Hormonet

Question 1

Gjendrat endokrine dhe hormonet perkatese

Answer 1

• Hipofiza(adrenohipofiza, neurohipofiza–> ACTH, LH, FSH, TSH, GH, ADH, Prolaktina, Oksitoksina
• Pankreasi–> Insulina, Glukagoni
• Tiroidja–> Tirozina(T3), Tiroksina(T4), Kalcitonina
• Paratiroidja–>PTH
• Mbiveshkorja–> Adrenaline, Noradrenaline, Kortizol
• Testikujt–> Testosteron
• Vezorja–> Estradiol, Progresteron

Question 2

Cfare bejne hormonet e hipofizes

Answer 2

ACTH-adrenokortikotropik (Rregullon prodhimin e kortizolit)

LH-hormoni luteinizues, (nxit hormonet seksuale dhe kontrollon funksionet e gonadeve)

FSH-hormoni folikulstimulues( kontrollon ciklin menstrual, stimulon rritjen e vezeve ne vezore dhe konrollon prodhimin e spermes)

GH-Hormoni i rritjes (hormon peptid, stimulon rritjen, riprodhimin e qelizave, rigjenerimin e tyre ne njerez e kafshe, e rendesishme per zhvillimin e njerezve

TSH- hormoni i stimulimit te tiroideve(kontrollon prodhimin e hromonit te tiroideve, tiroksines, triothironines

ADH- hormoni antidiuretik( rregullon, balancon sasine e gjakut ne uje dhe urinimin)

OKSITOKSINA( luan rol ne socializim, riprodhim, lindje dhe periudhen pas lindjes, Ndihmon me lindje, lidhjen me femijen dhe qumeshtin)
Prolaktina- nxit qumeshtin

Question 3

Funksionet e hormoneve

Answer 3

Koordinojne veprimtarine e indeve dhe organeve ne menyre qe organizmi te funksionoje normalisht. Rregullojne procese si:
1-Rritja, zhvillimi, sjellja riprodhimi
2-Ruajne homeostazen, te ushqyerit, metabolizmin, ekskretimin, ekulibrin e ujit
3- Reagojne ndaj ngacmuesve
4-Veprojne si mesazhere kimike

Question 4

Klasifikimi i hormoneve dhe ndryshimi i tyre nga neurotejcuesit.

Answer 4

Sipas struktures dhe ndertimit

• polipeptide ose proteina (insulina, glikogjeni)
• derivate te aminoacideve(tirozina)
• Steroide (testosteroni)

Hormonet jane lajmetare te sistemit endokrin, te mngadalte dhe jetegjate
Neurotejcuesit jane lajmetare te sistemit nervor, te shpejte dhe jeteshkurter.

Question 5

Roli i hormoneve

Answer 5

PANKREASI
-Insulina (Rrit metabolizmin e sheqernave, deponimin e glikogjenit, sintezen e proteinave, sintezen yndyrore. etj

-Glikogjeni (furnizon muskujt me energji gjate aktiviteteve, rreg sasine e ulet te sheqerit)

TIROIDJA
-Tirozine ( i sherben trupit per te bere mesazhere kimike)

• Tiroksine (Kontrollon sa energji perdor trupi, tretjen, funksionet e zemres e muskujve)
• Kalcitonine (Rregullon nivelin e kalciumit,fosfatit, del kunder paratiroides

PARATIROIDJA

-PTH Hormoni i paratiroides, rregullon perqendrimin e kalciumit ne gjak

MBIVESHKORJA

• Adrenaline, clirohet gjate pergjigjes ngri ose lufto, stimulon rritjen e qarkullimit t e gjakut, te frymemarrjes, rritjen e rrahjeve te zemres, zmadhimin e bebeve te syrit, nivelin e sheqerit. Lidhet me receptoret Alfa dhe Beta.
• Noradrenaline (Bashke me adrenaline, rrit rrahjet e zemres ,rritjen e qarkullimit t e gjakut, te frymemarrjes, rritjen e rrahjeve te zemres, ndihmon ne shperberjen e yndyrave, ngritjen e nivelit t esheqerit per te prodhuar me shume energji.
• Kotizol ( si pergjigje ndaj stresit, rrit sheqerin, pergjigje ndaj sheqerit te ulet, bllokon sistemin imunitar, ndihmon ne metabolizmin e yndyrnave, proteines, karbohidrateve, ul formimin e kockave.
• Testosteron ( ndikon ne pamjen e jashtme dhe zhvillimin seksual te meshkujt. Stimulon prodhimin e spermes, rritjen e muskujve, kockave, etj
• Estradiol ( zhvillimim, mirembajtja e sistemit te riprodhimit, maturimit te vezeve, leshimit te tyre dhe trashjen e uterusit.
• Progresteron- rregullon ciklin menstrual,pergatit uterusin per shtatzani, trash uterusin, nese ska shtatzani progresteroni bie dhe fillon cikli mnstrual.

Question 6

Mekanizmi i aktivitetit hormonal

-Rregullimi i aktivitetit metabolik

Answer 6

Nese ka aktivitet te ulet metabolik, hipotalamusi sekreton hormonin HL. Adenohipofiza sekreton TSH. Tiroidja sekreton tirozine dhe tiroksine. Vepron ne qelizat shenje dhe sintetizon nje enzime per rritjen e aktivitetit metabolik.

Question 7

Mekanizmi i aktivitetit hormonal

-Rregullimi i sasise se kalciumit ne gjak (Kalcemia)

Answer 7

Nese ka sasi te larte te kalciumit ne gjak, tiroidja sekreton kalcitonine, e cila vepron ne qelizat shenje, ne kocak, nxit depozitimin e kalciumit, ne veshke nxit urinimin, ne zorre frenon perthithithjen e kalciumit

Nese ne gjak ka sasi te ulet te kalciumit ne gjak paratiroidja sekreton hormonin PTH e cila veprn ne qelizat shenje, kovcak, ku frenon depozitimin e kalciumit, ne veshke frenon urinimin dhe ne zorre nxit perthithjen e kalciumit–> normalizohet

Question 8

Mekanizmi i aktivitetit hormonal

-Rregullimi i sasise se sheqerit ne gjak (Glicemia)

Answer 8

Nese ka sasi te larte te glukozit ne gjak, sekretohet insuline nga pankreasi. Vepron ne qelzait shenje ne melci dhe muskuj per kondesimin e glukozes ne glikogjen. Normalizohet (80-110 ml/ 100 ml gjak)

Nese ka sasi te ulet sheqeri ne gjak, pankreasi sekreton glikogjen, i cili vepron ne qelizat shenje, melci dhe muskuj per hidrolizen e glikogjenit ne glukoze duke normalizuar vleren e glicemise.