Leki przeciwbakteryjne Flashcards
pochodne chinoliny
chlorchinaldol, kliochinol
pochodne chinoliny - mechanizm dzialania
uszkadzaja DNA i bialka drobnoustrojow
pochodne chinoliny - spektrum
G+, slabiej grzyby i niektore pierwotniaki (rzesistek pochwowy, pelzak czerwonki); opornosc wtorna nie wystepuje
pochodne chinoliny - zastosowanie
- zakazenia bakteryjne i grzybicze skory (masc),
- przewodu pokarmowego (tableki do ssania),
- drog moczowo-plciowych (globulki dopochwowe)
pochodne chinoliny - dzialania niepozadane
tabletki moga powodowac ciezkie uszkodzenie osrodkowego ukladu nerwowego (SMON), charakteryzujace sie obecnoscia dolegliwosci bolowych, zaburzen czuciowych i ruchowym oraz postepujacym ubytkiem i wzroku i trwala slepota
pochodne nitrofuranu
nitrofurantoina, furagina, nifuroksazyd, furazolidon, nifurzyd, nitrofural
pochodne nitrofuranu - mechanizm dzialania
ulegaja w organizmie drobnoustroju redukcji do toksycznych pochodnych (wolne rodniki nitrowe), ktore uszkadzaja DNA i bialka
pochodne nitrofuranu - spektrum
szerokie; G+, G-, niektore grzyby i pierwotniaki (giardia lamblia); opornosc wtorna nie wystepuje
pochodne nitrofuranu - wchlaniane z pp
nitrofurantoina, furagina (niemal natychmiast wydalana z moczem)
zastosowanie furaginy
pochodna nitrofuranu; leczenie niepowiklanych zakazen prostaty i zakazen niewywolanych przez “trudne” bakterie drog moczowych
zastosowanie nifuroksazydu i furazolidonu
pochodne nitrofuranu; zakazenia przewodu pokarmowego (ostre biegunki, salmonelloza, giardioza)
zastosowanie nitrofuralu
pochodna nitrofuranu; wylacznie miejscowo w wyprzeniach bakteryjnych i grzybiczych skory oraz zakazeniach jamy ustnej
pochodne nitrofuranu - dzialania niepozadne
glownie nitrofurantoina;
- polineuropatia,
- anemia hemolityczna,
- zwlokniajace zapalenie pluc,
- reakcje alergiczne,
- nudnosci, wymioty, jadlowstet,
- reakcja disulfiramowa
pochodne nitrofuranu - przeciwwskazania
- ciaza,
- wiek niemowlecy,
- ciezkie uszkodzenie watroby lub nerek
reakcja disulfiramowa
pochodne nitrofuranu (np. nifuroksazyd), nitroimidazolu (np. metronidazol), cefalosporyny
niedozwolone w ciazy
pochodne nitrofuranu, pochodne nitroimidazolu (I trymestr), sulfonoamidy (III trymestr), ko-trymoksazol, inhibitry gyrazy, aminoglikozydy, tetracykliny
pochodne nitroimidazolu
metronidazol, tynidazol, nimorazol, ornidazol
pochodne nitroimidazolu - mechanizm dzialania
ulegaja w organizmie drobnoustroju redukcji do toksycznych pochodnych (wolne rodniki nitrowe), ktore uszkadzaja DNA i bialka
pochodne nitroimidazolu - spektrum
bakterie beztlenowe i pierwotniaki o metabolizmie beztlenowym (rzesistek pochwowy, pelzak czerwonki)
pochodne nitroimidazolu - zastosowanie
- zakazenia drobnoustrojami beztlenowymi i flora mieszana z udzialem beztlenowcow (np. zakazenia w obrebie jamy brzusznej i miednicy mniejszej, zakazenia przyzebia),
- eradykacja Helicobacter pyroli,
- leczenie rzekomobloniastego zapalenia jelita grubego, choroby Lesniowskiego-Crohna, colitis ulcerosa,
- tradziku rozowatego i mieszanych zakazen skory;
- leki z wyboru w leczeniu rzesistkowicy, giardiazy i amebiazy
leki z wyboru w leczeniu rzesistkowicy, giardiazy i amebiazy
pochodne nitroimidazolu (np. metronidazol)
pochodne nitroimidazolu - dzialania niepozadne
- dolegliwosci ze strony pp (metaliczny posmak w ustach, nudnosci, wymioty, biegunki, oblozony jezyk, zapalenie trzustki),
- rzadziej zaburzenia neurologiczne,
- rzadko zaburzenia hematologiczne,
- reakcja disulfiramowa;
- metronidazol barwi mocz na kolor brazowy
lek barwiacy mocz na brazowo
metronidazol, kwas fusfydowy
metaliczny posmak w ustach
pochodne nitroimidazolu (np. metronidazol)
pochodne nitroimidazolu - przeciwwskazania
karmienie piersia, I trymestr ciazy, wiek niemowlecy
leczenie rzekomobloniastego zapalenia jelita grubego
pochodne nitroimidazolu (np. metronidazol), wankomycyna jako lek II rzutu, fidaksomycyna
skladniki niezbedne do syntezy tetrahydrofolianu de novo w komorkach bakteryjnych
PABA (kwas para-aminobenzoesowy), pterydyna, kwas glumatinowy
sulfonoamidy - mechanizm dzialania
kompetycyjne blokowanie syntazy dihydrofolianu (pierwszy etap tworzenia tetrahydrofolianu)
antybiotyki bakteriostatyczne
sulfonoamidy, pochodne nitrofuranu, tetracykliny, tigecyklina (antybiotyk z grupy glicylcyklin), makrolidy, oksazolidynony, chloramfenikol, retapamulina, mupirocyna
antybiotyki bakteriobojcze
pochodne nitrofuranu w wysokich stezeniach, pochodne nitroimidazolu, B-laktamy, antybiotyki glikopeptydowe, lipopeptydowe, aminoglikozydowe, streptograminy, fosfomycyna, fidaksomycyna, polimyksyny, bacytracyna
sulfonoamidy - spektrum
szerokie; G+ (w tym Nocardia), G- (E. coli, Klebsiella, Salmonella, Shigella, Enterobacter) oraz niektore pierwotniaki i grzyby (Pneumocystis jiroveci); bardzo slabo wplywaja na wzrost bakterii beztlenowych; stymuluja wzrost riketsji
