Leki układu WSPÓŁCZULNEGO Flashcards

1
Q

Za co odpowiada układ współczulny?

A

Układ współczulny odpowiedzialny jest za przygotowanie organizmu do odpowiedniej reakcji na zaistniałe niebezpieczeństwo lub spotkanie partnera płciowego​
Układ współczulny przygotowuje organizm do ucieczki, walki​
Jest to układ aktywny w czasie stresu („strach ma wielkie oczy”)​
Jego stymulacja powoduje: przyspieszenie tętna, oddechu, zwiększenie ciśnienia krwi i ukrwienia mięśni.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Co tworzy układ współczulny ?

A

Zwoje komórek, od których odchodzą długie włókna pozazwojowe docierające do narządu wykonawczego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Zwoje wykładu współczulnego

A
  1. Zwój szyjny górny
  2. Zwój szyjny środkowy
  3. Zwój szyjny dolny
  4. Zwój trzewny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Neurotransmiter układu współczulnego

A

Adrenalina, noradrenalina, dopamina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Receptory układu współczulnego

A

Alfa 1,2

Beata 1,2,3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Objawy pobudzenia układu współczulnego

A
  1. Skurcz naczyń krwionośnych i pobudzenie czynności serca prowadzące do podwyższenia tętniczego ciśnienia krwi​
  2. Obniżeniem napięcia tonicznego błony mięśniowej przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, układu moczowego i oskrzeli​
  3. Przyspieszeniem przemiany materii z przewagą procesów katabolicznych​
  4. Zmniejszeniem wydzielania gruczołów śluzowych, ślinowych i łzowych​
  5. Rozszerzeniem źrenic​ (strach ma wielkie oczy)
  6. Pobudzeniem nadnerczy do produkcji adrenaliny (hormonu walki)​
  7. Rozkurczem mięśnia wypieracza moczu i jednoczesny skurcz mięśnia zwieracza cewki moczowej​
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Neurotransmiter układu współczulnego

A

Neurotransmiterem układu we włóknach przedzwojowych jest acetylocholina, która działa na receptory nikotynowe​
W odpowiedzi włókna pozazwojowe wydzielają noradrenalinę, a przy długotrwałym działaniu także adrenalinę, które z kolei działają na receptor adrenergiczny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Lokalizacja receptorów a1 adrenergicznych

A

Występują postsynaptycznie na błonach komórek
efektorowych układu współczulnego, zwłaszcza
na:
• kom mm gładkich naczyń, skóry, błon śluzowych
oraz w większości rejonów mózgu
• dolna część układu moczowego (mięśniówka
gładka szyi pęcherza moczowego, proksymalna
część cewki moczowej, torebka gruczołu
krokowego, tkanka śródmiąższowa stercza)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Co powoduje aktywacja receptora a1 adrenergicznego

A

Wzrost ciśnienia tętniczego krwi​

Hamowanie sedacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Lokalizacja receptorów a2 adrenergicznych

A
  1. Cz. presynapt. zakończenia nerwów sympatycznych​
  2. Cz. presynapt. neuronów adrenergicznych w OUN​
  3. Receptory postsynaptyczne w mięśniach gładkich naczyń – skurcz naczyń
  4. W wątrobie, trzustce, nerkach, trombocytach, oku​
  5. W rdzeniu przedłużonym​
  6. W miejscu sinawym pnia mózgu​
  7. W rogach grzbietowych rdzenia​
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Efekt pobudzenia receptorów a2 adrenergicznych

A
1. hamowanie uwalniania neuroprzekaźników, a
więc efekt sedatywny i hipotensyjny,
2. agregacja płytek krwi,
3. skurcz mięśni gładkich naczyń,
4. hamowanie uwalniania insuliny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Pobudzenie receptorów alfa-2-adrenergicznych zlokalizowanych w miejscu sinawym pnia mózgu- jakie działanie

