inleiding levensbeschouwing vragen Flashcards
noem de 4 beginselen van Humanisme
- iedere levo is context gebonden mensenwerk, zelf verantwoordelijk
- iedereen is gelijk
- autonomie van het ik (zelfbeschikking)
- Finaliteit van het jij (tegen egoïsme, utopisme)
betekenis Arbitrair
willekeurig, niet gebasseerd op bepaalde overtuigingen.
betekenis Contingentie
het doen met wat je hebt. Iets wat gebeurt had anders kunnen zijn afhankelijk van omstandigheden.
Noem de drie intresses
- Praktische interesse (manipulatief – naar je hand zetten)
- Theoretische interesse
(cognitief = kennis) - Zininteresse (zintresse)
wat is de praktische interesse
mensen willen invloed uitoefenen, weten wat ze met dingen kunnen doen
wat is de theoretische interesse
interesse om de werkelijkheid te kunnen gebruiken.
wat is de zintresse
gaat over ervaren van betekenis, we ervaren zingeving als ons leven belangrijk lijkt en ergens naartoe gaat
noem de 4 aspecten van de zintresse
- Sterke vorm (betekenis belichaming)
- Toeval of niet
- Transcendentie
- Kwetsbaar (fundamenteel)
het goede oordeel dat mensen over ons hebben interesseert ons alleen bij een dominante dispotief. wat betekent dat
mening van andere over ons moet gevormd zijn vanuit absolute vrijwilligheid
noem verschil tussen getoverd en gechoogeld
het een is overklaaraar (magie) het ander is verklaarbaar (trucje)
levensbeschouwing als vak ontstond in het jaar….
1987
wat is de optiekentheorie
andere invalshoek levert een ander oordeel op
wat is metafysica
meta = voorbij, fysica = natuurkunde. Dus theorieën die niet experimenteel getoetst kunnen worden
betekenis ervaren
iets leren kennen, niet van horen zeggen maar door er zelf op uit te trekken, door zien en horen, voelen en ruiken, door levend contact dus (zin-tuigelijk dus)
wie is Paul Cortois
uitvinder ervaringsmachine
wat zijn 2 achtergrondverhalen van het woord hermeneutiek
God Hermes en zijn vertalen van goden naar mensen, het woord Hermeneuein: vertalen en interpreteren.
hedendaagsvoorbeeld van Hermes persoon..?
nieuws reporter die veel meer weet dan jij en je moet hem maar geloven want er is geen andere info.
waar komt het woord traditie van daan
tadere (lijkt op trade) wat “doorgeven” betekent
wat is een zoekontwerp
een tijdelijke zaak
een periodiek stelsel kijkt op 1 manier naar stoffen. aspectoptiek. hoe noem je dit zoekontwerp
een klein zoekontwerp
meerdere kleine zoekontwerpen samen noem je een
deelverzameling
een groot zoekontwerp noem je ookwel een
cultuur
een cultuur (grootzoekontwerp) is
samenhangende groep waarden, betekenissen en begrippen die helpen bij oriëntatie van de werkelijkheid
Cultuur–>deelverzameling–>aspectoptiek (klein zoekontwerp)
Cultuur–>deelverzameling–>aspectoptiek (klein zoekontwerp)
leg de 2e naïviteit uit
eerst ben je kind (magische wereld) dan word je wakker en volwassenen. en DAN moet je terug naar je 2e naïviteit en opnieuw opzoek naar het ‘meer’
betekenis hermeneutische filosofie
we proberen maar wat en daardoor verkrijgen we kennis.
noem de 7 dimensies binnen religie volgens Ninian Smart met daarbij steeds 1 voorbeeld
- praktisch en rituelen (meditatie)
- filosofisch (wat gebeurt er bij meditatie)
- Mythe & verhalen (bijbel)
- Emotionele dimensie: (welke reactie activeert het)
- ethische en legal/feiten (normen)
- organisatie/ sociale gebeuren
- materealistisch en artistiek (heilige ruimtes)
quasi-religiositeit betekent…
quasi= schijnbaar, als mensen zich met ‘iets’ verbonden voelen: kerst, begrafenis etc.
