ISP-7 lekcija

Question 1

šta se podrazumeva pod materijalom?

Answer 1

Stvari koje služe za obavljanje delatnosti preduzeća i čine sastavni deo njegovog proizvoda.

Question 2

kako se deli materijal prema svojoj funkciji?

Answer 2

Osnovni, pomoćni i potrošni materijal.

Question 2

sta je to osnovni materijal?

Answer 2

Osnovni materijal ulazi neposredno u sastav proizvoda i sačinjava njegov najveći deo. Ovaj materijal u procesu
proizvodnje menja svoje oblike, dimenzije i unutrašnja svojstva - od sirovina i neobrađenih materijala do
poluproizvoda i gotovih proizvoda

Question 3

šta je to pomoćni materijal?

Answer 3

Pomoćni materijal ulazi takođe u sastav proizvoda, ali ne čini njegov najveći deo, već se dodaje uz osnovni
materijal. Mada ima pomoćnu funkciju, po značaju se ne razlikuje od osnovnog materijala, a često mu je i
nabavna cena veća.

Question 4

kako se materijal rasporedjuje na proizvode?

Answer 4

Materijal se raspoređuje na proizvode u vidu direktnih i indirektnih troškova.

Question 5

šta je to potrošni materijal?

Answer 5

Potrošni materijal ne ulazi neposredno u sastav proizvoda ali se troši u toku procesa rada. Značaj ovog materijala
je u tome što on uslovljava obradu, mada je njegov utrošak manji nego prethodna dva materijala.

Question 6

šta čini direktne troškove materijala?

Answer 6

Direktne troškove materijala čini njegova vrednost koja u celini ulazi u strukturu novog proizvoda.

Question 7

koje su globalne faze toka materijala?

Answer 7

*faza naručivanja
* faza neisporučenih narudžbina
* faza isporuke
* faza skladištenja (i međufazna skladištenja i manipulisanja u skladištima)
* faza utroška materijala.

Question 7

koji su to indirektni troškovi materijala?

Answer 7

Indirektni troškovi materijala su oni koji se ne troše neposredno u proizvodnji, ne ulaze neposredno u supstancu
proizvoda, već se koriste za druge potrebe neophodne za organizaciju proizvodnje.

Question 8

kakve je prirode subjekat toka materijala?

Answer 8

Subjekat toka materijala je konkretan materijal – materijalne prirode (opipljiv).

Question 9

šta je subjekat nematerijalnog toka materijala?

Answer 9

Subjekat nematerijalnog toka materijala je vrednost pojedinih materijala.

Question 10

šta prati materijalno knjigovodstvo?

Answer 10

Materijalno knjigovodstvo prati količinske i vrednosne promene materijala na odgovarajućim materijalnim i
nematerijalnim tokovima.

Question 11

koji deo angažovanja sredstava pokrivaju informacije o materijalu?

Answer 11

Informacije o materijalu pokrivaju onaj deo angažovanja sredstava koja se odnose na promet materijala od
momenta njihovog preuzimanja od strane preduzeća do momenta izdavanja u proizvodnju.

Question 12

koje kolone sadrži materijalna kartica?

Answer 12

Imena polja po kolonama su: nalog, datum, sadržaj, ulaz, izlaz, stanje, cena, duguje, potražuje i saldo.

Question 13

šta sadrži zaglavlje materijalne kartice?

Answer 13

Šifra, naziv i jedinica mere.

Question 14

koje kolone sadrže nalog za materijalno knjiženje?

Answer 14

Osnov knjiženja, šifra, ulaz, izlaz, cena i vrednost.

Question 15

šta sadrži zaglavlje naloga za materijalno knjiženje?

Answer 15

Nalog za knjiženje br, datum.

Question 16

šta se upisuje u nalog za materijalno knjiženje prilikom ulaza materijala u magacin?

Answer 16

Broj naloga, datum knjiženja, osnov knjiženja, šifra, ulaz, cena.

