HS 4 Flashcards
metaalbarometer
hierin zit een metalen doosje waar de lucht grotendeels uitgepompt is. De bovenkant en de onderkant van et doosje zijn gegolfd en erg dun. Daardoor kunnen ze gemakkelijk op en neer bewegen.
dauw
als het overdag warm weer is, verdampt er veel water. De lucht neemt dan grote hoeveelheden waterdamp op. s’ nachts koelt de lucht weer af. Als de temp te ver daalt, kan de lucht al die waterdamp niet meer bevatten. Het teveel aan waterdamp condenseert dan in de vorm van kleine waterdruppeltjes. (van waterdamp naar water)
rijp(en)
als de temp onder het vriespunt ligt, ontstaat er geen dauw, maar rijp. Rijp bestaat uit heel kleine ijskristallen. De waterdamp in de lucht is veranderd in ijs zonder eerst vloeibaar te worden. (van waterdamp naar ijs)
dauwpunt
de temp waar de waterdamp in de lucht gaat condenseren.
5 g waterdamp per m3 = 0 graden C
7 g waterdamp per m3= 5 graden C
10 g waterdamp per m3= 10 graden C
condensatieniveau
de hoogte waarop de waterdamp begint te condenseren.
elektrisch geladen/ statisch
als je over een pvc-buis wrijft met een wollen doek, trekt de buis snippers papier aan. Ook een dun waterstraaltje wordt door de buis aangetrokken.
bliksemflits
de grootte van die spanning kan oplopen tot honderden miljoenen volt. Dat is genoeg om een enorme vonk (bliksemflits) te laten overspringen van de wolk naar de aarde. een BSF is een korte hevige stroomstoot waarbij ene onweerswolk gedeeltelijk wordt ontladen. De stroomsterkte in deze BSF kan oplopen tot 20.000A, en de temp tot 30.000 graden.
donder
Door de enorme hitte van een BSF zet de lucht rond het pad van de bliksem sterk uit. Daardoor ontstaat een geluidsgolf die zich in alle richtingen verspreidt. Dit geluid (en echo’s ervan) hoor je als de donder.
geladen voorwerpen
een geladen voorwerp ontlaadt: het raakt zijn lading langzaam weer kwijt. Hoe meer waterdamp er in de lucht zit, des te sneller zal het voorwerp ontladen. Proeven met geladen voorwerpen lukken daarom het best als de lucht erg droog is. In vochtige lucht is e lading te vlug verdwenen.
bliksemafleider
je kunt hoge gebouwen met een bliksemafleider beschermen tegen blikseminslagen. Een bliksemafleider biet de bliksem een goed geleidende weg van het hoogste punt van het gebouw naar de aarde. De bliksem zal die weg eerder volgen dan de veel slechter geleidende route door de muren van het gebouw.
onweersbuien
ontstaan wanneer bellen met warme vochtige lucht snel kunnen opstijgen. Je krijgt dan grote onweerswolken die meer dan 10 KM hoog kunnen worden. De lucht in een onweerswolk is sterk in beweging. Warme lucht stijgt op, en koude lucht met hagel en regen valt naar beneden. ijskristallen en waterdruppels bewegen langs elkaar en botsen. Dit heeft tot gevolg dat de wolk wordt geladen.
