Hoofdstuk 1 Flashcards
De empirische waarheid van het positivisme en het werkelijkheidsgetrouwe naturalistische theater
Wat gebeurt er in 1789 in Frankrijk?
De Franse revolutie. Start van optimistische idealen, staat symbool voor het geloof in vooruitgang.
Geef een voorbeeld van ‘het geloof in vooruitgang’ tijdens de opkomst van het positivisme in Frankrijk.
- Newton (atomenleer)
- Einstein (relativiteitstheorie)
menen beseffen dat er meer is dan we zien
Wat weet je over de uitspraak: ‘savoir pour prévoir?’
- Auguste Comte
- je moet het sociale systeem kennen om te weten wat jouw lot is
- weten om te VOORzien, niet weten om te HERzien
Wat wordt bedoeld met ‘empirisch positivisme en determinisme’?
vanuit empirische observatie van de sociale wetmatigheden, blijkt dat er sommigen zijn waar de mens niet kan aan ontsnappen (=maakbaarheid van de mens is beperkt). De mens heeft een lot
Geef een voorbeeld van: ‘verklaren uit regelmaat van oorzaak-gevolg’.
De student is gebuisd doordat die teveel op zijn gsm zat tijdens de les. Wanneer je een hele tijd op de gsm zit tijdens de les, zal je falen/buizen.
Geef de sociale wetmatigheden die een lot bepalen volgens Auguste Comte.
- Omgeving
- afstamming
- omstandigheden
Hoe noem je afstamming, omstandigheden, omgeving volgens Comte?
Sociale wetmatigheden
Hoe was de situatie (wereldbeeld, geloof) van de mens VOOR de Verlichting?
Voor de Verlichting:
- wetenschap sterk afhankelijk van het geloof
- mens voelde zich machteloos, overrompeld door onbegrijpelijk natuurfenomenen
- mens was afhankelijk van God.
Wat is de algemene idee van Auguste Comte?
- Geschiedenis van de mens = proces dat verloopt volgens vaste sociale wetten
- dit proces bepaalt zijn lot + denken + moraal
- mens kan niets veranderen aan deze wetten
Wat is volgens Hippolyte Taine de belangrijkste taak van de romanschrijver?
Ons wegbrengen van de romantische verhalen, want die brengen ons weg van de werkelijkheid. Een romanschrijver moet empirisch redeneren + relevante feiten verzamelen en heel gedetailleerd weergeven.
MAAR: aantekeningen moeten wel een creatieve meerwaarde bezitten
Wie schreef de Rougon-Macquartcyclus?
Emile Zola
Wat is de Rougon-Macquartcyclus?
20-delig stuk om alle wetmatigheden van de maatschappij in die periode weer te geven
Wat is het Plansysteem?
- hiërarchisch systeem waarbij de belangrijkste acteurs vooraan op het speelvlak staan, vlak voor het voetlicht.
- Meer naar achter = minder belangrijk
- acteurs praten enkel via het publiek en kunnen zich niet naar elkaar richten
Wat houdt de ‘declamatorische stijl’ in?
De acteurs moeten luid & duidelijk spreken en articuleren + met breedvoerige gestiek/gezichtsuitdrukkingen
Buiten het plansysteem had Zola nog een hekel aan een bepaald genre, welk? Leg uit.
- ‘Pièce bien faite’ =
- puur entertainment, doet de toeschouwer niet nadenken
- strak opgebouwd en vaak romantische intrige vol spannende wendingen, maar zonder sociale of psychologische diepgang
Wat was de eerste opvoering van Zola? (theaterstuk) En wat was het probleem?
- Thérèse Raquin
- stuk was te choquerend en te verontrustend voor het publiek –> censuur, werk werd verboden
Welke 2 theaters heeft André Antoine opgericht (+data)?
- 1887: Théatre Libre
- 1897: Théatre Antoine
Door wie of wat werd Antoine vooral beïnvloed?
- Zola
- Comte
- Taine
- Franse positivisme
Geef de kenmerken van het theater volgens Antoine.
- Studies van de dagelijkse, rauwe werkelijkheid
- ‘Echt’ podium met ‘echte’ setting
- Sociale positie van de personages in hun dagelijkse leven wordt weergegeven
- Gezond verstand & logica als leidraad, in elke theatervoorstelling moet een wetenschappelijk gefundeerde grond van waarheid zitten.
- Toeschouwer moet geconfronteerd worden met de ultieme waarheid om zo inzicht te verschaffen in zijn eigen positie
Wat is de ‘Causerie sur la mis en scène’?
Een lijst van alle principes die volgens Antoine het naturalistische theater volledig maakten.
Geef 5 kenmerken van de ‘Causerie sur la mise en scène’.
- Naturalistisch theater moet een studie zijn van de dagelijkse, rauwe werkelijkheid.
- Tranches de vie: schets naar het leven
- Enscenering die doormiddel van relevante decorelementen het bepalende milieu van de personages weergeeft.
- lichtbronnen zijn dramaturgisch verantwoord
- toeschouwer moet kijken en observeren ipv te fantaseren/verbeelden
Wat bedoelt Antoine met: ‘‘clôture’?
het creëren van een ruimte (zonder dat de toeschouwer zich die moet voorstellen), insluiten van ruimte door muren, achterwand, zijwanden + plafond
Geef 3 kenmerken van wat Antoine bedoelt met ‘de natuurlijkheid in het acteren’.
- interactie tussen de personages en hun milieu
- lichamelijkheid en verfijnde, genuanceerde gestiek
- natuurlijke dialogen
Wat wordt bedoeld met de term ‘le jeu de dos’?
Een natuurlijke speelstijl, acteren alsof het publiek er niet is, soms zelfs met de rug naar het publiek
