2. Landsréttur (annað stig)
3. Hæstiréttur (æðsta stig).