klasično uslovljavanje Flashcards
O kojoj vrsti asocijacije se radi kod uslovljavanja drugog i višeg reda? Dati obrazloženje i primjer.
Prema nekim autorima o S-R asocijaciji.
Navedi primjere za značaj uslovljavanja drugog reda u svakodnevnom životu.
Pr. 1 - grmljavina
Pr. 2 - nezgoda u liftu
Navedi sličnosti i razlike između sekundarnih potkrepljivača i uslovne draži drugog reda.
sličnosti: mogu da služe kao potkrepljivači za dalje učenje
razlike: UD drugog reda - jedna UD prenosi svoju sposobnost na drugu UD
Kakav je status UD kod inhibitornog uslovljavanja?
UD je znak da se BD neće pojaviti!
Kojim procesima Pavlov objašnjava svako reagovanje?
ekscitacijom (razdraženjem) i inhibicijom (kočenjem)
Koje inhibicije Pavlov razlikuje?
Unutrašnju i spoljašnju. (detaljnije)
Koje unutrašnje inhibicije Pavlov razlikuje?
- inhibicija gašenja
- dezinhibicija (inhibicija inhibitornih procesa)
- diskriminativna
- inhibicija odlaganja
- uslovna inhibicija
Kako UD postaje “znak sigurnosti”?
kada je BD averzivna draž.
Koje su dvije dominantne sukobljene teorije uslovljavanja?
Asocijacionistička i kognitivna
Navedi varijante asocijacionističke teorije.
- S-S i S-R
- teorije dodira i teorije potkrepljenja
Koji je najsnažniji podatak koji ide u prilog kognitivnoj teoriji?
Da se UR razlikuje od BR i da je neka vrsta pripreme za dolazak BD.
Navedite karakteristike teorije predstava (varijanta kognitivne teorije)
UD izaziva predstavu bazuslovne draži, a ta predstava uslovnu reakciju.
Koje su dvije varijante kognitivne teorije?
Teorija očekivanja i teorije predstava.
Šta je uslov za učenje prema teoriji potkrepljenja?
Da je organizam motivisan i da aktivnost koja se uči dovodi do pozitivnih efekata - do zadovoljenja motiva ili redukcije nagona.
Teorija potkrepljenja i zakon efekta, objasni.
- redukcija nagona (UD, salivacija, redukcija gladi)
- vršenje UR ima pozitivan efekat - ima adaptivnu vrijednost
Koje su podvrste odbrambenih uslovnih refleksa?
prva klasična
drga prelazna
treća instrumentalna
(detaljnije…)
Navedi argumente za teze da klasični odbrambeni uslovni refleks spada u klasično i instrumentalno učenje.
Zavisi od kriterijuma za razvrstavanje:
1. izazivanje - šok izaziva reakciju koja se uči (klasično)
2. spontanost pokreta i instrumentalnost odgovora - podizanje šape je sredstvo izbjegavanja šoka (instrumentalno)
Koji je najubjedljiviji argument da je uslovna reakcija kod voljnog uslovljavanja zaista prava uslovna reakcija?
To što se ove reakcije odvijaju automatski, bez svjesne kontrole.
Koja karakteristika senzornog preduslovljavanja govori protiv klasičnog “zakona jačine”?
u prvoj fazi opita uspostavlja se asocijacija između dvije neutralne draži jednakog intenziteta pri čemo nijedna nije snažna i biološki značajna
Navedi faze senzornog preduslovljavanja.
I faza - UD1+UD2
II faza - UD2+BD - uslovna reakcija
III faza - UD1+BD - uslovna reakcija
navedi dva postupka eliminisanje uslovnih emocionalnih reakcija:
- gašenje
- razuslovljavanje
Navedi tri karakteristike emocionalnog uslovljavanja:
- emocionalno uslovljavanje se brzo stvara
- sporo i teško se gasi (a nekada je nemoguće)
- uslovna emocionalna reakcija se lako i široko generalizuje
Koje dvije Pavlovljeve teorije u njegovom B opitu dolaze do izražaja?
- uslovna reakcija je replika bezuslovne
- asocijacija koja se javlja može se tumačiti principom dodira
Koja novina je uvedena u opitima tzv. Pavlovljevog B tipa uslovljavanja?
