Konrad Wallenrod - Adam Mickiewicz Flashcards

Question

Rola poezji w życiu narodu

Answer 1

W Konradzie Wallenrodzie Mickiewicz poruszył tak- że kwestię roli poezji w życiu narodu, wspólnoty - szczególnie ważnej w sytuacji braku własnego pań- stwa. Niejednokrotnie mówi o tym Halban, najpierw w Pieśni Wajdeloty: O pieśni gminna, ty stoisz na stra- ży/ Narodowego pamiątek kościoła; a potem w Poże- gnaniu: Obiegę Litwy wsi, zamki i miasta;/ Gdzie nie dobiegę, pieśń moja doleci. Zdaniem Mickiewicza słowo poetyckie ma wielką siłę, poezja podtrzy- muje tożsamość narodową i jest niezniszczal- na, w przeciwieństwie do innych wytworów sztuki - Płomień rozgryzie malowane dzieje,/ Skarby mieczowi spustoszą złodzieje,/ Pieśń ujdzie cało!

Answer 2

Autor opatrzył Konrada Wallenroda mottem z Księ cia Niccola Machiavellego: [...] są dwa sposoby walczenia... trzeba być lisem i iwem. Słowa te do brze oddają istotę makiawelizmu - koncepcji po litycznej zalecającej stosowanie zasady cel uświę ca środki oraz dopuszczającej w razie potrzeby cynizm, wyrachowanie i zdradę. Bohater utworu Mickiewicza postępuje zgodnie z radą renesanso wego filozofa spiskuje, oszukuje i zdradza, aby osiągnąć swój cel. Jednocześnie ma świadomość pohańbienia honoru i kodeksu rycerskiego. Wie, ze postępuje niewłaściwie, dlatego wybór, którego dokonał, niszczy go wewnętrznie. Konrad poświęca jednak spokój duszy dla wyższego dobra, jakim jest wolność ojczyzny. Taką postawę w polskiej tradycji nazywamy wallenrodyzmem.

Answer 3

Mistrz zakonu krzyżackiego, który na swym dwo rze z ojcowską czułością wychowywał pornwane go z Litwy Waltera Alfa