Question 17

šta se upisuje u nalog za materijalno knjiženje prilikom izlaza materijala iz magacina?

Answer 17

Broj naloga, datum kniženja, osnov knjiženja, šifra, izlaz, prosečna cena.

Question 18

šta čini nabavnu vrednost materijala?

Answer 18

Nabavnu vrednost materijala čine neto fakturna vrednost i direktni troškovi nabavke.

Question 19

šta čini vrednost materijala po obračunu dobavljača?

Answer 19

Vrednost materijala po obračunu dobavljača (neto fakturna vrednost) podrazumeva vrednost koja će biti plaćena
dobavljaču. Ako je u fakturi dobavljača iskazan rabat ili druga vrsta popusta, vrednost po obračunu dobavljača
podrazumeva iznos iskazan u fakturi umanjen za date popuste. U nabavnu cenu materijala ne ulazi pdv koji je
iskazan u fakturi dobavljača.

Question 20

Šta obuhvataju zavisni (direktni) troškovi nabavke?

Answer 20

To su troškovi koji nastaju da bi se materijal dopremio od dobavljača, odnosno od mesta isporuke do skladišta
kupca. Ovu grupu troškova čine:
 Troškovi utovara i istovara
 Troškovi prevoza
 Troškovi osiguranja u transportu
 Troškovi kala, rastura, loma i kvara u transportu
 Troškovi kontrole kvaliteta
 Drugi troškovi koji se odnose na nabavku materijala

Question 21

ko plaća porez na promet pri kupovini materijala?

Answer 21

Kupac-Prodfavac—-Doraditi

Question 22

šta se dešava sa materijalom koji se ne potroši u proizvodnji?

Answer 22

Materijal koji se ne potroši u proizvodnji vraća se u skladište iz kojeg je trebovan

Question 23

šta se dešava sa materijalom koji je pretrpeo izvesne promene u proizvodnji?

Answer 23

Ako je došlo do izvesnih promena u svojstvima materijala, to više nije materijal koji može da nosi staru šifru
materijala.

Question 24

koja je vrednost materijala koji se vraća iz proizvodnje?

Answer 24

Vrednost materijala koji se vraća iz proizvodnje je ista vrednosti materijala kada je ovaj izdat iz skladišta.

Question 25

na kom kontu se knjiži materijal u skladištu?

Answer 25

U glavnoj knjizi vodi se na računima podgrupe 101. U knjigovostvu troškova i učinaka, materijal u skladištu vodi
se na računima podgrupe 910.

Question 25

na čemu se zasniva metoda fifo?

Answer 25

Metoda „prva ulazna - prva izlazna“. Obračun po ovoj metodi se zasniva na pretpostavci da se materijal troši
(izdaje u proizvodnju) onim redosledom i po cenama po kojim je izvršena nabavka.

Question 26

po kojoj ceni se vodi materijal u skladištu?

Answer 26

Materijal u skladištu se vodi po prosečnoj nabavnoj vrednosti.

Question 27

na čemu se zasniva metoda lifo?

Answer 27

Metoda „poslednja ulazna - prva izlazna“. Ova metoda se zasniva na stavu da se troši ono što je nabavljeno, a
zaliha je rezerva koja se troši po izuzetku.

Question 28

na čemu se zasniva metoda prosečne nabavne cene?

Answer 28

Po metodu prosečne nabavne cene, cena se utvrđuje tako što se posle svake nove nabavke utvrđuje i nova cena
koja se dobija kada se vrednost zaliha podeli količinom materijala na zalihi. Po utvrđenoj ceni izdaje se materijal
u proizvodnju sve do nove nabavke, kada se ponovo utvrđuje nova prosečna nabavna cena.

Question 29

kako se rešava problem praćenja materijala od jednog do drugog skladišta?

Answer 29

Problem praćenja materijala od jednog do drugog skladišta se rešava adekvatnim šifriranjem. Šifra materijala
treba na početku svoje šifre da ima znak(ove) koji ukazuje na lokaciju materijala.

