klinische: structuur van de GGZ

Question 1

spelers tussen de lijnen heen

Mobiele zorgteams

(3)

Answer 1

• langdurend, chronische gevallen
• terugkeer vanuit 3e lijnszorg ondersteunen
• multidisciplinair

Question 2

spelers tussen de lijnen heen

Mobiele crisisteams

(3)

Answer 2

• multidisciplinair
• verzekeren van veiligheid
• kortdurend

Question 3

Welke diensten bevinden zich op eerste lijn (11)

Answer 3

1. Eerstelijnspsycholoog
2. Huisarts
3. Kind- en Jeugdzorg
4. CLB en onderwijs
5. Politie en justitie
6. Telefonische hulpverlening
7. Welzijnswerk
8. Thuiszorg
9. sociale diensten
10. Organisatie voor etnische - en culturele diversiteit
11. Pleeggezinnen en plaatsingsdiensten

Question 4

Welke diensten vindt je op 2e lijn? (5)

Answer 4

1. Privé psychiater
2. Centrum geestelijke gezondheidszorg
3. Zelfstandiog gevestigde klinischge psychologen
4. Spoedopnamediensten en crisisinterventiecentra
5. Psychosociale revalidaticecentra

Question 5

Huisarts

5 kenmerken

Answer 5

• Historiek en coordinatie
• kennis over somatische en psychische
• samenwerking met psycholoog!!
• organisatie = regionaal
• TOEGANGSPOORT

Question 5

Welke diensten vindt je op 3e lijn? (11)

Answer 5

1. Psychiatrisch centrum –> 2 soorten
2. Algemeen ziekenhuis
3. Psychiatrische afdeling algemeen ziekenhuis (PAAZ)
4. Beschut wonen
5. Beschutte werkplaatsen
6. Therapeutische gemeenschap
7. Arbeidsintegratie
8. Semi-residentiele opvang
9. Dagactiviteitencentrum
10. Psychiatrische thuiszorg
11. Instelling voor andersvaliden

Question 5

CLB en onderwijs

Onderwijs: 3 functiegebieden
CLB: 4 kernopdrachten + 2functies

Answer 5

onderwijs
* Ondersteuning
* Detectie
* Voorlichting (GVO)
CLB
* Functie: diagnostiek adhv kort, generatief contact + doorverwijzing (want goed contact met andere instellingen)
* 4 kernopdrachten –> Leren en studeren, preventieve gezondheidszorg, psychisch en sociaal welbevinden & onderwijsloopbaan en studiekeuze

Question 5

kind- en jeugdartsen

wie, functie, voordelen

Answer 5

• wie: artsen met een aanvullend diploma
• functie: vroege detectie van problematische opvoedingssituaties
• voordelen: in contact met groot deel populatie + andere instellingen

Question 6

Telefonische hulpverlening

3 kenmerken + 4 functies

Answer 6

Kenmerken
* Anoniem
* Permanent
* vrijwillig
Functies
* Crisisintervenite, ondersteuning, begeleiding en doorverwijzing

Question 6

Thuiszorg

Wanneer, belang voor stepped care, mobiele zorgteams!

Answer 6

Wanneer
–> problemen met beperkte macht op thuissituatie
Rol in afbouw residentiele bezetting bv. beschut wonen en psychiatrisch verzorgingstehuis (3e lijns)

Psychiatrische thuiszorg ==> mobiele zorgteams
* spelen tussen de lijnen heen
* vroege detectie en interventie
* multidisciplinair en PER 2
* goede communicatie MZT en klinisch psycholoog nodig!
* zowel acute gevallen (zonder gevaar) als chronische gevallen

Question 6

Politie en justitie

ALLE lijnen + 3 functies

Answer 6

• Op alle lijnen aanwezig: politie en rijkswacht –> 3 e lijn internering en gevangenissen
• functies eerstelijn:
  1. Slachtofferhulp en crisisinterventie
  2. Doorverwijzing
  3. preventieve zorg –> getraind op herkenning en eerste handelingen + doorverwijzing

Question 7

Algemeen welzijns- en maatschappelijk werk

sterktes (3) CAW

Answer 7

Sterktes
* breed aanbod
* breed doelpubliek: alle mensen in nood en crisis
* multidisciplinariteit, veel expertise en kennis
CAW of Centrum ALgemeen Welzijnswerk
* voor jong en oud
* heel breed aanbod van bv. maatschappelijk werk, jongeren advies, slachtofferhulp, daderhulp, scheidingsbemiddeling