Answer 4

Wprowadzenie • Od początku dziejów kultury autorzy tekstów literackich często ukazywali los człowieka jako uwikłanie w sytuacje, które zostały określone jako tragiczne. • Tragizm jako kategoria estetyczna to sposób ukazania losów bohatera postawionego wsy- tuacji konfliktu równorzędnych racji moralnych, który prowadzi szlachetną jednostkę do nieuchronnej klęski. Kontekst: Dramat antyczny za źródło tragicznego splotu okoliczności uznawał decyzje sił wyższych, bogów, wobec których człowiek pozostawał bezradny; tego typu sytuacje może- my odnaleźć w opartych na mitach tragediach Sofoklesa: Antygona i Król Edyp. • Literatura romantyczna w sposób odmienny ukazywała człowieka w sytuacji tragicznej. Jako jej źródło wskazywała wewnętrzne konflikty moralne targające wybitną jednostką lub okoliczności dziejowe (sytuację historyczną). • Teza: tragizm romantycznego bohatera Konrada Wallenroda wynika z sytuacji, w jakiej znalazł się jego naród, co zdeterminowało los postaci i jego moralne wybory; Mickiewicz użył kostiu- mu historycznego, aby skłonić współczesnych sobie Polaków do refleksji o własnej ojczyźnie. Rozwinięcie • Powieść poetycka Mickiewicza Konrad Wallenrod powstała w czasie przymusowego pobytu poety w Rosji, a jej pierwsze wydanie ukazało się w 1828 r. • Bohater utworu to Litwin porwany jako dziecko z rodzinnej miejscowości, wychowywany następnie na zamku krzyżackim; dzięki pieśniom wajdeloty (pieśniarza) Halbana zachowu- je on tożsamość narodową, identyfikuje się z Litwą znajdującą się w konflikcie z zakonem krzyżackim, a po ucieczce na rodzimą ziemię pragnie znaleźć szczęście rodzinne u boku ukochanej kobiety. • Okoliczności polityczne zmuszają bohatera do podjęcia trudnych decyzji - rezygnacji z osobistego szczęścia i powrotu w szeregi rycerzy krzyżackich oraz wyboru metody wal- ki sprzecznej z rycerskim kodeksem (posługiwanie się kłamstwem, zdradą, podstępem i zbrodnią). • Tragizm bohatera wynika przede wszystkim z wyboru sprzecznej z kodeksem etycznym metody walki, przekonanie o słuszności takiego postępowania wzmacnia w Wallenrodzie Halban słowami „Tyś niewolnik, jedyna broń niewolników - podstępy"; wybór między racjami takimi jak osobiste szczęście i honor a dobrem ojczyzny sprawia, ze Wallenrod czuje się rozdarty wewnętrznie i nieustannie przeżywa wewnętrzny konflikt. • Postawa bohatera powieści poetyckiej Mickiewicza została określona jako wallenrodyzm, co oznacza działania człowieka całkowicie podporządkowane dobru jego ojczyzny za cenę wyrzeczenia się własnego szczęścia i honoru oraz wyboru „maski" jako skutecznej metody walki. • Kontekst: Autor zastosował w utworze zabieg artystyczny określany jako kostium histo ryczny - zaproponował współczesnym sobie polskim patriotom refleksję na temat wyboru skutecznej metody walki z zaborcą; dla przyszłych powstańców listopadowych Konrad Wal- lenrod stał się zachętą do działania, wskazówką, że „cel uświęca środki". Podsumowanie Tragizm Konrada Wallenroda wynika z uwikłania w sytuację historyczną. Bohater jest zmuszony do wyboru między wartościami osobistymi a dobrem ojczyzny. Postawa Wallenroda stała się podstawą do sformułowania określenia wallenrodyzm" jako nazwy metody walki. Stworzenie przez Adama Mickiewicza postaci Konrada Wallenroda wynikało z sytuacji, wja- kiej znajdował się wówczas prześladowany przez zaborców polski naród. Sposób ukazania problemu to kostium historyczny - przedstawianie zdarzeń tak, aby czy- telnik mógł je odnieść do czasów współczesnych powstaniu dzieła lub do zjawisk uniwer- salnych.

