Leki układu WSPÓŁCZULNEGO Flashcards

1
Q

Za co odpowiada układ współczulny?

A

Układ współczulny odpowiedzialny jest za przygotowanie organizmu do odpowiedniej reakcji na zaistniałe niebezpieczeństwo lub spotkanie partnera płciowego​
Układ współczulny przygotowuje organizm do ucieczki, walki​
Jest to układ aktywny w czasie stresu („strach ma wielkie oczy”)​
Jego stymulacja powoduje: przyspieszenie tętna, oddechu, zwiększenie ciśnienia krwi i ukrwienia mięśni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Co tworzy układ współczulny ?

A

Zwoje komórek, od których odchodzą długie włókna pozazwojowe docierające do narządu wykonawczego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Zwoje wykładu współczulnego

A
  1. Zwój szyjny górny
  2. Zwój szyjny środkowy
  3. Zwój szyjny dolny
  4. Zwój trzewny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Neurotransmiter układu współczulnego

A

Adrenalina, noradrenalina, dopamina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Receptory układu współczulnego

A

Alfa 1,2

Beata 1,2,3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Objawy pobudzenia układu współczulnego

A
  1. Skurcz naczyń krwionośnych i pobudzenie czynności serca prowadzące do podwyższenia tętniczego ciśnienia krwi​
  2. Obniżeniem napięcia tonicznego błony mięśniowej przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, układu moczowego i oskrzeli​
  3. Przyspieszeniem przemiany materii z przewagą procesów katabolicznych​
  4. Zmniejszeniem wydzielania gruczołów śluzowych, ślinowych i łzowych​
  5. Rozszerzeniem źrenic​ (strach ma wielkie oczy)
  6. Pobudzeniem nadnerczy do produkcji adrenaliny (hormonu walki)​
  7. Rozkurczem mięśnia wypieracza moczu i jednoczesny skurcz mięśnia zwieracza cewki moczowej​
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Neurotransmiter układu współczulnego

A

Neurotransmiterem układu we włóknach przedzwojowych jest acetylocholina, która działa na receptory nikotynowe​
W odpowiedzi włókna pozazwojowe wydzielają noradrenalinę, a przy długotrwałym działaniu także adrenalinę, które z kolei działają na receptor adrenergiczny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Lokalizacja receptorów a1 adrenergicznych

A

Występują postsynaptycznie na błonach komórek
efektorowych układu współczulnego, zwłaszcza
na:
• kom mm gładkich naczyń, skóry, błon śluzowych
oraz w większości rejonów mózgu
• dolna część układu moczowego (mięśniówka
gładka szyi pęcherza moczowego, proksymalna
część cewki moczowej, torebka gruczołu
krokowego, tkanka śródmiąższowa stercza)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Co powoduje aktywacja receptora a1 adrenergicznego

A

Wzrost ciśnienia tętniczego krwi​

Hamowanie sedacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Lokalizacja receptorów a2 adrenergicznych

A
  1. Cz. presynapt. zakończenia nerwów sympatycznych​
  2. Cz. presynapt. neuronów adrenergicznych w OUN​
  3. Receptory postsynaptyczne w mięśniach gładkich naczyń – skurcz naczyń
  4. W wątrobie, trzustce, nerkach, trombocytach, oku​
  5. W rdzeniu przedłużonym​
  6. W miejscu sinawym pnia mózgu​
  7. W rogach grzbietowych rdzenia​
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Efekt pobudzenia receptorów a2 adrenergicznych

A
1. hamowanie uwalniania neuroprzekaźników, a
więc efekt sedatywny i hipotensyjny,
2. agregacja płytek krwi,
3. skurcz mięśni gładkich naczyń,
4. hamowanie uwalniania insuliny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Pobudzenie receptorów alfa-2-adrenergicznych zlokalizowanych w miejscu sinawym pnia mózgu- jakie działanie

A

działanie uspokajające ​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Pobudzenie receptorów alfa-2-adrenergicznych zlokalizowanych w rogach tylnych rdzenia kręgowego oraz nadrdzeniowych receptorów miejsca sinawego pnia mózgu

