D2 Flashcards
Wat is de belangrijkste overlast zaak?
woonoverlast
Wat is de meeste fysieke overlast in de buurt?
- hondenpoep
- rommel op straat
Op welke zes domeinen heeft de gemeente een handhavende taak?
- openbare ruimte
- milieu, welzijn en infrastructuur
- onderwijs
- openbaar vervoer
- werk, inkomen en zorg
- generieke opsporing
wat zijn de belangrijkste begrippen bij de 6 domeinen?
subsidiariteit en proportionaliteit
wat is subsidiariteit?
de vraag wordt gesteld dat of het handhaven of de interventie of het ingrijpen de handhavende taak op het juiste niveau wordt geplaatst, is het op gemeentelijk niveau of nationaal niveau of zitten we te hoog? (Binnen de gemeente is de dichtste relatie bij de burger en het bestuur, meer controle en rechtstreekse communicatie, belangrijk dat handhaving dicht bij de burger wordt georganiseerd zodat de afstand niet te groot wordt)
Wat is proportionaliteit?
de vraag wordt gesteld dat of het handhaven of de interventie of het ingrijpen hoe dat op een correcte manier verhoudt van die problemen, is het ingrijpen niet veel te heftig?
Waarom heeft de burgemeester steeds meer bevoegdheden gekregen?
- je staat zo dichterbij de burger
- zo laag mogelijk in de piramide
- het strafrecht is traag, een lange route en duurt lang; zo heeft de gemeente gezegd geef ons de taak dan gaat het makkelijker en sneller (bijvoorbeeld met woning overlast wil je geen 2 jaar wachten)
Welke bevoegdheden heeft de burgemeester?
- Gebieds- of verblijfsontzegging of verwijderingsbevel (tegen verstoring van de openbare orde)
- Samenscholingsverbod (bijv. met corona)
- Bevoegdheid een woning/pand te sluiten
- Bevoegdheid een veiligheidsrisicogebied aan te wijzen voor preventief fouilleren op wapens
- Bevoegdheid om een aanvraag voor een vergunning of subsidie te weigeren een partij te sluiten bij de gunning van een opdracht of een reeds verleende vergunning in te trekken
- Bevoegdheid om te besluiten tot het gebruik van vaste camera’s ten behoeve van toezicht in de openbare ruimte
- Bevoegdheid om een tijdelijk huisverbod op te leggen aan plegers van huiselijk geweld
- Bestuurlijke boete voor zogenoemde kleine ergernissen in de openbare ruimte
Waarom zijn de bevoegdheden uitgebreid ter handhaving van de openbare orde?
- Het is sneller en makkelijker
- Nadeel: hoe ga je de rechtelijke toets doen?
- APV en Gemeentewet geven de burgemeester tegenwoordig vrij uitvoerige bestuursrechtelijke bevoegdheden ter handhaving van de openbare orde en bevordering van de lokale veiligheid
- In het publieke domein, maar ook achter de voordeur
- Reden: publieke opinie (afnemende tolerantie voor veiligheidsrisico’s)
- Wat is de aantrekkingskracht van een bestuursrechtelijke aanpak?
- Wat betekent dit voor de positie van de burgemeester t.o.v. burgers? Burgemeesters kunnen worden bedreigd
Wat is een bestuurlijke boete?
- Voor overtredingen van de APV of Afvalstoffenverordening
- Wat BOA’s doen; afval overlast, parkeeroverlast, openbare dronkenschap
- Geen waarschuwing noodzakelijk
- Opgelegd en uitgevoerd door dezelfde instantie, zonder tussenkomst en OM of rechter
Wat is de trias politica?
- Rechtelijke macht (rechters)
- Wetgevende macht (gemeente)
- Uitvoerende macht (regering)
Wanneer heeft de gemeente de bevoegdheid om een bestuurlijke boete te geven en ook te innen?
als de APV wordt overtreden, de gemeente is één instantie die alles doet en daar hoeft het OM en de rechter niet bij
Wat voor een rol krijgt de gemeente meer?
een handhavende rol
Wat is een BOA?
toezichthouder, Buitengewoon Opsporingsambtenaar
Wat doet de BOA?
- Ambtenaar met opsporingsbevoegdheid
- Mag bepaalde strafbare feiten opsporen
- Parkeercontroleur, jachtopzichter, milieu-inspecteur, boswachter, leerplichtambtenaar, hoofdconducteur
- Vaak ingezet als opsporing door de politie wat voor hun niet mogelijk of niet gewenst is
- Kleine ergernissen uit de stad, burger bewuster maken van de regels van de gemeente
Wat houdt het bestuursrecht in?
- In het bestuursrecht wordt de relatie tussen de overheid enerzijds en burgers en bedrijven anderzijds geregeld
- Ook organisaties en dergelijke (sluiten van een horecazaak)
- Optreden in een preventief stadium
- Bij geringe normatieve lading = onderwerpen waar wij normatief gezien boos over zouden worden
- Tegenwoordig ook bij sterkere normatieve lading
- Bijna vervanging voor strafrecht waar rechters overbelast worden
- Bij bestuursrecht hoeft niet een heel proces worden gehouden, is sneller
- Huisbezoek, gedragsaanwijzing, cameratoezicht, vergunningverlening/intrekking, samenscholingsverbod, bestuurlijke ophouding
- Als er strafrechtelijk capaciteit ontbreekt
Wat is een geringe normatieve lading?
onderwerpen waar wij normatief gezien boos over zouden worden
Wat is preventief optreden?
eerst een waarschuwing, dan kan je je nog aanpassen en anders een boete
Wat is een bestuurlijke boete?
