K1 solunum sistemi Flashcards
Solunum sistemi işlevleri nelerdir
hava iletimi
filtrasyonu + konuşma ve koku alma
gaz değişimi
Solunum yolları histolojik olarak tabakalandırılması ve açıklaması
Tunica mukoza–> epitel ( YÇKPE+ goblet hücreleri) + lamina propriya ( gevşek bağ doku+ elastik ve kollajen liflerle birlikte çok sayıda seröz müköz bez)
Tunica submukoza- sıkı bağ doku
Tunica fibro-muskulo-kartilaginea– hiyalin kıkırdak ve düz kas hücreleri
Tunica adventisya gevşek bağ doku
Üst solunum yollarını oluşturan yapılar
burun
paranazal sinüsler
farinks
larinks
Solunum epitelini oluşturan hücreler kaç tanedir ve nelerdir
6 tip hücre
Kinosilyalı prizmatik
goblet hücresi
bazal hücre
fırçamsı kenarlı
seröz hücre
DNES
Goblet hücrelerini anlat
genişlemiş apikal bölümleri çok sayıda musinojen granülleri içerir
kadehe benzeyen hücreler olduklarındaN kadeh hücresi veya kalsiform hücre denmekte
bazali dar olup çekirdek, ger, ribozom, mitokondri içerir
Bazal hücreler
piramidal kök hücreler olup solunum sistemindeki diğer hücre tiplerine dönüşebilme özelliğine sahiptir
fırçamsı kenarlıların yaşattığı karışıklık
bazal yüzlerinde intraepitelyal sinir lifleri ve sinapslar içermesi yüzünden
duyu reseptörü mü yoksa müsinojen salgılayan bişi mi
sitoplazmasında çok sayıda granül içerdiğinden granüler hücre olarak da adlandırılmaktadır
apikalinde mikrovilluslar bulundurur
DNES hücreleri
diğer adı kulchitsky olan bu hücreler hava yollarındaki co2 ve o2 düzeyi için monitör yeteneğe sahiptirler
serotonin ve kalsitonin içeirrler hipoksik durumlarda parakrin hormon etkisi vardır
Karta gener sendromuna neden olan protein eksikliği
dynein proteini
silya ve flagellum eksikliği dolayısıyla infertilite ve solunumda zorlanma
metaplazi
solunum epitelinin aşınması sonucu çok katlı yassı epitele dönüşmesi
BURUN BOŞLUĞUNUN 3 KISMI
vestibül kısmı
solunum kısmı
olfaktör kısmı
vestibüllerin olduğu kısmın epiteli
çok katlı yassı epitel non keratinize olup burun boşluğuna giderken solunum epiteline dönecek
konkalar ne işe yararlar
havanın türbülansa uğramasını sağlar
orta ve inf konkalarda venöz pleksus bulunur kavernöz sinüsler de içeir ve bu bölgeye olan kan akışı havanın ısıtılması ve burnun diğer kısmından geçmesini sağlar
regio olfaktoria
burun boşluğunun tavanında üst nazal konka üzerinde yer alır
sarımsı kahverengi bir yapıda olup bu bölge 4 tip hücre içerir
olfaktör hücre
destek hücresi
bazal hücre
fırçamsı kenarlı
SOLUNUM EPİTELİNE GÖRE FARKI goblet içermemesi rengi epitelinin kalın olması ve bazal membran içermemesi
olfaktör hücreler
bipolar nöronlardır
gümüşleme ile sitoplazmasındaki nörofibriller seçilebilir
genişlemiş apikali olfaktör vezikülünü oluşturur
9+2 yapısında olup dynein kolları yok
bazal uzantıları aksondur miyelinsiz fakat schwann hücreleri ile sarılı
20 tanesi birleşip fila olfaktoriayı meydana getirir
bu yapı da bulbus olfaktoriusta duyu nöronları ile sinaps yapar
destek hücresi
lipofuksin içeir
mekanik destek ve iyonik çevreyi oluşturur
olfaktör bölgedeki lamnina propriya
periosta yapışık kapiller ven ve lenf damarlarından zengindir
burada bowmann bezleri bulunur ve kokunun alınması için gerekli olan OBP proteinlerini içeir
anosmi nedir
koku alamama
paranasal sinüsler
frontal-ethmoidal-maxillar-sphenoidal
kafanın ağırlığını azaltırlar
havayı ısıtırlar
sesin rezonansını sağlarlar
kanallar ile burun boşluklarına açılırlar
Nazofarinks
farinksin en üst bölgesi olup YÇKPE epitelidir
burun boşluğunun hemen arkasından yumuşak damağa
buraya östaki boruları açılır
orofarinks
non keratinize çok katlı yassı epitel ve ağız mukozası
laringofarinks
larinksin epiglottis kıkırdağı ve özefagusun üst sınırında sonlanır
non keratinize çok katlı yassı epitel- ağız mukozası ile döşeli
hava ve gıda geçişi
larinks
c4-c6 seviyeleri arasında yer alır
sesin oluşumundan sorumlu
havayı iletir
yutkunma sırasında korunma
ekstrinsik kasları larinksi hyoide bağlar