leki bez opornosci wtornej
pochodne chinoliny, pochodne nitrofuranu
leki o szerokim spektrum dzialania
pochodne nitrofuranu sulfonoamidy aminopenicyliny ureidopenicyliny (bardzo szerokie) cefalosporyny IV i V generacji karbapenemy (najszersze) tetracykliny chloramfenikol
sulfonoamidy - podzial
- stosowanie doustnie o krotszym czasie dzialania - SULFIZOKSAZOL, SULFAKARBAMID
- stosowanie doustnie o dluzszym czasie dzialania - SULFMETOKSAZOL, SULFAPIRYDYNA, SULFADOKSYNA
- stosowanie miejscowo -
leki niwelujace dzialanie sulfonoamidow
prokaina i tetrakaina (metabolizowane do PABA)
leki silnie wiazace sie z bialkami osocza
sulfonoamidy
leczenie jaglicy
sulfonoaminy
sulfonoamidy - dzialania niepozadane
-reakcje alergiczne (czesto krzyzowa alergia z diuretykami petlowymi i tiazydowymi, pochodnymi sulfonylomocznika, DIAZOKSYD),
-zmiany skorne (zaczerwienienie, zluszczajace zapalenie skory, fotoksycznosc, zespol Stevensa-Johnsona),
-zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego,
-zaburzenia ze strony ukladu moczowego (kamica, krwiomocz),
-zaburzenia hematologiczne (anemia hemolityczna, anemia aplastyczna, granulocytopenia, trombocytopenia),
uszkodzeniu szpiku mozna zapobiegac podajac kwas folinowy lub kwas lewofolinowy
zespol Stevensa-Johnsona
sulfonoamidy
sulfonoamidy - przeciwwskazania
III trymestr ciazy, okres przedporodowy (moga spowodowac kernicterus noworodkow)
kernicterus noworodkow
sulfonoamidy w III trymestrze ciazy i w okresie przedporodowym
leczenie zakazen beztlenowych
pochodne nitroimidazolu
leki mogace powodowac krwiomocz i kamice
sulfonoamidy
inhibitory reduktazy dihydrofolianu
trimetoprim (hamuje bakteryjna reduktaze), pirymetamina (hamuje reduktaze pierwotniakow)
inhibitory reduktazy dihydrofolianu - mechanizm dzialania
blokuja powstawanie tetrahydrofolianu przez zahamowanie reakcji redukcji dihydrofolianu; czesto podawane z sulfonoamidami
trimetoprim + sulmetoksazol
ko-trymoksazol (5:1)
ko-trymoksazol - zastosowanie
doustnie (w ciezkich zakazeniach moze byc dozylnie) w leczeniu wielu schorzen bakteryjnych:
- zakazenia drog moczowych,
- zakazenia Shigella i Salmonella,
- lek I rzutu w leczeniu Pneumocystis jiroveci
lek I rzutu w leczeniu Pneumocystis jiroveci
ko-trymoksazol
ko-trymoksazol - dzialania niepozadne
- nudnosci i wymioty,
- wysypka,
- anemia megaloblastyczna,
- leukopenia
ko-trymoksazol - przeciwwskazania
niewydolnosc nerek lub watroby, nadwrazliwosc na sulfonoamidy, ciaza
leki nieodpowiednie w niewydolnosci nerek lub watroby
ko-trymoksazol, pochodne nitrofuranu,
inhibitory gyrazy
syntetyczne pochodne chinolonowe, 3 grupy
antybiotyki wykazujace efekt postantybiotykowy
inhibitory gyrazy, antybiotyki aminoglikozydowe, streptograminy
inhibitory gyrazy - mechanizm
blokuja topoizomeraze typu II bakterii (gyraze) i bakteryjna topoizomeraze typu IV => zaburzaja replikacje DNA
leki kumulujace sie w tkance gruczolu krokowego
inhibitory gyrazy
inhibitory gyrazy - dzialania niepozadane
- dolegliwosci zoladkowo-jelitowe,
- zaburzenia ze strony OUN (rzadziej),
- uszkodzenie chrzastek wzrostowych i sciegna,
- pekanie sciegien (typowo sciegno Achillesa)
inhibitory gyrazy - interakcje
- antybiotyki B-laktamowe nasilaja dzialanie fluorochinolonow
- NLPZ (z wyjatkiem kwasu acetylosalicylowego) zwiekszaja ryzyko wystapienia drgawek,
- fluorochinolony zmniejszaja metabolizm teofiliny (ryzyko zatrucia)
inhibitory gyrazy - przeciwwskazania
ciaza, >18 lat (z wyjatkiem pacjentow z mukowiscydoza i zakazeniami wywolanymi przez P. aeruginosa)
grupa I inhibitorow gyrazy
kwas nalidyksowy
kwas pipemidowy
enoksacyna
norfloksacyna (bywa klasyfikowana do grupy II)
grupa I inhibitorow gyrazy - spektrum i zastosowanie
waskie spektrum dzialania (glownie Enterobacteriaceae),
leczenie niepowiklanych zakazen drog moczowych
NORFLOKSACYNA - leczenie zapalenia gruczolu krokowego
grupa II inhibitorow gyrazy
cyprofloksacyna
pefloksacyna
ofloksacyna
grupa II inhibitorow gyrazy - spektrum i zastosowanie
spektrum szersze niz I grupa na G-, CYPROFLOKSACYNA dziala na P. aeruginosa;
-zakazenia ukladu moczowego (lek II rzutu, zakazenia powiklane),
-przewlekle zapalenie gruczolu krokowego,
-zakazenia w przebiegu mukowiscydozy,
-biegunki podroznych,
-dur brzuszny i salmonellozy,
waglik,
zakazenia kosci i stawow oraz skory i tkanki podskornej wywolane przez wrazliwe G-
leczenie mukowiscydozy
grupa II inhibitorow gyrazy (np. cyprofloksacyna)
grupa III inhibitorow gyrazy
lewofloksacyna moksyfloksacyna gemifloksacyna lomefloksacyna bezyfloksacyna (jedynie miejscowo w zapaleniu spojowek)
grupa III inhibitorow gyrazy - spektrum i zastosowanie
spektrum jak w II grupie + gronkowce, paciorkowce, Legionella sp.