Answer 5

Wprowadzenie • Kontekst: Etos rycerski wykształcił się w kulturze średniowiecznej, ale jego korzenie sięgają starożytnej Grecji - już wtedy etos określał niepisane cechy wojownika. Między innymi były to: duma, odwaga, waleczność, tężyzna fizyczna. Stanowił tak zwany etos homerycki, który pojawił się między innymi w Iliadzie. Z kolei kodeks średniowieczny jest zbiorem wartości zwyczajów oraz zasad i norm etycznych, cechujących idealnego rycerza, dbającego o dobre imię. Do najważniejszych cnót rycerskich zalicza się: dobre urodzenie, honor, odwagę, dobre imię, wierność danemu słowu, oddanie Bogu, etyczne postępowanie w walce. • W walce z wrogiem ważne jest osiągnięcie sukcesu, wygrana. Duży wpływ na nią mają uzbro- jenie czy siła, ale ważnym elementem jest także dobór odpowiedniej metody walki, taktyka. •Tytułowy bohater Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza podejmuje się walki z potężnym zakonem krzyżackim. • Teza: Wybór podstępu jako działania rycerza jest sprzeczny z rycerskim kodeksem.o Rozwinięcie • Mickiewicz opatrzył Konrada Wallenroda mottem, pochodzącym z dzieła Niccola Machia- vellego Książę: Macie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia... trzeba być lisem i Iwem. Słowa te określają dwa sposoby walki. Autor posłużył się alegoriami zwierząt, których cechy wskazują na połączenie odwagi Iwa ze sprytem i przebiegłością lisa. • Walter Alf, znając potęgę zakonu, zdawał sobie sprawę, że zagrożeni Litwini nie są w stanie pokonać wroga w otwartej walce (metodą Iwa). W związku z tym uznał, ze jedyną drogą do obalenia potęgi zakonu krzyżackiego jest dwulicowa postawa, oparta na połączeniu odwagi i podstępnej walki z ukrycia. Wiedział jednak, że taki sposób wymaga planu, • Walter Alf opuszcza dom rodzinny i Litwę. Stamtąd u boku hrabiego Konrada Wallenroda (jako jego giermek) udaje się do Palestyny. W tajemniczych okolicznościach Wallenrod ginie, a Walter Alf przyjmuje jego imię. Ucieka do Hiszpanii. Następnie wraca do Malborka i po dwunastu latach służby zostaje wybrany wielkim mistrzem. Ważną rolę w wyborach Konrada odgrywa zaśpiewana przez niego podczas uczty na zamku Ballada Alpuhara, będąca odpowiedzią na wcześniejszą pieśń wajdeloty, w której Halban przypomina mu o obowiązku wobec ojczyzny i narodowych wartościach. • Wallenrod zna balladę z pobytu w Hiszpanii, jej bohater, Almanzor, muzułmański król, pod- czas walki Hiszpanów i Maurów o Grenadę w sytuacji krytycznej podstępem pokonał wroga Świadomy konsekwencji śmierci, zarażony dzumą, pod pretekstem poinformowania o pod daniu się, podczas powitania zaraził chorobą hiszpańskiego wodza i jego podwładnych. Ballada utwierdza Konrada w podjęciu decyzji o wyborze nieetycznej taktyki walki. Mimo że udaje się mu doprowadzić zakon krzyżacki do klęski i uratować ojczyznę, od samego początku zmaga się z decyzją i swoją postawą etyczną. Poza rezygnacją z własnego szczęścia i koniecznością pozostawienia ukochanej Aldony, Wallenrod ma świadomość, że wybierając drogę podstępu, musiał dopuścić się zdrady i zbrodni. Jego postępowanie jest sprzeczne z moralnością chrześcijańską. Wallenrod zła mał też zasady kodeksu rycerskiego, przede wszystkim splamił swój honor. Ma wyrzuty sumienia, choć jest świadomy, że był to jedyny sposób na pokonanie wroga. Podsumowanie Wallenrod jest postacią tragiczną. Złamanie etosu rycerskiego to dia rycerza największa hańba. Jednak jego postawa, mimo że niezgodna z chrześcijańską i rycerską etyką, wynikała z potrzeby ojczyzny, a nie własnych interesów, Wallenrod działał więc w słusznej sprawie.