intrinsik kaslar sesin modülasyonu ile ilişkilidir
larinksin kıkırdakları
9 tane
epiglottis
tiroit
cricoid
arytenoid
corniculate
cuneiform
larinks 3 bölgeden oluşur
supraglottis- epiglottis, yalancı ses pilisi, larinksin ventrikülü
glottis- gerçek ses pilisi
subglottis- gerçek ses pilisinin alt bölgesine uzanan kısım
larinks mukozasının yaptığı katlantılar
üstteki kıvrım yalancı vokal kord yçkpe
alttaki gerçek vokal kord çkye
2 vokal kord arası açıklık rima glottis— larinksin en dar yeri
rima glottis+ vokal kord = glottis
iki kıvrım arasındaki derin girinti ventrikül adını alır
epiglotisin farinkse bakan yüzü
gerçek vokal kordların üzerini örten çkye
diğer bölümler solunum epitelidir
m vokalis ne işe yarar
ligamentlerin ve vokal kıvrımların gerginliğini düzenler
trakea katmanları
tunica mukoza - epitel yçkpe-gobletli kinosilyalı
lp- gevşek bd lenf nodülleri
tunica submukoza dar sıkı bağ doku
DERİDE KIKIRDAĞIN PERİKONDRİYUMU İLE DEVAMLILIK GÖSTERİR
tunica fibro-musculo- cartilaginea- c şeklinde hyalin kıkırdak ve m trachealis
tunica adventisya gevşek bağ doku
trakea hangi hizada primer bronşa ayrılır
t4 hizasında
primer bronş
ekstrapulmoner bronş- hilusda ac ye girer kıkırdak halka yapısında
sekonder bronş
intrapulmoner bronş
bronşların histolojik yapısı
ac dışı bronşlar trakea ya benzer
hilusa girdikten sonra kıkırdak yapı düzensizleşip halkalar yerine plaklar görülmeye başlar
epiteli halen solunum epitelidir yçkpe
fakat dallanma arttıkça yükseklik azalrı epitel değişime uğrar
lp si elastik liflerce zengindir
bronşiollerin histolojik açıklaması
bronşioller ac lobçuğuna girip terminal bronşiol oluşturacak biçimde dallanır
terminal bronşiole doğru solunum epitli tek katlı prizmatik ( biraz daha büyük bronşiollerde) ve kübik olur
DUVARLARINDA KIKIRDAK VEYA BEZ YAZPISI BULUNMAZ
düz kas ve elastik lif içerir
ayrıca bronşiollerde solunum epitelinde görülen goblet hücrelerinden ziyade clara hücreleri göürülür
bu hücrelerin apikalleri kubbe şeklinde olup prizmatik hücrelerdir ve kinosilya içermezler apikalinde mikrovillus bulunur
havayolu yaralanmasında alveolar epitel hücrelerini yenileme görevindedir
sürfaktana analog bi yapı üretir koruma görevi
KLOR İYONUNUN GEÇİŞİNİ SAĞLAR
solunum alanının başlangıcı olan bronşiol
respiratuar bronşioldür histoloji reparatında terminal bronşiollerinden sonra araya alveollerin girmesi ile kesintili bir yapı oluşup respiratuar bronşioller alveol kanalları ve alveol keseleri gözlenir
alveollerde artık ne yok
düz kas yok
alveol epiteli ve epitel hücreleri
tek katlı yassı epitel olup
tip1 pnömosit ve tip 2 pnömositlerden oluşmuştur
tip 1 pnömositler alveol duvarının %90 ını döşerken sayıca dokuda % 40 oranında bulunurlar yassılaşmış bu hücreler alveool duvarını kesintisiz oolarak döşer ve çok sayıda pinositotik vezikül içerir.
HAVA KAN BARİYERİNİN OLUŞUMUNA KATILIRLAR tip 1
TİP 2 pnömositler alveolar alanın %10 unu kaplarlar fakat sayıca daha çokturlar
mitozla çoğalırlar ve tip 1 hücrelerini de meydana getirirler
multilameller cisimler içerir ve sürfaktan salgısını oluştururlar
Sürfaktan görevi nedir
alveol çapını sabitlemek ve yüzey gerilimini azaltmak
alveolar makrofajlar hangi hücreden köken alırlar
kan monositlerinden
sitoplazmalarında çok sayıda vakuol içerir ve bunlar mikroskopta köpük şeklinde görülür
interalveolar septum nasıl oluşur
alveollerin sırt sırta vermesi ile meydana gelir bol miktarda elastik lif kolajen makrofaj fibroblast ve devalı kapiller içerir
İNTERTİSYUM deniyor bu bağ dokuya
interalveolar septumda kohn denilen delikler bulunur
Kohnların görevleri
alveollere eşit hava dağlımını ve gerekli olursa kollateral dolaşımını sağlar
alveollerdeki basınçları eşitler böylece bir bronşiol tıkanırsa diğerleri sıkıntı çekmez, kötü yanı enf yayılımını kolaylaştırır.
kan hava bariyeri neleri içeerir
sürfaktan
tip 1 pnömosit
tip 1 pnömosit ve kapillerin kaynaşmış bazal laminası
sürekli kapillerlerin endotel hücreleri