hoofdstuk 1 Flashcards
wat is een centraal veneuze katheter ?
katheter die wordt ingebracht in een dieper gelegen bloedvat
waarop is er minder kans bij een centraal veneuze katheter ?
- minder kans op chemische of mechanische flebitis
hoe wordt een ongetunnelde katheter vast gemaakt ?
met 2 hechtingen aan het fixatieklipje dit wordt gedaan door de anesthesist
wanneer wordt een ongetunnelde katheter geplaatst ?
bij pt die minder dan 4 weken therapie nodig hebben
hoe wordt een getunnelde katheter vast gemaakt ?
het groeit vast in de huid en wordt geplaatst door chirurg
wat is een indicatie voor plaatsen van een hickman katheter ?
continue therapie voor 6 maanden lang
wat zijn de indicaties voor een centraal veneuze katheter ?
- toedienen toxische medicatie bv chemo of TPN
- zv met niet toegankelijke perifere vaten die regelmatig bloed moet worden afgenomen of iv therapie hebben
- meten van centraal veneuze druk
waarom moet centraal veneuze druk gemeten worden ?
- geeft ons info over de pompfunctie van het hart
- wanneer pompfunctie minder goed werkt zal centraal veneuze druk stijgen
- wanneer te weinig bloed om rond te pompen zal centraal veneuze druk ook dalen
waar vinden we monitoring van centraal veneuze druk regelmatig ?
- operatiekwartier
- kritieke diensten
welke punctieplaatsen zijn er voor centraal veneuze katheter ?
- vena jugularis interna
- vena subclavia
-vena femoralis
wat zijn de kenmerken bij centraal veneuze katheter die in de vena subclavia geplaatst wordt?
- voor langdurig gebruik handiger
- verzorging verloopt vlot
- minder infectiegevaar
- pt met verhoogd bloedingsgevaar gaan ze deze niet plaatsen wegens moeilijk af te duwen
waarop is er meer risico bij plaatsing van centraal veneuze katheter bij vena subclavia ?
- verhoogd risico op pneumothorax : bij plaatsing kan katheter de long aanprikken
waarom is er meer risico op infectie bij cvk in de vena jugularis interna ?
omdat het moeilijker afdek baar blijft door de baard van de man
waar ligt de vena femoralis?
in de liesplooi
wat is de eenvoudigste punctieplaats voor een cvk ?
vena femoralis
waarom wordt de vena femoralis bijna niet gebruikt voor cvk ?
risico op infectie is te groot
waar eindigt de tip van de vena femoralis bij cvk ?
- vena cava inferior
wanneer wordt de vena femoralis gebruikt voor een cvk ?
bij acute situaties zoals reanimatie katheter moet direct vervangen worden naar andere vene als de situatie stabiel is
waar ligt de vena jugularis interna
in de hals
waar ligt de tip bij cvk in de vena jugularis interna ?
- net boven het rechter atrium
wat willen ze voorkomen als ze de cvk in de vena jugularis interna zetten ?
- hartritmestoornis van rechter atrium
waarop is kans op correcte plaatsing groter bij een cvk in de vena jugularis interna ?
- omdat het een rechtlijnig verloop heeft
waarom is het infectie gevaar er ook bij de vena jugularis interna?
bij een man omdat het afdekken moeilijker verloopt door hun baard
waarop is het risico minder bij een cvk in de vena jugularis interna ?
- pneumothorax
hoe wordt de cvk in de vena jugularis ervaren voor de pt?
onaangenaam
waar ligt de vena subclavia?
in de sleutelbeenvene
welke punctieplaats is het meest geschikt voor langdurig gebruik met een cvk ?
vena subclavia
waarom is er minder risico op infectie bij de vena subclavia cvk?
het kan beter worden afgedekt
waar heb je wel meer risico op bij cvk in de vena subclavia ?
- pneumothorax door het aanprikken van de long tijdens het plaatsen
wanneer gaan ze niet kiezen voor de vena subclavia voor een cvk ?
als ze verhoogd bloedingsgevaar hebben omdat deze plek niet kan worden afgeduwd ²
welke houding moet de pt hebben tijdens plaatsing van cvk ?
horizontale houding
- lichte Trendelenburg
waarom moet de pt in lichte trendelenburg liggen bij plaatsing cvk ?