A

działanie przeciwbólowe​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Efekt pobudzenia receptorów B1 adrenergicznych

A

działanie inotropowe +),
•(działanie dromotropowe +),
•(działanie chronotropowe +),
•(działanie batmotropowe +),

  • zwiększenie wydzielania reniny i hormonu antydiuretycznego,
  • nasilenie wydzielania insuliny,
  • nasilenie lipolizy.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Lokalizacja receptorów B1 adrenergicznych

A

znajdują się one głównie w sercu i ich pobudzenie prowadzi do wzrostu częstości i siły skurczów serca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Lokalizacja receptorów B2- adrenergicznych

A
mięśnie gładkie, (naczyń, macicy, oskrzeli, przewodu pok, dróg moczowych)
 mięsień sercowy,
 mięśnie szkieletowe
 Wyspy L w trzustce
 wątroba
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Efekty pobudzenia receptorów B2- adrenergicznych

A

rozkurcz mięśni gładkich oskrzeli, rozkurcz przewodu pokarmowego, naczyń krwionośnych, pęcherza
moczowego, śledziony, macicy,
nasilenie kurczliwości serca,
zwiększenie przewodnictwa w układzie przewodzącym,
rozkurcz mięśnia rzęskowego,
nasilenie glikogenolizy w wątrobie i mięśniach szkieletowych,

hamowanie uwalniania histaminy wywołanego reakcją antygen-
przeciwciało z tkanki płucnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Lokalizacja receptorów B3- adrenergicznych

A
  • komórki tłuszczowe,
  • przewód pokarmowy (okrężnica),
  • pęcherzyk żółciowy,
  • gruczoł krokowy
  • Naczynia krwionośne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Efekt pobudzenia receptorów B3 adrenergicznych

A

Nasilenie lipolizy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Budowa receptora metabotropowego

A

Receptory związane z białkami G posiadają siedem helikalnych domen przechodzących przez błonę komórkową (I-VII) oraz trzy zewnątrzkomórkowe i wewnątrzkomórkowe pętle​.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Leki adrenomimetyczne

A

Leki alfa-adrenomimetyczne
Leki beta-adrenomimetyczne
Leki alfa- beta adrenomimetyczne
Pośrednio działające leki adrenomimetyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Leki adrenolityczne

A

Leki alfa-adrenolityczne
Leki beta-adrenolityczne
Leki alfa i beta adrenolityczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Leki alfa i beta adrenomimetyczne

Wymienić

A

Noradrenalina, adrenalina, dobutamina, etylefryna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Noradrenalina mechanizm

A

Jest endogenną aminą katecholową pobudzającą zarówno α i β receptory, ale zwłaszcza α​
a1=zwężenie naczyń krwionośnych, skóry
B1= zwiększenie kurczliwość mięścnia sercowego, wzrost ciśnienia
B2-zwiotczenie mięśni gładkich oskrzeli, m. macicy, wzrost stężenia cukru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Noradrenalina działanie + zastosowanie

A

Podwyższa, poprzez zwężenie wszystkich naczyń z wyjątkiem tętnic wieńcowych, skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi​

Zwiększa częstość pracy serca i pojemność minutową serca izolowanego

Nieznacznie zwiotcza mięśniówkę przewodu pokarmowego (słabe działanie na receptory beta2-adrenergiczne) i oskrzeli​

Nieznacznie podwyższa stężenie cukru we krwi​

Stosowana miejscowo przy rozległych krwawieniach, jako dodatek do leków miejscowo znieczulających, we wstrząsach o różnej etiologii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Adrenalina- mechanizm

A

jest endogenną aminą katecholową pobudzającą receptory alfa- i beta-adrenergiczne​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Adrenalina działanie