- zaostrzenia przewleklego zapalenia oskrzeli,
- pozaszpitalne zapalenia pluc,
- ostre zapalenie zatok przynosowych,
- niepowiklane zakazenia skory i tkanki podskornej,
- szpitalne zapalenie pluc (tylko LEWOFLOKSACYNA)
leczenie mukowiscydozy
grupa II inhibitorow gyrazy
leczenie chorob prostaty
grupa II inhibitorow gyrazy (przewlekle zapalenie) i norflokascyna (zapalenie)
podzial antybiotykow B-laktamowych
penicyliny
cefalosporyny
karbapenemy
monobaktamy
podzial penicylin
naturalne polsyntetyczne przeciwgronkowcowe aminopenicyliny karboksypenicyliny ureidopenicyliny CALA GRUPA PENICYLIN WYWOLUJE KRZYZOWA ALERGIE
penicyliny naturalne - charakterystyka
penicylina benzylowa (G) - krotki okres poltrwania, domiesniowa lub dozylna penicylina prokainowa (G + prokaina) - obecnie nie jest stosowana penicylina benzatynowa - podawana domiesniowo powoli uwalnia penicyline G, podawana raz na 2-4 tygodnie; stosowana rzadko, w profilaktyce choroby reumatycznej u dzieci penicylina fenoksymetylowa (penicylina V) - doustna, glownie w plonicy i leczeniu zakazen GDO
penicyliny naturalne - spektrum
waskie; paciorkowce, Neisseria meningitidis, Treponema pallidum, Bacillus anthracis, Listeria monocytogenes, bakterie beztlenowe (Clostriudium sp., Bacteroides sp., z wyjatkiem B. fragilis, ktory wytwarza penicylinaze)
penicyliny naturalne - zastosowanie
- schorzenia paciorkowcowe (angina, roza, ropnie, plonica),
- zakazenia wywolane przez meningokoki,
- zakazenia niektorymi bakteriami beztlenowymi,
- zakazenia waglikiem,
- duze dawki w leczeniu zatrucia muchomorem sromotnikowym
penicyliny naturalne - dzialania niepozadane
- reakcje uczuleniowe,
- anemia hemolityczna, maloplytkowosc,
- drgawki (penicylina G (+) rec. NMDA, (-) rec. GABAa),
- reakcja Jarischa-Herxheimera,
- zespol Nicolau,
- zespol Hoigne
reakcja Jarischa-Herxheimera
wstrzasopodobna reakcja po podaniu penicyliny G, wystepujaca najczesciej w trakcie leczenia kretkowic; objawia sie goraczka, dreszczami, spadkiem cisnienia krwi; najczesciej przejsciowa
zespol Nicolau
najczesciej u dzieci na skutek omylkowego wprowadzenia formy domiesniowej leku do naczynia tetniczego, co powoduje wystepowanie zatorow spowodowanych krysztalkami leku; objawia sie niedokrwieniem miejsca wkucia z martwica skory i tkanki podskornej, zatorowoscia tetnic konczyn lub krezki
zespol Hoigne
po podaniu penicyiny prokainowej
czestosc wystepowania reakcji alergicznych na skutek podawania B-laktamow
2%
uczulenie na penicyline - test srodskorny
powinien byc poprzedzony testem punktowym; w ramie, przedramie lub okolice miedzylopatkowa wstrzykuje sie 0.1ml TESTARPENU i w drugim miejscu 0.1ml PENICYLINY G;
odczyn dodatni - obecnosc rumienia >1cm i wyrazniej grudki obrzekowej po 30 minutach,
odczyn watpliwy - rumien <1cm, nalezy ponownie ocenic probe po 60 min
jesli pacjent jest uczulony na penicyliny to rowniez na…
karbapenemy
penicyliny polsyntetyczne przeciwgronkowcowe
oksacylina kloksacylina flukloksacylina dikloksacylina OPORNE NA DZIALANIE PENICYLINAZ
aminopenicyliny
amoksycylina i ampicylina
aminopenicyliny - spektrum
szerokie; G+, G- niewytwarzajace B-laktamaz
lek, ktorego wchlanianie jest hamowane przez pokarm
ampicylina
aminopenicyliny - zastosowanie
- leczenie zapalenia zatok przynosowych,
- ucha srodkowego,
- paciorkowcowego zapalenia gardla,
- zakazen drog moczowych wywolanych przez enterokoki
ureidopenicyliny
mezlocylina
azlocylina
piperacylina
ureidopenicyliny - spektrum
w porownaniu z aminopenicylinami wykazuja zwiekszona aktywnosc wobec paleczek G- oraz enterokokow
ureidopenicyliny - zastosowanie
domiesniowo lub dozylnie w leczeniu ciezkich zakazen szpitalnych wywolanych przez P. aeruginosa lub Klebsiela
leczenie ciezkich zakazen szpitalnych wywolanych przez P. aeruginosa lub Klebsiela
ureidopenicyliny + aminopenicyliny/fluorochinole
ureidopenicyliny - dzialania niepozadane
wieksza toksycznosc niz aminopenicyliny;
- reakcje miejscowe (bol i zapalenie zyly z zakrzepica),
- reakcje nadwrazliwosci,
- dolegliwosci ze strony pp (m.in. cholestaza),
- hipokaliemia
karboksypenicyliny
karbenicylina
tykarcylina
karboksypenicyliny - zastosowanie
ciezkie zakazenia szpitalne wywolane podatnymi bakteriami (podobne wskazania jak ureidopenicyliny)
karboksypenicyliny - dzialania niepozadane
- reakcje nadwrazliwosci,
- goraczka,
- eozynofilia,
- maloplytkowosc,
- neutropenia,
- hipokaliemia,
- hipomagnezemia,
- dolegliwosci ze strony przewodu pokarmowego
inhibitory B-laktamaz
kwas klawulanowy
sulbaktam
tazobaktam
amoksycylina + kwas klawulanowy
dodatek kw klawulanowego rozszerza spektrum dzialania amoksycyliny, glownie o bakterie beztlenowe
- zakazenia GDO (lek II rzutu),
- pozaszpitalne zapalenie pluc,
- nawracajace bakteryjne zapalenie gardla,
