Hoorcollege 5: Innovative non-farmacologische psychologische interventies Flashcards
Mechanisme van chronobiologie
Chronobiologie is een circadiaanse (24-uurs) ritme van fysiologische processen, zoals hartslag kern lichaamstemperatuur en metabolische activiteit. Gedreven door de suprachiasmatische kern, die reageert op licht. Hierdoor is elke cel in je lichaam in lijn met het ritme.
Hoe zijn een ontregelde chronobiologie en MDD verbonden?
- 80-90% van de MDD-patiënten heeft slaapproblemen, bijvoorbeeld moeilijkheden
in slaap vallen en blijven, vroeg in de ochtend wakker worden - Enig circadiaans ritme in affectvariatie (voornamelijk slechtere stemming).
in de ochtend)
→ Normalisatie van het slaappatroon: vroege voorspeller van de reactie op de behandeling werkt
Beschrijf de potentie van Bright ligt therapy om de interne klok te ‘resetten’
Ja door in de ochtend BLT te geven start je het de fase-vertraagde chronobiologie eerder op
Leg uit hoe placebo effect geleerd en opgeroepen kunnen worden
Verbale suggesties (voor subjectief; kriebel, misselijkheid) en conditionering (Combinatie beste voor fysiologische effecten; vb pijn).
Beschrijf op welke niveaus (bijv. subjectief of fysiologisch) placebo’s effectief kunnen zijn
Fysiologisch
- Endocrine
- Neurobiologisch
- immuunsysteem (allergieën)
Beschrijf hoe placebo-effecten gebruikt kunnen worden voor interventies op een ethische manier
Patiënten moeten geïnformeerd worden dat het placebo is en wat voor positieve effecten het kan hebben.
Hoe effectueert de suprachiasmatische kern direct je cortisol niveau?
De suprachiasmatische kern effecteert de HPA?
Wat gebeurt er binnen het lichaam, biologisch, als cliënten met MDD een ontregeld chronobiologie hebben?
Meestal is hun chronobiologie fase-vertraagt of geavanceerd. Vertraagd komt vaker voor. Het is ook mogelijk dat er een interne desynchonisatie. Dit heeft effect op lichaamstemperatuur:
* De temperatuur blijft ‘s nachts hoger
Cortisol:
* Overactivatie van de HPA-as: Hoge cortisolspiegels overdag
* Ochtendpiek vaak fasevergevorderd
Melatonine:
* Verminderde amplitude van nachtelijke melatonine
* Faseverschoven nachtelijke melatoninepiek (vaak vertraagd)
Klokgenen:
* Ontregelde 24-uurspatronen in de klok
genen (“ze lijken in verschillende genen te leven
tijdzone dan zij”)
Kan je chronotype (laat of vroeg) veranderen en wat zijn de gevolgen daarvan?
Ja, je interne klok (chronotype) veranderd. Van laat in de kindertijd en adolescentie en daarna naar vroeg. Deze verandering leid tot toegenomen kwetsbaarheid tot mentaal en fysieke ziektes
Translationeel onderzoek; noem de stappen
theorie/bevindingen vanuit fundamenteel toepassen
wetenschap ten behoeve van de menselijke conditie (bijv
interventies)
* van mechanismen tot toepassing
* uit fundamenteel onderzoek (“hoe zou het kunnen werken?”),
via werkzaamheidsstudies (“kan het werken?”),
naar effectiviteitsstudies (“werkt het in de praktijk?”)
Elektroconvulsietherapie (ECT) & herziene monoamine/neurotrope hypothese van depressie
59.14
Faraway Law of induction
Een verandering in de magnetische flux zorgt ervoor dat er een elektrische stroom vloeit
via een circuit. Snellere/sterkere verandering = hogere spanning.
Leg uit hoe TMS werkt met de Faraway Law of induction
Transcraniële magnetische stimulatie (TMS) werkt door magnetische pulsen naar specifieke gebieden van de hersenen te sturen, met als doel de hersenactiviteit te moduleren. De Faraday-wet van inductie verklaart dit proces: wanneer een magnetisch veld in de buurt van een geleider (in dit geval hersenweefsel) verandert, wordt er een elektrische stroom opgewekt in de geleider. Deze elektrische stroom beïnvloedt de neuronale activiteit in het doelgebied.
TMS is effectief voor depressie omdat het kan helpen bij het herstellen van de normale activiteit in hersengebieden die geassocieerd worden met stemming en emoties, zoals de dorsolaterale prefrontale cortex. Dit kan leiden tot een vermindering van depressieve symptomen bij patiënten die niet goed reageren op traditionele behandelingen zoals medicatie en therapie
Noem directe effecten en lange termijn effecten die rTMS kan veroorzaken
DIrect: Beter kunnen bewegen (lopen) bij Parkinson’s (minuten/uur)
LTE: ?
Noem een limitatie van rTMS