Hoorcollege 9 Flashcards
Hoe verschilt het internet van voorgaande cognitieve/media-technologieeën?
Het internet is de meest krachtige cognitieve technologie in de geschiedenis. Waar eerdere technologieën zoals boeken, kaarten en agenda’s specifieke functies vervulden, combineert het internet deze functionaliteiten in één systeem. Het internet centraliseert de toegang tot informatie.
Daarnaast heeft het internet de interactie met informatie veranderd door remediatie: het vervangt en verbetert traditionele media zoals kranten, tijdschriften, encyclopedieën en kaarten door digitale alternatieven die sneller toegankelijk en doorzoekbaar zijn.
Beschrijf het Google-effect
Het Google-effect beschrijft hoe ons geheugen zich aanpast aan de beschikbaarheid van externe informatie.
De belangrijkste aspecten zijn:
1. Wanneer we iets niet weten, zijn we geneigd het internet te gebruiken om het op te zoeken.
2. Als we weten dat informatie extern beschikbaar is, doen we minder moeite om deze te onthouden.
3. Als informatie niet extern beschikbaar is, doen we meer moeite om deze intern te onthouden.
4. We onthouden vaak waar informatie is opgeslagen (bijvoorbeeld een website), maar niet de exacte inhoud.
Dit effect laat zien dat ons brein zich bewust of onbewust aanpast aan nieuwe technologieën en minder moeite doet om informatie intern op te slaan als deze extern beschikbaar is. Dit kan leiden tot een “extended mind crisis,” waarin we minder feiten onthouden maar beter worden in het vinden van informatie.
Zijn de effecten van het internet op ons geheugen wenselijk?
De wenselijkheid van deze effecten hangt af van de balans tussen de intrinsieke en instrumentele waarde van cognitieve capaciteiten:
- Intrinsieke waarde: Het onthouden van feiten en ervaringen is waardevol omdat ze bijdragen aan je identiteit en een compleet wereldbeeld vormen. Ons semantisch geheugen, waarin feiten worden opgeslagen, is geïntegreerd in de hersenen en verbindt verschillende concepten met elkaar. Een afname van opgeslagen feiten kan leiden tot een minder rijk wereldbeeld.
- Instrumentele waarde: Het internet biedt toegang tot enorm veel informatie, wat voordelen oplevert voor onderwijs, onderzoek, journalistiek, democratie en economie. De tijd en mentale capaciteit die we besparen door minder feiten intern op te slaan, kan worden gebruikt voor complexere cognitieve taken.
Een belangrijk nadeel is de afhankelijkheid van technologie. Als deze wegvalt, bijvoorbeeld door een lege batterij of netwerkstoring, zijn we kwetsbaarder. Digitale vaardigheden zoals het vinden, vergelijken en evalueren van online informatie zijn daarom essentieel.
Maken jullie je zorgen over de effecten van het internet op geheugen en cognitie?
Ja, zorgen over de effecten zijn gerechtvaardigd. Sociale media kunnen ons denkbeeld over de wereld beïnvloeden en ons welzijn schaden door overmatige blootstelling aan informatie. Bovendien kan afhankelijkheid van het internet leiden tot minder diepgaande kennis en een incompleet wereldbeeld.
Tegelijkertijd biedt het internet ongekende mogelijkheden. Zoals Plato al waarschuwde voor de impact van schrift op geheugen, kunnen we stellen dat elke technologische vooruitgang oude cognitieve vaardigheden vervangt door nieuwe. Dit is een trade-off: terwijl we minder onthouden, krijgen we toegang tot veel meer informatie. De uitdaging ligt in het vinden van een balans en het ontwikkelen van digitale geletterdheid.
Waarom is het belangrijk om digitaal geletterd te zijn?
Digitale geletterdheid is essentieel om effectief met het internet en andere technologieën om te gaan.
- het vinden van betrouwbare en relevante informatie
- het vergelijken van verschillende bronnen
- het evalueren van de kwaliteit en betrouwbaarheid van online informatie
Hierdoor minimaliseer je de risico’s van misinformatie.
Belichaamde cognitie en technologie als extensie van het lichaam
Technologie functioneert als een verlengstuk van ons lichaam en onze cognitieve capaciteiten. Voorbeelden hiervan zijn fysieke objecten die onze cognitieve processen ondersteunen, zoals een notitieboek (geheugen), kaarten (navigatie).
Belichaamde cognitie benadrukt dat onze cognitieve processen worden gevormd door onze fysieke interactie met de wereld. Als een technologie zoals een smartphone wordt verwijderd, daalt onze gedragscompetentie, vergelijkbaar met het verlies van een deel van de hersenen. Cognitie en technologie zijn daarom onlosmakelijk verbonden.