Answer 6

Wprowadzenie • Ludzie cenią życie prywatne i często jest ono dla nich najwyższą wartością. Jednak gdy ojczyzna jest w niebezpieczeństwie, potrafią zrezygnować z osobistego szczęścia na rzecz potrzeb kraju. Taka postawa budzi podziw i szacunek, ponieważ poświęcający się ludzie występują w obronie całego narodu i muszą wykazać się odwagą i poświęceniem. • W takiej sytuacji znalazł się tytułowy bohater Konrada Wallenroda, powieści poetyckiej Ada- ma Mickiewicza, który staje przed wyborem między życiem prywatnym a obowiązkiem wobec ojczyzny. • Teza: Dla dobra ojczyzny człowiek jest w stanie poświęcić życie prywatne. Rozwinięcie • Główny bohater powieści poetyckiej Mickiewicza to Litwin, którego w dzieciństwie porywają i wychowują Krzyżacy. Nadają mu imię Walter Alf. Mimo że całą młodość spędza w zakonie, dzięki znajomości z Halbanem zachowuje pamięć o ojczyźnie. Wajdelota nie pozwala mu zapomnieć mu o Litwie. Kształtuje w młodzieńcu świadomość narodową i potrzebę służby ojczyźnie, rozpala w nim uczucia patriotyczne (imię było niemieckie, dusza litewska pozostała). • Marzeniem Waltera Alfa jest jednak powrót do ojczyzny i budowanie osobistego szczęścia. Planuje ucieczkę, jednak Halban go zatrzymuje i zaleca naukę sztuki walki od Krzyżaków. Mimo to podczas walk Alf spełnia swoje marzenie, a za sobą pociąga Halbana. Zostaje przy jęty na dwór księcia Kiejstuta w Kownie, gdzie poznaje jego córkę, Aldonę, którą poślubia. • Szczęścia małżonków nie trwa jednak długo. Ciągłe niepowodzenia Litwinów w walkach z Krzyżakami budzą w Konradzie niepokój i troskę o przyszłość ojczyzny. • Bohater musi podjąć trudną decyzję, która prowadzi do rozstania małżonków. Alf poświę ca życie prywatne i miłość ukochanej kobiety (szczęścia w domu nie znalazł, bo go nie było wojczyźnie). Wcześniejsze gorące uczucie, długie rozmowy zostają zastąpione tęsknotą Plany Waltera Alfa zmuszają go do opuszczenia także Litwy (wyjazdu poza granice, by reali- zować swój plan oparty na podstępnej walce, niezgodnej z rycerskim kodeksem, i łamiący zasady etyki chrześcijańskiej. Bohater staje przed kolejnym trudnym wyborem. Dopuszcza się haniebnego czynu. Popełnia morderstwo, aby przyjąć nową tożsamość i ukrywać się pod imieniem swojej ofiary - Konrada Wallenroda. Dostaje się do malborskiego zamku, zostaje wybrany mistrzem zakonu. Dzięki taktyce, którą wybiera, udaje mu się pokonać zakon krzyżacki. Aldona nie wytrzymuje rozstania i składa śluby. Zamyka się w wieży, by być bliżej męża. Mimo rozstania miłość nie wygasa. Konrad spędza pod wieżą całe noce, by podczas rozmów zaznać chociaż odrobinę osobistego szczęścia. Aldona wyznaje, że powodem jej zamknięcia się w wieży jest tęsknota. Konrad zdaje sobie sprawę, że dla krwawego przedsięwzięcia poświęcił miłość, zrezygnował ze szczęścia u boku ukochanej. O uczuciu Aldony i Konrada mówi pieśń Halbana o dwóch rzekach. Niemen i Wilia to per- sonifikacje kochanków. Z kolei Pieśń z wieży jest wspomnieniem Aldony o domu rodzinnym, miłości do Konrada. To wspomnienie utraconego szczęścia. Mimo że Konrad proponuje Aldonie ucieczkę na Litwę, ona postanawia pozostać w wiezy ze względu na złożoną Bogu przysięgę. Obawia się również pokazania twarzy. Tragiczny los obydwojga dopełnia ich śmierć. • Kontekst: Z życia prywatnego dla obowiązków wobec ojczyzny rezygnują także bohatero- wie noweli Gloria victis Elizy Orzeszkowej. Pisarka ukazuje uczucia młodych ludzi - miłość rodzeństwa, Anielki i Marysia, oraz uczucie kochanków, Jagmina i Anielki. Są to przykłady bohaterów, którzy poświęcają życie osobiste. Maryś i Jagmin wybierają walkę o wolność oj- czyzny. Udział w powstaniu styczniowym u boku Romualda Traugutta jest przyczyną rozłąki i tęsknoty. Mimo że wszyscy żyją z nadzieją na ponowne spotkanie, rozdziela ich śmierć Podsumowanie • Poczucie obowiązku wobec ojczyzny sprawia, że ludzie rezygnują ze szczęścia, pozosta- wiając najbliższe im sercu osoby. Są w stanie znosić ból i cierpienie z powodu tęsknoty i samotności. Poczucie obowiązku powoduje, że człowiek jest także w stanie poświęcić inne wartości, tak jak Wallenrod, który splamił swój rycerski honor i popełnił nieetyczny czyn, by ratować kraj. Największą formą poświęcenia jest natomiast oddanie życia w walce, jak uczynili to bohaterowie noweli Orzeszkowej, których czyny zapamiętały drzewa, a ich chwałę głosił wiatr.

