Jezične univerzalije Flashcards
Jezična tipologija
Jezična tipologija je jezikoslovna disciplina koja se bavi raspoređivanjem jezika prema obilježjima njihova ustroja.
Jezične univerzalije
Jezične univerzalije su obilježja ustroja jezika koja se mogu prepoznati u svima ili u većini jezika.
Aglutinativni jezik
Aglutinativni jezik je onak u kojemu je odnos morfova i morfema 1:1. Dakle, svaki je morf ostvaraj jednoga morfema, morfovi redovito imaju isti oblik i jedan do drugoga se priljepljuju, odnosno aglutiniraju na bazu.
To su npr.: turski, svahili, luganda, mađarski, finski, estonski.
Izolativni/analitički jezik
Izolativni jezik je onaj u kojemu su svi morfovi slobodni, tj. onaj u kojemu nema vezanih morfova, afikasa, fleksije - sve riječi su nepromjenjive. Jezici koji bi se mogli smatrati izolativnima su kineski, vijetnamski, engleski.
Flektivni/sintetički/fuzijski jezik
Flektivni jezik onaj je u kojemu se oblici riječi sastoje od više vezanih morfova, no odnos morfova i morfema rijetko je 1:1, već je 1:n. Jedan morf često, amalgamirano, fuzionirano ostvaruje više morfema. Takvi jezici su: latinski, starogrčki, sanskrt, hrvatski.
Polisintetički/inkorporativni jezik
Polisintetički jezik je onaj koji združuje aglutinaciju i fleksiju tako da u jednom obliku riječi okuplja glagol i njegove dopune. Takvi jezici su: inuit, jupik, kvakijutl, nauatl, čukotski.
Inkorporacija
Inkorporacija se odnosi na mogućnost da se više leksičkih morfova ugradi u jednu riječ. Inkorporacija samo poseban slučaj polisinteze.
Introflektivni jezik
Introflektivni jezik je onaj koji sustavno rabi konsonantske kosture, okosnice i transifkse. Takvi jezici su: arapski, hebrejski, jokuc, mivok.