- i inne
tykarcylina + kwas klawulanowy
dodatek kw klawulanowego rozszerza spektrum dzialania tykarcyliny o Enterobacteriaceae wytwarzajace B-laktamazy
Unasyn
ampicylina + sulbaktam; stosowany pozajelitowo, spektrum jak amoksycylina + kw klawulanowy, bardzo dobra aktywnosc wobec Acinetobacter
Tazobac
piperacylina + tazobaktam; spektrum jak tykarcylina + kwas klawulanowy; czesto w skojarzeniu z aminoglikozydem,
- leczenie ciezkich zakazen szpitalnych drog oddechowych,
- drog moczowych,
- wewnatrzbrzusznych (z wyjatkiem zapalenia trzustki)
cefamycyny
cefmetazol
cefotetan
cefoksytyna
cefalosporyny - dzialania niepozadane
- uczulenia,
- podraznienie i bol w miejscu wklucia,
- nefrotoksycznosc,
- reakcja disulfiramowa (CEFOTETAN, CEFOMETAZOL, CEFAMANDOL, CEFOPERAZON, MOKSOLAKTAM),
- hipoprotrombinemia (CEFOTETAN, CEFOMETAZOL, CEFAMANDOL, CEFOPERAZON, MOKSOLAKTAM),
- dysbakteriozy
cefalosporyny I generacji
G+, mniej G-
CEFAZOLINA stosowana w profilaktyce w chirurgii
CEFRADYNA, CEFALEKSYNA, CEFADROKSYL stosowane w leczeniu pozaszpitalnych zakazen GDO, drog moczowych i tkanki podskornej
cefalosporyny II generacji
I generacja + G-
CEFAKLOR, CEFUROKSYM, CEFPROZYL, LORAKARBEF moga byc podawane doustnie
CEFUROKSYM stosowany w ostrym zapaleniu ucha srodkowego i zatok przynosowych, pozaszpitalnym zapaleniu pluc, zaostrzenia POChP, zakazeniach drog moczowych i we wczesnym stadium boreliozy z Lyme
cefalosporyny III generacji
II generacja + “trudne” bakterie G- (Citrobacter, Serratia, Providencial)
CEFTAZYDYM i CEFOPERAZON to jedyne leki z tej grupy aktywne wobec P. aeruginosa
CEFIKSYM, CEFDYNIR, CEFTYBUTEN, CEFPODOKSYM sa podawane doustnie
wiekszosc lekow dobrze penetruje do OUN
CEFTRIAKSON uzyskuje duze stezenia w zolci
CEFOTAKSYM, CEFTRIAKSON stosowane w ciezkich pozaszpitalnych zakazeniach pluc, szpitalnych zapaleniach pluc (poza OIOM-em, gdzie udzial P. aeruginosa i S. aureus jest malo prawdopodobny)
cefalosporyny IV generacji
CEFEPIM, CEFPIROM
bardzo szerokie spektrum dzialania; aktywnosc wobec Pseudomonas, Enterobacter, S. aureus, S. pneumoniae, Neisseria i Haemophilus
podawane pozajelitowo, dobrze penetruja do OUN
leczenie ciezkich zakazen szpitalnych wrazliwymi bakteriami
cefalosporyny V generacji
CEFTOBIPROL, CEFTAROLINA
bardzo szerokie spektrum dzialania; IV generacja + MRSA i oporne enterokoki
podawane pozajelitowo, dobrze penetruja do OUN
leczenie ciezkich zakazen szpitalnych wrazliwymi bakteriami
karbapenemy
imipenem, meropenem, ertapenem, faropenem, doripenem
karbapenemy - spektrum
wyjatkowo szerokie; G-, G+, beztlenowe
karbapenemy - zastosowanie
leki II i III rzutu w ciezkich szpitalnych zakazeniach wywolanych szczepami bakterii opornych na inne leki
IMIPENEM jest rozkladany przez dihydropeptydaze w nerkach i wymaga podawania razem z cylastatyna (inhibitorem)
karbapenemy - dzialania niepozadane
najczesciej po imipenemie
-zaburzenia ze strony pp,
-wysypka,
-miejscowe reakcje po wstrzyknieciu (ertapenem podawany z lidkoaina),
-zwiekszone stezenia imipenemu we krwi u chorych na niewydolnosc nerek moze prowadzic do drgawek
MIEDZY PENICYLINAMI I KARBAPENEMAMI WYSTEPUJE KRZYZOWA ALERGIA
monobaktamy
aztreonam
monobaktamy - spektrum
waskie, G-; nieaktywny wobec G+ i beztlenowych
monobaktamy - dzialania niepozadane
malo nasilone
-wysypki skorne,
-przejsciowe podwyzszenie stezenia aminotransferaz we krwi,
-nudnosci i wymioty,
-przejsciowa eozynofilia,
rzadziej maloplytkowosc, leukopenia i uposledzenie krzepniecia
antybiotyki glikopeptydowe
wankomycyna
teikoplanina
antybiotyki glikopeptydowe - mechanizm
hamuja budowe sciany bakterii
wankomycyna - spektrum
G+, tlenowe i beztlenowe
teikoplanina - spektrum
jak wankomycyna, ale duzo slabiej dziala na gronkowce koagulazoujemne
wankomycyna - zastosowanie
lek II rzutu w leczeniu rzekomobloniastego zapalenia jelita grubego
antybiotyki glikopeptydowe - dzialania niepozadane
znacznie czesciej po wankomycynie
- zapalenie zyly w miejscu podania,
- goraczka,
- dreszcze,
- osutka,
- przy szybkim wlewie zaczerwienienie skory gornej polowy ciala (red man syndrome), skurcz oskrzeli i bolesny skurcz miesni klatki piersiowej i grzbietu,
- ototoksyczna i nefrotoksyczna
red man syndrom
przy szybkim wlewie WANKOMYCYNY zaczerwienienie skory gornej polowy ciala
antybiotyki lipopeptydowe
daptomycyna
daptomycyna - mechanizm
laczy sie z blona bakterii i powoduje wzrost jej przepuszczalnosci dla jonow potasu
daptomycyna - spektrum
G+ ziarenkowce
daptomycyna - zastosowanie
ciezkie zakazenia skory i tkanki podskornej oraz zapalenie wsierdzia wywolane przez S. aureus; inaktywowana przez surfaktant, nie nadaje sie do leczenia zakazen pluc
daptomycyna - dzialania niepozadane