- Een bestuursrechtelijk sanctioneringsmiddel dat zonder tussenkomst van het OM of een rechter kan worden opgelegd door een daartoe bevoegde overheidsdienst
- Voor overtredingen van de APV of Afvalstoffenverordening
- Er is geen waarschuwing noodzakelijk
- Verandering van het bestuursrecht waar eerst preventief optreden plaatsvond
- Kan worden opgelegd zonder tussenkomst van het OM of een rechter, als de gemeente door BOA’s een bestuurlijke boete laat opleggen of uitvoeren gebeurt dit allemaal door dezelfde instantie zonder tussenkomst van OM of rechter
- Het bestuursrecht is niet alleen een preventief middel maar wordt ook repressief gebruikt
- Waarom kwam de invoering van de bestuurlijke boete?
- Bedoeld voor kleine overlast feiten (wildplassen, niet opruimen honden poep)
- De gemeente int het (geen incassobureau meer), het is geheel binnen de gemeente
Wat is risicoprofielen en risicosturing?
- Informatiegericht gestuurd
- Verdachte bedrijven in kaart brengen
- Je hebt veel cijfers
Wat zijn de voor- en nadelen van risicoprofielen en risicosturing?
- Nadeel: veel mensen worden gecontroleerd die er misschien niks mee te maken hebben
- Hokjes denken, ethisch profileren
Wat is algemene beginselen van behoorlijk bestuur?
Waar de overheid zich aan moet houden
Wat zijn de algemene beginselen van behoorlijk bestuur?
- Het formele zorgvuldigheidsbeginsel
- Het fairplaybeginsel
- Het formele rechtzekerheidsbeginsel
- Het motiveringsbeginsel
- Het verbod op detournement de pouvoir
- Het materiele rechtzekerheidsbeginsel
Wat is het legaliteitsbegsinel?
het handelen van de overheid moet op de wet gebaseerd zijn
Wat is de APV?
gaat vormen van overlast tegen
Wat is de ‘compacte APV’?
70% van de regels uit de APV geschrapt, het lukte niet met het huidige budget om de handhaving te faciliteren
- Ze vonden dat veel regels er voor niks in stonden, bijna nooit nodig
- Ze wouden meer zelfredzaamheid van de burgers in plaats van dat de gemeente verantwoordelijk is (plakken en kladden, zwervende winkelwagentjes, natuurlijke behoefte doen)
- Het is al een keer benoemd in het nationaal niveau, in het burgerlijk wetboek -> hoeft dan niet nog een keer in de APV
Wat is het onderzoek van Radboud?
Wat het onderzoek vooral laat zien is dat de compacte APV geen sterke negatieve gevolgen heeft gehad
Wat waren de drie mogelijke redenen van de bevindingen van het onderzoek Radboud?
- De ingreep is te gering om effect te kunnen hebben (hadden er meer regels geschrapt moeten worden?)
- Te weinig mensen zijn op de hoogte van deze ingreep (veel mensen lezen de APV niet)
- De effecten doen zich pas op veel langere termijn gelden (kan je niet zien na 2 jaar)
Mensen veranderen hun gedrag alleen als ze in hun dagelijks leven voelen dat dit nodig is. Zolang het niet opvallend is dat er 70% van de regels is geschrapt zal er niet per se een gedragswijziging optreden
wat zijn de onderzoek van Radboud bevindingen?
- Dat de overlast en conflicten die burgers ervaren zou afnemen, of juist sterk zou toenemen
- Dat burgers door de compacte APV meer eigen verantwoordelijkheid voelen, of juist dat burgers niet op de hoogte zullen zijn van regelgeving en deze niet goed begrijpen
- Dat de taaklast van handhavers zou afnemen of verschuiven richting bemiddeling
Wat is rechtmatigheid?
De gemeente mag niet zomaar iets doen, breder; houdt de overheid zich aan de wet of niet en zijn de effecten van de maatregelen die ze nemen redelijk
Wat is wetmatig?
houdt de overheid zich aan de wet of niet
- De overheid moet af en toe teruggefloten worden, anders gaan ze tegen de rechten in die de mens heeft
redelijke punten van rechtmatig:
- Het legaliteitsbeginsel
- Erkenning van grondrechten
- Machtenscheiding
- Rechterlijke controle
Wat is het effect van de handhavingsinstrumenten
- Doelmatig (in hoeverre het beoogde doel met het instrument bereikt wordt zonder te veel negatieve neven effecten te bereiken)
- Effectiviteit (gaat puur over de vraag van wordt het beoogde doel bereikt -> halen wij het doel?)
- Efficiëntie (wordt het beoogde doel op een redelijke manier bereikt met middelen -> wordt het doel op een redelijke wijze behaald)
- Billijkheid (proportionaliteit) (in hoeverre proberen wij het doel te bereiken met een interventie en gaan wij niet te ver)
- Morele of politieke aanvaardbaarheid (subjectief, afhankelijk van context en timing
Wat zijn de belangrijkste lessen om te trekken uit de Zembla-documentaire?
- Interventies/instrumenten (hoe?) – sociale oplossing/interventie (spreek je buren aan en kijk ook naar je eigen gedrag, vind een midden weg), instituties (derde partij), hogere instituties (als er een strafbaarheid plaatsvind -> gemeente)
- Verantwoordelijkheid (wie?) – aspecten: heb je een koophuis/huurhuis (bij een koophuis heb je geen woningcorporatie die kan helpen)
- Macht
- Wettelijke basis
- Opbouw van sancties (piramide)