- het zorgt ervoor dat de venen goed gevuld zijn waardoor plaatsing vlotter verloopt
- verminderd risico op luchtembolieën
hoe werkt de seldinger techniek bij cvk plaatsing?
- scherpe holle naald prikt arts de vene aan
- voerdraad wordt door vene geplaatst en naald wordt verwijderd een stompe dilatator wordt over de voerdraad geplaatst om opening te vergroten de stompe katheter wordt verwijderd en de katheter definitieve over de voerdraad geschoven tot in de diepe vene en voerdraad wordt dan verwijderd
wat wordt er gecontroleerd na plaatsing cvk door een rx opname?
- positionering te controleren
- pneumothorax controleren
wat zijn mogelijk verwikkeling bij een cvk ?
- infectie insteekplaats
- verstopping van katheter
- lucht embool
- sepsis
wat moet je doen als je verstopping hebt van de cvk katheter ?
- je mag katheter nooit doorspuiten
- trombus aspireren en trombus verwijderen daarna spoelen
- pulserende wijze spoelen
hoe wordt er een lucht embool veroorzaakt bij een cvk ?
- als katheter in open verbinding staat met de buitenlucht zal bij elke inademing lucht aangezogen worden in het veneuze systeem wat een lucht embool veroorzaakt
wat moet er gebeuren bij vermoeden van sepsis bij cvk ?
- hemoculturen via cvk en perifeer
wat als cvk de sepsis veroorzaakt heeft?
- cvk onmiddellijk verwijderd worden
wat is belangrijk als je cvk verwijderd?
- dat pt in trendelburgt ligt of horizontale houding
wat zijn verpleegkundige aandachtspunten bij een cvk?
- observeer dagelijks insteekpunt
- verband wekelijks vernieuwen of als het loskomt
- spoel na toedienen van medicatie /TPN
- spoel na bloedafname pulserend
- spoel nooit katheter door bij verstopping
- lichaamstemp dagelijks meten
- duw lang genoeg af bij verwijdering van cvk
waarvoor staat PICC?
perifeer ingebrachte centraal katheter
hoe wordt een picc katheter geplaatst?
onder echo in een perifere venen in arm of elleboog
waarom plaatsen ze picc meer aan de rechter arm?
anatomische eenvoudiger
hoe wordt plaatsing van picc gecontroleerd?
- RX
welke vene zijn punctie plaatsen voor de picc?
- vena basilica
- vena cephalicus
- vena brachialis
hoelang kan picc ter plaatsen blijven ?
6 a 12 maanden
waar is de picc geschikt als behandeling?
in de thuissituatie
hoe wordt de picc bevestigd ?
met een bevestingsplaatje aangezien katheter niet gehecht wordt
wat zijn indicaties voor een picc?
- toedienen medicatie/tpn
- zv met geen toegankelijke vene en die regelmatig bloedafname of iv therapie nodig hebben
wat zijn vpk aandachtspunten bij een picc?
- observeer dagelijks insteekpunt op infectie
- wekelijks verbandwissel
- indien picc niet gebruikt wordt wekelijks spoelen
- spoelen na medicatie/tpn / bloedafname altijd pulserend
- spuit katheter nooit door bij verstopping
- controleer dagelijks temp bij zv
- prik nooit vene aan boven de picc katheter
- nooit knelband aanleggen ter hoogte van de picc
wie mag de picc verwijderen?
speciaal opgeleide vpk
waar wordt de midline katheter ingebracht?
- vena basilica
- vena brachialis
- vena cephalica
waarvoor is de midline katheter geschikt?
therapie 2 a 4 weken iv
wat zijn de kenmerken van een picc?
- centraal katheter
- eindigt in vena cava superior
- 35 tot 55cm lang
- invasief
- langdurige therapie 6 a12 maand
wat zijn de kenmerken van een midline katheter?
- perifere katheter
- eindigt in vena axillaris
- 8 tot 20cm
- minder invasief
- kortdurende therapie 2a4 weken
