Key termen Flashcards
Strong Al (Searle)
Een computer die het juiste programma gebruikt, intelligent is en een verstand heeft zoals wij hebben. Het hebben van een verstand is dus niet niets meer van het gebruiken van het juiste programma.
Weak AI
Volgens weak AI kunnen computers alleen verstandelijke vermogens (zoals nadenken en besluiten maken) nadoen. Ze zullen volgens weak AI echter nooit écht intelligent zijn of écht een verstand hebben.
Searle is ervan overtuigd dat alleen deze vorm bestaat.
Connectionisme
Het connectionisme is gebaseerd op kunstmatige neurale netwerken (‘artificial neural networks’, ANN’s) en parallelle verwerking. ANN’s worden gebruikt om menselijke cellen na te bootsen. Het grote verschil met AI is dat ANN’s niet geprogrammeerd zijn, maar getraind worden.
Deze worden getraind i.t.t. AI, die geprogrammeerd zijn.
Een simpel netwerk kan bestaan uit drie lagen:
- Een input laag
- Een verborgen laag
- Een output laag
Connectionistische netwerken doen niet alleen maar wat programmeurs zeggen dat ze moeten doen. Dit is iets heel anders dan de ‘rule-and-symbol AI’ (ofwel de GOFAI) ANN’s hebben vele toepassingsmogelijkheden, bijvoorbeeld handschriften lezen, robots besturen en als spamfilter
Altered States of Consciousness
Andere vormen van bewustzijn.
Objectieve definitie van ASC: Een ASC heeft waarschijnlijk op iedereen een ander impact. Drugs, meditatie en hypnose kunnen bijvoorbeeld leiden tot een ASC. Er kan ook gekeken worden naar fysiologische veranderingen. Het probleem hierbij is dat niet iedere ervaring tot dezelfde fysiologische reactie leidt. Een hersenscan kan een vergelijkbare reactie zichtbaar maken, maar dit hoeft niet te betekenen dat de perceptie hetzelfde is.
Subjectieve definitie van ASC: Hierbij worden de verschillende toestanden van verandering beschreven. Iedereen heeft een ander beeld, dus kun je het niet makkelijk uitleggen. Ook werd er geprobeerd om veranderingen te vergelijken met ‘normale toestanden’, maar ook hierbij is er eenprobleem. Er is geen definitie van ‘normaal’ en ook dit is anders voor iedereen.
Tart’s drie ASC’s op een tweedimensionale schaal:
- Normaal bewustzijn: hoge rationaliteit en lage vaardigheid om te hallucineren.
- REM-slaap: lage rationaliteit en hoge vaardigheid om te hallucineren.
- Lucide dromen: hoge rationaliteit en hoge vaardigheid om te hallucineren.
Dopamine
Plezier & motivatie
Norepinephrine
Snelle aandacht, alertheid en concentratie
Serotonine
Geluk hormoon en lange termijn stemmingen
Psychoactieve drugs
Veranderen de werking van neurotransmitter en hebben effect op het mentaal functioneren en het bewustzijn. (alcohol, roken)
Cocaïne
Zorgt voor het blokkeren van de heropname van dopamine, waardoor je je constant plezierig voelt
XTC & MDMA
Dopamine en serotonine
Cannabis & LSD
Werken op norepinephrine, dopamine en serotonine
NMDA synaps
Speelt een grote rol bij lachgas en ketamine
Attentional Blink
kort na het geven van aandacht aan een stimulus kunnen je hersenen voor een hele korte tijd geen aandacht geven aan de andere stimuli die daar kort daarna komt.
Behavioral criteria for inferring consciousness in other species
Imitatie, zelfherkenning: baby’s na 12-24 maanden, dolfijnen, chimpansees, theory of mind, taal.
Binding problem
Visuele informatie wordt opgesplitst in twee hoofdstromen: parietal (waar) en temporal (wat). Deze informatiestromen zien er voor een groot deel gescheiden uit. Wanneer komen deze stromen weer samen en zorgen deze ervoor dat we een verenigd (unified) bewustzijn hebben? Hoe kan het dat wij objecten en de wereld als één geheel zien, terwijl er allerlei hersengebieden zijn die verschillende processen regelen die nodig zijn om te kunnen waarnemen? Dit wordt het binding probleem genoemd. Er wordt gedacht dat het binding probleem met aandacht te maken heeft. Onvoldoende of overbelaste aandacht kan zorgen voor onjuiste waarneming. Verkeerde kenmerken kunnen aan elkaar verbonden worden. Er is een relatie tussen aandacht, bewustzijn en binding, maar binding kan ook onbewust plaatsvinden. De relatie is nog niet goed blootgelegd.