- dolegliwosci ze strony ukladu pokarmowego,
- osutka,
- swiad skory,
- zapalanie zyly w miejscu podania,
- niedokrwistosc,
- spadek CT
antybiotyki lipoglikopeptydowe
telawancyna
dalbawancyna
oritawancyna
telewancyna - zastosowanie
leczenie ciezkich zakazen skory i tkanki podskornej wywolanych przez wielooporne szczepy bakterii
aminoglikozydy
tobramycyna streptomycyna gentamycyna neomycyna kanamycyna paromomycyna netylmycyna amikacyna sepamycyna (nowszy antybiotyk)
aminoglikozydy - mechanizm
nieodwracalne inhibitory syntezy bialek w bakteriach; lacza sie z podjednostka 30S rybosomu i hamuja translacje; silny efekt postantybiotykowy;
opornosc wobec nich polega na wytwarzaniu enzymow dolaczajacych do czasteczki leku rozne grupy funkcyjne, co zaburza wiazanie z rybosomem;
praktycznie nie wchlaniaja sie po podaniu doustnym
aminoglikozydy - spektrum
tlenowe bakterie G-, nie dzialaja na beztlenowe
najwieksza skutecznosc wobec P. aeruginosa wykazuje TOBRAMYCYNA
streptomycyna - zastosowanie
- lek II rzutu w leczeniu gruzlicy (dziala na pratki pozakomorkowe, ciezkie postaci choroby)
- leczenie dzumy, tularemii, brucellozy
aminoglikozydy - zastosowanie
toksyczne, powinny byc stosowane jedynie w leczeniu ciezkich zakazen tlenowymi paleczkami G-
aminoglikozydy - dzialania niepozadane
- ototoksycznosc (zwykle nieodwracalna),
- nefrotoksycznosc (zwykle odwracalna),
- nasilenie blokady nerwowo-miesniowej (nasilenie dzialania srodkow zwiotczajacych,
- uczulenie (zwykle streptomycyna)
odwrocenie nasilenia blokady nerwowo-miesniowej powodowanej przez aminoglikozydy
glukonian wapnia
neostygmina
aminoglikozydy - przeciwwskazania
ciaza
gentamycyna
modelowy lek z grupy aminoglikozydow o podobnej charakterystyce to SISOMYCYNA
neomycyna
kanamycyna
paromomycyna
aminoglikozydy; oczyszczanie przewodu pokarmowego, miejscowo do oka i ucha
netylmycyna
aminoglikozyd; dodatek grupy etylowej zmniejsza podatnosc netylmycyny na rozklad i modyfikacje - szczepy oporne na genatymycyne i tobramycyne bywaja zwalczane przez netylmycyne
amikacyna
aminoglikozyd; polsyntetyczna pochodona kanamycyny, mniej toksyczna, aktywna wobec opornych szczepow M. tuberculosis
sepamycyna
nowszy aminoglikozyd podobny do amikacyny, wieksza aktywnosc wobec szczepow opornych
spektynomycyna
podobna do strukturalnie aminoglikozydow, podobny mechanizm i spektrum;
stosowana domiesniowo jedynie w leczeniu rzezaczki u pacjentow uczulonych na penicyliny; bol w miejscu iniekcji
leczenie gruzlicy
streptomycyna
tetracykliny
tetracyklina doksycyklina oksytetracyklina minocyklina metacyklina demeklocyklina
tetracykliny - mechnizm
odwracalnie wiaza sie z podjednostka 30S rybosomu i blokuja elongacje lancucha; bakteriostatyczne
tetracykliny - spektrum
szerokie; G+, G-, beztlenowe, riketsje, chlamydie, mikoplazmy, niektore pierwotniaki; Proteus i Pseudomonas pierwotnie oporne
tetracykliny - klasyfikacja
- krotko dzialajace (t 1/2=6-8h) - TETRACYKLINA, OKSYTETRACYKLINA,
- posredni czas dzialania (t 1/2=12h) - DEMEKLOCYKLINA, METACYKLINA,
- dlugo dzialajace (t 1/2=16-18h) - DOKSYCYKLINA, MINOCYKLINA
tetracykliny - wchlanianie
najlepiej wchlania sie DOKSYCYKLINA i MINOCYKLINA,
hamowane przez pokarm (zwlasza mleko)
wydalane z zolcia i moczem
tetracyklina - zastosowanie
tradzik pospolity
doksycyklina - zastosowanie
tradzik pospolity bolrelioza riketsjoza leptospiroza choroba papuzia taluremia waglik niektore biegunki atypowe zapalenia pluc zaostrzenia przewleklego zapalenia oskrzeli kilka, rzezaczka, chlamydie (nie I rzutu) zakazenia pratkami atypowymi profilaktyka malarii
demeklocyklina - zastosowanie
hamuje dzialanie wazoproesyny w nerkach
tetracykliny - dzialania niepozadane
zaburzenia zoladkowo-jelitowe dysbakteriozy u dzieci uszkodzenia nasady kosci dlugich, niedorozwoj szkliwa i jego przebarwienia uszkodenie watroby uszkodzenie nerek zaburzenia blednikowe fotosensytyzacja
tetracykliny - przeciwskazania
ciaza
karmienie piersia
wiek <12 lat
tygecyklina
antybiotyk z grupy glicylcyklin; podobne dzialnie jak tetracykliny, ale mocniejszy
szerokie spektrum: gronkowce (takze oporne), Enterobacteriaceae, Acinetobacter, bakterie beztlenowe, riketsje, chlamydie, mikoplazmy, Legionella pneumophila, Mycobacterium
leczenie zakazen skory i tkanki podskornej i zakazen w obrebie jamy brzusnej (z wyjatkiem trzustki)
makrolidy
erytromycyna
roksytromycyna
klarytromycyna
spiramycyna
makrolidy - mechanizm
lacza sie z podjednotska 50S rybosomu i hamuja synteze bialek; bakteriostatyczne
makorlidy - spektrum
G+, mikoplazmy, chlamydie, Helicobacter pylori, Listeria sp., niektore pratki atypowe, Legionella pneumophila, niektore G- (Bordatella pertusis, Neisseria sp., Bartonella sp.), Treponema pallidum, Borrelia burgdorferi, Campylobacter sp.