Question 8

Eerstelijnspsycholoog

3 sterktes + 3 functies

Answer 8

sterktes
* laagdrempelig –> terugbetaald
* heel breed publiek
* korte interventies veel bewerkstelligen
Functies
* diagnostiek
* Korte behandeling –> focus op beperkte en korte interventie
* doorverwijzing (voor of na eerste behandeling)

Question 9

Prive psychiater

2 soorten (qua verwantschap), doelgroep, 3 taken

Answer 9

Soorten
* Meederheid: deels institutioneel, deels prive –> verwant met 3e lijnszorg (handig !)
* Minderheid: exclusief privé –> verwant met psychologen & psychotherapeuten, anoniem karakter & focus op biologische kant behandeling

Doelgroep: individuen, organisaties en instellingen
Functies
* Diagnostiek & specialisatie
* Medicatie: zwaar en complex <-> regulier en bekend bij huisarts
* ziektebriefjes

Question 10

Zelfstandig gevestigde klinische psychologen

klachten?, criteria keuze, integratie in zorgnetwerk!, super/intervisie

Answer 10

• Klachten: levensmoeilijkheden, varierend van aard
• Criteria voor het kiezen van een klinisch psycholoog (want specialisatie)
  –> aard problematiek: adhv specialisatie psycholoog bv. ontwikkelingsfase en leeftijd !!
  –> ernst problematiek: belang doorverwijzijng en netwerkvorming
• Integratie in zorgnetwerk
  –> conventie van psychologen met andere specialisatie in ernst en aard
  –> belang van continue risico-inschatting om te kunnen door te verwijzen
  –> afwegen wat je ambulent kan behandelen en wat niet (doorverwijzing naar bvb. psychiater)
  –> belangrijk voor KWALITEIT zorg en ZELFZORG
• Supervisie en intervisie
  –> super = ervarende advies vragen
  –> intervisie = collegiaal advies vragen

Question 11

Belangrijke speler binnen 2e lijn

Centrum voor geestelijke gezondheidszorg (CGGZ)

Multidisciplinariteit & linken, Taken (3), welke populatie, werkwijze

Answer 11

Multidisciplinariteit
* diensten met 1 of meer equippes die multidisciplinair samengesteld zijn
* psychiatrische functie –> psychiater aanwezig
* psychologische functie
* maatschappelijke functie
* onder leiding van neuropsychiatrie gespecialiseerdde geneesheer
* zowel leefmilieu cliënt als medische context in rekening genomen
Sterke linken met psychiatrische ziekenhuisdiensten –> doorverwijzing

Taken
* Ambulante psychotherapie (+diagnose)
* Preventie bv. alcohol en drugspreventie
* Dienstverlening naar eerste lijn
Klachten
* Populatie met meerdere problemen + lage SES (goedkoop + aanwezigheid van maatschappelijk werker)
* Kinderen en jongeren: vooral relatieproblemen, gedragsproblemen, psychische problemen, verwerkingsproblemen,…
* Volwassenen: vooral psychische probleme, relatieproblemen, middelenafhankelijkheid, verwerkingsproblemen, …

Werkwijze: gespecialiseerd en dus langere behandelingen
* Doorverwijzing via diverse andere lijnsdiensten
* Intakegesprek waarna teamvergadering volgt
* Psychotherapie van verschillende varianten (naargeland probleem) & psychiatrische consultaties
* Sommige centra één model,, maar meestak MULTI-THERAPEUTISCH

Question 12

Spoedopname en crisisinterventiecentra

Wanneer, populatie, klachten, primaire doelstellingen, sterktes (3)

Answer 12

Wanneer
* Psychiatrische spoedgevallen en crisissituaties
* dringend hulp nodig en buiten kantooruren
* mobiele crisisteams te traag
Populatie
* Jongvolwassenen, mannen
* zwakke SES en maatschappelijke marginalisering
Klachten
* 70% hulpoproepen bestaan uit depressie, psychotische verwardheid & middelenmisbruik
* gedragsproblemen of suicidepogingen
* situationele problemen
Primaire doelstellingen: reductie van acuut fysiek en psychiatrisch risico
* kortdurende assessment van risico
* KT zorgen voor stabiltieit en veiligheid
* eventuele doorverwijzing naar nieuwe of intensere hulpverlening
Sterktes
* lage drempel, makkelijke toegangspoort en meerderheid op eigen initiatief
* Toegankelijkheid: nabijheid, beschikbaarheid en doorzichtigheid
* 24-uursopvang
MAAR: toename van hulpvraag en lange wachtlijsten
–> doorverwijzing vitaal!