A

działanie uspokajające ​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Pobudzenie receptorów alfa-2-adrenergicznych zlokalizowanych w rogach tylnych rdzenia kręgowego oraz nadrdzeniowych receptorów miejsca sinawego pnia mózgu

A

działanie przeciwbólowe​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Efekt pobudzenia receptorów B1 adrenergicznych

A

działanie inotropowe +),
•(działanie dromotropowe +),
•(działanie chronotropowe +),
•(działanie batmotropowe +),

  • zwiększenie wydzielania reniny i hormonu antydiuretycznego,
  • nasilenie wydzielania insuliny,
  • nasilenie lipolizy.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Lokalizacja receptorów B1 adrenergicznych

A

znajdują się one głównie w sercu i ich pobudzenie prowadzi do wzrostu częstości i siły skurczów serca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Lokalizacja receptorów B2- adrenergicznych

A
mięśnie gładkie, (naczyń, macicy, oskrzeli, przewodu pok, dróg moczowych)
 mięsień sercowy,
 mięśnie szkieletowe
 Wyspy L w trzustce
 wątroba
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Efekty pobudzenia receptorów B2- adrenergicznych

A

rozkurcz mięśni gładkich oskrzeli, rozkurcz przewodu pokarmowego, naczyń krwionośnych, pęcherza
moczowego, śledziony, macicy,
nasilenie kurczliwości serca,
zwiększenie przewodnictwa w układzie przewodzącym,
rozkurcz mięśnia rzęskowego,
nasilenie glikogenolizy w wątrobie i mięśniach szkieletowych,

hamowanie uwalniania histaminy wywołanego reakcją antygen-
przeciwciało z tkanki płucnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Lokalizacja receptorów B3- adrenergicznych

A
  • komórki tłuszczowe,
  • przewód pokarmowy (okrężnica),
  • pęcherzyk żółciowy,
  • gruczoł krokowy
  • Naczynia krwionośne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Efekt pobudzenia receptorów B3 adrenergicznych

A

Nasilenie lipolizy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Budowa receptora metabotropowego

A

Receptory związane z białkami G posiadają siedem helikalnych domen przechodzących przez błonę komórkową (I-VII) oraz trzy zewnątrzkomórkowe i wewnątrzkomórkowe pętle​.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Leki adrenomimetyczne

A

Leki alfa-adrenomimetyczne
Leki beta-adrenomimetyczne
Leki alfa- beta adrenomimetyczne
Pośrednio działające leki adrenomimetyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Leki adrenolityczne

A

Leki alfa-adrenolityczne
Leki beta-adrenolityczne
Leki alfa i beta adrenolityczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Leki alfa i beta adrenomimetyczne

Wymienić

A

Noradrenalina, adrenalina, dobutamina, etylefryna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Noradrenalina mechanizm

A

Jest endogenną aminą katecholową pobudzającą zarówno α i β receptory, ale zwłaszcza α​
a1=zwężenie naczyń krwionośnych, skóry
B1= zwiększenie kurczliwość mięścnia sercowego, wzrost ciśnienia
B2-zwiotczenie mięśni gładkich oskrzeli, m. macicy, wzrost stężenia cukru

