Karapatang pantao Flashcards
Ang lahat ng tao ay ipinanganak ng malaya at magkakapantay sa dignidad at mga karapatan.
Sila ay may katwiran at konsiyensiya at dapat itrato ang isa’t isa nang naaayon sa diwa ng kapatiran.
Artikulo 1 ng “Pandaigdigang Deklarasyon ng mga Karapatan ng Tao (Universal Declaration of Human Rights)
Tumutukoy sa lahat ng karapatang tinataglay ng mga tao anuman ang kanilang lahi, kasarian, nasyonalidad, kinabibilangang pangkat etniko, wika, relihiyon o kahit ano pang katayuan sa lipunan
Karapatang pantao ayon sa UN
Mga Katangian ng Karapatang Pantao
1) Pandaigdigan (Universal)
2) ‘Di-maipagkakait (Inalienable)
3) Magkakaugnay (Interrelated)
4) Magkakasalalay (Interdependent)
5) Hindi Mapaghihiwa-hiwalay (Indivisible)
Kataingian ng karapatan para sa lahat ng tao.
Tinataglay ng lahat ng tao ang mga karapatang pantao kahit hindi ito isabatas o itaguyod ng mga batas
Universal
Pandaigdigan
Katangiang Likas ang karapatan sa bawat tao at hindi ito maaaring ipagkait sa isang tao o grupo nang walang due process.
Walang batas ang makakapag-alis dito
Inalienable
‘Di-maipagkakait
Katangian ng karapatang pantao ay maaaring makapagtaguyod sa iba pang uri ng karapatang pantao
Interrelated
Magkakaugnay
Katangiang nakasalalay sa pagtamasa sa jsang karapatan ang pagtamasa sa iba pang mga karapatan.
Interdependent
Magkakasalalay
Katangian na ang mga karapatan ay hindi maaaring tratuhin nang magkakahiwalay o hatiin sa kakaibang kategorya sapagkat ang pagtamasa sa isang karapatan ay nakadepende sa katuparan ng iba pang mga karapatan
Indivisible
‘Di Mapaghahati-hati
Tatlong pangunahing karapatang pantao
1) Right to Life
2) Right to Liberty
3) Right to Property
Tumutukoy sa karapatan ng mga tao na mabuhay at matamasa ang pamumuhay na may dignidad.
Right to Life
Tumutukoy sa karapatan ng tao na kumilos ng malaya.
Right to Liberty
Tumutukoy sa karapatan ng mga tao na maging panatag sa kanilang mga ari-arian.
Right to Property
Iba pang uri ng Karapatang pantao
1) Civil Rights (Karapatang Sibil) 2) Political Rights (Karapatang Pulitikal) 3) Economic Rights (Karapatang Pangkabuhayan) 4) Social Rights (Karapatang Panlipunan)
Karapatang kaugnay ng pamumuhay nang malaya at payapa
Civil Rights
Karapatang Sibil
Karapatang kaugnay ng pakikilahok sa gawain ng pamahalaan at mga gawaing pulitikal
Political Rights
Karapatang Pulitikal
Karapatang kaugnay ng paggamit ng mga likas-yaman at pagpapaunlad sa sariling kasanayan o kakayahan.
Economic Rights
Karapatang Pangkabuhayan
Karapatang kaugnay ng pagkakaroon ng proteksiyong panlipunan
Social Rights
Karapatang Panlipunan
Dakilang Batas (Great Charter)
Batas ng UK na nagtatakda ng mga limitasyon sa kapangyarihan ng estado
Magna Carta
Inglatera 1215
Unang bansa na kumilala sa mga karapatan ng bawat tao
United Kingdom
Nilikha niya ang Magna Carta
Haring Juan
Isinulat noong 1787 niratipika noong 1788 at ipinatupad mula 1789-present.
Nilalaman ng mga Katipunan ng mga Karapatan ang 12 probisyon na nagsasaad ng mga karapatan ng tao at limitasyon ng kapangyarihan ng estado.
Konstitusyon ng Amerika (1776)
Isang dokumento na nagpapahayag ng mga karapatang likas na tinataglay at dapat tamasahin ng bawat tao
Isa sa mga unang binalangkas ng UN matapos ng WW2
Universal Declaration of Human Rights (UDHR)/
Pandaigdigang Pagpapahayag ng mga Karapatan ng Tao
Naglalaman ng 22 seksiyon na nagsasaad ng mga limitasyon sa kapangyarihan ng pamahalaan ng Pilipinas hinggil sa kalayaan ng mamamayan.
Katipunan ng mga Karapatan ng Pilipino
Binuo ito ng Konstitusyon ng 1987 upang mapangalagaan ang mga karapatang pantao sa Pilipinas.
Commission on Human Rights