Answer 7

Wprowadzenie Etos rycerski to zespół wartości i zasad wykształconych w kręgu średniowiecznej kultury rycerskiej, którymi powinien charakteryzować się idealny wojownik. Kodeks rycerski nakazywał wierność Bogu, władcy, ojczyźnie i wybrance serca. Poza tym rycerz musiał się wykazać honorem, szlachetnością, sprawiedliwością, odwagą, hojnością, litością i zdolnością do poświęceń. Literatura pokazuje jednak, że nie każda sytuacja była na tyle jednoznaczna, by móc wyznaczyć niebudzącą wątpliwości granicę postępowania między działaniami zgodnymi z etosem rycerskim a działaniami hańbiącymi. • Stawiam tezę: Podstępne metody walki z wrogiem zaprzeczają etosowi rycer-skiemu, ale są bliskie makiawelizmowi. • Część argumentacyjna: Konrad Wallenrod Adama Mickiewicza Walter Alf vel Konrad Wallenrod to główny bohater powieści poetyckiej naszego narodowego wiesz cza. Jako dziecko został porwany z ojczystej Litwy i wychowany w zakonie krzyżackim. Miłość do Litwy i nienawiść do Krzyżaków rozbudził w nim Halban, dlatego podczas pierwszej bitwy Walter Alf ucieka w rodzinne strony. Tu na dworze Kiejstuta zakochuje się w jego córce Aldonie i bierze z nią ślub. Walczy także z Krzyżakami i zdaje sobie sprawę z faktu, że Litwini wkrótce zostaną podbici przez zakon. Beznadziejna sytuacja Litwy staje się impulsem do wymyślenia sposobu ocalenia narodu. Opuszcza Litwę i ukochaną żonę w celu realizacji swojego planu. Wiele trudów i wyrzeczeń będzie kosztowało go zdobycie miana rycerza, ale tylko w rycerskim kostiumie mógł już Konrad, a nie Wal-ter zrealizować własny, zaprzeczający rycerskim zasadom plan, Bohater wędrował po świecie, był w Niemczech i w Palestynie. Został giermkiem księcia Konrada Wallenroda, który zniknął w tajemni czych okolicznościach, w Hiszpanii walczył z Maurami, brał udział w turniejach rycerskich, a wszystko po to, by okryć się sławą i po przybyciu do Malborka objąć stanowisko Wielkiego Mistrza. Konrad, przywdziewający cudzą skórę i zdobywający nienależne przywileje, wie dobrze, że nigdzie nie znaj dzie spokoju i szczęścia, póki jego ojczyzna jest zagrożona. Dlatego jako Wielki Mistrz prowadzi nie-udolnie walkę z Litwinami, sabotuje działania i osiąga swój cel - zakon zostaje pokonany. Za zdradę zakonu zapłaci najwyższą cenę, ale nie będzie czekał na wykonanie wyroku, tylko sam wypije kielich z trucizną. Czy zachowanie Konrada Wallenroda było zaprzeczeniem etosu rycerskiego? Sądzę, że nie można rozpatrywać jego czynów w tym kontekście. Bohater miał rodziców, rodzeństwo, dom rodzinny, beztroskie dzieciństwo i wszystko to mu zabrano. Próby zakorzenienia go w krzyżackiej kulturze nie powiodły się. Idąc za głosem serca, ucieka do swoich, by wkrótce ich porzucić i metodą lisa walczyć o ocalenie narodu. Zdradzając Krzyżaków, bohater Mickiewicza tak naprawdę wykazuje się lojalnością wobec rodaków i ojczyzny. • Kontekst literacki Bolesław Krzywousty w Kronice polskiej Galla Anonima został przedstawiony jako idealny rycerz. Kronikarz opisuje cudowne poczęcie i narodziny księcia, jego rycerskie zainteresowania, odwagę I męstwo. Gall nazywa go dzieckiem Marsa". O waleczności władzy świadczyły niezliczone wyprawy wojenne. Wrogowie nazywali go Bolesławem, który nie śpi", ponieważ czy to w dzień, czy to w nocy Bolesław przygotowywał zasadzki, siał postrach wśród nieprzyjaciół. Liczne podstępy, nabijanie przeciwników na haki żelazne, dokonywanie rzezi na podbitej ludności, organizowanie wypraw łupieżczych w żaden sposób nie wpisują się w etos rycerski. Wielkim okrucieństwem wykazał się również Bolesław w stosunku do swojego wroga - przyrodniego brata Zbigniewa, każąc go oślepić Zbigniew to nie jedyna ofiara tego rycerza. Podstępy, spiski, brak litości to dość charakterystyczne elementy działania Bolesława, będące niewątpliwie zaprzeczeniem etosu rycerskiego. Dlaczego więc Gall Anonim nie potępia go, wręcz przeciwnie - przedstawia jako znakomitego rycerza? Kronikarz nie znał jeszcze makiawelicznej koncepcji, że „cel uświęca środki", ale nieustannie podkreśla, że Bolesław Krzywousty służy ojczyźnie i jej poświęca całe swoje życie. • Inne konteksty literackie Książę Niccolo Makiawellego Pieśń a Rolandzie Podsumowanie Śmierć i klęska z honorem była dla rycerza ważniejsza od nieuczciwego zwycięstwa. Dlatego właśnie podstępne metody walki stanowią zaprzeczenie kanonu wartości, etosu wojownika. Dążenie do zwycięstwa, do celu za wszelką cenę, nawet cenę utraty honoru dla idealnego rycerza było nie da zaakceptowania. Może dlatego prawdziwi rycerze są bardziej legendą, mitem niż rzeczywistością.