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Noradrenalina działanie + zastosowanie
Podwyższa, poprzez zwężenie wszystkich naczyń z wyjątkiem tętnic wieńcowych, skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi​ Zwiększa częstość pracy serca i pojemność minutową serca izolowanego ​ Nieznacznie zwiotcza mięśniówkę przewodu pokarmowego (słabe działanie na receptory beta2-adrenergiczne) i oskrzeli​ Nieznacznie podwyższa stężenie cukru we krwi​ Stosowana miejscowo przy rozległych krwawieniach, jako dodatek do leków miejscowo znieczulających, we wstrząsach o różnej etiologii
26
Adrenalina- mechanizm
jest endogenną aminą katecholową pobudzającą receptory alfa- i beta-adrenergiczne​
27
Adrenalina działanie
Rozszerza mięśnie gładkie oskrzeli i tęczówki, znosi działania histaminy, zwiększa glikogenolizę oraz stężenie glukozy we krwi​ Wstrzyknięta szybko dożylnie powoduje bezpośrednie pobudzenie czynności serca​ Nasila kurczliwość, częstotliwość i siłę skurczów​ Podwyższa skurczowe ciśnienie krwi​ Zmniejsza opór naczyń obwodowych​ stosowana jest głównie w leczeniu wstrząsu oraz do reanimacji serca​ Wchłania się dobrze po iniekcji domięśniowej lub podskórnej​ Nie penetruje przez barierę krew/mózg, ale przechodzi przez łożysko, dostaje się do mleka​
28
PW adrenalina
Nie może być stosowana u pacjentów z jaskrą Nadwrażliwych na lek​ We wstrząsie o etiologii nieanafilaktoidalnej​ W czasie anestezji ogólnej z zastosowaniem węglowodorów chlorowanych lub cyklopropanu​ W czasie porodu​ W nadczynności tarczycy, cukrzycy, nadciśnieniu
29
Dopamina- działanie
​​Agonista rec. D w naczyniach nerkowych, wieńcowych, trzewnych Agonista rec. alfa (wysokie dawki) i beta- adrenergicznych – pobudzenie czynności serca, efekt inotropowy + (średnie dawki)
30
Dopamina- zastosowanie
Wstrząs anafilaktyczny i kardiogenny, poprawia ukrwienie | nerek i filtrację nerkową
31
Etylefryna - działanie
Podwyższa ciśnienie krwi
32
Selektywni agoniści receptora a1 adrenergicznego Stosowanie ogólne (Wymienić + działanie)
norfenyefryna fenylefryna metoksamina Podnoszą ciśnienie krwi
33
Selektywni agoniści receptora a1 adrenergicznego Stosowanie miejscowe (Wymienić + działanie)
fenylefryna nafazolina oksymetazolina tetryzolin Miejscowo obkurczają naczynia
34
Fenylefryna działanie
Stosowana w leczeniu hipotensji oraz wstrząsu, jak również jako dodatek do leków miejscowo-znieczulających w celu wydłużenia działania znieczulającego w znieczuleniu rdzeniowym​
35
Fenylefryna PW
Przeciwwskazaniem do stosowania są: ciężkie nadciśnienie tętnicze, tachykardia komorowa lub nadwrażliwość na lek​
36
Selektywni agoniści receptora a2 adrenergicznego | Wymienić
Ksylazyna, detomidyna, medetomidyna, deksmedetomidyna, romifidyna
37
Ksylazyna mechanizm
niespecyficzny agonista receptorów a1 i a2
38
Ksylazyna działanie
ksylazyna + ketamina = Stosowane w połączeniu zarówno do anestezji, jak i eutanazji zwierząt laboratoryjnych​ Wskazania lecznicze:​ W celu uspokojenia, znoszenia odczuwania bólu, miorelaksacji oraz jako środek do premedykacji​ Podanie ksylazyny ułatwia badanie zwierząt pobudliwych, aplikację leków i umożliwia wykonanie krótkotrwałych zabiegów chirurgicznych​ BYDŁO, KONIE, PSY, KOTY
39
Detomidyna | Mechanizm + u kogo stosować ?