Question 30

šta je to utrošak materijala?

Answer 30

Utrošak materijala je količinski pokazatelj odliva materijala sa skladišta.

Question 31

kako se obračunava trošak materijala?

Answer 31

Trošak materijala je novčani pokazatelj koji se dobija kao proizvod količine utrošenog materijala i prosečne
nabavne cene po kojoj se vodi materijal u skladištu.

Question 32

šta je to priručni magacin?

Answer 32

Priručni magacini predstavljaju organizacione karike za približavanje materijala procesu proizvodnje, a da pri
tome ne nastupi akt trošenja.

Question 33

na kojim kontima se vode troškovi materijala?

Answer 33

U glavnoj knjizi izdavanje materijala knjiži se kao trošak materijala zaduženjem računa 511 do 513 - troškovi
materijala za izradu, ostalog materijala, odnosno troškovi goriva i energije, a u korist računa 101 - materijal, 511
do 513/101.
Utrošeni materijal se u knjigovodstvu troškova i učinaka knjiži zaduženjem računa grupa 92-94 – računi mesta
troškova odnosno 95 – računi nosilaca troškova, a na teret računa podgrupe 910 – materijal.

Question 34

na kojim kontima se vodi materijal koji je dostavljen na doradu drugom pravnom licu?

Answer 34

Materijal koji je dostavljen na doradu drugom pravnom licu i svi troškovi( prevoz, dorada i dr.) U glavnoj knjizi se
knjiže na teret konta 101.

Question 34

koja je razlika izmedju aktivne i pasivne metode snabdevanja proizvodnje materijalom?

Answer 34

Po pasivnoj metodi, pogoni – potrošači po svakoj pojedinačnoj potrebi šalju svoje predstavnike u magacin da
naručuju i preuzimaju materijal. Po aktivnoj metodi, pogoni daju odgovarajuće mesečne zahteve nabavnoj službi
o potrebnim količinama materijala i dinamici njegove isporuke.

Question 35

šta se podrazumeva pod rezervnim delovima?

Answer 35

delovi koji služe za održavanje sopstvene opreme i objekata
* delovi koji služe za servisiranje sopstvenih proizvoda u garantnom roku
* delovi koji služe za obavljanje servisnih poslova za druga pravna lica na održavanju njihove opreme i
objekata.

Question 36

šta obuhvata globalni tok rezervnih delova?

Answer 36

*faza nabavke
* faza skladištenja
* faza utroška (ugradnje) rezervnih delova.

Question 37

kakve je prirode subjekat toka rezervnih delova?

Answer 37

Subjekat toka rezervnih delova je konkretan rezervni deo - materijalne prirode (opipljiv)

Question 38

šta je subjekat nematerijalnih tokova rezervnih delova?

Answer 38

Subjekat nematerijalnih tokova rezervnih delova je vrednost pojedinih rezervnih delova

Question 39

koji deo angažovanja sredstava pokrivaju informacije o rezervnim delovima?

Answer 39

Informacije o rezervnim delovima pokrivaju onaj deo angažovanja sredstava koja se odnose na promet rezervnih
delova od momenta njihovog preuzimanja od strane preduzeća do momenta izdavanja u proizvodnju.

Question 40

na kojim karticama se analitički prate podaci o rezervnim delovima?

Answer 40

Za analitičko praćenje podataka o rezervnim delovima u preduzeću koriste se materijalne kartice koje sadrže
podatke o količini i vrednosti svake podvrste rezervnih delova.

Question 41

na šta ukazuje šifra rezervnih delova?

Answer 41

Precizno ukazuje na sve bitne karakteristike rezervnih delova i njihovu pripadnost podvrsti, vrsti i višoj
organizacionoj strukturi rezervnih delova

Question 42

na kojim kontima u glavnoj knjizi se prate informacije o rezervnim delovima?

Answer 42

U glavnoj knjizi rezervni delovi se knjiže na kontima podgrupe 102.