A

Rozszerza mięśnie gładkie oskrzeli i tęczówki,
znosi działania histaminy, zwiększa glikogenolizę oraz stężenie glukozy we krwi​
Wstrzyknięta szybko dożylnie powoduje bezpośrednie pobudzenie czynności serca​
Nasila kurczliwość, częstotliwość i siłę skurczów​
Podwyższa skurczowe ciśnienie krwi​
Zmniejsza opór naczyń obwodowych​

stosowana jest głównie w leczeniu wstrząsu oraz do reanimacji serca​
Wchłania się dobrze po iniekcji domięśniowej lub podskórnej​
Nie penetruje przez barierę krew/mózg, ale przechodzi przez łożysko, dostaje się do mleka​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

PW adrenalina

A

Nie może być stosowana u pacjentów z jaskrą Nadwrażliwych na lek​
We wstrząsie o etiologii nieanafilaktoidalnej​
W czasie anestezji ogólnej z zastosowaniem węglowodorów chlorowanych lub cyklopropanu​
W czasie porodu​
W nadczynności tarczycy, cukrzycy, nadciśnieniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Dopamina- działanie

A

​​Agonista rec. D w naczyniach nerkowych, wieńcowych,
trzewnych
Agonista rec. alfa (wysokie dawki) i beta-
adrenergicznych – pobudzenie czynności serca, efekt inotropowy + (średnie dawki)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Dopamina- zastosowanie

A

Wstrząs anafilaktyczny i kardiogenny, poprawia ukrwienie

nerek i filtrację nerkową

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Etylefryna - działanie

A

Podwyższa ciśnienie krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Selektywni agoniści receptora a1 adrenergicznego
Stosowanie ogólne
(Wymienić + działanie)

A

norfenyefryna
fenylefryna
metoksamina

Podnoszą ciśnienie krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Selektywni agoniści receptora a1 adrenergicznego
Stosowanie miejscowe
(Wymienić + działanie)

A

fenylefryna
nafazolina
oksymetazolina
tetryzolin

Miejscowo obkurczają naczynia

34
Q

Fenylefryna działanie

A

Stosowana w leczeniu hipotensji oraz wstrząsu, jak również jako dodatek do leków miejscowo-znieczulających w celu wydłużenia działania znieczulającego w znieczuleniu rdzeniowym​

35
Q

Fenylefryna PW

A

Przeciwwskazaniem do stosowania są: ciężkie nadciśnienie tętnicze, tachykardia komorowa lub nadwrażliwość na lek​

36
Q

Selektywni agoniści receptora a2 adrenergicznego

Wymienić

A

Ksylazyna, detomidyna, medetomidyna, deksmedetomidyna, romifidyna

37
Q

Ksylazyna mechanizm

A

niespecyficzny agonista receptorów a1 i a2

38
Q

Ksylazyna działanie

A

ksylazyna + ketamina = Stosowane w połączeniu zarówno do anestezji, jak i eutanazji zwierząt laboratoryjnych​

Wskazania lecznicze:​
W celu uspokojenia, znoszenia odczuwania bólu, miorelaksacji oraz jako środek do premedykacji​
Podanie ksylazyny ułatwia badanie zwierząt pobudliwych, aplikację leków i umożliwia wykonanie krótkotrwałych zabiegów chirurgicznych​

BYDŁO, KONIE, PSY, KOTY

39
Q

Detomidyna

Mechanizm + u kogo stosować ?

A

A2 agonista

Używany u bydła i koni

40
Q

Medetomidyna (działanie)

A

ułatwienia przeprowadzenia badań oraz premedykacja przed znieczuleniem ogólnym​
U kotów (domięśniowo)
W połączeniu z ketaminą do krótkotrwałego znieczulenia ogólnego w przygotowaniu do niewielkich, krótkotrwałych zabiegów chirurgicznych​

PSY, KOTY, KONIE, EGZOTYKI

41
Q

Deksmedetomidyna

Mechanizm + u kogo się stosuje

A

to obecnie najsilniejszy agonista receptora alfa-2 adrenergicznego
(Jest czystym enancjomerem)
MAŁE ZWIERZĘTA

42
Q

Romifidyna

U kogo stosować ?

A

Sedacja i premedykacja koni

43
Q

Działanie wszystkich agonistow receptora a2 adrenergicznego

A

uspokajające, miorelaksujące, przeciwbólowe. W celu premedykacji, uspokojenia.

