Hoorcollege 2 - Cliëntgerichte en emotiegerichte therapie Flashcards
Carl Rogers
Grondlegger van cliëntgerichte psychotherapie. (humanisme)
- Hij legde de nadruk op de therapeutische relatie ipv de techniek
Actualiserende neiging
De motivatie van het organisme om inherente mogelijkheden te realiseren en te versterken (Rogers)
Piramide van Maslow
Basisbehoeften moeten worden bevredigd voordat men kan overgaan tot zelfactualisatie
Toevoegingen van Rogers aan piramide van Maslow
Men heeft een omgeving nodig die hem voorziet van:
1. Authenticiteit/Echtheid
2. Empathie
3. Acceptatie
Wanneer deze 3 voorwaarden aanwezig zijn zal zelfrealisatie plaatsvinden
Roger’s theorie van het zelf
Het zelf bestaat uit:
1. Het ware zelf: eigenwaarde. Gevormd door interactie van kind het kind met ouders.
- Het waargenomen zelf: Zelfbeeld; hoe wij onszelf zien.
- Het ideale zelf: wie we zouden willen zijn; onze doelen en ambities
Congruent zelf
Alle zelven overlappen met elkaar
(komt voort uit zelfacceptatie en positieve zelfwaardering van therapeut)
Incongruent zelf
Er is een kloof tussen de zelven en mensen ervaren daardoor spanning
Actualiserende tendens
Alle levende organismen actualiseren hun potentieel voortdurend, zelfs onder ongunstige omstandigheden
Kernvoorwaarden therapeutische relatie
- Congruentie: therapeut wordt niet afgeleid door zijn eigen zorgen en is volledig aanwezig in de relatie met cliënt
- Onvoorwaardelijke positieve waardering: positieve waardering voor de cliënt
- Empathisch begrip voor referentiekader: binnengaan in de private perceptuele wereld van de ander en je daar volledig in thuis voelen
Niet-directieve houding
- Respect
- Persoonlijke openheid
- Begrip en waardering
- Niet focussen op symptomen, want die zijn onderliggend aan een ander probleem
Technieken in cliëntgerichte psychotherapie
- Basis gespreksvaardigheden; actief luisteren, empathie, spiegelen
- Non-directief: respect, openheid, positieve waardering
- Therapeut als een instrument van verandering; aanwezig, toegankelijk, transparant, authentiek
- Zelf geïnitieerd huiswerk: patiënten stellen hun eigen doelen
EFT
- Emotiegerichte Therapie
- Integratief
- Humanistisch
- Ziet emoties als fundamenteel voor de ervaring
- Elke emotie wijst op een onderliggende behoefte, en elke onderliggende behoefte is een potentieel voor bepaald gedrag
- Ontstaan als behandeling voor depressie
Methode EFT
- Emoties identificeren, transformeren en beheren
- Vaardiger in info over zichzelf en omgeving verkijgen
- Combi van Gestalt- en cliëntgerichte therapie
- Leert men emoties bewust te ervaren en op de juiste manier te gebruiken
Elementen van emotieschema’s
a) Situatie-perceptuele ervaringen: bijv. merken dat je alleen zit en zich herinneren als eenzaam kind.
b) Lichamelijke gewaarwordingen en uitdrukkingen: bijv. zinkend gevoel in borst vergezeld met trillende lippen
c) Impliciete verbaal-symbolische voorstellingen: standaardzinnen en zelflabels
d) Motivatie-gedragselementen: bijv. behoefte om samen te zijn, maar contact met anderen vermijden
Klassen van emotionele respons
- Primaire adaptieve emotiereacties: onmiddelijke emoties op een situatie die een persoon kunnen helpen de juiste actie te ondernemen
- Primaire maladaptieve emotie: onmiddelijke emoties, maar betreffen overgebleven reacties van eerdere vaak traumatische, ervaringen
- Secundaire emoties; emoties over primaire emoties
- Instrumentele emoties; emoties die worden gebruikt om anderen te beïnvloeden