KLARYTROMYCYNA Toxoplasma gondii i M. leprae
makrolidy - zastosowanie
zakazenia GDO
zakazenia pozaszpitalnie u chorych nadwrazliwych na B-laktamy
leczenie i profilaktyka krztusca, blonicy
eradykacja Helicobacter pyroli
zakazenia pratkami atypowymi
leczenie legionellozy
spiramycyna - zastosowanie
leczenie toksoplazmowy u kobiet ciezarnych
makrolidy - dzialania niepozadane
nudnosci, wymioty (erytromycyna podobna do motyliny), biegunka
ERYTROMYCYNA moze powodowac cholestaze, zapalenie watroby, zaczerwienienie skory, goraczke, eozynofilie
silnie hamuja aktywnosc enzymow cytochromu P450 i moga wchodzic w liczne interakcje
leki hamujace aktywnosc enzymow cytochromu P450
makrolidy, ketolidy, streptograminy, ansamycyny
azytromycyna
antybiotyk azalidowy podobny do makrolidow
penetruje do wiekszosci tkanek i silnie kumuluje sie wewnatrz makrofagow; wolno uwalniany z tkanek, z makrofagami wedruje do miejsca infekcji
mozna stosowac raz dziennie i prowadzic terapie krotko (3 dni)
telitromycyna
cetromycyna
ketolidy, podobne do makrolidow
stosowane w ostrym zapaleniu zatok, zaostrzeniu przewleklego zapalenia oskrzeli, pozaszpitalnych zapaleniach pluc wywolanych przez S. pneumoniae, H. influenzae, M. catarrhalis, M. pneumoniae, C. pneumoniae
moga powodowac zaburzenia widzenia, dolegliwosci ze strony pp, uszkodzenia watroby
hamuja CYP3A4 i moga wydluzac odstep QTc
linkozamidy
linkomycyna
klindamycyna
linkozamidy - spektrum
tlenowe G+ i bakterie beztlenowe (Bacteroides); pierwotnie oporne G- i enterokoki
klindamycyna
linkozamid; dobrze przenika do tkanek (wyjatek OUN), szczegolnie do ropni i kosci
stosowana ogolnie i miejscowo w leczeniu zakazen skory i tkanki podskornej paciorkowcami, gronkowcami oraz bakteriami beztlenowymi lub flora mieszana, nawracajacych zakazeniach gardla oraz zakazen kosci i szpiku wywolanych S. aureus
KLINDAMYCYNA + PRYMACHINA moze byc alternatywa dla ko-trymoksazolu w leczeniu zakazenia Pneumocystis jiroveci u pacjentow z AIDS
KLINDAMYCYNA + PIRYMETAMINA leczenie toksoplazmowy u pacjentow z AIDS
linkozamidy - dzialania niepozadane
dysbakteriozy
KLINDAMYCYNA rzekomobloniaste zapalenie jelit
oksazolidynony
linezolid
eperzolid
oksazolidynony - mechanizm
lacza sie z podjednotska 50S rybosomu w innym miejscu niz makrolidy, linkosamidy i streptograminy i hamuja synteze bialek; bakteriostatyczne (dla paciorkowcow bakteriobojcze)
oksazolidynony - spektrum
G+
oksazolidynony - zastosowanie
zakazenia szpitalne wywolane przez wielooporne szczepy bakterii: VRE, MRSA lub S. pneumoniae oporne na penicyline; nie powinny byc stosowane dluzej niz 4 tygodnie
oksazolidynony - dzialania niepozadane
zaburzenia hematologiczne (mielosupresja)
nudnosci i wymioty
kwasica mleczanowa
neuropatia obwodowa i wzrokowa
leki stosowane w profilaktyce w zabiegach w obrebie jamy brzusznej i miednicy mniejszej
cefazolina
leki stosowane w profilaktyce w zabiegach neurochirurgii
wankomycyna z gentamycyna
leki stosowane w zapaleniu gardla
penicylina G, fenoksymetylopenicylina lub makrolidy lub cefuroksym
leki stosowane w zapaleniu ucha srodkowego
amoksycylina lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub cefuroksym, lub ko-trymoksazol
leki stosowane w ostrym zapaleniu zatok
amoksycylina lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub cefuroksym, lub ko-trymoksazol, lub klarytromycyna
leki stosowane w przewleklym zapaleniu zatok
amoksycylina + kwas klawulanowy lub cefuroksym + metronidazol
leki stosowane w zakazeniu zebopochodnym
amoksycylina + kwas klawulanowy lub ampicylina + sublaktam, lub klindamycyna, lub penicyliny + metronidazol
leki stosowane w ostrym zapaleniu oskrzeli
leczenie objawowe oraz makrolidy lub tetracykliny lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub ko-trymoksazol
leki stosowane w zaostrzeniu przewleklego zapalenia oskrzeli
to zalezy
amoksycylina + kwas klawulanowy lub tetracykliny, lub makrolidy, lub flurochinolony, lub ceftazydym
leki stosowane w ostrym pozaszpitalnym zapaleniu pluc
amoksyclina lub makrolid, lub amokscylina + makrolid lub fluorochinolony, lub cefuroksym, lub ceftriakson, cefuroksym + makrolid, lub ceftriakson + makrolid
leki stosowane w atypowym zapaleniu pluc
makrolid
leki stosowane w zakazeniu drog moczowych
ko-trymoksazol lub fluorochinolony, lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub cefuroksym
leki stosowane w zapaleniu prostaty
fluorochinolon lub ko-trymoksazol, lub fluorochinolon + aminoglikozyd (leczenie do 2 miesiecy)
leki stosowane w ostrym odmiedniczkowym zapaleniu nerek
fluorochinolony lub ko-trymoksazol, lub amoksycylina + kwas klawulanowy
w ciezszych przypadkach ceftriakson lub aminoglikozyd + ampicylina
leki stosowane w ostrym zapaleniu wsierdzia
ampicylina + sublaktam (ewentualnie amoksycylina + kwas klawulanowy) razem z gentamycyna lub wankomycyna + gankomycyna + cyprofloksacyna, lub wankomycyna + gentamycyna + ryfampicyna
streptograminy
chinuprystyna (streptogramina A)
dalfoprystyna (streptogramina B)
stosowane razem w stosunku 30:70
streptograminy - mechanizm
lacza sie z rybosomem bakteryjnym hamujac synteze bialek; bakteriobojcze z wyjaktiem Enterococcus faecium; wywoluja efekt postantybiotykowy
silnie hamuje CYP3A4
steptograminy - spektrum