Answer 8

Wprowadzenie Dobro własne czy dobro ogółu? Być egoistą czy altruistą? Pomyślność własna czy dobro wspólnoty? Gdzie leży granica pomiędzy własnym komfortem a obowiązkiem wobec innych? Nie są to pytania tylko retoryczne. Niejednokrotnie my sami musimy udzielić na nie odpowiedzi. Z pomocą mogą nam tu przyjść bohaterowie literaccy, którzy stanęli w obliczu takich problemów i w różny sposób je rozstrzygali. • Stawiam tezę: Bohaterowie literaccy stoją w obliczu decyzji kształtujących ich życie, podejmują je często zmuszeni przez los lub dobrowolnie, kierując się pragnie-niami osobistymi. • Część argumentacyjna: Konrad Wallenrod Adama Mickiewicza Walter Alf vel Konrad Wallenrod porwany za młodu z rodzinnej Litwy, oderwany od rodziców, ro-dzeństwa, szczęśliwego dzieciństwa, wykorzysta pierwszą nadarzającą się sposobność i ucieknie od Krzyżaków w rodzinne strony. W czasie pobytu na dworze Kiejstuta od pierwszego wejrzenia zako cha się ze wzajemnością w jego córce Aldonie. Zakochani pobiorą się i ich życie rodzinne nabierze rozkwitu i szczęścia. Walter zazna miłości ukochanej kobiety. Niestety zakon krzyżacki nieustannie najeżdża na Litwę i wkrótce może ją podbić. Walter podejmuje okupioną cierpieniem decyzję, prze klina godzinę, w której obmyślił sposób ocalenia ojczyzny, ale nie widzi innego ratunku dla swojego kraju. Szczęścia w domu nie znalazł, bo go nie było w ojczyźnie". Žegna Aldonę i opuszcza Litwę. Dobro ogółu, dobro rodaków staje się dla niego najwyższym priorytetem. Długa i okupiona cierpie niem będzie jego droga do osiągnięcia celu. Będzie jak wąż zmieniał skórę: uciekinier litewski stanie się giermkiem prawdziwego Konrada Wallenroda, później giermek „stanie się" Konradem, potem zasłynie jako nieustraszony rycerz, a w końcu nałoży maskę Wielkiego Mistrza. Powiedzenie, że Kon rad będzie zmieniał skórę to przenośnia, bo czego będzie się wyzbywał naprawdę? Bohater wyrzek nie się miłości do kobiety, rodziny, jawności, uczciwości rycerskiej, szczęścia, nazwiska, a wszystko to w imię dobra swojego narodu. Miłość do rodaków wyparła inne uczucia. Konrad jako Wielki Mistrz tak nieudolnie, oczywiście celowo, będzie dowodził Krzyżakami, że poniosą oni klęskę i przez najbliższy wiek nie będą w stanie zagrozić narodowi litewskiemu. Konrad zapłaci jeszcze jedną, naj wyższą cenę za swój wybór. Popełni samobójstwo, tym samym narazi się na potępienie