Question 13

Psychosociale revalidatiecentra

Populatie, doel, soort psychiatrie, variaties

Answer 13

• specifieke behandelingsvorm
• Populatie: ernstige of chronische psychoproblemathiek, meestal verbonden aan andere problematiek
• Doel: Mensen met psychische kwetsbaarheden competenties en netwerken lten ontwikkkelen die nodig zijn om zelfstandig in maatschappmpij te leven
• Herstelgerichte psychiatrie
  –> zowel krachten als beperkingen bekijken
  –> persoon meer dan ex-patiënt
  –> gericht op stabiel herstel
• behandeling: ambulant, semi-residentieel of residentieel

Question 14

Algemeen ziekenhuis

rol, sterkte

Answer 14

Rol: geen specifieke opdracht, maar belangrijke speler binnen 3e lijns
Sterktes
* Laagdrempelig aanspreekpunt
* psychische problemen vaak gesomatiseerd
* aanwezigheid klinische psycholoog

Question 15

Psychiatrische afdeling van universitair of algemeen ziekenhuis (PAAZ/PAUZ)

werkwijze, taken klinisch psycholoog (2), focus, doorverwijzing

Answer 15

Werkwijze
* Binnenkomst via afdeling urgentiepsychiatrie –> aanmelding, eerste observatie, probleemstelling/diagnose en stabiliserende interventies
* Focus op kortdurende behandeling
–> intensieve observatie, diagnostiek & behandeling
–> eerste of eenmalige psychiatrische decompensatie
–> ambulante zorg (in polikliniek, 2e lijns afdeling PAAZ)

Takenpakket klinisch psycholoog
* Multidisciplinair
* Diagnostiek
–> DSM diagnose adhv tests en gesprekken
–> neuropsychologisch onderzoek
–> noodzaak diagnostiek op kruispunt psychisch en somatisch
* Therapie
–> afhankelijk van specialisatie
–> Combo met psycho-educatie, vaardigheidstraining
Focus: ACTIVATIE
* stimuleren na stabilisatie en geven structuur
* focus op mobilisatie en herstel dagelijks functioneren
Doorverwijzing naar vervolgzorg
* thuis met ambulante consultaties
* thuis met dagbehandeling <-> residentie
* thuis met verwijzing CGGZ
* psychiatrisch centrum

Question 16

Psychiatrisch centrum

APZ: afdelngen & taken, specialisatie
PVT: wat, populatie, behandeling

Answer 16

2 soorten PC:
Psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT) = focus op care
* (oudere populatie) met chronische zorgnood maar geen aanmerking van andere 3e lijns zorg
* ook personen met mentale handicap
* permanente begeleiding <-> beschut wonen discontinu

Algemeen psychiatrisch ziekenhuis (APZ) = focus op care
* Afdelingen
–> Opname: beperkte tijd, vooral diagnostiek
–> Behandel: kortdurend, rehabilitatie (langer) of resocialisatie
* Verschil met PAAZ: specialisatie !!
* Multidisciplinair, multipele programma’s
–> variatie naargelang stoornis, populatie, werkwijze, modalitei, open versus gesloten, …
* Belang psycho-educatie, terugvalpreventie, informatie en voorlichting –> mantelzorgers op nulde lijn

Question 17

Therapeutische gemeenschap

Answer 17

= Drugvrije therapeutische gemeenschappen (eventueel wel medicatie) –> vaak aparte behandelingen

Behandeling
* Intensief langdurig programma met oog op stopzetten verslaving en herintegreren in samenleving
* Fysieke ontwenning verwant crisisinterventiecentrum of medische setting
* sterk gestructureerde fasen
* werkstructuur van de communie als methode maar ook familiewerking

Doelen : van ‘harm reduction’ tot drugvrije reïntegratie (familiaal, wonen, werken, …)
Populatie
* Eerder jonger publiek (18 en 35 jaar)
* uitsluitngscriteria