44
Q

Działanie niepożądane wszystkich agonistow receptora a2 adrenergicznego

A

Bradykardia, spadek kurczliwości mięśnia sercowego​
Depresja oddychowa
Po dożylnym podaniu może nastąpić zapaść krążenia i zgon ​
Przy przedawkowaniu antagonistą o najwyższej selektywności jest atipamezol (Antisedan)​

45
Q

Agoniści nieselektywni receptorów B1 i B2 adrenergicznych

Wymień

A

Izoprenalina

Orcyprenalina

46
Q

Izoprenalina działanie

A

Silnie działający agonista receptorów beta-adrenergicznych w weterynarii głównie stosowany w ostrym obkurczeniu oskrzeli, arytmiach serca, czasami jako lek wspomagający we wstrząsie lub niewydolności serca​
Działanie dodatnie:
chronotropowe
inotropowe
Zwiększa kurczliwość i częstotliwość pracy serca, rozszerza mięśnie gładkie oskrzeli oraz naczyń obwodowych​

47
Q

Izoprenalina PW

A

Nie można go stosować w tachykardii lub bloku A-V spowodowanym zatruciem glikozydami nasercowymi​

48
Q

Orcyprenalina działanie

A

Działanie dodatnie:
chronotropowe
inotropowe

49
Q

Selektywni agoniści receptorów B1 adrenergicznych

Wymień

A

Dobutamina

50
Q

Dobutamina działanie

A

syntetyczny analog dopaminy
Zwiększenie pojemności wyrzutowej serca
Działanie inotropowe +

51
Q

Podział Selektywnych agoniści receptorów B2 adrenergicznych

A

Dzielimy na broncholityki i tokolityki
Broncholityki na te o krótkim i długim działaniu
Końcówki ich nazw= OL

52
Q

Broncholityki krótko działające

Wymień

A
  • fenoterol
  • salbutamol
  • albuterol
53
Q

Działanie broncholityków o szybkim i krótkim czasie działania

A

rozszerzają mięśnie gładkie oskrzeli, podawane wziewnie w celu zmniejszenia duszności np. przy zapaleniu oskrzeli, astmie

54
Q

Broncholityki długodziałające

Wymień

A
  • Klenbuterol

- formoterol

55
Q

Broncholityki długodziałające - co powodują ?

A

rozszerzają mięśnie gładkie oskrzeli, do stosowania przewlekłego

56
Q

Tokolityki

Wymień

A
  • fenoterol
  • Klenbuterol
  • izoksupryna
57
Q

Tokolityki działanie

A

zwiotczają mięśnie macicy w celu zahamowania skurczów, utrzymania ciąży, opóźnieniu porodu.

58
Q

Leki a1 adrenolityczne - co powodują?

A
  • obniżenie ciśnienia tętniczego

- skurcz m. Gładkich

59
Q

Leki a1 adrenolityczne (wymień)

A
Fentolamina, 
Fenoksybenzamina
Tolazolina 
Prazosyna
Alkaloidy sporyszu
60
Q

Prazosyna działanie

A

Powoduje skurcz cewki moczowej

61
Q

Wymień alkaloidy sporyszu

A
  • ergometryna
  • metyloergometryna
  • bromokryptyna
  • maleinian ergometryny
62
Q

Co to jest sporysz? Co się dzieje po jego spożyciu?

A

Sporysz jest przetrwalnikiem grzyba, buławinki czerwonej, pasożytującym na kłosach żyta​

-Jeśli zwierzę zje sporysz, po kilku dniach lub tygodniach występuje sucha martwica (Gangrena sicca)​
-Wczesnym objawem martwicy ergotyzmowej jest kulawizna, bolesność przy wstawaniu, chodzeniu i unoszeniu stopy oraz zimne kończyny​
-Uszy, nos i ogon również są dotknięte schorzeniem​
-Leczenie polega na wczesnym rozpoznaniu objawów i usunięciu obrażeń kończyn:​
-stosowanie ciepłych okładów​
i antybiotyków celem zwalczania wtórnych infekcji bakteryjnych​