wieczne, ale podejmując decyzję o walce o dobro i szczęście innych, gotów był na taką ofiarę. Realizując swoje szczytne cele, poświęcając się dla ogółu, zniszczył zakon nieetycznymi metodami. Niestety, te meto dy zniszczyły także bohatera utworu • Kontekst literacki Głównym bohaterem noweli Silaczka Stefana Żeromskiego jest Paweł Obarecki, student medycy ny, zafascynowany ideami pozytywistycznymi: organicyzmem, pracą u podstaw, higieną dla ludu Jego studencką miłością była Stasia Bozowska, także entuzjastka haseł swojej epoki. Paweł, niesiony jeszcze młodzieńczym uniesieniem, po ukończeniu studiów wyjeżdża na prowincję, do Obrzydłów ka, z zamiarem realizacji swoich ideałów. Chce się poświęcić dobru ubogich, edukować ich i uczyć podstawowych zasad higieny. Niestety, bardzo szybko zapomniał o ideałach, które chciał realizo wać. Zaczął myśleć tylko o sobie, o swojej strefie komfortu, o własnych korzyściach. Dobro własne wzięło górę. Wygodne życie, błogie lenistwo, wyzyskiwanie ubogich, pogarda dla prowincjuszy, ma-terializm, patrzenie na pacjentów tylko pod względem korzyści materialnych (dawajcie pieniądze i wynoście się"), skłonność do konfliktów, uczyniło jego egzystencję jałową, smutną, nudną. Doktor Obarecki nie przejmował się losem ani swoich pacjentów, ani losem mieszkańców Obrzydłówka. Egoizm, materializm, samotność doprowadziły go do depresji i spędzania życia na kanapie. Doktor Obarecki, wezwany do umierającej w pobliskiej wsi nauczycielki, którą okazała się jego dawna mi-łość, zrozumiał, że życie to walka o swoje ideały, wartości, o dobro nie tylko swoje, ale także innych. Trudno być jako jednostka szczęśliwym, gdy cierpią inni. • Inne konteksty literackie • Ludzie bezdomni Stefana Żeromskiego • Lalka Bolesława Prusa Podsumowanie Bohaterowie literaccy stojący przed dylematem wyboru dobra prywatnego czy ogólnego rozstrzy gają go najczęściej na korzyść ogółu, społeczeństwa, narodu. Płacą za to wysoką cenę, a nawet naj wyższą, ale spełniają się w swoim człowieczeństwie, w wierności motywujących ich racji i wartości. Bohaterowie literaccy wybierający prywatne dobro czynią swoje życie schematycznym, nastawio nym na materializm, pozory, konwencjonalizm. Nie jest moim zamiarem aksjologicznie oceniać tych postaw. Wyboru musi dokonać każdy z nas samodzielnie, bo przecież jak mówią XX-wieczni egzystencjaliści człowiek istnieje dzięki swoim wyborom.

