Jedro i genetički kod

Question 1

Jedro - funkcija

Answer 1

infromacioni centar ćelije u kojima je prisutan sav genetički materijal, prisutno u skoro svim eukariotskim ćelijama osim eritrocita i keratocitima površinskih slojeva epidermisa. U jedru se kod eukariota nalazi DNK a jedro je najvidljivije u INTERFAZI

Question 2

Ćelije prema broju jedra

Answer 2

jednojedarne (mononukleusne), dvojedarne (binukleusne) i višejedarne (polinukleusne)

Question 3

Građa jedra - komponente

Answer 3

Jedrov omotač (nukleusni ovoj) kojeg gradi unutrašnja i vanjska membrana, pore jedrove membrane, jedrova lamina, nukleoplazma, hromatin, jedarce

Question 4

Hromatin

Answer 4

Matrkis jedra tj osnovna masa jedra. Prema stepenu sprializacije razlikujemo euhromatin i heterohromatin

Question 5

Oblik i veličina jedra

Answer 5

Ovalan (okrugao), izduženo (mišićne ćelije) diskoidalno (endotelne), bubrežasto (monociti) itd. Veličina jedra je u korelaciji sa veličinom ćelije

Question 6

Nukleocitoplazmatski odnos

Answer 6

N/C je stalan i zinosi 1:5 ili 1:4

Question 7

Prečnik jedra

Answer 7

5-10 mikrometara

Question 8

Jedrov omotač

Answer 8

Vanjska membrana (7-10 nm), perinukleinska citerna (10-40nm), unutrašnja membrana (7-10nm)

Question 9

Jedrove pore

Answer 9

Dvije jedrove membrane su povezane preko jedrovih pora. Svaka pora okružena je sa 8 velikih granula koji grade kompleks jedrove pore. 80 specifičnih proteina raspoređeno je u 8 kompleksa

Question 10

Nukleusna lamina

Answer 10

Kod beskičmenjaka 10-20nm a kod kičmenjaka 100nm. Laminini - grupa A laminini A i C i grupa B laminini B1 i B2, građena od intermedijarnih filamenata

Question 11

Jedarce

Answer 11

Mjeste transkripcije rRNK i njene obrade kao i mjesto pakovanja velike i male ribosomalne subjedinice

Question 12

Nukleolusni organizacioni regioni

Answer 12

Regioni na hromosomima oko kojih se organizuje jedarce, NOR regioni locirani na akrocentricnim hromosomima

Question 13

Građa jedarceta

Answer 13

Fibriliarni centar (pars amorpha), gusta fibrilarna komponenta (pars fibilaris) i granularna kompnenta (pars granularis)

Question 14

NOR region

Answer 14

Sekundarna suženja akrocentričnih hromosoma, tu se nalazi veliki broj ponovljenih gena za rRNK

Question 15

Nukelinske kiseline - vrste

Answer 15

DNK iRNK tRNK rRNK

Question 16

Nukleotid

Answer 16

azotna heterociklična baza + šećer deoksiriboza + fosfat

Question 17

Nukleotidi - veza

Answer 17

U lanac povezani fosfodiesterskom vezom

Question 18

Model dvostruke zavojnice

Answer 18

Prva trodimenzionalna struktura molekule DNK, DNK se sastoji od dva antiparalelna lanca koji su međusobno uvijeni jedan oko drugog u obliku dvostruke zavojnice

Question 19

Funkcija DNK

Answer 19

nosilac genetičke informacije

Question 20

Funkcija iRNK

Answer 20

kopije gena koje nose informaciju za strukturu proteina i prenose je kroz ćeliju

Question 21

Funkcija tRNK

Answer 21

Nosi aminokiseline i spaja ih u polinukleotidni lanac, posrednik između aminokiselina i iRNK

Question 22

Funkcija rRNK

Answer 22

strukturne katalitičke komponente ribosoma

Question 23

Nukleozid

Answer 23

azotna baza + pentoza

Question 24

Purini

Answer 24

adenin guanin, imaju dva prstena

Question 25

Pirimidini

Answer 25

timin citozin guanin, imaju jedan prsten

Question 26

Način vezanja dva nukleotida u polinukleotidnom lancu

Answer 26

3 i 5 fosfodiesterskim vezama. Na 5 nalazi se slobodna fosfatna grupa a na 3 OH grupu sljedećeg šećera u nizu

Question 27

Uloga DNK

Answer 27

Nosialc gentičke informacije, obezbjeđuje prenočenje genetičke informacije kroz generacije, kontroliše sve hemijske promjene u ćeliji

Question 28

Chargaffova pravila

Answer 28

količina purinskih baza jednaka je količini pirmidinskih baza

Question 29

Vezna izmedju dvije azotne baze

Answer 29

Vodikova veza ili vodikovi mostovi, vezan izmedju dva polinukleotidna lanca

Question 30

Broj vodikovih veza između A-T i C-G baznog para

Answer 30

A-T ima 2H veze a C-G ima 3H veze

Question 31

A-zavojnica

Answer 31

šire i krače od B zavojnice, desnogira, jedan zavoj 11 bp, mali žlijeb je širok i plitak, veliki žlijeb je uzak i dubok, glikozidne veze u antikonformaciji

Question 32

B-zavojnica

Answer 32

Vatson-Crickov model, desnogira, jedan zavoj 10 bp, mali žlijeb uzak i dubok,veliki žlijeb širok i dubok, glikozidne veze u antikonformaciji

Question 33

Z-zavojnica

Answer 33

lijevogira, u obliku cik cak linije, 12 bp u jednom zavoju, mali žlijeb je uzak i dubok, glikozidne veze i sun i anti konformaciji

Question 34

Osobine DNK

Answer 34

Sposbnosti samoreprodukcije, nosi infromaciju o sintezi bjelančevina, ima sposobnost promjenljivosti

Question 35

Šta je gen?

Answer 35

Gen je funkcionalni dio molekule DNK koji nosi informaciju za sintezu određenog proteina ili određene RNK

Question 36

Genski lokus

Answer 36

Mjesto na hromosmu na kojem se nalazi gen za određenu osobinu

Question 37

Podjela gena

Answer 37

Strukturni i regulatorni

Question 38

Strukturni geni

Answer 38

Nose šifru za protein (prepisuju se na iRNK) i geni koji se samo prepisuju u RNK (iRNK, tRNK, rRNK)

Question 39

Regulatorni geni

Answer 39

Ne prepisuju se, već se za njih vezuju molekuli koji regulišu ofređene procese u organizmu - geni koji učestvuju u replikaciji, u kretanju hromosoma diobe, koji kontrolišu krosing over

Question 40

Genom

Answer 40

Skup svih gena u haploidnoj ćeliji

Question 41

Egzoni

Answer 41

Segmenti gena koji sadrže informaciju za sintezu proteina

Question 42

Introni

Answer 42

Nekodirajući nizovi, ne postoje kod prokariota, našli su praktičnu primjeru i sudskoj medicini i kriminologiji

Question 43

Značaj introna

Answer 43

postojanje introna i alternativno spajanje egzona omogućava da manje gena kodira veći broj proteina, sadrže regulatorne sekvecne RNK, omogućavaju fromiranje novih gen i alela što je evolutivna prednost