Leki układu WSPÓŁCZULNEGO Flashcards
Za co odpowiada układ współczulny?
Układ współczulny odpowiedzialny jest za przygotowanie organizmu do odpowiedniej reakcji na zaistniałe niebezpieczeństwo lub spotkanie partnera płciowego
Układ współczulny przygotowuje organizm do ucieczki, walki
Jest to układ aktywny w czasie stresu („strach ma wielkie oczy”)
Jego stymulacja powoduje: przyspieszenie tętna, oddechu, zwiększenie ciśnienia krwi i ukrwienia mięśni.
Co tworzy układ współczulny ?
Zwoje komórek, od których odchodzą długie włókna pozazwojowe docierające do narządu wykonawczego
Zwoje wykładu współczulnego
- Zwój szyjny górny
- Zwój szyjny środkowy
- Zwój szyjny dolny
- Zwój trzewny
Neurotransmiter układu współczulnego
Adrenalina, noradrenalina, dopamina
Receptory układu współczulnego
Alfa 1,2
Beata 1,2,3
Objawy pobudzenia układu współczulnego
- Skurcz naczyń krwionośnych i pobudzenie czynności serca prowadzące do podwyższenia tętniczego ciśnienia krwi
- Obniżeniem napięcia tonicznego błony mięśniowej przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, układu moczowego i oskrzeli
- Przyspieszeniem przemiany materii z przewagą procesów katabolicznych
- Zmniejszeniem wydzielania gruczołów śluzowych, ślinowych i łzowych
- Rozszerzeniem źrenic (strach ma wielkie oczy)
- Pobudzeniem nadnerczy do produkcji adrenaliny (hormonu walki)
- Rozkurczem mięśnia wypieracza moczu i jednoczesny skurcz mięśnia zwieracza cewki moczowej
Neurotransmiter układu współczulnego
Neurotransmiterem układu we włóknach przedzwojowych jest acetylocholina, która działa na receptory nikotynowe
W odpowiedzi włókna pozazwojowe wydzielają noradrenalinę, a przy długotrwałym działaniu także adrenalinę, które z kolei działają na receptor adrenergiczny
Lokalizacja receptorów a1 adrenergicznych
Występują postsynaptycznie na błonach komórek
efektorowych układu współczulnego, zwłaszcza
na:
• kom mm gładkich naczyń, skóry, błon śluzowych
oraz w większości rejonów mózgu
• dolna część układu moczowego (mięśniówka
gładka szyi pęcherza moczowego, proksymalna
część cewki moczowej, torebka gruczołu
krokowego, tkanka śródmiąższowa stercza)
Co powoduje aktywacja receptora a1 adrenergicznego
Wzrost ciśnienia tętniczego krwi
Hamowanie sedacji
Lokalizacja receptorów a2 adrenergicznych
- Cz. presynapt. zakończenia nerwów sympatycznych
- Cz. presynapt. neuronów adrenergicznych w OUN
- Receptory postsynaptyczne w mięśniach gładkich naczyń – skurcz naczyń
- W wątrobie, trzustce, nerkach, trombocytach, oku
- W rdzeniu przedłużonym
- W miejscu sinawym pnia mózgu
- W rogach grzbietowych rdzenia
Efekt pobudzenia receptorów a2 adrenergicznych
1. hamowanie uwalniania neuroprzekaźników, a więc efekt sedatywny i hipotensyjny, 2. agregacja płytek krwi, 3. skurcz mięśni gładkich naczyń, 4. hamowanie uwalniania insuliny
Pobudzenie receptorów alfa-2-adrenergicznych zlokalizowanych w miejscu sinawym pnia mózgu- jakie działanie
działanie uspokajające
Pobudzenie receptorów alfa-2-adrenergicznych zlokalizowanych w rogach tylnych rdzenia kręgowego oraz nadrdzeniowych receptorów miejsca sinawego pnia mózgu
działanie przeciwbólowe
Efekt pobudzenia receptorów B1 adrenergicznych
działanie inotropowe +),
•(działanie dromotropowe +),
•(działanie chronotropowe +),
•(działanie batmotropowe +),
- zwiększenie wydzielania reniny i hormonu antydiuretycznego,
- nasilenie wydzielania insuliny,
- nasilenie lipolizy.