Malsburg over de binding problem
Malsburg stelde dat het gelijktijdige, gecoördineerde vuren van neuronen in de visuele cortex de basis is van visuele binding. Alle neuronen die bepaalde kenmerken van een object verwerken komen samen en vuren gelijktijdig (bijvoorbeeld kleur of vorm). Hierdoor ervaren we de kenmerken van die objecten als ‘een geheel’.
Crick & Koch over de binding problem
Since a seminal paper by Crick and Koch (1998) claimed that a science of consciousness should first search for its neural correlates (NCC), a variety of correlates have been suggested, including both content-specific NCCs, determining particular phenomenal components within an experience, and the full NCC, the neural substrates supporting entire conscious experiences.
Wel hoge gebieden in hersenen moeten met elkaar verbonden worden om een perceptueel geheel van een object te vormen.
Binocular Rivalry
komt voor wanneer twee verschillende plaatjes gepresenteerd worden aan de twee ogen en de perceptie telkens veranderd. Er is telkens een soort strijd welk beeld aangenomen moet worden.
Bistable perception
Fenomeen waar perceptie veranderd bij een stimulus die onveranderd blijft.
Blindsight
Mensen met blindzicht zeggen dat ze blind zijn, maar kunnen nog wel reageren op stimuli uit de omgeving. Ze ontkennen dat ze iets bewust zien, maar toch oogbewegingen maken als ze stimuli zien.
Als er gevraagd wordt om een huis van een plaatje te kiezen en het ene huis staat in brand en het andere niet, dan kiezen ze bijna altijd het niet brandende huis, De blindsighter kan dus onbewust wel zien, wat bewijs lijkt voor qualia. Mensen met blindzicht hebben ondanks hun corticale blindheid (schade aan de visuele cortex, maar niet aan het oog zelf) het vermogen om te reageren op visuele stimuli die zij niet bewust zien: “vision without awareness”.
Wieskrantz over Blindsight
hebben mensen met blindsight geen mogelijkheid om de informatie verbaal toe te kunnen lichten. Dit komt overeen met de Hogere orde van denken theorie: Ziet het bewust zijn als een gedachten van een eerste-orde staat. Dus een waarneming van een flits is pas bewust, als er je er een hogere orde gedachte van bij hebt.
Hogere orde van denken theorie
Ziet het bewust zijn als een gedachten van een eerste-orde staat. Dus een waarneming van een flits is pas bewust, als er je er een hogere orde gedachte van bij hebt.
Milner en Goodale over blindzicht
stellen dat blindzicht staat voor een aantal visuele capaciteiten die worden gemedieerd door de dorsale route en gelinkt zijn aan subcorticale structuren. Of blindzicht bewijst dat qualia bestaan zijn de meningen verdeeld.
Holt over blindzicht
Holt gelooft dat blindzicht bewijs geeft voor het bestaan van qualia.
Block over blindzicht
Hij denkt dat er twee soorten bewustzijn bestaan: Phenomenal consciousness (ervaring van het bewustzijn, hoe voelt het om…?) Acces consciousness (beschikbaarheid van informatie, redeneren, praten, handelen). Stimuli bij mensen met blindzicht gaan niet samen met beide vormen van bewustzijn. Er is geen sprake van toegangsbewustzijn omdat de patiënt de informatie niet kan gebruiken en er is geen sprake van fenomenaal bewustzijn omdat de patiënt zich niet bewust is van wat hij of zij waarneemt.
Brain (measures / methods to record brain activity)
fMRI: blood flow
EEG: elektronen op het hoofd
PET: radioactieve stof
MEG: small magnetic fields in the brain
Bundle Theory of the self (Hume)
Bundeltheorieën beweren dat de zelf niet bestaat, maar dat er sprake is van een bundel van sensaties. Het leven van een persoon bestaat uit een aaneenschakeling van sensaties, indrukken en ideeën die elkaar in een voortdurende stroom razendsnel opvolgen. Er zijn wel ervaringen, maar niemand die deze ervaringen heeft. En er zijn wel handelingen en beslissingen, maar niemand die deze uitvoert en/of maakt. De theorieën hebben geen verklaring voor het feit dat mensen het gevoel hebben van een zelf.