betekenis profaan
alledaags
etymologie
woordherkomst
Harry kuitert
zoekontwerp en alles van boven komt van beneden
noem de 5 woordherkomsten van het woord religie (religio)
- relegere (herlezen, overdoen)
- religare (opnieuw binden)
- relinquere (achterlaten)
- re-eligere (opnieuw verkiezen)
- religere (verplichten)/religio (naleven van een plicht)
betekenis Relegere
herlezen, overdoen, nauwgezet in acht neme typeert het begrip religie als het voortdurend en ijverig in acht nemen van alles wat op de verering van de goden betrekking heeft
Betekenis religare
(opnieuw binden, goed binden) en verstaat onder religie de band (liga) tussen God en de mens
betekensi Relinquere
(achterlaten) en geeft daarmee aan dat alles wat tot de religie behoort van het profane is afgezonderd
betekenis re-eligeren
(opnieuw verkiezen): in de religie kiest de mens God, die hij door de zonde had verloren, weer als bron van zijn zaligheid
betekenis religere (en niet relegere) en religio
verplichten en religio = (het naleven van een) religieuze plicht
Sigmund Freuddacht dat
Sigmund Freuddacht dat religie een manier is om de werkelijkheid te beheersen door middel van het uitvinden van een perfecte wereld. In zijn visie is het idee ‘God’ een versie van het vaderbeeld Hij ziet religie als een biologische en psychologische noodzakelijkheid om decontingentievan het bestaan aan te kunnen.
waarom zijn functionele definities van religie vaak problematisch
omdat ze vanuit een extern perspectief zijn geschreven. Functionele definities geven vaak een simplistisch beeld van de rol die religie speelt in het leven van de religieuze mens,
hoe definieert Ninian smart religie?
een verzameling van rituelen van een groep mensen die verbonden zijn met een traditie en die spirituele sentimenten met een buiten-menselijke focus uitbeelden of oproepen en ten minste ten dele gebaseerd opmythologieen/ofdoctrines.
Primaire transcendentie..
overstijgen van het puur-biologische
secundaire transcendentie…
overstijgen van één enkel sub-universum (klein zoekontwerp/taalspel) binnen het symbolisch universum
VERLEGGEN/uitbreiden van kennis
tertiare transcendentie (onvoorspelbaar…)
(kan eigenlijk niet en je komt altijd weer terug bij tertiare transcendentie maaar) het overstijgen van het symbolisch universum (?)
taalspelen subuniversa
rood betekent: stop, liefde, kleur
open dimensie is..
er is geen regel of betekenis (totale chaos, niets dus vernietiging
betekenis immanentie
er in blijvend, iets wat bij de structuur hoor. binnen ervaring van het bewuste
voorbeeld secundair transcenderen
(overschrijden van grenzen zonder biologische universum te verlaten) Il leg de krant weg en verdiep me in een roman
secundaire transcendentie heeft te maken met gestaltwitch leg uit…
= perspectiefverandering, je gaat dingen anders benaderen (binnen biologisch universum)
wat is religie substencieel
waar is het van gemaakt/wat doet het: boeken goden ,troost, verband
korte uitleg transcendentie: primair, secundair, tertiar
- overstijgen biologische
- overstijgen enkel sub-universum
- overstijgen symbolisch universum
waarom is de zintresse kwetsbaar
wat voor mij heilig is, is dat niet meteen voor een ander
waarom is toeval een kenmerk van zintresse
het is maar toeval wat heilig wordt en wat niet. dit staat niet vast
contact magie
dartpijltjes op een foto van je moeder gooien voelt fout. tussen sacraliteit en idiotie in
Rulolf Otto
het heilige is fascinerend en angstaanjagend (het is TE groot) vrees en fascinatie
reliek
overblijfsel van een voorwerp dat binnen een religie vereerd wordt
numineus
numineus. ( religie) ter plekke zin gevend aan het bestaan, direct verwijzend naar het goddelijke. Numineuze ervaringen zijn per definitie buitenredelijk.
onmythologisering/onttovering
“het is toch allemaal onzin”
immanente vorm van tijd, tijdelijkheid is god…
kronos, afgeleid van chronologie
transcendente vorm van tijd, breekt in de tijd
Kairos, zoekt juiste geschikte moment, “nu” bestaat niet er is altijd meer tijd.
betekenis autonoom
auto= zelf, nomos= wet. ik ben de baas
intersubjectiviteit
inrichten van leven volgens traditie
heteronomie
de ander bepaald het voor mij
noem een voorbeeld van symbolisch herstel
je kunt de holocaut niet ondoen, maar wel een herdenkingsmonument maken.
tegenovergestelde van utopie
is dystopie
noem een voorbeeld van hermeneutische toeëigening
zelf bepalen wat de maandelijkse horoscoop VOOR MIJ betekent.
Burms en de Dijn
Praktische /manipulatieve interesse
intersubjectief
gebaseerd op de meningen van meerdere individuen
nomos=
wet
