Juridisch Flashcards
Natuurrecht vs positiefrecht
Natuurrecht: universeel recht, ontstaan in de loop der tijd en bepaalt onze rechten en plichten. positief recht: regels die gelden op een bepaalde plaats en tijd
Objectief vs subjectief recht
Objectief recht: het recht dat geldt voor iedereen, vastgelegde regels die er zijn. Subjectief recht: Rechten en plichten, wat vind ik en hoe handel ik daarnaar
Publiek vs privaat recht
publiek recht: algemeen belang, tussen overheden onderling of tussen overheid en burger. overheid is de handhaver [strafrecht, staatsrecht]. Privaatrecht: Bijzondere belangen, burgers als gelijken. Handhaving door burgers [familierecht]
Formeel vs materieel recht
Formeel: Het proces, wie mag wat, welke overheid beschikt over welke instrumenten. Materieel: regelt de inhoud. Zegt waarom een regel wel of niet wordt toegekend en wat een regel is.
Wet (rechtsbron)
Formele zin: Een gezamenlijk besluit van de regering en Staten-Generaal volgens een grondwettelijke procedure. Materiele zin: Een besluit van een daartoe bevoegd orgaan dat algemeen verbindende voorschriften bevat (AMvB)
Jurisprudentie (rechtsbron)
Gaat over uitspraken van de rechters. een concrete beslissing van de rechter die partijen bindt noem je een vonnis.
Rechtsbescherming burgers jegens overheid (bestuursrecht)
Bezwaar: bij bestuursorgaan. Beroep: hiertegen via rechtbank tenzij beroep bij een andere bestuursrechter kan worden ingesteld. Hoger beroep: bij AbRvS (in geval van omgevingsrecht)
Verdrag (rechtsbron)
Het maakt rechtstreeks deel uit van het nationale recht. het is pas bindend na goedkeuring door Staten-Generaal, en bekendmaking in Tractatenblad
Symbolen Vrouwe Justitia
Blinddoek (onpartijdigheid), weegschaal (voor het afwegen van verschillende kanten van het verhaal), zwaard (vellen van het vonnis)
Wetgevende macht
Regelgeving. bestaat uit Staten Generaal, Provinciale Staten en Gemeenteraad
Uitvoerende macht
Bestuur. Bestaat uit Regering (ministers+staatshoofd), Gedeputeerde staten, Burgermeester en wethouders
Rechterlijke macht
Rechtspraak. Rechtbanken, gerechtshof, hoge ..
Vertrouwensregel
Een minister kan alleen blijven als hij/zij vertrouwen geniet. als dat niet zo is geldt de motie van wantrouwen
Ministeriële verantwoordelijkheid
De verantwoordelijkheid die de minister of staatssecretaris draagt over alles wat de ambtenaren doen, ook al weet hij daar niks van af.
Normenhiërarchie
- verdrag -> Eu-richtlijn + verordening
- Grondwet -> wetten in formele zin -> AMvB -> Ministeriële regeling
- Provinciale verordening -> Gemeentelijke verordening
Trias politica EU
Wetgevend: Europees parlement, Raad van de EU.
Uitvoerend: Europese commissie
Rechtelijk: Hof van Justitie
Europese rechtsbronnen
verdragen, Richtlijnen, verordeningen, beschikking
Instrumenten Wro Rijk
Rijksinpassingsplan, AMvB, aanwijzing (proactief), structuurvisie
Instrumenten Wro provincie
Prov. inpassingsplan, Prov ruimtelijke verordening, aanwijzing, structuurvisie
Instrumenten Wro Gemeente
Bestemmingsplan, beheers verordening, structuurvisie
Inpassingsplan (Wro)
Een instrument voor het rijk en provincie dat dient om een gebied te beschermen. het overrulet het gemeentelijk plan
Aanwijzing (Wro)
Houdt in dat er bepaald wordt dat er dingen gedaan moeten worden en het kan aangeven dat er onderdelen van het bestemmingsplan niet goed zijn
Reactieve aanwijzing
De provincie kan dingen blokkeren in het bestemmingsplan voordat het definitief is
Proactieve aanwijzing
Een verplichting van het herzien van het plan of onderdelen ervan als het al definitief is
Provinciale verordening (Wro)
Bevat algemene regels over decentrale plannen. het vormt een toetsingsgrond maar het kan ook afdwingen.
Bestemmingsplan (Wro)
Toetsing voor toestemming bouwwerken.
Kerninstrument per overheid (Ow)
Rijk: AMvB.
Provincie: omgevingsverordening
Gemeente: omgevingsplan
Omgevingswaarden
Doelen of behoudsnormen die tijd en plaatsgebonden zijn. Bindt alleen het niveau dat ze heeft vastgesteld
Instructieregel
Regel die een oplossing biedt voor zich herhalende situaties. altijd onderdeel van de omgevingsverordening
Instructie
Regel voor specifieke situaties. het is een eenmalige opdracht van hoog naar laag
Omgevingsvisie
Een integrale langetermijnvisie van een bestuursorgaan voor de hele fysieke leefomgeving en haar grondgebied.
Programma
Maken de doelen van de omgevingsvisie concreet. Indien nodig met een programmatische aanpak.
Algemene rijksregels
Beschermen de leefomgeving. Initiatiefnemers weten hierdoor vooraf wat de mogelijkheden zijn en hoeven geen vergunning aan te vragen.
Omgevingsvergunning
Is alleen nodig als de algemene rijksregels niet volstaan. Deze kan worden aangevraagd bij één loket.
Projectbesluit
Is nodig voor ingrijpende en ingewikkelde projecten waarbij een publiek belang speelt.
Limitatief-imperatief stelsel
Dit betekent dat de vergunning moet worden verleend als wordt voldaan aan de criteria, en moet worden geweigerd als er niet aan voldaan wordt.
actieve Grex
Gemeente verwerft grond in eigendom