Bundle theory of the self (BOeddha)
verwijst naar een ‘niet-zelf’ en zegt dat de zelf een beperking is voor de verdere mentale ontwikkeling. Wanneer je een zelf zou hebben, dan zou dit niet in je voordeel zijn. Self as a product of discourse (speech)
Bundle theory of the self (Dennet)
no audience in the Carterian Theatre: stelt dat de zelf iets is dat niet geëlimineerd kan worden. Er kan ook geen ‘minimum zelf’ zijn. Hij gelooft in een narratieve zelf, wat plaatsvindt in een sociale constructie. Je kunt de zelf niet aanwijzen in een tijd of op locatie.
Metzinger’s minimal self
centers on the consideration that minimal selfhood emerges as the result of basic self-modeling mechanisms, thereby being founded on pre-reflective bodily processes.
Cartesian theater
Het gevoel hebben dat onze ‘ik’ zich ergens in ons hoofd bevindt. Op deze plek komen ook bewuste beelden binnen en wanneer deze samenkomen is er sprake van bewustzijn. Het is een stroom van bewustzijn en het publiek dat ben ik. Dit idee staat in verband met de ideeën van Descartes, waarbij een specifiek hersengebied zorgt voor het verschil tussen bewustzijn en onderbewustzijn.
Cartesiaans materialisme
Materialisten (die tegen het dualisme zijn) soms toch geloven dat er een plek is waar het bewustzijn zich afspeelt en dat er iemand is (het ‘ik’) die het overkomt. Als het CT bestaat, dan zouden we dit moeten kunnen lokaliseren in het hoofd. Dennet
Dennet over het Cartesiaans theater
Dennet verwerpt het CT en CM omdat je hierdoor een plaats zou moeten kunnen aanwijzen waar het bewustzijn zit, maar dit is nog niet gevonden. Wel vindt hij dat veel wetenschappers die van het materialisme uitgaan, eigenlijk toch geloven in een bepaalde plek waar het bewustzijn plaatsvindt, maar dit zou dan een “mini-me” zijn, maar wie bestuurt dan het bewustzijn van de mini-me? Volgens Dennett gaan veel materialisten dus toch ook uit van een soort dualisme. Hij noemt deze visie het Cartesiaans materialisme
Open meditatie
Gelijk aandacht geven aan alles wat er gebeurt, zonder hierop te reageren
Concentratie meditatie
Hierbij moet je aandacht vasthouden zonder afgeleid te worden. Daardoor worden automatische processen minder automatisch, waardoor mensen zich meer bewust worden.
Default mode network (DMN)
iemand is wel wakker, maar is niet gericht op een bepaalde taak. Dit is bijvoorbeeld het geval tijdens dagdromen. Het DMN ligt vooral in de posterior en mediale cingulate cortex.
Zes mogelijkheden wat betreft de relatie tussen bewustzijn en aandacht
- Aandacht –> bewustzijn
- Bewustzijn –> aandacht
- Correlatie tussen aandacht en bewustzijn
- Bewustzijn en aandacht zijn niet aan elkaar gerelateerd: correlaties tussen de twee zouden zo complex zijn dat er andere hersenprocessen bij betrokken zouden zijn
- Bewustzijn = aandacht
- Bewustzijn en aandacht zijn een illusie
Watzl over aandacht en bewustzijn
stelt dat aandacht zorgt voor het structureren van bewustzijn. Het probleem is dat onderzoek naar bewustzijn en aandacht afhankelijk is van wat mensen zelf rapporteren of wat zij doen. Om dit te kunnen doen, is aandacht nodig. Daardoor is het moeilijk om dit te onderzoeken.
Frontal Eye Fields
Gebied wat bestaat uit twee groepen neuronen. Een groep voor het verplaatsen van
aandacht zonder oogbewegingen en de andere groep voor het verplaatsen van aandacht
met oogbewegingen. In tegenstelling tot de premotortheorie zijn deze saccades dus niet
verbonden met de selectie van aandacht. Er zou dus eerst gekeken worden waar
oogbewegingen naar gemaakt moeten worden, voordat deze daadwerkelijk gemaakt
worden. Aandacht zou bovendien vooral in de visuele FEF neuronen liggen en niet in
de motorische neuronen. Niet alle motorische gebieden zijn dus verbonden met covert
aandacht.