A2 agonista | Używany u bydła i koni
40
Medetomidyna (działanie)
ułatwienia przeprowadzenia badań oraz premedykacja przed znieczuleniem ogólnym​ U kotów (domięśniowo) W połączeniu z ketaminą do krótkotrwałego znieczulenia ogólnego w przygotowaniu do niewielkich, krótkotrwałych zabiegów chirurgicznych​ PSY, KOTY, KONIE, EGZOTYKI
41
Deksmedetomidyna | Mechanizm + u kogo się stosuje
to obecnie najsilniejszy agonista receptora alfa-2 adrenergicznego (Jest czystym enancjomerem) MAŁE ZWIERZĘTA
42
Romifidyna | U kogo stosować ?
Sedacja i premedykacja koni
43
Działanie wszystkich agonistow receptora a2 adrenergicznego
uspokajające, miorelaksujące, przeciwbólowe. W celu premedykacji, uspokojenia.
44
Działanie niepożądane wszystkich agonistow receptora a2 adrenergicznego
Bradykardia, spadek kurczliwości mięśnia sercowego​ Depresja oddychowa Po dożylnym podaniu może nastąpić zapaść krążenia i zgon ​ Przy przedawkowaniu antagonistą o najwyższej selektywności jest atipamezol (Antisedan)​
45
Agoniści nieselektywni receptorów B1 i B2 adrenergicznych | Wymień
Izoprenalina | Orcyprenalina
46
Izoprenalina działanie
Silnie działający agonista receptorów beta-adrenergicznych w weterynarii głównie stosowany w ostrym obkurczeniu oskrzeli, arytmiach serca, czasami jako lek wspomagający we wstrząsie lub niewydolności serca​ Działanie dodatnie: chronotropowe inotropowe Zwiększa kurczliwość i częstotliwość pracy serca, rozszerza mięśnie gładkie oskrzeli oraz naczyń obwodowych​
47
Izoprenalina PW
Nie można go stosować w tachykardii lub bloku A-V spowodowanym zatruciem glikozydami nasercowymi​
48
Orcyprenalina działanie
Działanie dodatnie: chronotropowe inotropowe
49
Selektywni agoniści receptorów B1 adrenergicznych | Wymień
Dobutamina
50
Dobutamina działanie
syntetyczny analog dopaminy Zwiększenie pojemności wyrzutowej serca Działanie inotropowe +
51
Podział Selektywnych agoniści receptorów B2 adrenergicznych
Dzielimy na broncholityki i tokolityki Broncholityki na te o krótkim i długim działaniu Końcówki ich nazw= OL
52
Broncholityki krótko działające | Wymień
- fenoterol - salbutamol - albuterol
53
Działanie broncholityków o szybkim i krótkim czasie działania
rozszerzają mięśnie gładkie oskrzeli, podawane wziewnie w celu zmniejszenia duszności np. przy zapaleniu oskrzeli, astmie
54
Broncholityki długodziałające | Wymień
- Klenbuterol | - formoterol
55
Broncholityki długodziałające - co powodują ?
rozszerzają mięśnie gładkie oskrzeli, do stosowania przewlekłego
56
Tokolityki | Wymień
- fenoterol - Klenbuterol - izoksupryna
57
Tokolityki działanie
zwiotczają mięśnie macicy w celu zahamowania skurczów, utrzymania ciąży, opóźnieniu porodu.
58
Leki a1 adrenolityczne - co powodują?
- obniżenie ciśnienia tętniczego | - skurcz m. Gładkich
59
Leki a1 adrenolityczne (wymień)
``` Fentolamina, Fenoksybenzamina Tolazolina Prazosyna Alkaloidy sporyszu ```
60
Prazosyna działanie
Powoduje skurcz cewki moczowej
61
Wymień alkaloidy sporyszu
- ergometryna - metyloergometryna - bromokryptyna - maleinian ergometryny
62
Co to jest sporysz? Co się dzieje po jego spożyciu?