tlenowe G+ paleczki, S. pneumoniae, Enterobacteriaceae, P. areuginosa, Legionella sp., H. influeanze, C. perfringens, chlamydie i mikoplazmy (z wyjaktkiem M. hominis)
steptograminy - zastosowanie
leczenie zakazen wieloopornymi szczepami bakterii
leki stosowanie do leczenia zakazen wieloopornymi szczepami bakterii
streptograminy, telewancyna (leczenie ciezkich zakazen skory i tkanki podskornej), oksazolidynony
chloramfenikol - mechanizm
laczy sie odwracalnie z podjednostka 50S rybosomu bakterii i hamuje synteze bialek
chloramfenikol - spektrum
szerokie; tlenowe i beztlenowe G+ i G-, riketsje; bakteriostatyczny (bakteriobojczy dla H. influenzae)
chloramfenikol - zastosowanie
toksyczny, stosowany w szczegolnie uzasadnionych wypadkach; miejscowo w zakazeniach oczu i ucha oraz na skore
chloramfenikol - dzialania niepozadane
nudnosci i wymioty, biegunka
grzybicze zakazenia jamy ustnej i drog moczowo-plciowych
uszkodzenia szpiku kostnego (przy podawaniu duzych dawek moze wystapic odwracalne uposledzenie erytropoezy lub nieodwracalne uszkodzenie szpiku z ciezka, zagrazajaca zyciu anemia aplastyczna i agranulocytoza
zespol szarego noworodka
zespol szarego noworodka
na skutek duzych dawek chloramfenikolu u noworodkow lek kumuluje sie w organizmie (wymioty, wiotkosc, hipotermia, zapasc krazeniowa i szare zabarwienie skory)
retapamulina - mechanizm
laczy sie z podjednostka 50S rybosomu bakterii i hamuje synteze bialek
retapamulina - spektrum
bakteriostatyczna glownie wobec G+
retapamulina - zastosowanie
miejscowo na skore w leczeniu liszajca i ran zakazonych wrazliwymi szczepami bakterii
retampulina - dzialania niepozadane
podraznienie skory
fosfomycyna - mechanizm
analog fosfoenolopirogronianu hamujacy transferaze fosfoenolopriogronianowa, ktora bierze udzial w syntezie sciany bakterii
fosfomycyna - spektrum
G+, G-; bakteriobojczy
fosfomycyna - zastosowanie
leczenie i profilaktyka niepowiklanych zakazen drog moczowych
fosfomycyna - dzialania niepozadane
nudnosci i wymioty
zgaga
biegunka
bole i zawroty glowy
kwas fusfydowy - mechanizm
antybiotyk o budowie steroidowej hamujacy synteze bialek w bakteriach
antybiotyk o budowie steroidowej
kwas fusfydowy
kwas fusfydowy - zastosowanie
bakteriostatyczny, stosowany ogolnie glownie w zakazeniach S. aureus, Corynebacterium sp., Clostridium sp., dobrze penetruje do kosci (leczenie osteomyelitis), miejscowo w leczeniu zapalenia spojowek
kwas fusfydowy - dzialania niepozadane
barwi mocz na brazowo
biegunka
zaburzenia czynnosci watroby (zoltaczka)
wysypka
antybiotyk powodujacy zoltaczke
kwas fusfydowy, ansamycyny (zoltaczka cholestatyczna)
fuzafungina - mechanizm
zaburza funkcjonowanie blony bakterii
fuzafungina - spektrum
bakteriostatyczna i grzybostatyczna (Candida albicans); hamuje adhezje H. influenzae do nablonka drog oddechowych; lekkie dzialanie przeciwwzapalne i immunostymulujace
fuzafungina - zastosowanie
wylacznie miejscowo, w postaci aerozolu, w leczeniu zakazen GDO
fuzafungina - dzialania niepozadane
pieczenie sluzowki gardla, napady kichania, rzadziej skurcz oskrzeli
fidaksomycyna - mechanizm
hamuje synteze RNA bakterii
fidaksomycyna - spektrum
bakteriobojcza wobec C. difficile
fidaksomycyna - zastosowanie
leczenie rzekomobloniastego zapalenia jelit
fidaksomycyna - dzialania niepozadane
nudnosci
wymioty
zaparcia
polimyksyny - mechanizm
peptydy zmieniajace strukture i zaburzajace funkcje blon bakteryjnych
polimyksyny - spektrum
bakteriobojcze na G- (takze P. aeruginosa)
polimyksyny - zastosowanie
KOLISTYMETAT SODOWY
nie wchlaniaja sie z pp
miejscowo na skore, do ucha oraz do worka spojowkowego
po podaniu dozylnym wydalane w niezmienionej postaci przez nerki => leczenie powiklanych zakazen drog moczowych wywolanych przez bakterie G- odporne na inne antybiotyki
leczenie zapalenia pluc wywolanych przez P. aeruginosa u pacjentow z mukowiscydoza
polimyksyny - dzialania niepozadane
po podaniu miejscowym brak
po podaniu doustnym nudnosci, wymioty, biegunka
po podaniu dozylnym ciezkie uszkodzenie nerek oraz zaburzenia ze strony osrodkowego i obwodowoego ukladu nerwowego (blok nerwowo-miesniowy)
uwalnianie histaminy
mupirocyna - mechanizm, spektrum, zastosowanie
uposledzenie syntezy bialek w bakteriach; bakteriostatyczna; bakterie G+; zastosowanie jedynie miejscowo (leczenie nosicielstwa S. aureus)
bacytracyna - mechanizm
hamuje synteze sciany bakterii
bacytracyna - spektrum
bakteriobojcza wobec G+
bacytracyna - zastosowanie
prawie wylacznie miejscowo na skore, do oka i na blony sluzowe
w roztworach moze sluzyc do plukania jam ciala, stawow lub przemywan ran
w ciezkich zakazeniach S. aureus moze byc podawana domiesniowo
doustnie tylko w leczeniu zakazenia C. difficile
bacytracyna - dzialania niepozadane
uszkodzenie nerek przy zastosowaniu domiesniowym
gramidycyna - mechanizm, spektrum, zastosowanie
mieszanina peptydow destabilizujacych blone bakterii;
dziala na G+ i Mycobacterium sp. i Neisseria sp.;
stosowana jedynie miejscowo (zastosowanie ogolne powoduje hemolize) w leczeniu zakazen skory i blon sluzowych
antybiotyki stosowane miejscowo
mupirocyna, bacytracyna, gramicydyna, nitrofural, sulfacetamid, mafenid, sulfadiazyna, aminoglikozydy, klindamycyna, bezyfloksacyna, chloramfenikol, kwas fusfydowy, retapamulina, fuzafungina, polimyksyny