Biased competition theorie
Aandacht is een mechanisme wat afhankelijk is van feedback. Er is competitie tussen verschillende sensorische-motorische systemen en de uitkomst hiervan is aandacht. Door het voorbereiden van een actie wordt de kans groter dat het doel bereikt wordt, maar het is geen garantie. Alle andere input moet ook nog actief worden verwerkt.
Attention schema theorie
Bewust zijn is direct gekoppeld aan aandacht. Dit is gebaseerd op ITT en GWT. Het gaat om een intern model waarbij de hersenen zelf aandacht kunnen inzetten. Dit zou gaan via een aandacht schema.
Change Blindness
Dit is het onvermogen om veranderingen in de omgeving waar te nemen nadat er een oogbeweging heeft plaatsgevonden. Nu blijkt het zo te zijn dat we weinig informatie opslaan wanneer we oogbewegingen maken. Daardoor is het trans-saccadic geheugen erg slecht bij mensen. Een oogbeweging zorgt ervoor dat we alleen nog op ons geheugen kunnen vertrouwen om veranderingen vast te stellen. Het geheugen is niet perfect en we hebben niet altijd een stabiel en gedetailleerd beeld van de wereld in ons bewustzijn. Er is aandacht nodig om veranderingen op te merken, maar is alleen aandacht richten voldoende? Waarschijnlijk niet. Het fenomeen verdwijnt niet wanneer mensen hun aandacht richten op een object, plaatje of gebeurtenis. Mensen hebben vaak wel het idee dat ze veranderingen opmerken en geloven het dan ook vaak bijna niet dat ze over veranderingen hebben heen gekeken. Hoe meer losse patronen er te vinden zijn, hoe moeilijker het is om een verandering te ontdekken. Deze fenomenen trekken steeds meer aandacht van experimentele psychologen en filosofen, omdat ze suggereren dat de interne weergave van de visuele wereld door mensen veel schaarser is dan gewoonlijk wordt gedacht.
Sensorimotor theorie
Volgens deze theorie kan een organisme zien als het de omgeving visueel manipuleert. Als er geen interactie is met de omgeving, dan kan men ook niets zien.
Omgeving manipulatie organisme
Inattentional Blindness
Onvermogen om objecten of gebeurtenissen waar te nemen als men daar geen aandacht aan schenkt. Je kan dan dus de aandacht inhiberen en daardoor de fovea’s
Levin & Simons en Inattentional Blindness
Inattentional Blindness heeft niet altijd met aandacht te maken. Zij hebben namelijk onderzocht om bijvoorbeeld de hoofdpersoon van een film halverwege te vervangen. Daaruit bleek dat veel mensen dat ook niet zien. Ondanks dat je wel aandacht besteedt aan die persoon, maak je dus geen duidelijke representatie van die persoon. Daarnaast is er na het geven van aandacht aan een stimulus sprake van een attentional blink waarbij je hersenen voor een hele korte tijd geen aandacht kunnen geven aan andere stimuli. Bovendien zijn er vaak meerdere dingen waar je hersenen tegelijk aandacht aan geven.
Chinese kamer gedachte-experiment (Searle) als reactie op Turing
Het is een gedachte-experiment, waarbij iemand wordt opgesloten in een kamer met alleen maar Chinese tekens, zonder dat die persoon Chinees spreekt. Je krijgt een regelboek in het Engels. Het Engelse boek met regels laat jou zien welke reactie je moet geven op de vragen. Op een gegeven moment gaat dit zo vlot, dat de mensen buiten de kamer denken dat jij perfect Chinees kunt lezen en begrijpen. Daarna geven de mensen buiten de kamer jou een Engels verhaal om te lezen. Je beantwoordt deze vragen uit jezelf, omdat je zelf Engels bent. Toch zijn je antwoorden op het Chinese verhaal en het Engelse verhaal voor de buitenwereld even goed, maar er is een cruciaal verschil: de Engelse verhalen begrijp je echt, terwijl je het Chinese verhaal niet begrijpt. In het geval van de Chinese kamer gedraag je je dus als een computer die input van het Engels boek ontvangt om de juiste antwoorden te geven. Dat is volgens hem wat computers ook doen. Zij passen regels toe zonder dat ze die regels begrijpen. Het gaat constant om manipulatie. Dat geeft Searle ook constant als tegenargument op alle critici. Een computer verschilt van mensen, omdat een computer niet kan interacteren met de omgeving en geen intenties heeft.