Sporysz jest przetrwalnikiem grzyba, buławinki czerwonej, pasożytującym na kłosach żyta​ -Jeśli zwierzę zje sporysz, po kilku dniach lub tygodniach występuje sucha martwica (Gangrena sicca)​ -Wczesnym objawem martwicy ergotyzmowej jest kulawizna, bolesność przy wstawaniu, chodzeniu i unoszeniu stopy oraz zimne kończyny​ -Uszy, nos i ogon również są dotknięte schorzeniem​ -Leczenie polega na wczesnym rozpoznaniu objawów i usunięciu obrażeń kończyn:​ -stosowanie ciepłych okładów​ i antybiotyków celem zwalczania wtórnych infekcji bakteryjnych​
63
Bromokryptyna działanie
hamuje wydzielanie prolaktyny, leczenie ciąży urojonej
64
​​Maleinian ergometryny | Działanie
Hamuje krwawienia z dróg rodnych podczas porodu lub po cesarskim cięciu, przyspiesza wydalenie łożyska​
65
Leki B adrenolityczne- podział
1. Nieselektywne B1+B2 2. Selektywne B1 3. Nieselektywne B+a1 4. O działaniu blogowym 5. O innym działaniu Wszystkie mają końcówkę LOL
66
Wskazanie do stosowania wszystkich Leków B adrenolitycznych
przerost lewej komory (kardiomiopatia przerostowa)​ niewydolność serca​ niewydolność wieńcowa (zmniejszenie zapotrzebowania na tlen)​ niemiarowość (propranolol zwłaszcza podczas trwania znieczulenia ogólnego)​ nadciśnienie tętnicze​ nadczynność tarczycy​
67
Przeciwskazania do stosowania wszystkich Leków B adrenolitycznych
obturacyjne choroby układu oddechowego (astma)​ cukrzyca, zaburzenia lipidowe​ choroby naczyń obwodowych​ bloki przedsionkowo-komorowe II i II stopnia, bradykardia​ wstrząs kardiogenny​
68
Nieselektywne B1+B2 adrenolityki | Wymień
``` Propanolol Nadolol Oksyprenolol Pindolol Sotalol Timolol ```
69
Propanolol działanie +DW
lek przeciwarytmiczny, w leczeniu fobii u kotów, usprawnia wydolność serca u zwierząt z kardiopatią przerostową​. Działania niepożądane występują najczęściej u zwierząt starych lub z ostrymi, niewyrównanymi chorobami serca)
70
Selektywne B1adrenolityki | Wymień
- atenolol - bisoprolol - metoprolol - esmolol
71
Atenolol- działanie
Stosowany u małych zwierząt, głównie w leczeniu nadciśnienia i tachyarytmii nadkomorowych, przedwczesnych skurczach komorowych oraz w terapii kotów chorych na kardiomiopatię przerostową​
72
Nieselektywni B+ A1 adrenolityki | Wymień
- Karwedilol - medroksolol - bucindolol
73
Nieselektywni B+ A1 adrenolityki | Działanie
Przez receptor B hamują prace serca | Przez a1 rozszerzają naczynia
74
Leki B adrenolityczne o innym działaniu | Wymień
Nebiwolol Celiprolol Deliwalol
75
Nebiwolol
Anatagonizuje receptor B1 i uwalnia NO
76
Celiprolol i Deliwalol
Antagonizują receptor B1 | Agonizują receptor B2
77
Leki B adrenolityczne i działaniu błonowym (wymień + po co się używa)
Urotoniki np. Propanolol | Zwiększają kurczliwość mięśnia macicy, podawać przy zaburzeniu przebiegu porodu.
78
Karazolol (działanie)
Bydło i świnie – sytuacje stresowe związane np. z transportem, formowaniem nowego stada​ Krowy, jałówki – ułatwienie akcji porodowej i wydalenia łożyska, wprowadzanie udoju mechanicznego, jako środek pomocniczy w celu poprawy skuteczności zapłodnień​ Lochy – ułatwienie porodu wywołanego podaniem prostaglandyn​ Konie - uspokojenie​ Charty – profilaktycznie w celu uniknięcia nagłej śmierci sercowej​
79
Karwedilol mechanizm
Antagoniści receptora B1 + a1
80
Co to są reakcje anafilaktyczne?
Spadek ciśnienia, niewydolność krążeniowa, skurcz oskrzeli
81
Fenylopropaloamina mechanizm
Agonista rec alfa 1
82
Fenylopropaloamina co powoduje?
Ułatwia trzymanie moczu