Kafli 13

Question 1

Hvað er mettað efni

Answer 1

alkanar, kolefni með eintengi

Question 2

Hvað er ómettað efni

Answer 2

alken og alkyn, kolefni með tví eða þrítengi

Question 3

Hvað hefur alkenar mörg tengi

Answer 3

tvö

Question 4

hvað hefur alkynar mörg tengi

Answer 4

þrjú

Question 5

Hvernig er nafnakerfi alkena og alkyna byggt?

Answer 5

Meginkeðja verður að innihalda fjöltengi
Meginkeðja er númeruð svo að fjöltengi fái sem lægsta númer
Staðsetning fjöltengis er gefið með því að setja númer þess kolefnis sem hefur lægri tölu
# ef fleiri en eitt fjöltengi er notað dí, trí og tetra fyrir framan nafn

Question 6

einkenni ómettaðara kolefniskeðja (alken og alkyn)?

Answer 6

Óskautuð
Londonkraftar
leysast ekki upp í vatni
eldfimir
óeitraðir
hvarfgjarnir (vegna óstöðugra tvítengja)

Question 7

Cis og trans myndir:

Answer 7

Cis er þegar að sama efnið snýr í sömu átt
Trans er þegar að sama efnið snýr í sitthvora átt
# ef trans mynd endar eins og cis myndin er ekki til rúmísómera (cis og trans mynd)

Question 8

Hvað er Vetnun?

Answer 8

Þegar að vetni (H2) bætist inn á tvítengi
Pb
2HC = CH2 + H2 –> 2HC - CH2
H H

Question 9

Hvað er Halógenun?

Answer 9

Þegar að Br2 eða Cl2 bætist inn á tvítengi
2HC = CH2 + Br2 –> 2HC - CH2
Br Br

Question 10

Hvað er vetnishalógenun?

Answer 10

Þegar að HBr eða HCl bætist inn á tvítengi
H2SO4
2HC = CH2 + HBr –> 2HC - CH2
H Br

Question 11

Hvað er Vötnun?

Answer 11

Þegar að vatn H2O bætist inn á tvítengi
2HC = CH2 + H2O –> 2HC - CH2
O OH

Question 12

Hvað eru arómatar?

Answer 12

Hringlaga alkenar

Question 13

Hver eru einkenni arómata?

Answer 13

óskautaðir
leysast ekki í vatni
eldfimir
sumir eru eitraðir

Question 14

Hver er lögun bensen?

Answer 14

Sexhyrningur með rafeindaský í miðjunni
Eða
Sexhyrningur með þremur tvítengjum

Question 15

Formula Bensen:

Answer 15

C6H6

Question 16

Nafnakerfi Bensen:

Answer 16

Aðalnafn sexhyrnings með rafeindaský er bensen
ef tveir hliðarhópar eru á bensenhring er notað orto (efnin eru á sama tengi), meta (efnin hafa eitt H á milli) og para (efnin hafa tvö H á milli)
Allar aðrar reglur gilda um nafnkerfi

Question 17

Common nöfn bensena:

Answer 17

Toluene - Metýlbensen
Fenól - bensen tengt OH
Anilín - bensen tengt NH2
bensósýra - bensen tengt COOH
Bensaldehýð - CHO

Question 18

Dæmi um hliðarhóp á almennu nafni:

Answer 18

Bensenhringur - OH
- NO2
m-nítrófenól

Question 19

Bensenhringur sem hliðarhópur á keðju kallast hann FENÝL:

Answer 19

CH3CH2CH2CHCH2CH2CH2CH3
bensenhringur
4 - fenýloktan

Question 20

Hvað er skiptihvarf?

Answer 20

Þegar að vetni fer út fyrir annað efni

Question 21

Halógenun bensens:

Answer 21

Br eða Cl fer inn í staðinn fyrir H
Fe
bensenhringur + Cl2 –> bensenhringur -Cl + HCl

Question 22

Nitrun Bensens:

Answer 22

NO2 fer inn í staðinn fyrir H
H2SO4
Bensenhringur + HNO3 –> bensenhringur-NO2 + HOH (H2O)

Question 23

Hvað er fjölliða?

Answer 23

Stór sameind sem er mynduð þannig að það tengjast saman margar minni sameindir

Question 24

Hvað er einliða?

Answer 24

Lítil sameind sem framleiðir fjölliðu

Question 25

Hver er fjölliða H2C = CH - Cl

Answer 25

(-H2C - CH - CH2 - CH - CH2 - CH -)
Cl Cl Cl

Question 26

Hvað eru Londonkraftar?

Answer 26

Kraftur sem ríkir á milli óskautaðra sameinda
(lífræn efni gerð bara úr C og H)

Question 27

Hvað eru Skautunarkraftar?

Answer 27

Kraftur sem ríkir á milli rafneikvæðra atóma
(O, N og halógenar)

Question 28

Hvað eru vetnistengi?

Answer 28

Kraftur sem ríkir þegar að H er tengt N,O eða F