Answer 9

Wprowadzenie Motyw miłości tragicznej znany jest w literaturze już od jej zaranía. Rodzi się ona między osoba-mi, które czy to z powodów różnic społecznych, obyczajowych, dokonywanych wyborów, czy jeszcze wielu innych czynników nie mogą być razem. Miłość ta prowadzi kochanków do cierpienia, bólu i ostatecznej katastrofy. • Stawiam tezę: Miłość tragiczna to potężne uczucie, determinujące działania bo-haterów i prowadzące do ich klęski. • Część argumentacyjna: Konrad Wallenrod Adama Mickiewicza W tej powieści poetyckiej porwany za młodu Litwin, nazwany przez Krzyżaków Walterem Alfem, ucieka od porywaczy i dociera na dwór Kiejstuta. Tam poznaje jego córkę Aldonę. Młodzi zakochują się w sobie z wzajemnością. Biorą ślub i poznają miłosne rozkosze. Miłość małżonków czyni ich życie szczęśliwym, jest siłą budującą, kładącą podwaliny pod rodzinne spełnienie. Bohaterowie żyją w krainie prostoty i szczęśliwości, na łonie natury, w szacunku dla swoich przodków i rodaków. Ich niemal arkadyjskie życie zagrożone jest przez niemiecki zakon. Krzyżacy ciągle atakują Litwę, łupią i mordują jej mieszkańców. Walter nie godzi się na taką sytuację. Bohater nie może oddać się uciechom i rozkoszy małżeństwa, gdyż miłość do ojczyzny, wyparta przez miłość do Aldony, domaga się zadośćuczynienia. Walter podporządkowuje miłość i szczęście osobiste ideałorn walki o ojczyznę. Kochanek kobiety stanie się kochankiem ojczyzny. Ten wybór będzie źródłem tragizmu wielkiej miłości między Walterem i Aldoną. Pożegnanie bohatera z żoną rozdziera ich serca, ale ze względu na sytuację polityczną kraju nie mogą być razem. Konrad porzuci żonę dla ojczyzny. Zniszczy tę pierwszą, ocali drugą. Miłość powinna być budowaniem, ale miłość Alfa i córki Kiejstuta w danej sytuacji historycznej okazała się miłością tragiczną. Konrad, realizując swój cel, osiądzie w Malborku jako Wielki Mistrz krzyżacki. Do pobliskiej pustelniczej wieży przybędzie Aldona. Małżonkowie pod osłoną nocy będą ze sobą rozmawiali, słyszeli swój głos, ale już nie będą siebie widzieli, bo przebywająca w zamknięciu Aldona silnie odczuwa upływ czasu i niemożność powrotu do dawnego szczęścia. Życie Konrada, ukochanego męża Aldony, zakończyło się tragicznie. Z rozpaczy po nim umarła także Aldona, wierząc, że miłość kochanków trwa także po śmierci. Kontekst literacki Tomasz Judym i Joasia Podborska to dwójka głównych bohaterów powieści Ludzie bezdomni Stefana Žeromskiego. Dzięki samozaparciu, determinacji i pracowitości zdobyli wykształcenie. Judym został lekarzem, a Joasia guwernantką. Poznali się w Paryżu, ale uczucie między nimi rozwinęło się w kraju, w Warszawie i w Cisach. Joasia była dla Tomasza cudownym wdziękiem młodości, radością, słodyczą. Kochał ją całym sobą i w byciu z nią widział swoje szczęście i spełnienie. Panna Podborska całym sercem odwzajemniała uczucia Tomasza i podzielała jego systern wartości, gotowa go wspierać i stworzyć z nim szczęśliwą rodzinę. Tak się jednak nie stało. Między ukochanymi stanęła decyzja Judyma o konieczności poświęcenia swojego życia na rzecz najuboższych. Nie była to łatwa decyzja, a jej symbolem jest rozdarta sosna", akcentująca wątpliwości bohatera odnośnie do dokonanego wyboru. Judym uważa, że tylko samotnie, bez obciążenia rodziną będzie mógł walczyć z krzywdą społeczną. Unieszczęśliwił Joasię, zadał ból sobie, a miłość między nimi przemieniła się w cierpienie i tragizm. • Inne konteksty literackie Romeo i Julia Williama Szekspira Dziady cz. III Adama Mickiewicza Podsumowanie Miłość to podstawowe i budujące uczucie naszej egzystencji. Uskrzydła, pobudza do działania, czyni człowieka szczęśliwym, ale tylko wtedy, gdy jest spełniona. Jeżeli z jakichkolwiek przyczyn kochanko-wie nie mogą być razem, miłość ta niesie cierpienie, żal, rozgoryczenie, samotność. Tragiczna miłość niszczy bohaterów literackich.