cykloseryna - charakterystyka
analog D-alaniny hamujacy enzymy niezbedne do syntezy peptydoglikanu sciany bakterii;
bakteriobojcza na G+ i G-;
stosowana wylacznie do leczenia zakazen Mycobacterium tuberculosis opornych na leki I rzutu
moze powodowac zaburzenia ze strony OUN (drgawki, drzenia miesniowe, reakcje psychotyczne, bole glowy, neuropatia) => PIRYDOKSYNA zmniejsza czestosc zaburzen neurologicznych
ansamycyny
ryfampicyna
ryfabutyna
ryfapentyna
ryfaksymina
ansamycyny - mechanizm
hamuja synteze RNA w bakteriach
ansamycyny - zastosowanie
leczenie gruzlicy, tradu
silne inhibitory enzymow cytochromu P450
RYFABUTYNA leczenie zakazen pratkami atypowymi u pacjentow AIDS; mniejsza zdolnosc do indukcji, wskazania u pacjentow stosujacych wiele lekow metabolizowych przez cytochrom P450
ansamycyny - dzialania niepozadane
zaczerwienienie skory maloplytkowosc zaburzenia ze strony pp rzekomobloniaste zapalenie jelit zoltaczka cholestatyczna zapalenie watroby RYFAMPICYNA barwi na pomaranczowo-czerwono mocz, pot, lzy i sperme RYFAKSYMINA dekontaminacja jelit w czasie spiaczki watrobowej
antybiotyk bakteriobojczy dla C. difficile
fidaksomycyna
antybiotyki dzialajace glownie na G-
polimyksyny, monobaktamy, aminoglikozydy
kolistyna
polimyksyna E
antybiotyki wywolujace blok nerwowo-miesniowy
polimyksyny
antybiotyk powodujacy hemolize po podaniu ogolnym
gramicydyna
antybiotyk w leczeniu liszajca
retapamulina
antybiotyk stosowany w postaci aerozolu
fuzafungina
leczenie zakazen pratkami atypowymi
doksycylina makrolidy (klarytromycyna) azytromycyna fluorochinolony ryfabutyna (ansamycyna)
lek, ktory barwi na pomaranczowo-czerwono mocz, pot, lzy i sperme
ryfampicyna (ansamycyna)
cechy pratkow
pierwotnie oporne na wiele antybiotykow
dziela sie powoli lub nie dziela sie w ogole
bytuja wewnatrz komorek
otoczka bardzo trudna do penetracji lekow
niezwykle skuteczne mechanizmy rozwoju opornosci na leki
leki I wyboru w leczeniu gruzlicy
izoniazyd rifampicyna (ansamycyna) pyrazynamid etambutol (jedyny bakteriostatyczny) streptomycyna (aminoglikozyd)
leki II wyboru w leczeniu gruzlicy
etionamid kapreomycyna (aminoglikozyd) cykloseryna kwas para-aminobenzoesowy kanamycyna (aminoglikozyd) amikacyna (aminoglikozyd) fluorochinolony ryfabutyna (ansamycyna) ryfapentyna (ansamycyna) klofazymina klarytomycyna (makrolid)
leki bakteriobojcze w leczeniu gruzlicy
ryfampicyna
izoniazyd
pyryzynamid
streptomycyna
etionamid
fluorochinolony
kapreomycyna
leki bakteriostatyczne w leczeniu gruzlicy
etambutol
kwas para-aminobenzoesowy
cykloseryna
izoniazyd - mechanizm
strukturalnie podobny do pirydoksyny;
bakteriobojczy dla pratkow dzielacych sie, slabo dziala na pratki atypowe;
nieodwracalnie hamuje enzymy uczestniczace w syntezie kwasu mykolowego
izoniazyd - dzialania niepozadane
reakcje immunologiczne (m.in. polekowy toczen trzewny)
hepatotoksycznosc
neurotoksycznosc
neuropatia (a takze anemia) rozwija sie z powodu wzglednego niedoboru pirydoksyny
IZONIAZYD ZWIEKSZA WYDALANIE PIRYDOKSYNY
leki zwiekszajace wydalanie pirydoksyny
izoniazyd
etambutol - dzialania niepozadane
pozagalkowe zapalenie nerwu wzrokowego (zaburzenie ostrosci widzenia, slepota na kolor zielony i czerwony)
lek powodujacy pozagalkowe zapalenie nerwu wzrokowego (zaburzenie ostrosci widzenia, slepota na kolor zielony i czerwony)
etambutol
pyrazynamid - dzialania niepozadane
hepatotoksycznosc
hiperurykemia (moze wywolac dne moczanowa)
goraczka
dolegliwosci zoladkowo-jelitowe
etionamid
strukturalnie podobny do izoniazydu;
moze powodowac podraznienie zoladka, neuropatie, uszkodzenie watroby
nowe leki przeciwgruzlicze
delamanid
bedakilina
delamanid
nowy lek przeciwgruzliczy; hamuje synteze elementow sciany komorkowej bakterii, ale nie wykazuje opornosci krzyzowej z zadnym z obecnie stosowanych lekow;
wskazany do stosowania w skojarzonym leczeniu wielolekoopornej gruzlicy pluc u doroslych pacjentow, gdy nie da sie zastosowac innego schematu leczenia
dzialania np: przedluzenie QTc, dolegliwosci dyspeptyczne, bole i zawroty glowy, bezsennosc, hipokaliemia, retikulocytoza
bedakilina
nowy lek przeciwgruzliczy; wybiorczo hamuje syntetaze ATP pratkow; dziala bakteriobojczo na dzielace sie i NIEREPLIKUJACE pratki, takze wewnatrzkomorkowe;
wskazany do stosowania w skojarzonym leczeniu wielolekoopornej gruzlicy pluc u doroslych pacjentow, gdy nie da sie zastosowac innego schematu leczenia
kapreomycyna
wykazuja aktywnosc wobec szczepow Mycobacterium opornych na amikacyna i streptomycyne, stosowany domiesniowo
inne leki stosowane w leczeniu gruzlicy
cyprofloksacyna lewofloksacyna gatifloksacyna moksyfloksacyna ^fluorochinolony wykazujace aktywnosc wobec pratkow atypowych
linezolid - lek III rzutu
fazy leczenia gruzlicy
faza wstepna - etambutol + izoniazyd + ryfampicyna + pyrazynamid przez 2 miesiace
faza kontynuacji - izoniazyd + ryfampicyna przez 4 miesiace
profilaktyczne leczenie gruzlicy
izoniazyd 6-9 miesiecy lub ryfampicyna 4 miesiace lub oba leki 3 miesiace
u zakazonych HIV izoniazyd 9-12 miesiecy
leczenie tradu
dapson (lub inne sulfony hamujace synteze dihydrofolianu) + ryfampicyna
w czasie leczenia moze wystapic rumien guzowaty => leczenie gks i talidomidem
w leczeniu tradu opornego na sulfony => klofazymina