Hoofdstuk 2 - Beginselen van het recht Flashcards
Wat versta je onder recht in een samenleving?
geen beste definitie van “recht”, deze bepaling aanvaard in juridische wereld:
- het recht bevat bindende maatregelen die opgesteld worden door de overheid en die als doel hebben het samenleven mogelijk te maken
een gemeenschap kan slechts evenwichtig functioneren als bepaalde regels, plichten en verboden opgelegd worden aan de burgers, zodat zij in harmonie met elkaar kunnen leven.
Het recht is het geheel van die leefregels, die het samenleven in de gemeenschap bevorderen. In onze samenleving speelt het recht dan ook een bijjzonder grote rol.
onderscheid naargelang de relatie dat door het recht wordt geregeld:
privaatrecht, publiekrecht & gemengde takken/gemengd recht
wat is privaatrecht?
- geheel van regels dat de verhoudingen beschrijft tussen burgers
onderling. - regelt enkel privébelangen,
- die relevant zijn tussen particulieren, die met elkaar in een zekere
relatie staan (handelsrecht, arbeidsrecht, burgerlijk recht) - de afspraken die tussen deze particulieren gelden, hebben geen
weerslag op de belangen van de samenleving als geheel.
- die relevant zijn tussen particulieren, die met elkaar in een zekere
- gerechtelijk privaatrecht regelt de bevoegdheid van de Belgische
rechters voor grensoverschrijdende gevallen.
wat is publiek recht?
- regels die het samenleven regelen
- omvatten het organiseren van ordehandhavingg, gerechtelijke
diensten, en vooral ook de manier waarop de overheid funtioneert en
hoe die overheid kan optreden tegenover haar burgers. - fiscaal recht, grondwettelijk of constitutioneel recht, administratieve of
bestuursrecht, strafrecht of materieel strafrecht & strafprocesrecht of
het formeel strafrecht.
watt is gemengde takken / gemengd recht?
- kenmerken van zowel privaat als publiek recht:
- ondernemings- en economisch recht
- venootschapsrecht
- burgerlijk procesrecht
- sociaal recht (arbeidsrecht en het sociale zekerheidsrecht)
Wat is scheiding der machten? Wie oefent in België die machten uit?
De scheiding der machten is een beginsel dat het staatsgezag opgesplits heeft in 3 machten. Het komt van de leer van ‘Trias Politica’
De wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechterlijke macht.
(Wat is scheiding der machten?) wetgevende macht
deze macht is verantwoordelijk voor het maken en wijzigen van wetten. In België wordt de wetgevende macht uitgeoefend door het federale parlement, bestaande uit de kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat, en de gewest- en gemeenschapsparlementen zoals het Vlaams-, Waals-, Brussels Hoofdstedelijke Parlement. Hierbovenop nog eens de parlementen van de Franse & Duitstalige gemeenschap.
(Wat is scheiding der machten?) uitvoerende macht
deze macht is belast met het uitvoeren van de wetten. In België wordt de uitvoerende macht uitgeoefend door de federale regering, bestaande uiit de premier en de ministers, en de gewest- en gemeenschapsregeringen (Vlaamse Regering, Waalse gewestregering, Regering Brussels Hoofdstedelijk gewest, ….)
(Wat is scheiding der machten?) rechterlijke macht
deze macht is verantwoordelijk voor de handhaving van de wetten. De rechterlijke macht in België bestaat uit verschillende rechtbanken en hoven op verschillende niveaus (Grondwettelijk Hof, het Hof van Cassatie, de Raad van State, de hoven van beroep, de arbeidsrechtbanken, de rechtbanken van eerste aanleg (REA), …)
Wat is het belang van de scheiding der machten?
Dit is belangrijk omdat er zo drie machten zijn die elkaar (moeten) controleren om te voorkomen dat één macht de bovenhand krijgt.
De wetgevende macht stelt de wetten op, de uitvoerende macht stelt deze in kracht en die rechterlijke macht lost overtredingen van de wet op.
Wat is het belang van de scheiding der machten?
Dit is belangrijk omdat er zo drie machten zijn die elkaar (moeten) controleren om te voorkomen dat één macht de bovenhand krijgt.
De wetgevende macht stelt de wetten op, de uitvoerende macht stelt deze in kracht en die rechterlijke macht lost overtredingen van de wet op.
Hoe is België gestructureerd?
3 gemeenschappen (Vlaamse, Franse, Duitstalige)
3 gewesten (Vlaamse, Brusselse hoofdstedelijke, Waalse)
10 provincies
581 gemeenten