63
Q

Bromokryptyna działanie

A

hamuje wydzielanie prolaktyny, leczenie ciąży urojonej

64
Q

​​Maleinian ergometryny

Działanie

A

Hamuje krwawienia z dróg rodnych podczas porodu lub po cesarskim cięciu, przyspiesza wydalenie łożyska​

65
Q

Leki B adrenolityczne- podział

A
  1. Nieselektywne B1+B2
  2. Selektywne B1
  3. Nieselektywne B+a1
  4. O działaniu blogowym
  5. O innym działaniu
    Wszystkie mają końcówkę LOL
66
Q

Wskazanie do stosowania wszystkich Leków B adrenolitycznych

A

przerost lewej komory (kardiomiopatia przerostowa)​
niewydolność serca​
niewydolność wieńcowa (zmniejszenie zapotrzebowania na tlen)​
niemiarowość (propranolol zwłaszcza podczas trwania znieczulenia ogólnego)​
nadciśnienie tętnicze​
nadczynność tarczycy​

67
Q

Przeciwskazania do stosowania wszystkich Leków B adrenolitycznych

A

obturacyjne choroby układu oddechowego (astma)​
cukrzyca,
zaburzenia lipidowe​
choroby naczyń obwodowych​
bloki przedsionkowo-komorowe II i II stopnia,
bradykardia​
wstrząs kardiogenny​

68
Q

Nieselektywne B1+B2 adrenolityki

Wymień

A
Propanolol
Nadolol
Oksyprenolol
Pindolol
Sotalol
Timolol
69
Q

Propanolol działanie +DW

A

lek przeciwarytmiczny, w leczeniu fobii u kotów, usprawnia wydolność serca u zwierząt z kardiopatią przerostową​.
Działania niepożądane występują najczęściej u zwierząt starych lub z ostrymi, niewyrównanymi chorobami serca)

70
Q

Selektywne B1adrenolityki

Wymień

A
  • atenolol
  • bisoprolol
  • metoprolol
  • esmolol
71
Q

Atenolol- działanie

A

Stosowany u małych zwierząt, głównie w leczeniu nadciśnienia i tachyarytmii nadkomorowych, przedwczesnych skurczach komorowych oraz w terapii kotów chorych na kardiomiopatię przerostową​

72
Q

Nieselektywni B+ A1 adrenolityki

Wymień

A
  • Karwedilol
  • medroksolol
  • bucindolol
73
Q

Nieselektywni B+ A1 adrenolityki

Działanie

A

Przez receptor B hamują prace serca

Przez a1 rozszerzają naczynia

74
Q

Leki B adrenolityczne o innym działaniu

Wymień

A

Nebiwolol
Celiprolol
Deliwalol

75
Q

Nebiwolol

A

Anatagonizuje receptor B1 i uwalnia NO

76
Q

Celiprolol i Deliwalol

A

Antagonizują receptor B1

Agonizują receptor B2

77
Q

Leki B adrenolityczne i działaniu błonowym (wymień + po co się używa)

A

Urotoniki np. Propanolol

Zwiększają kurczliwość mięśnia macicy, podawać przy zaburzeniu przebiegu porodu.

78
Q

Karazolol (działanie)

A

Bydło i świnie – sytuacje stresowe związane np. z transportem, formowaniem nowego stada​

Krowy, jałówki – ułatwienie akcji porodowej i wydalenia łożyska, wprowadzanie udoju mechanicznego, jako środek pomocniczy w celu poprawy skuteczności zapłodnień​

Lochy – ułatwienie porodu wywołanego podaniem prostaglandyn​

Konie - uspokojenie​

Charty – profilaktycznie w celu uniknięcia nagłej śmierci sercowej​

79
Q

Karwedilol mechanizm

A

Antagoniści receptora B1 + a1

80
Q

Co to są reakcje anafilaktyczne?

A

Spadek ciśnienia, niewydolność krążeniowa, skurcz oskrzeli

81
Q

Fenylopropaloamina mechanizm

A

Agonista rec alfa 1

82
Q

Fenylopropaloamina co powoduje?

A

Ułatwia trzymanie moczu