Lokalizacja receptorów B1 adrenergicznych
znajdują się one głównie w sercu i ich pobudzenie prowadzi do wzrostu częstości i siły skurczów serca
Lokalizacja receptorów B2- adrenergicznych
mięśnie gładkie, (naczyń, macicy, oskrzeli, przewodu pok, dróg moczowych) mięsień sercowy, mięśnie szkieletowe Wyspy L w trzustce wątroba
Efekty pobudzenia receptorów B2- adrenergicznych
rozkurcz mięśni gładkich oskrzeli, rozkurcz przewodu pokarmowego, naczyń krwionośnych, pęcherza
moczowego, śledziony, macicy,
nasilenie kurczliwości serca,
zwiększenie przewodnictwa w układzie przewodzącym,
rozkurcz mięśnia rzęskowego,
nasilenie glikogenolizy w wątrobie i mięśniach szkieletowych,
hamowanie uwalniania histaminy wywołanego reakcją antygen-
przeciwciało z tkanki płucnej
Lokalizacja receptorów B3- adrenergicznych
- komórki tłuszczowe,
- przewód pokarmowy (okrężnica),
- pęcherzyk żółciowy,
- gruczoł krokowy
- Naczynia krwionośne
Efekt pobudzenia receptorów B3 adrenergicznych
Nasilenie lipolizy
Budowa receptora metabotropowego
Receptory związane z białkami G posiadają siedem helikalnych domen przechodzących przez błonę komórkową (I-VII) oraz trzy zewnątrzkomórkowe i wewnątrzkomórkowe pętle.
Leki adrenomimetyczne
Leki alfa-adrenomimetyczne
Leki beta-adrenomimetyczne
Leki alfa- beta adrenomimetyczne
Pośrednio działające leki adrenomimetyczne
Leki adrenolityczne
Leki alfa-adrenolityczne
Leki beta-adrenolityczne
Leki alfa i beta adrenolityczne
Leki alfa i beta adrenomimetyczne
Wymienić
Noradrenalina, adrenalina, dobutamina, etylefryna
Noradrenalina mechanizm
Jest endogenną aminą katecholową pobudzającą zarówno α i β receptory, ale zwłaszcza α
a1=zwężenie naczyń krwionośnych, skóry
B1= zwiększenie kurczliwość mięścnia sercowego, wzrost ciśnienia
B2-zwiotczenie mięśni gładkich oskrzeli, m. macicy, wzrost stężenia cukru
Noradrenalina działanie + zastosowanie
Podwyższa, poprzez zwężenie wszystkich naczyń z wyjątkiem tętnic wieńcowych, skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi
Zwiększa częstość pracy serca i pojemność minutową serca izolowanego
Nieznacznie zwiotcza mięśniówkę przewodu pokarmowego (słabe działanie na receptory beta2-adrenergiczne) i oskrzeli
Nieznacznie podwyższa stężenie cukru we krwi
Stosowana miejscowo przy rozległych krwawieniach, jako dodatek do leków miejscowo znieczulających, we wstrząsach o różnej etiologii
Adrenalina- mechanizm
jest endogenną aminą katecholową pobudzającą receptory alfa- i beta-adrenergiczne
Adrenalina działanie
Rozszerza mięśnie gładkie oskrzeli i tęczówki,
znosi działania histaminy, zwiększa glikogenolizę oraz stężenie glukozy we krwi
Wstrzyknięta szybko dożylnie powoduje bezpośrednie pobudzenie czynności serca
Nasila kurczliwość, częstotliwość i siłę skurczów
Podwyższa skurczowe ciśnienie krwi
Zmniejsza opór naczyń obwodowych
stosowana jest głównie w leczeniu wstrząsu oraz do reanimacji serca
Wchłania się dobrze po iniekcji domięśniowej lub podskórnej
Nie penetruje przez barierę krew/mózg, ale przechodzi przez łożysko, dostaje się do mleka
PW adrenalina
Nie może być stosowana u pacjentów z jaskrą Nadwrażliwych na lek
We wstrząsie o etiologii nieanafilaktoidalnej
W czasie anestezji ogólnej z zastosowaniem węglowodorów chlorowanych lub cyklopropanu
W czasie porodu
W nadczynności tarczycy, cukrzycy, nadciśnieniu
Dopamina- działanie
Agonista rec. D w naczyniach nerkowych, wieńcowych,
trzewnych
Agonista rec. alfa (wysokie dawki) i beta-
adrenergicznych – pobudzenie czynności serca, efekt inotropowy + (średnie dawki)
Dopamina- zastosowanie
Wstrząs anafilaktyczny i kardiogenny, poprawia ukrwienie
nerek i filtrację nerkową
Etylefryna - działanie
Podwyższa ciśnienie krwi
Selektywni agoniści receptora a1 adrenergicznego
Stosowanie ogólne
(Wymienić + działanie)
norfenyefryna
fenylefryna
metoksamina
Podnoszą ciśnienie krwi