Question 42

šta obuhvata obračun nabavne cene rezervnih delova?

Answer 42

*vrednost po obračunu dobavljača
* direktni (zavisni) troškovi dobavljača
* carine i druge uvozne dažbine

Question 43

šta podrazumeva vrednost nabavke rezervnih delova po obračunu dobavljaca?

Answer 43

Vrednost nabavke rezervnih delova po obračunu dobavljača (neto fakturna vrednost) podrazumeva vrednost
koja će biti plaćena dobavljaču

Question 44

šta se smatra pod zavisnim troškovima nabavke rezervnih delova?

Answer 44

Pod zavisnim troškovima nabavke rezervnih delova podrazumevaju se troškovi koji nastaju da bi se rezervni
delovi dopremili do dobavljača, odnosno mesta isporuke do skladišta kupca. Ovu grupu troškova čine:
 Troškovi utovara,
 Troškovi istovara,
 Troškovi osiguranja u transportu,
 Trošovi kala, loma, rastura i kvara u transportu,
 Trošovi prevoza,
 Trošovi kontrole kvaliteta,
 Drugi troškovi koji se odnose na nabavku rezervnih delova

Question 45

da li se opšti troškovi nabavke rezervnih delova smatraju zavisnim troškovima?

Answer 45

Opšti troškovi nabavke rezervnih delova ne smatraju se zavisnim troškovima, već troškovima proizvodnje,
odnosno rashoda tekućeg perioda.

Question 45

kako se knjiži ulaz rezervnih delova u skladište?

Answer 45

Ulaz rezervnih delova u skladište knjiži se u materijalnom knjigovostvu preko naloga za knjiženje. Za rezervne
delove pod određenom šifrom upisuje se količina rezervnih delova koja ulazi u skladište i cena jedinice količine.
Cena jedinice količine dobija se kao količnik nabavne vrednosti rezervnih delova i količine nabavljenih rezervnih
delova

Question 46

kako se procenjuju zalihe rezervnih delova u skladištu?

Answer 46

Zalihe rezervnih delova u skladištu procenjuju se po nabavnoj vrednosti, obračunatoj po jednoj od metoda: fifo,
lifo, metoda prosečnih cena ili metoda obračuna po planskim cenama korigovanim za odstupanja u obračunskom
periodu.

Question 47

kako se procenjuju rezervni delovi proizvedeni u samom preduzeću?

Answer 47

Rezervni delovi proizvedeni u samom preduzeću procenjuju se najviše po ceni koštanja utvrđenoj na isti način
kako je to zakonom o računovodstvu utvrđeno za nedovršenu proizvodnju i gotove proizvode, pod uslovom da
ova cena nije viša od neto tržišne cene istog proizvoda, odnosno sličnog proizvoda, tako da se procenjivanje vrši
najviše po neto tržišnoj ceni.

Question 48

šta je to utrosak rezervnih delova?

Answer 48

Utrošak rezervnih delova je količinski pokazatelj odliva rezervnih delova sa skladišta.

Question 49

kako se obračunava trošak rezervnih delova?

Answer 49

To je novčani pokazatelj koji se dobija kao proizvod količine utrošenih rezervnih delova i prosečne nabavne cene
po kojoj se vode rezervni delovi u skladištu

Question 50

zašto se izdaju rezervni delovi iz skladišta?

Answer 50

Rezervni delovi se izdaju iz skladišta za potrebe proizvodnje na osnovu trebovanja rezervnih delova, koje se u
praksi pojavljuje i pod drugim nazivima kao što su: izdatnica, potrošnica i sl.

Question 51

kako se knjiži izlaz rezervnih delova iz skladišta?

Answer 51

Preko naloga za knjiženje. Za rezervne delove pod određenom šifrom upisuju se količina rezervnih delova koja
izlazi iz skladišta i prosečna cena jedinice količine rezervnih delova po kojoj se ovi vode na odgovarajućoj
materijalnoj kartici.