Leren 1 Flashcards
volgorde handhavingspiramide
- overtuigen, instrueren, adviseren
- maatschappelijk toezicht, sociale controle, shaming
- waarschuwen
- boete/dwangsom
- intrekken vergunning, stilleggen onderneming
Hirschi special bonding theory
Sociale bindingen voorkomen criminaliteit;
- Attachment: affectieve bindingen met belangrijke anderen, zoals ouders, vrienden en docenten
- Commitment: betrokkenheid bij conventionele activiteiten, gekoppeld aan een bereidheid om beloftes na te komen
- Involvement: de inzet bij conventionele activiteiten, zoals school en werk
- Belief: het geloof in regels van de samenleving
Wat is regelreflex/Piramide van Maslow
op een geven moment krijg je meer regels, vroeger kreeg je veel sneller een uitkering en nu is het veel moeilijker (bezuiniging is belangrijk om sneller te handhaven), heel vaak overlappen regels elkaar
Wat is rolvervaging
het is niet altijd duidelijk wie de dader of het slachtoffer is, bijvoorbeeld bij strafbaarheid homoseksualiteit; wie is het slachtoffer en wie de dader, de maatschappij kan ook het slachtoffer zijn
Wat is Homo homini lupus?
is de mens een wolf voor zijn medemens?; wolven worden gezien als gevaarlijke dieren en mensen zijn gevaarlijk voor elkaar
Wat is altruïsme?
in hoeverre ben je bereid om eigen belangen aan de kant te zetten voor andere; een soldaat die zichzelf opblaast om andere te redden, helpen met iets oppakken
Wat is Sociale controletheorie/bindingstheorie
Sociale bindingen voorkomen criminaliteit;
- Attachment: affectieve bindingen met belangrijke anderen, zoals ouders, vrienden en docenten
- Commitment: betrokkenheid bij conventionele activiteiten, gekoppeld aan een bereidheid om beloftes na te komen
- Involvement: de inzet bij conventionele activiteiten, zoals school en werk
- Belief: het geloof in regels van de samenleving
Wat is Anomiemodel/Strain/Deviantie typology
- Conformity = doelen en middelen accepteren in de maatschappij
- Innovation = doelen accepteren maar de middelen niet (illegale middelen)
- Ritualism = doelen niet accepteren maar de middelen wel
- Retratism = terugtrekken, doelen en middelen niet accepteren
- Rebellion = nieuwe doelen en middelen maken
conformiteit (wat de meeste doen, met legale middelen proberen de culturele doelen te bereiken), vernieuwing/innovatie (met illegale middelen proberen doelen te bereiken), ritualisme (houdt zich aan de regels (legaal) maar houden zich niet aan de maatschappelijke doelen (afwijkend gedrag maar niet crimineel)), terugtrekking/retreatisme (niet meer mee doen: zwervers, daklozen, alcoholisten), rebellie (vervanging door andere dingen (spritiualiteit): skaters, krakers)
Wat is Sociale coördinatie
sociale controle
Wat is Collectieve belangen
belangen ook voor andere
Wat is Tit-for-tat-strategie
handhavers zijn in staat om sancties op te schalen als de situatie daarom vraagt
De gemeente hebben een handhavende taak op zes domeinen
- Milieu
- Welzijn & Infrastructuur
- Onderwijs
- Openbaar vervoer
- Werk, inkomen & Zorg
- Generieke opsporing
Belangrijkste begrippen 6 domeinen gemeente
Subsidiariteit en proportionaliteit
Wat is subsidiariteit
de vraag wordt gesteld dat of het handhaven of de interventie of het ingrijpen de handhavende taak op het juiste niveau wordt geplaatst, is het op gemeentelijk niveau of nationaal niveau of zitten we te hoog? (Binnen de gemeente is de dichtste relatie bij de burger en het bestuur, meer controle en rechtstreekse communicatie, belangrijk dat handhaving dicht bij de burger wordt georganiseerd zodat de afstand niet te groot wordt)
Wat is Proportionaliteit
de vraag wordt gesteld dat of het handhaven of de interventie of het ingrijpen hoe dat op een correcte manier verhoudt van die problemen, is het ingrijpen niet veel te heftig?
Burgemeester steeds meer bevoegdheden;
- jullie mogen hier niet samen zijn (corona)
- je moet uit dit gebied
- woning/pand sluiten
- preventief fouilleren op wapens
- over vergunningen
- gebruik camera’s
- tijdelijk huisverbod
- bestuurlijke boete
Wat is preventief optreden
eerst een waarschuwing, dan kan je je nog aanpassen en anders een boete
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur, waar moet de overheid zich aan houden?
