Hfd 6 Strafuitsluitingsgronden Flashcards
Vereisten strafbare feit:
gedraging is wederrechtelijk
aan schuld te wijten
2 soorten strafuitsluitingsgronden
rechtvaardigingsgronden
schulduitsluitingsgronden
Verdachte die een succesvol beroep kan doen op een rechtvaardigingsgrond heeft
niet wederrechtelijk gehandeld en dus geen strafbaar feit gepleegd
Verdachte die een succesvol beroep doet op een schulduitsluitingsgrond kan
geen verwijt worden gemaakt en is daarom niet strafbaar
Rechtvaardigingsgronden zorgen ervoor dat ..
het feit niet strafbaar is
Schulduitsluitingsgronden zorgen ervoor dat…
de dader niet strafbaar is
Rechtvaardigingsgronden:
- overmacht noodtoestand
- noodweer
- bevoegd gegeven ambtelijk bevel
- wettelijk voorschrift
- ontbreken materiele wederrechtelijkheid
Schulduitsluitingsgronden:
- ontoerekeningsvatbaarheid
- psychische overlast
- noodweerexces
- onbevoegd gegeven ambtelijk bevel
- avas
Voorwaarden overmacht
- maatschappelijke plicht weegt zwaarder dan wettelijke plicht
- acute nood
- vereisten proportionaliteit en subsidariteit
proportioneel =
geen wanverhouding
subsidiair =
zodra je een andere lichtere manier van verdedigen hebt, dien je daarvoor te kiezen.
de noodzakelijke verdediging van noodweer moet voldoen aan de eisen van:
proportionaliteit en subsidiariteit
ontbreken materiële wederrechtelijkheid =
iemand pleegt strafbaar feit, maar door dat feit te plegen wordt juist het onderliggende rechtsgoed van de strafbepaling bereikt (Veearts-arrest)
Ontoerekeningsvatbaar
rechter laat zich adviseren door deskundigen, zoals psychiater of psycholoog.
Verminderd toerekeningsvatbaarheid:
- is geen schulduitsluitingsgrond
- het strafbare feit is in mindere mate toe te rekenen
verschil ontoerekeningsvatbaar en verminderd toerekeningsvatbaar:
ontoerekeningsvatbaar: dader kan geen verwijt worden gemaakt.
verminderd toerekeningsvatbaar: wel
Twee soorten psychisch overmacht:
- rechtvaardigingsgrond overmacht noodtoestand
2. schulduitsluitingsgrond psychische overmacht
verschil overmacht noodtoestand, psychische overmacht:
Overmacht noodtoestand: iemand kon kiezen wat hij wilde doen.
Psychische overmacht: geen mogelijkheid om te kiezen.
Vereisten psychische overmacht
- gedwongen keuze, die voldoet aan de vereisten van p/s
- door een acute van buiten komende drang of kracht
- waar redelijkerwijs geen weerstand tegen kan worden geboden
vereisten noodweerexces:
- noodzakelijke verdediging
- verdediging is s, niet p
- disproportionele verdediging is het gevolg van een hevige gemoedstoestand die door de aanranding wordt veroorzaakt.
- er is sprake van ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding van eigen/andermans lijf, eerbaarheid of goed
NB: aan alle vereisten moet worden voldaan wil er sprake zijn van noodweerexces
vereiste avas
er moet sprake zijn van dwaling en die dwaling moet verschoonbaar zijn (arrest melk en water)