- bezuslovna draž je bila skroz drugačija - psima je ubrizgavana injekcija morfina
- uslovne draži su bili: izgled eksp. prostorije uz ubod igle
- ne postoji zadovoljenje motiva (potkrepljenje)
- skeletne mišićne reakcije ne igraju nikakvu ulogu
- reakcije koje se stiču su autonomne - nad njima nemamo kontrolu i često ih nismo ni svjesni
Koji je glavni problem u vezi sa Pavlovljevim A tipom uslovljavanja?
U ovom tipu opita postoje uslovi za instrumentalno uslovljavanje (zahvaljujući postojanju i zadovoljenju motiva i postojanju različitih vrsta reakcija)
Nabroj tipove klasičnih uslovnih refleksa.
- Pavlovljev A tip
- Pavlovljev B tip/Votsonov tip
- Senzorno preduslovljavanje
- Voljno ili instruisano uslovljavanje
- Klasični odbrambeni uslovni refleks
Navedi argumente (opite) koji idu u prilog asocijativnoj S-R teoriji uslovljavanja.
- uslovljavanje kao supstitucija draži
- opiti sa promjenom BD
- UR izgrađena na osnovu el. draženja
- opiti sa odstranjivanjem pojedinih nervnih struktura
………..
Koja je važnija veza kada presjecamo nervne puteve? Navesti primjer.
važnija je kortikalno-supkortikalna od kortikalno-kortikalne
Kada se nakon izvedenog k. uslovljavanja životinji ukloni kora, do koje reakcije to dovodi i na značaj čega to ukazuje?
Pamćenje ranije stvorenih UR je narušeno i to govori o značaju kore i kognicije.
Navedi dva primjera pokušaja da se KU objasni zakonom efekta ili principom potkrepljenja.
- halov pokušaj
- UR ima adaptivnuu funkciju
Šta je CER? Objasni.
Conditioned emotional reaction - pokazuje nam koliko uslovna emocionalna reakcija ometa neko drugo ponašanje, a količina tog ometanja je mjera jačine uslovne reakcije.
Šta je Garsijin efekat?
Neke draži su biološki predodređene da postanu uslovne draži za određene reakcije (brzo stvaranje averzije prema otrovnoj vrsti hrane).
Šta je latentna inhibicija?
Izlaganje UD prije davanja u paru UD i BD dovodi do inhibicije klasičnog uslovljavanja. (životinje uče irelevantnost, beznačajnost ili nedostatak informativne vrijednosti UD)
Koja dva zakona se stavljaju pod znak pitanja u opitima sa asociranjem dvije neutralne draži?
- zakon jačine
- princip potkrepljenja
tj. S-R teorije učenja
Dopuni: uslovni refleks je podvrsta ______
asocijacije - povezuje se jedna refleksna reakcija sa jednom prethodno neutralnom draži.
Koliko traje interstimulusni interval kod optimalnog tipa KU i kako zovemo taj tip?
5 sekundi, uslovljavanje unaprijed
Šta je odloženi uslovni refleks?
KU kod koga je interstimulusni interval između prikazivanja UD i BD duži od 5 sek.
Šta se zapravo dešava u organizmu kod tzv. uslovljavanja unazad?
Davanje BD senzitizira organizam tako da svaka nova BD izaziva bezuslovnu reakciju.
Zašto je važna kontigencija draži?
Da bi došlo do uslovljavanja UD mora da ima prediktivnu vrijednost tj. da bude korelirana sa BD.
Šta je maskiranje?
Pavlov je u svojoj laboratoriji došao do nalaza da prilikom izlaganja dvije UD različitog intenziteta praćene jednom BD do uslovljavanja dolazi samo na jaču UD - jača draž MASKIRA slabiju pa se ona ne uslovljava.
Šta je blokiranje?
Sprečavanje jednog uslovljavanja prethodnim uslovljavanjem.
Šta je teorija supstitucije?
Tzv. “zamjena draži” - uslovna reakcija je kopija tj. replika bezuslovne reakcije.
Šta je metod aproksimacije?
Skiner je kod IU koristio ovaj metod koji se sastoji iz nagrađivanja svakog pokreta koji vodi željenom cilju da bi naknadno podizao kriterijum i nagrađivao samo na pr. kljucanje okrugle pločice (cilj).
Objasni princip razuslovljavanja (kontrauslovljavanja)
Ovaj princip se sastoji u tome da se za istu uslovnu draž veže jedna nova, jača i pozitivna reakcija.
Ko je zastupao teoriju predstava?
Bandura.