- Zorgvuldigheidsbeginsel = de overheid mag niet zomaar iets beslissen, maar moeten goed nadenken over wat ze doen, hoe ze het doen en moeten dit ook vastleggen, overheidshandelen kan voor een burger ingrijpend zijn
- Verbod van détournement de pouvoir = wetgeving alleen mag gebruiken waar het voor bedoeld is, zo mag de overheid een omgevingsvergunning voor het bouwen niet weigeren omdat de aanvrager eerder milieuregels heeft overtreden of zijn gemeentelijke belasting niet heeft betaald
- Gelijkheidsbeginsel (artikel 1 van de GW) = gelijke gevallen moet je onder gelijke omstandigheden gelijk behandelen
- Legaliteitsbeginsel = je mag niks doen zonder dat er van tevoren een wet is gemaakt
- Fair-play-beginsel = mogen geen verborgen agenda hebben
- Rechtszekerheidsbeginsel = je moet weten waar je aan toe bent, besluiten die de overheid neemt moeten zo zijn geformuleerd dat de burger op ieder moment moet kunnen weten wat er van hem verwacht wordt, onduidelijke besluiten zijn in strijd met het beginsel
- Vertrouwensbeginsel = vertrouwen als de overheid iets zegt dat het klopt
- Evenredigheidsbeginsel = niemand mag nadelige effecten hebben met keuzes van de overheid
- Motiverend beginsel = alles moet duidelijk zijn voor iedereen, een onduidelijke motivering moet worden aangevuld of verbeterd
Wat is het Legaliteitsbeginsel
het handelen van de overheid moet op de wet gebaseerd zijn
Wat is APV
gaat vormen van overlast tegen
Wat is rechtmatigheid
de gemeente mag niet zomaar iets doen
Wat is rechtmatig
breder; houdt de overheid zich aan de wet of niet en zijn de effecten van de maatregelen die ze nemen redelijk
- Het legaliteitsbeginsel
- Erkenning van grondrechten
- Machtenscheiding
- Rechterlijke controle
Wat is wetmatig?
houdt de overheid zich aan de wet of niet
- De overheid moet af en toe teruggefloten worden, anders gaan ze tegen de rechten in die de mens heeft
Effect van handhavingsinstrumenten
- Doelmatig (in hoeverre het beoogde doel met het instrument bereikt wordt zonder te veel negatieve neven effecten te bereiken)
- Effectiviteit (gaat puur over de vraag van wordt het beoogde doel bereikt -> halen wij het doel?)
- Efficiëntie (wordt het beoogde doel op een redelijke manier bereikt met middelen -> wordt het doel op een redelijke wijze behaald)
- Billijkheid (proportionaliteit) (in hoeverre proberen wij het doel te bereiken met een interventie en gaan wij niet te ver)
- Morele of politieke aanvaardbaarheid (subjectief, afhankelijk van context en timing
Wat zijn waarden
zijn het meest algemeen en vaak ook zaken waar grote groep mensen het over eens kunnen zijn, ideaalbeeld vaag, nastrevenswaardig, hoe je moet leven in de maatschappij, voor iedereen belangrijk, algemeen, globaal
Wat zijn normen
komen voort uit waarden, maar zijn een slag specifieker. Hoewel een norm voortkomt uit een waarde, kan het zijn dat minder mensen het over deze specifieke norm eens zijn. Bij overtreding van een norm maakt het uit welk type norm het is. Bij overtreding van een fatsoensnorm hoort een andere interventie dan bij het overtreden van een juridische norm, concreet, vaak wat niet gewenst is (negatief), wat niet mag, ‘je mag niet discrimineren’, specifieker
Wat zijn deugden
gewenste karaktereigenschappen om een goed leven te lijden
Jeremy Bentham Klassiek Utilisme
- persoonlijke verlangens opzij zetten en voor de meerderheid gaan
- als het geluk van een grote groep toeneemt mag je het geluk van een kleine groep op offeren
- geluk toenemen
- maatschappij en individu
- kijkt naar gevolgen
- meest negatieve uitkomst
- kosten- baten analyse (voor en nadelen afwegen)
- grootste geluk voor het grootste aantal mensen
- voorkomen van pijn voor zoveel mogelijk mensen
- stelt altijd de meerderheid in gelijk dus kan nadelig zijn voor de minderheid
John Stuart Mill
- vrijheidsbeginsel: ieder is vrij om zijn eigen genot op zijn eigen manier na te streven zolang hij anderen hun genot niet ontneemt of in de weg staat
- utilisme aangepast
- genot moet ook meegenomen worden
- je mag alcohol drinken zolang je anderen hun vrijheid niet ontneemt
- individu
- kijkt naar gevolgen
- grootste geluk
- je mag een ander geen schade aandoen
- familie relaties weegt meer dan mensen die je niet kent
Aristoteles
- deugdenethiek
- individu
- positieve kijk op de wereld
- doel van het menselijk handelen: het goede leven
- actief leven, specifieke eigenschappen die goed zijn voor de mens moet je ontwikkelen
- deugdzaam persoon = een persoon die alle positieve menselijke eigenschappen heeft