Het experiment van Searle kan verworpen worden doordat het mensen iets in laat denken wat niet mogelijk is. We weten niet zeker of het echt zo zou werken. Er is geen duidelijkheid over wat de Chinese kamer laat zien. Kortom: een computer die een programma over Chinese of Engelse verhalen gebruikt, begrijpt hier zelf niets van. De conclusie van Searle is dat een computer zelf nooit iets echt kan begrijpen. Hij kan geen betekenissen verbinden aan de input die hij binnenkrijgt. Er is dus geen sprake van een begripsvermogen. Searle vindt dat de mens intentionaliteit heeft en de machine niet.
Intentionaliteit
Intentionaliteit gaat over ergens de aandacht op richten om het te begrijpen. Volgens Searle is intentionaliteit een subjectief gegeven en daarom gerelateerd aan het bewustzijn.
Premotor theorie
Aandacht bereidt ons voor op actie. De informatie zou dan via visuele selectie in het
motorische systeem terecht komen.
Covert attention
Richten van aandacht naar een andere plek
Overt attention
Richten van aandacht in de richting waarin je kijkt. Hierbij gebruik je verschillende vaardigheden van de hersenen. Vertelt weinig over je bewustzijn.
Substance dualism.
Het dualisme is een invalshoek waarbij het gaat om een combinatie van materie (het lichaam) en geest. De bekendste dualist is René Descartes (1596-1650). Hij stelde dat de pijnappelklier in het brein de plek is waar het verstand en het lichaam interactie hebben. Hij probeerde zijn ideeën op zekere kennis te baseren. Hij stelde dat in principe alles niet echt zou kunnen zijn (zoals het feit dat je een pen vasthoudt, of op een stoel zit). Het enige dat hij zeker wist is dat hij kon denken en er daarom zeker van was dat hij bestond (I think, therefore I am). Hij geloofde dat de geest en het lichaam beide bestaan. Volgens hem heb je omvangrijk materiaal, zoals het lichaam en onverdeeld materiaal, zoals de gedachten. De theorie van Descartes is een vorm van substance dualism (substantie dualisme).
Aspect dualisme
Aspect dualism gaat ervan uit dat hetzelfde ding (zoals bijv. een mens) beschreven kan worden aan de hand van mentale- of lichamelijke termen, maar de ene beschrijving kan niet gereduceerd worden tot de ander. Voorbeeld: als je pijn hebt kan dit in mentale of lichamelijke termen beschreven worden. Substance dualism vraagt zich af hoe het lichaam en het verstand met elkaar interacteren, terwijl het om twee verschillende substanties gaat. Het verstand zou hierbij invloed op het lichaam hebben, maar ook andersom. Tegenwoordig zijn bijna alle wetenschappers het met elkaar eens dat dualisme niet werkt en niet waar kan zijn. Er is daarom nog maar een klein aantal dualisten. Veel varianten van dualisme lopen vast, zijn raadselachtig en kunnen wetenschappelijk niet verklaard worden. Tegenwoordig zijn bijna alle wetenschappers het met elkaar eens dat dualisme niet werkt en niet waar kan zijn. Er is daarom nog maar een klein aantal dualisten. Veel varianten van dualisme lopen vast, zijn raadselachtig en kunnen wetenschappelijk niet verklaard worden.
Determinisme
is een filosofisch concept dat stelt dat elke gebeurtenis of stand van zaken niet zomaar willekeurig is, maar een reden heeft
Ganzfeld experiment – Honorton
is een techniek uit de experimentele parapsychologie, bedoeld om buitenzintuiglijke waarneming te testen bij individuen. Volgens hem was er sprake van een groot effect. Volgens Hyman kon dit toegeschreven worden aan methodologische fouten. Er is dus geen eenduidig antwoord gevonden. Ook Sargent heeft veel fouten gevonden in het onderzoek. Het was daarom geen betrouwbaar onderzoek om extrasensory perception (ESP) te onderzoeken.
Dorsale visuele stream
De ene zou snel informatie kunnen verwerken om objecten te koppelen aan het zelf. Dit wordt het vision-for-action pad.
Dual Process theories
Duale procestheorie is een veelvoorkomend model voor het contrasteren van automatisch verwerken met het langzamere en meer inspannende gecontroleerd verwerken