- gulden middenweg: niet doorschieten in het toepassing van een deugd
- agenten die overal boetes voor geven zijn te ver doorgeschoten in hun karaktereigenschap nauwkeurigheid
Kant
- beginselethiek
- individu
- handel alleen volgens de regel waarvan je tegelijkertijd wilt dat de regel voor iedereen is
- nooit uitzondering voor jezelf
- je mag mensen niet gebruiken voor je eigen doel (seks)
- mag ik liegen? Nee want je wilt niet dat anderen liegen, in dit geval mag je nooit liegen
- kei hard straffen
- kijkt naar de handeling zelf niet naar de uitkomst
- wanneer zou Kant het moreel goedkeuren als iemand zich door een kannibaal op laat eten?; nooit
- eerlijk delen
- categorisch imperatief: onder alle omstandigheden van toepassing
- mensen in hun waarden laten
John Rawls
- maximin regel: als je in de slechtste positie terecht komt wat zou je dan doen, behandel anderen ook zo, jou kan zoiets ook overkomen
- sluier van onwetendheid: niets weten van de positie waar je in terecht komt, je weet helemaal niks over je uiteindelijke positie: je leeftijd, jong, oud, voetballer, gehandicapt; als je dit doet krijg je een maatschappij waar alle posities acceptabel zijn
- onpartijdig
- gelijkheid boven vrijheid
- zou niet voor de doodstraf kiezen
Hoofdstromen in ethische theorieën
- De gevolgenethiek
- De deugdenethiek
- De plichtsethiek
Empirische methode
vertrouwen op de menselijke ervaring, waarneming en redenering
Utilitarisme
stelt het nut van handelingen centraal
Wat is georganiseerde criminaliteit?
- Groepen van personen die:
- Primair gericht zijn op illegaal gewin
- Systematisch misdaad plegen met ernstige gevolgen voor de samenleving en in staat zijn deze misdaden op betrekkelijk effectieve wijze af te schermen
- In het bijzonder door de bereidheid te tonen fysiek geweld te gebruiken of personen door corruptie uit te schakelen
- Fraude
Wat valt onder ondermijning?
- drugslabs- en plantages, dumpen van giftig chemisch afval,
- intimiderende aanwezigheid van OMG’s,
- gebruik van exessief geweld in de openbare ruimte
- gefaciliteerd door bezit van en handel in zware automatische vuurwapens
- bedreiging van lokale bestuurders en andere overheidsdienaren
- intimidatie en corruptie
- het ontstaan van parallelle samenlevingen in sommige wijken hangen nauw samen met de illegale drugsindustrie
Wat zijn Fluïde netwerken
- flexibele en mobiele criminelen organisaties
- jongeren die in verschillende samenstellingen en niet op dezelfde tijdstippen bij elkaar komen; samen vloeien
- strategie van ‘korte klappen’
Wat zijn facilitators?
mensen, plekken of organisaties uit de bovenwereld die criminelen helpen, er zullen ook mensen meedoen die dat niet bewust doen; deze personen kan je uit het netwerk plukken om de ‘criminaliteit’ te stoppen (efficiënt)
Vormen van ondermijnende criminaliteit
- Fraude (zorgfraude, milieufraude = drugsdump)
- Illegale handel (drugs)
- Geweld (bedreiging van bestuurders)
- Vrijplaatsen
Wat is Wet BIBOB
- Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (kan meer informatie opvragen over vergunningen bij RIEC’s)
- Wet BIBOB (2003), bv. Seksinrichtingen, coffeeshops, bouwvergunningen
- Beoordelen vergunning weigeren/intrekken/niet toegekend
- Extra opsporingsbevoegdheden
Wat is BOB
Bijzondere opsporingsbevoegdheden; crisis in opsporing (geven zicht op iemands privéleven)
- risicovol zijn voor integriteit en beheersbaarheid van opsporing
- meer dan beperkte inbreuk maken op grondrechten van burgers
Bijzondere opsporingsbevoegdheden:
- Betreden besloten plaats
- Burgerinfiltrant
- Opnemen vertrouwelijke communicatie met technisch hulpmiddel
- Infiltratie
- Pseudokoop
- Stelselmatige informatie-inwinning
- Observatie
Wie bepaald bij BOB?
- Politie (voert uit)
- Officier van Justitie (politie moet hiermee overleggen welke middelen worden ingezet)
- Rechter-commissaris (Officier van Justitie vraagt hieraan of ze de middelen mogen inzetten en toetst dit of de middelen niet te ver gaan)
Wat is intercepteren BOB?
onderscheppen
- Interceptie bij de providers (politie kan toegang krijgen)
- Telefoon afluisteren
- SMS meelezen
- Data-tap
- Ook plaatsbepaling
Wat is Criminogene organisatiestructuur?
motorclubs hanteren geschreven en ongeschreven clubregels. Het doel van deze regels is het afdwingen van uniformiteit en loyaliteit; ze dienen dan ook strikt gevolgd te worden. Het naleven van deze regels zorgt ervoor dat tussen de leden en de maatschappij een sociale afstand ontstaat: een geslotengemeenschap